Yehova’nın Sözü Canlıdır

Birinci Samuel Kitabından Önemli Noktalar

YIL Milattan Önce 1117. Yeşu’nun Vaat Edilmiş Toprakları fethinin üzerinden yaklaşık üç yüz yıl geçmiş. İsrail halkının ihtiyarları çok farklı bir istekle Yehova’nın peygamberine başvuruyor. Peygamber bu konuyu duasında bildiriyor ve Yehova onların istediklerini yapmasına izin veriyor. Bu, Hâkimler döneminin sona erip krallar döneminin başladığı bir dönüm noktasıdır. Kutsal Yazıların Birinci Samuel kitabı İsrail milletinin tarihindeki bu dönüm noktasında yer alan heyecan verici olayları anlatır.

Samuel, Natan ve Gad tarafından kaleme alınan Birinci Samuel kitabında anlatılanlar MÖ 1180 ila 1078 arasındaki 102 yıllık bir dönemi kapsar (1. Tarihler 29:30). Bu kitapta dört İsrail yöneticisinin kaydı bulunur. Bunlardan ikisi hâkim, ikisi kral olarak hizmet etmiştir ve onlardan ikisi Yehova’ya itaat etmiş, diğer ikisi etmemiştir. Ayrıca bu kayıtlarda örnek davranışlar sergileyen iki kadını ve gözü pek fakat kibar iki savaşçıyı tanıyoruz. Böyle örnekler, izlememiz ve uzak durmamız gereken tutum ve davranışlar konusunda bize çok değerli dersler veriyor. Dolayısıyla, Birinci Samuel kitabının içeriği düşüncelerimizi ve davranışlarımızı derinden etkileyebilir (İbraniler 4:12).

ELİ’NİN ÖNDERLİĞİNDEN SAMUEL’İNKİNE

(1. Samuel 1:1–7:17)

Toplama Bayramı gelmişti; Rama’da yaşayan Hanna büyük sevinç içindeydi. * Onun duaları Yehova tarafından cevaplanmıştı ve bir oğlan doğurmuştu. Hanna yeminini tutarak oğlu Samuel’i “RABBİN evi”nin hizmetine adadı. Orada çocuk “kâhin Elinin önünde RABBE hizmet” etti (1. Samuel 1:24; 2:11). Samuel henüz çok küçükken Yehova onunla konuşup Eli’nin ev halkına karşı hükmünü bildirdi. Samuel büyüdükçe tüm İsrail halkı onu Yehova’nın bir peygamberi olarak kabul etti.

Zamanla, Filistîler İsrail’e savaş açtı. Ahit sandığını ele geçirdiler ve Eli’nin iki oğlunu öldürdüler. “İsraile kırk yıl hükmetmiş” olan yaşlı Eli olanları duyunca öldü (1. Samuel 4:18). Ahit sandığını almaları Filistîler için felaketle sonuçlanınca onu İsrail’e geri verdiler. Artık İsrail’de Samuel hüküm sürüyordu ve memlekette barış vardı.

Mukaddes Kitapla İlgili Soruların Yanıtları:

2:10—İsrail’de henüz kimse kral olarak hüküm sürmediği halde, Hanna neden Yehova’ya “kıralına kuvvet ver” diye dua etti? İsrailoğullarının başına bir insanın kral olarak getirileceği daha önce Musa Kanununda bildirilmişti (Tesniye 17:14-18). Yakub ölüm döşeğinde peygamberlik ettiğinde şöyle dedi: “Saltanat asası Yahudadan, hükümdarlık asası da ayaklarının arasından gitmiyecektir” (Tekvin 49:10). Üstelik, İsrailoğulları soyunun annesi Sara hakkında Yehova şöyle demişti: “Kavmların kıralları ondan olacaklardır” (Tekvin 17:16). Dolayısıyla, Hanna gelecekteki kral için dua ediyordu.

3:3—Samuel gerçekten En Kutsal Yerde mi uyudu? Hayır. Samuel kâhinler sınıfından olmayan Kohat ailesinden gelen bir Leviliydi (1. Tarihler 6:33-38). Bu durumda, o “mukaddes şeyleri . . . . görmek üzre içeri” giremezdi (Sayılar 4:17-20). Kutsal mekânda Samuel’in girebileceği tek yer toplanma çadırının avlusuydu. Samuel burada uyumuş olmalı.  Anlaşılan Eli de avluda bir yerde uyuyordu. Dolayısıyla “Allahın sandığının bulunduğu” ifadesinin genel olarak toplanma çadırının bulunduğu alana atfettiği anlaşılıyor.

7:7-9, 17—Kurbanların düzenli olarak sadece Yehova’nın seçeceği yerlerde sunulması gerektiğine göre Samuel neden Mitspa’da yakılan sunu verdi ve Rama’da bir sunak kurdu? (Tesniye 12:4-7, 13, 14; Yeşu 22:19). Kutsal ahit sandığının Şilo’daki toplanma çadırından alınmasından sonra, Yehova’nın huzurunun orada olduğuna ilişkin hiçbir belirti yoktu. Dolayısıyla, Samuel Tanrı’nın temsilcisi olarak Mitspa’da bir yakılan sunu vermiş ve Rama’da bir sunak kurmuştu. Bu davranışının Yehova tarafından onaylandığı görülüyor.

Alacağımız Dersler:

1:11, 12, 21-23; 2:19. Hanna’nın duaya önem vermesi, alçakgönüllülüğü, Yehova’nın lütfundan dolayı duyduğu takdir ve güçlü ana sevgisi, Tanrı’dan korkar bütün kadınlar için örnektir.

1:8. Başkalarını sözleriyle güçlendirmek konusunda Elkana ne güzel bir örnektir! (Eyub 16:5). Önce, üzgün Hanna’ya onu suçlamadan şu soruyu sordu: “Niçin yüreğin kederlidir?” Bu soru duygularını dile getirmek üzere onu yüreklendirdi. Daha sonra Elkana şu sözlerle ona duyduğu sevgi hakkında güvence verdi: “Ben sana on oğuldan daha iyi değil miyim?”

2:26; 3:5-8, 15, 19. Tanrı’dan aldığımız göreve sımsıkı bağlı kalarak, ruhi eğitim fırsatlarından yararlanarak, aynı zamanda nazik ve saygılı davranarak, hem Tanrı’nın hem de insanların ‘beğenisini kazanabiliriz.’

4:3, 4, 10. Ahit sandığı gibi kutsal bir eşya bile korunma için bir tılsım değildi. Gerçekten de, ‘kendimizi putlardan korumalıyız’ (1. Yuhanna 5:21).

İSRAİL’İN İLK KRALI BAŞARILI MI BAŞARISIZ MI?

(1. Samuel 8:1–15:35)

Samuel bütün yaşamı boyunca Yehova’ya sadık kaldı, fakat oğulları onun Tanrı’dan korkar yaşam tarzını izlemedi. İsrail’in ihtiyarları bir kral istediğinde, Yehova buna izin verdi. Samuel Yehova’nın talimatına uyarak Benyamin kabilesinden yakışıklı Saul’u kral olarak meshetti. Kral Saul, Ammonoğullarını yenerek yerini sağlamlaştırdı.

Saul’un yiğit oğlu Yonatan bir Filistî garnizonunu bozguna uğratınca, Filistîler büyük bir orduyla İsrail’in karşısına çıktı. Paniğe kapılan Saul Yehova’nın emrine itaatsizlik ederek kendi başına bir yakılan sunu verdi. Cesur Yonatan yanına sadece silahtarını alarak başka bir yerdeki Filistî askerlerine saldırdı. Fakat Saul’un aceleyle yemin etmesi zaferin etkisini azalttı. Saul “çepçevre” bütün düşmanlarıyla “cenketti” (1. Samuel 14:47). Bununla birlikte, Amalekîleri yendikten sonra Yehova’ya itaat etmeyerek yok edilmeye ‘vakfedilmiş’ olanı yok etmedi (Levililer 27:28, 29). Bunun sonucunda Yehova Saul’un krallık yetkisini reddetti.

Mukaddes Kitapla İlgili Soruların Yanıtları:

9:9—“Şimdi Peygamber denilene önceleri Gören denirdi” sözlerinin anlamı nedir? Bu sözlerle Samuel’in günlerinde peygamberlerin daha çok önem kazandığı ve İsrail kralları döneminde “gören” sözcüğünün yerini “peygamber” sözcüğünün aldığı anlatılıyor olabilir. Samuel bu peygamberler zincirinin birinci halkası olarak kabul edilir (Elçilerin İşleri 3:24).

14:24-32, 44, 45—Yonatan Saul’un yeminini ihlal ederek bal yediği için Tanrı’nın onayını kaybetti mi? Bu hareketi Yonatan’ın Tanrı’nın onayını kaybetmesine yol açmış gibi görünmüyor. Her şeyden önce, Yonatan babasının yemininden haberdar değildi. Ayrıca, bu yemin ya aşırı coşkuyla ya da krallık gücüyle ilgili yanlış bir düşünceyle alınmış bir karar olduğundan insanlara sorun çıkardı. Böyle bir yemin nasıl Tanrı’nın onayını alabilirdi? Yonatan bu yemini ihlal etmenin sonuçlarına katlanmaya razı olsa da, sonunda hayatta kaldı.

 15:6—Kenîler neden Saul’dan özel bir iyilik gördü? Kenîler Musa’nın kayınpederinin çocuklarıydı. İsrailoğulları Sina Dağından ayrıldıktan sonra onlara yardım ettiler (Sayılar 10:29-32). Kenan topraklarında Kenîler de bir süre Yahuda oğullarıyla birlikte yaşadı (Hâkimler 1:16). Daha sonraları Amelekîler ve başka toplumlar arasında yaşamış olsa da İsrailoğullarıyla hep dost kaldılar. O halde Saul’un Kenîleri ayrı tutması yerindeydi.

Alacağımız Dersler:

9:21; 10:22, 27. Saul’un krallığının ilk zamanlarında haddinibilir ve alçakgönüllü olması, bazı “yaramaz adamlar”ın krallığını tanımaması karşısında aceleyle davranmasını engelledi. Böyle bir zihinsel tutum mantıksız davranışlara karşı çok büyük bir korunmadır.

12:20, 21. Sırtını insanlara dayamak, milletlerin askeri gücüne güvenmek ya da putperestlik gibi “boş şeylerin” sizi Yehova’ya hizmet etmekten alıkoymasına asla izin vermeyin.

12:24. Yehova’ya karşı saygı dolu bir korku duymak ve tüm yüreğimizle O’na hizmet etmek için önemli bir yardım O’nun kendi toplumu için geçmişte ve günlerimizde “ne büyük işler yaptı”ğını düşünmektir.

13:10-14; 15:22-25, 30. İtaatsiz davranışlar ya da gururlu bir tavırla ortaya konan haddini bilmezliğe karşı uyanık olun (Süleyman’ın Meselleri 11:2).

KRAL OLARAK GENÇ BİR ÇOBAN SEÇİLİYOR

(1. Samuel 16:1–31:13)

Samuel Yahuda kabilesinden Davud’u gelecekteki kral olarak meshetti. Bundan kısa süre sonra Davud Filistî dev Golyat’ı sapanla attığı tek bir taşla öldürdü. Davud ile Yonatan arasında çok yakın bir dostluk oluştu. Saul Davud’u savaşçılarının başına koydu. Davud zaferler kazanınca İsrail kadınları şöyle ilahi söyledi: “Saul vurdu binlerini, Davud da on binlerini” (1. Samuel 18:7). İçi kıskançlıkla dolan Saul, Davud’u öldürmenin yollarını aramaya başladı. Üç kez Saul’un saldırısına uğrayan Davud kaçtı ve kaçak yaşamaya başladı.

Kaçak olarak yaşadığı yıllar boyunca Davud iki kez Saul’un canını bağışladı. Ayrıca güzel Abigail’le karşılaştı ve sonradan onunla evlendi. Filistîler İsrail’e saldırınca Saul Yehova’ya danıştı, fakat Yehova onu terk etmişti. Samuel öldü. Şaşkına dönen Saul bir medyuma danıştı ve Filistîlere karşı savaşırken öldürüleceğini öğrendi. Bu savaş sırasında Saul ağır yaralandı ve oğulları öldürüldü. Kayıt Saul’un başarısızlığa uğrayıp ölmesiyle sona eriyordu. Davud ise hâlâ gizleniyordu.

Mukaddes Kitapla İlgili Soruların Yanıtları:

16:14—Saul’a sıkıntı veren kötü ruh neydi? Saul’u huzursuz eden kötü ruh onun zihin ve yüreğindeki kötü eğilimler, içindeki kötü olanı yapma dürtüsüydü. Yehova kutsal ruhunu geri çekince Saul bu ruhun korumasını kaybetti ve kendi kötü ruhunun etkisi altına girdi. Bu kötü ruhun, kutsal ruhun yerini almasına Tanrı izin verdiğinden buna “RAB tarafından kötü bir ruh” dendi.

 17:55-58—Birinci Samuel 16:17-23’teki sözler düşünüldüğünde Saul neden Davud’un kimin oğlu olduğunu sordu? Saul’un sorusu sadece Davud’un babasının adıyla ilgili değildi. Herhalde, bir devi öldürmek gibi şaşkınlık verici bir işi yapan bu delikanlıya nasıl birinin babalık yaptığını öğrenmek istemiş olmalı.

Alacağımız Dersler:

16:6, 7. Başkalarını dış görünüşlerinden etkilenerek ya da aceleyle yargılamaktansa, onları Yehova’nın gördüğü gibi görmeye çalışmalıyız.

17:47-50. Golyat benzeri düşmanlardan gelen muhalefet ve zulümlere cesaretle karşı durabiliriz çünkü “cenk RABBİNDİR.”

18:1, 3; 20:41, 42. Gerçek dostlar Yehova’yı sevenler arasında bulunabilir.

21:12, 13. Yehova yaşamdaki zorluklarla başa çıkabilmemiz için zihinsel yeteneklerimizi ve becerilerimizi kullanmamızı bekler. Bize basiret, yani sağgörü, bilgi ve düşünme yeteneği kazandırması için ilham edilmiş Sözünü vermiştir (Süleyman’ın Meselleri 1:4). Ayrıca tayin edilmiş cemaat ihtiyarlarının yardımını da görüyoruz.

24:6; 26:11. Yehova’nın meshettiği kişiye karşı gerçek saygı göstermekle ilgili Davud çok iyi bir örnektir.

25:23-33. Abigail’in duyarlılığı örnek alınmalı.

28:8-19. İnsanları saptırmak ya da onlara zarar vermek isteyen kötü ruhlar, bazı ölmüş kimselerin kişiliğine bürünebilir. Ruhçuluğun her türünden uzak durmalıyız (Tesniye 18:10-12).

30:23, 24. Sayılar 31:27’ye dayanan bu karar, Yehova’nın cemaatte destekleyici durumda hizmet eden kişilere değer verdiğini gösterir. O halde, yaptığımız iş ne olursa olsun hepimiz “insanlara değil Yehova’ya yapar gibi candan” çalışalım (Koloseliler 3:23).

‘Kurbandan Daha İyi’ Olan Nedir?

Eli, Samuel, Saul ve Davud’un yaşadıklarıyla hangi temel gerçek vurgulandı? Şu: “İtaat etmek kurbandan, ve dinlemek koçların iç yağından daha iyidir. Çünkü isyan falcılık suçu gibidir, ve inatçılık putperestlik ve terafim gibidir” (1. Samuel 15:22, 23).

Dünya çapında sürdürülen Gökteki Krallığı duyurma ve öğrenciler yetiştirme işinde çalışmak ne büyük bir onurdur! Yehova’ya “boğalar yerine dudaklarımızın takdimeleri”ni sunarken, yazılı Sözü ve teşkilatının yerdeki kısmı aracılığıyla verdiği talimatlara uymak üzere elimizden geleni yapmalıyız (Hoşea 14:2; İbraniler 13:15).

[Dipnot]

[Sayfa 23’teki resim]

İsrail’in ilk kralı yumuşak başlı ve haddinibilir bir yöneticiyken küstah bir diktatör oldu

[Sayfa 24’teki resim]

Golyat benzeri düşmanlardan muhalefet gördüğümüzde hangi şeyden emin olabiliriz?