Çocuklarımız Değerli Bir Mirastır
Çocuklarımız Değerli Bir Mirastır
“İşte, çocuklar RABDEN mirastır; rahmin semeresi mükâfattır” (MEZMUR 127:3).
1. İlk bebek nasıl oluştu?
YEHOVA TANRI’NIN ilk erkek ve kadını yaratarak, mucizevi bir olayı nasıl mümkün kıldığını düşünün. Baba ve anne olarak Âdem ve Havva’nın birlikteliğinin sonucunda Havva’nın rahminde tam anlamıyla yeni bir insan, ilk bebek gelişti (Tekvin 4:1). Gebelik ve bir çocuğun doğumu bugün bizi hâlâ şaşkına çeviriyor ve birçok kimse bunun mucizeden başka bir şey olmadığını söylüyor.
2. Hamile bir kadının rahminde meydana gelen olayların bir mucize olduğu neden söylenebilir?
2 Babayla annenin birlikteliğinin sonucu olarak annenin rahminde ilk hücre oluşur. Gelişen bu hücreden, yaklaşık 270 gün içinde bir bebek dünyaya gelir; bu bebek trilyonlarca hücreden oluşmaktadır. O ilk hücre, 200’den fazla türde hücrenin oluşabilmesi için gerekli talimatları barındırır. Muazzam karmaşıklıktaki bu hücreler, insanın bir türlü akıl erdiremediği o şahane talimatlar uyarınca tam doğru biçimde ve sırayla gelişerek canlı, yeni bir kişi meydana getirirler.
3. Düşünen insanlar yeni bir insanın doğumunun Tanrı sayesinde olması gerektiği konusunda neden hemfikirler?
3 Sizce bir bebeği yapan aslında kimdir? Kuşkusuz bu kişi, yaşamı başlatandır. Mezmur yazarı “Bilin ki, RAB, o Allahtır; bizi yaratan odur, biz onunuz” demişti (Mezmur 100:3). Ana babalar, siz böylesine değerli bir hayatı kendi zekânızla meydana getirmediğinizi gayet iyi biliyorsunuz. Canlı yeni bir insanın mucizevi şekilde oluşmasını sağlayan Kişi, yalnızca, sonsuz hikmete sahip Tanrı’dır. Bir bebeğin oluşumu hakkında bilgi sahibi olan insanlar, bebeğin annesinin rahminde Yüce bir Yaratıcı sayesinde oluştuğuna binlerce yıldır inanmaktadır. Peki siz ne düşünüyorsunuz? (Mezmur 139:13-16).
4. İnsanların hangi hatası Yehova’ya asla mal edilemez?
4 Acaba Yehova kadın ve erkeğin kendi soylarını sürdürebilmeleri için sadece biyolojik bir süreç başlatan, duygusuz bir Yaratıcı mıdır? Bazı insanlar duygusuzdur, fakat Yehova asla böyle değildir (Mezmur 78:38-40). Mukaddes Kitapta Mezmur 127:3’te “İşte, çocuklar RABDEN mirastır; rahmin semeresi mükâfattır” deniliyor. Şimdi şu noktaların üzerinde duralım: Miras nedir ve neyin kanıtıdır?
Bir Miras ve Ödül
5. Çocuklar neden bir mirastır?
5 Miras bir armağana benzer. Ana babalar çocuklarına miras bırakabilmek için, çoğu kez saatlerce yorucu şekilde çalışırlar. Bu miras para, mal mülk ya da belki değerli bir eşya olabilir. Her ne ise, ana babanın bıraktığı miras çocuklarına duyduğu sevginin kanıtıdır. Mukaddes Kitap, Tanrı’nın ana babalara çocuklarını miras olarak verdiğini söyler. Onlar Tanrı’nın sevgiyle verdiği bir armağandır. Eğer bir anne ya da babaysanız, davranışlarınız, çocuklarınızı evrenin Yaratıcısının size verdiği bir armağan olarak gördüğünüzü gösteriyor mu?
6. Tanrı’nın insanların çocuk sahibi olmasını sağlamasındaki amaç neydi?
6 Yehova’nın bu armağanı vermekteki Tekvin 1:27, 28; İşaya 45:18). Yehova milyonlarca meleği tek tek yarattığı halde, her insanı böyle yaratmadı (Mezmur 104:4; Vahiy 4:11). Bunun yerine, Tanrı insanları çocuk sahibi olabilme yeteneğiyle yaratmayı tercih etti; böylece çocukların da ana babalarına benzer tarafları olacaktı. Böyle yeni bir insanı dünyaya getirip ona bakmak ana baba için ne eşsiz bir imtiyaz! Ana baba olarak, bu değerli mirasa sahip olmanızı sağladığı için Yehova’ya teşekkür ediyor musunuz?
amacı yeryüzünü Âdem ile Havva’nın soyuyla doldurmaktı (İsa’dan Ders Alın
7. Bazı ana babaların tersine, İsa “âdem oğulları”na nasıl ilgi ve şefkat gösterdi?
7 Ne yazık ki tüm ana babalar çocukları bir ödül olarak görmüyor. Bazıları çocuklarına pek şefkat göstermiyor. Böyle ana babalar ne Yehova’nın ne de Oğlunun tutumunu yansıtıyorlar (Mezmur 27:10; İşaya 49:15). Bu ana babaların tersine, İsa çocuklarla ilgilendi. Şimdi bu konuyu ele alalım. O, bir insan olarak yeryüzüne gelmeden önce, gökte güçlü bir ruhken bile, Mukaddes Kitap onun hakkında ‘sevinci âdem oğulları ileydi’ diyor (Süleyman’ın Meselleri 8:31). İsa, insanlara öyle büyük bir sevgi duyuyordu ki, sonsuz yaşam alabilmemiz için hayatını isteyerek fidye olarak verdi (Matta 20:28; Yuhanna 10:18).
8. İsa ana babalara nasıl güzel bir örnek oldu?
8 İsa yeryüzündeyken özellikle ana babalara güzel bir örnek bıraktı. Onun ne yaptığına bakalım. O, çok meşgulken ve baskı altındayken bile çocuklara zaman ayırdı. Onları çarşı meydanında oynarken seyretti ve öğretim verirken onların davranışlarından söz etti (Matta 11:16, 17). Yeruşalim’e son yolculuğunu yaparken, İsa zulüm görüp öldürüleceğini biliyordu. İnsanlar İsa’yı görmeleri için küçük çocuklarını ona getirdiklerinde, öğrencileri belki de onu daha fazla baskıdan kurtarmak istedikleri için çocukları yanından uzaklaştırmaya çalıştılar. Fakat İsa böyle davrandıkları için öğrencilerini azarladı. Küçük çocuklarla birlikte olmaktan ‘sevinç’ duyduğunu göstererek şöyle dedi: “Bırakın çocuklar yanıma gelsinler, onlara engel olmayın” (Markos 10:13, 14).
9. Neden davranışlarımız sözlerimizden çok daha önemlidir?
9 İsa’nın örneğinden ders alabiliriz. Çocuklar yanımıza geldiğinde, meşgul olsak bile, nasıl tepki veriyoruz? İsa gibi davranıyor muyuz? Çocuklar, kendilerine zaman ayrılmasını ve ilgi gösterilmesini isterler; bunları özellikle ana babalarından beklerler. İsa onların bu ihtiyaçlarını karşılamaya hazırdı. “Seni seviyorum” gibi sözler söylemenin önemli olduğu doğrudur. Ancak davranışlar sözlerden daha etkilidir. Onlara duyduğunuz sevgiyi sözlerinizden çok davranışlarınız gösterir. Sevginiz, onlara ayırdığınız zamandan, gösterdiğiniz dikkat ve ilgiden belli olur. Ne var ki, tüm bunlar yapılsa bile sonuç alınamayabilir; en azından beklendiği kadar çabuk somut sonuç alınamayabilir. Sabır gereklidir. İsa’nın, öğrencilerine davranış tarzını örnek alırsak sabırlı olmayı öğrenebiliriz.
İsa’nın Sabrı ve Şefkati
10. İsa öğrencilerine alçakgönüllülük konusunda nasıl ders verdi; istediği sonucu hemen aldı mı?
10 İsa, önemli kişiler olma konusunda öğrencileri arasında sürekli rekabet olduğunun farkındaydı. Öğrencileriyle Kefernahum’a geldikten bir gün sonra, onlara “Yolda neyi tartışıyordunuz?” diye sordu. “Kimseden çıt çıkmadı, çünkü yolda, aralarından kimin en büyük olduğunu tartışmışlardı.” İsa onları sert Markos 9:33-37). Acaba böyle yapmakla, istediği sonucu aldı mı? Hemen değil. Yaklaşık altı ay sonra Yakub ve Yuhanna, annelerine İsa’dan kendileri için Gökteki Krallıkta önemli mevkiler istemesini söylediler. İsa onların düşünüşünü tekrar sabırla düzeltti (Matta 20:20-28).
bir şekilde azarlamaktansa, alçakgönüllülüğü öğretebilmek için sabırla somut bir ders verdi (11. (a) Elçiler üst kattaki odaya İsa’yla birlikte geldikten sonra hangi geleneksel işi yapmadılar? (b) İsa ne yaptı; gösterdiği çabalar hemen sonuç verdi mi?
11 Kısa süre sonra MS 33 yılının Fısıh bayramıydı ve İsa bayramı kutlamak üzere elçileriyle özel olarak bir araya gelmişti. Bir evin üst katındaki odaya çıktıklarında, 12 elçiden hiçbiri geleneksel hizmeti, yani eve gelenlerin tozlu ayaklarını yıkama işini üstlenmedi. Aslında bu, evdeki bir kadının ya da hizmetçinin yaptığı, hor görülen bir işti (1. Samuel 25:41; 1. Timoteos 5:10). Öğrencilerinin sürekli mevki elde etmeye çalıştıklarını görmek İsa’yı ne kadar üzmüş olmalı! Bunun üzerine, İsa her birinin ayaklarını yıkadı ve onlardan başkalarına hizmet etme konusunda kendisini örnek almalarını içtenlikle istedi (Yuhanna 13:4-17). Acaba örnek aldılar mı? Mukaddes Kitap bu olaydan sonra bir akşam “aralarında kimin en büyük olduğu konusunda ateşli bir tartışma” çıktığını belirtiyor (Luka 22:24).
12. Ana babalar çocuklarını yetiştirmek üzere çaba harcarken İsa’yı nasıl örnek alabilirler?
12 Ana babalar çocuklarınız öğüdünüzü dinlemediğinde, İsa’nın neler hissetmiş olduğunu anlıyor musunuz? Unutmayın, elçiler hatalarını düzeltmekte yavaş davranmalarına rağmen, İsa onlara yardım etmekten vazgeçmedi. Onun sabrı iyi sonuçlar verdi (1. Yuhanna 3:14, 18). Ana babalar, siz de İsa’nın sevgisini ve sabrını örnek almalı, çocuklarınızı yetiştirirken çaba harcamaktan asla vazgeçmemelisiniz.
13. Çocuk soru sorduğunda anne ya da baba neden sert bir karşılıkla onu başından savmamalı?
13 Çocukların ana babalarının onları sevdiğini ve onlarla ilgilendiğini hissetmeleri gerekir. İsa öğrencilerinin ne düşündüğünü bilmek istedi; bu nedenle kendisine soru sorduklarında onları dinledi. Onlara bazı meseleler hakkında ne düşündüklerini sordu (Matta 17:25-27). Gerçekten de etkili bir öğretim dikkatle dinlemeyi ve içtenlikle ilgilenmeyi gerektirir. Çocuk soru sorduğunda, ana baba ona sert bir karşılık vermekten kaçınmalı. “Git başımdan, meşgul olduğumu görmüyor musun?” gibi sözlerle başından savmamalı. Eğer anne ya da baba gerçekten meşgulse, daha sonra kendisiyle konuşacağını söylemeli. Ana babalar sözlerini tutup konuşmalı. Böyle yapıldığında, çocuk ana babasının kendisiyle gerçekten ilgilendiğini anlayacak ve onlara daha kolayca açılacaktır.
14. Ana babalar, çocuklarına şefkat gösterme konusunda İsa’dan neler öğrenebilirler?
14 Ana babanın çocuklarını kollarının arasına alıp kucaklayarak onlara şefkat göstermesi yerinde midir? Ana babaların İsa’dan alacağı başka bir ders de budur. Mukaddes Kitap onun hakkında “çocukları kucakladı ve ellerini onların üzerine koyarak hayırdua etmeye başladı” diyor (Markos 10:16). Sizce çocuklar buna nasıl karşılık verdiler? İsa’ya mutlaka sıcak duygular hissettiler, ona yakın olmak istediler. Siz ana babalar eğer çocuklarınızla aranızda gerçekten şefkat ve sevgi varsa, onlar, kendilerini terbiye etme ve öğretim verme çabalarınıza karşılık vermeye daha istekli olacaklar.
Çocuklara Ne Kadar Zaman Ayrılmalı?
15, 16. Çocuk yetiştirme konusunda yaygın görüş nedir; bu görüşe yol açan nedir?
15 Bazı kimseler, ana babaların çocuklarına gerçekten çok zaman ayırmaları, sevgi ve ilgi göstermeleri gerektiğine pek inanmaz. Çok tutulan bir çocuk yetiştirme yöntemine göre, çocukla geçirilen zamana nitelikli zaman deniyor. Bu görüşü savunanlara göre, çocukla geçirilen sınırlı zaman anlamlıysa ve iyi planlanarak kullanılıyorsa, ana babaların onlara çok zaman ayırması gerekmez. Acaba nitelikli zaman görüşü iyi sonuç veren, gençlerin iyiliği için geliştirilmiş bir görüş müdür?
16 Çok sayıda çocukla görüşen bir yazar, onların “ana babalarından en çok istedikleri şeyin kendilerine daha fazla zaman ayırmaları” ve “özel ilgi” göstermeleri olduğunu söyledi. Bir üniversite profesörünün şunları söylemesi dikkat çekicidir: “[Nitelikli zaman] terimi ana babaların içlerindeki suçluluk duygusunun kendilerini rahatsız etmesi sonucu gelişti. İnsanlar çocuklarına az zaman ayırmalarını haklı göstermeye çalıştılar.” Ana babalar çocuklarına ne kadar zaman ayırmalılar?
17. Çocukların ana babalarıyla ne yapmaya ihtiyaçları var?
17 Mukaddes Kitap bu konuda bir şey söylemez. Fakat İsrailli ana babalara, evdeyken, yolda yürürken, yatarken ve kalkarken çocuklarıyla konuşmaları teşvik edilmişti (Tesniye 6:7). Bu açıkça gösteriyor ki, ana babalar çocuklarıyla iletişim kurmalı ve onlara her gün sürekli bir şeyler öğretmelidirler.
18. İsa öğrencilerini yetiştirmek üzere fırsatlardan nasıl yararlandı; ana babalar bundan ne öğrenebilirler?
18 İsa öğrencilerini iyi yetiştirdi; bunu, onlarla birlikte yemek yerken, yolculuk yaparken, hatta dinlenirken yaptı. Böylece, onlara öğretmek üzere her fırsattan yararlandı (Markos 6:31, 32; Luka 8:1; 22:14). Benzer şekilde, İsa’nın takipçisi ana babalar da çocuklarıyla iyi bir iletişim kurmak ve bunu devam ettirmek, ayrıca onları Yehova’nın yolunda yetiştirmek üzere her fırsattan yararlanmak için uyanık olmalılar.
Ne Öğretilmeli ve Nasıl?
19. (a) Çocuklara zaman ayırmanın yanı sıra ne de gerekir? (b) Ana babaların çocuklarına öncelikle neyi öğretmesi gerekir?
19 Çocuğa sadece zaman ayırmak, hatta ona bir şeyler öğretmek onu iyi yetiştirmek için yeterli değildir. Ona ne öğretildiği de önemlidir. Mukaddes Kitabın ne öğretilmesi gerektiğini Tesniye 6:5-7). İsa bunun Tanrı’nın en önemli emri olduğunu söyledi (Markos 12:28-30). Ana babaların çocuklarına öncelikle Yehova hakkında öğretmeleri ve neden yalnızca O’nun tüm benlikle sevilmeye ve bağlanılmaya layık olduğunu açıklamaları gerekir.
vurguladığına dikkat edin. Kutsal Yazılar ‘Bugün sana emretmekte olduğum bu sözleri oğullarının zihnine iyice koyacaksın’ der. Acaba çocuklara öğretilmesi gereken “bu sözler” nelerdir? Bunların, daha önceki ayette geçen şu sözler olduğu açıktır: “Allahın RABBİ bütün yüreğinle, ve bütün canınla, ve bütün kuvvetinle seveceksin” (20. Tanrı eski devirlerde ana babalara çocuklarına ne öğretmelerini emretmişti?
20 Bununla birlikte ana babalara çocuklarına öğretmeleri ısrarla teşvik edilen “bu sözler” Tanrı’nın tüm benlikle sevilmesinden daha fazlasını kapsar. Tesniye’nin bir önceki bölümünde Musa’nın Tanrı’nın taş tabletlere yazdığı kanunlardan, yani On Emir’den yine söz ettiğini göreceksiniz. Bu kanunlarda yalan söylemeyi, çalmayı, adam öldürmeyi ve zina işlemeyi yasaklayan emirler yer alır (Tesniye 5:11-22). Bu nedenle, eski devirlerde ana babalara çocuklarına ahlaksal değerleri aşılamaları gerektiği açıkça gösterilmişti. Günümüzde İsa’nın takipçisi ana babalar, çocuklarının güvenli, mutlu bir geleceğe sahip olmasına yardım etmek istiyorlarsa aynı eğitimi vermelidirler.
21. Tanrı’nın Sözünü gençlerin ‘zihnine iyice koyma’ emriyle ne kastediliyor?
21 Ana babalara çocuklarına “bu sözler”i veya emirleri nasıl öğretmeleri gerektiği söyleniyor: “Onları oğullarının zihnine iyice koyacaksın.” ‘Zihnine iyice koymak’ ifadesi “sık sık tekrarlayarak veya tembih ederek öğretmek, ve etkilemek; ısrarla söylemek, kafasına sokmak” anlamına geliyor. Bu nedenle, Tanrı aslında ana babalara, çocuklarını Mukaddes Kitaptan eğitmeye başlamalarını ve ruhi konuları onların zihnine sokma amacını taşıyan bu eğitimi, planlı, programlı olarak sürdürmelerini söylüyor.
22. İsrailli ana babalara çocuklarına öğretirken ne yapmaları söylendi; bu ne anlama geliyordu?
Tesniye 6:8, 9). Bu ayetler, ana babaların Tanrı’nın kanunlarını gerçekten kapıların süvelerine ve üzerine yazmaları; onların bir kopyasını çocuklarının ellerine bağlamaları ve gözlerinin arasına yerleştirmeleri gerektiği anlamına gelmez. Buradaki asıl nokta, ana babaların çocuklarına Tanrı’nın öğretilerini sürekli hatırlatmaları gerektiğidir. Çocuklara öğretme işi öylesine düzenli ve tutarlı yapılmalıdır ki, bu sayede çocuklar Tanrı’nın öğretilerini her zaman karşılarında görüyor gibi olmalıdır.
22 Ana babanın böyle planlı bir program yapabilmesi için inisiyatifi ele alması gerekir. Mukaddes Kitap şöyle der: “Onları [“bu sözler”i veya Tanrı’nın emirlerini] alâmet olarak elinin üzerine bağlıyacaksın, ve onlar gözlerinin arasında alın bağı olacaklar. Ve onları evinin kapı süveleri üzerine, ve kapılarının üzerine yazacaksın” (23. Önümüzdeki hafta incelenecek olan makalede hangi konular ele alınacak?
23 Ana babaların çocuklarına öğretmeleri gereken çok önemli şeylerden bazıları nelerdir? Günümüzde çocukların kendilerini koruyabilmelerini sağlayacak şekilde bilgi almaları ve yetiştirilmeleri neden önemlidir? Bugün ana babaların çocuklarına etkili şekilde öğretim vermelerini sağlayabilecek hangi yardım var? Birçok ana babayı yakından ilgilendiren bu ve diğer sorular sonraki makalede ele alınacak.
Nasıl Cevaplarsınız?
• Ana babalar çocuklarını neden değerli görmelidir?
• Ana babalar ve başkaları İsa’dan neler öğrenebilirler?
• Ana babalar çocuklarına ne kadar zaman ayırmalıdır?
• Çocuklara ne öğretilmeli ve nasıl?
[Sorular]
[Sayfa 10’daki resim]
Ana babalar İsa’nın öğretim tarzından neler öğrenebilir?
[Sayfa 11’deki resimler]
İsrailli ana babalar çocuklarına ne zaman ve nasıl öğretmeliydi?
[Sayfa 12’deki resimler]
Ana babalar çocuklarına Tanrı’nın öğretilerini hatırlatmalıdır