Kibirli Bir Yürek Geliştirmekten Kaçının
Kibirli Bir Yürek Geliştirmekten Kaçının
“Tanrı kibirlilere karşıdır” (YAKUB 4:6).
1. Gurur duymanın uygun olduğu durumlarla ilgili bir örnek verin.
ÇOK gurur duymanıza yol açan bir olay oldu mu? Bu hoş duyguyu çoğumuz yaşamışızdır. Bir dereceye kadar gurur duymamız yanlış değildir. Örneğin, bir ana baba çocuğunun karnesinde iyi davranışlarını ve çalışkanlığını gösteren notları gördüklerinde, çocuğun başarısından ötürü herhalde yüzleri mutlulukla parlar. Elçi Pavlus ve arkadaşları kurulmasına yardım ettikleri yeni bir cemaatle övünmüştü; çünkü oradaki iman kardeşleri zulme sadakatle dayanmıştı (1. Selanikliler 1:1, 6; 2:19, 20; 2. Selanikliler 1:1, 4).
2. Gurur genelde neden istenmeyen bir duygudur?
2 Gururun, yapılan işlerden ya da sahip olunan şeylerden kaynaklanan bir haz duygusu olabileceğini yukarıdaki örneklerden görebiliriz. Bununla birlikte, çoğu kez gurur yakışıksız bir özsaygının göstergesidir ve bir kişinin yetenekleri, görünümü, zenginliği ya da konumu nedeniyle hissettiği bir üstünlük duygusudur. Genelde küstah bir tutumla ya da kibirli bir davranışla sergilenir. İsa’nın bir takipçisi olarak böyle bir gururdan kesinlikle kaçınmalıyız. Çünkü atamız Âdem’den miras aldığımız bencilliğe doğuştan eğilimliyiz (Tekvin 8:21). Sonuç olarak, yüreğimiz kolayca yanlış nedenlerle gururlanmamıza yol açabilir. Örneğin, İsa’nın takipçileri ırk, zenginlik, eğitim, doğal yetenekler ya da iş performansı gibi konularda başkalarıyla karşılaştırma yapıp gururlanmaktan sakınmalıdır. Böyle şeylerden gurur duymak uygun değildir ve Yehova’yı hoşnut etmez (Yeremya 9:23; Elçilerin İşleri 10:34, 35; 1. Korintoslular 4:7; Galatyalılar 5:26; 6:3, 4).
3. Kibir nedir? İsa bunun hakkında neler söyledi?
3 Uygun olmayan gururdan kaçınmak için başka bir neden de var. Yüreğimizde böyle bir gururun oluşmasına izin verirsek, gururun daha kötü şekli olan kibir gelişebilir. Kibir nedir? Kibirli bir kişi üstünlük duygusuna sahip olmanın yanı sıra, küçümsediği kişilere tepeden bakar (Luka 18:9; Yuhanna 7:47-49). İsa ‘kibri’, ‘yürekten’ çıkan ve ‘insanı kirleten’ diğer kötü niteliklerin arasında sıraladı (Markos 7:20-23). İsa’nın takipçileri kibirli bir yürek geliştirmekten kaçınmanın ne kadar yaşamsal olduğunu fark etmelidirler.
4. Mukaddes Kitaptaki kibirle ilgili örnekleri ele almak bize nasıl yardım edebilir?
4 Kibirli kişilerle ilgili Mukaddes Kitaptaki bazı kayıtları ele almak kibirden kaçınmamıza yardım edebilir. Böylece içimizde oluşabilecek ya da zamanla gelişebilecek gururdan kaynaklanan uygunsuz duyguları daha kolay saptayabileceğiz. Bu, kibirli bir yüreğe yol açabilecek düşünceleri ve duyguları reddetmemize yardım edecek. Sonuç olarak, Tanrı yaptığı şu uyarıyı yerine getirdiğinde bundan olumsuz etkilenmeyeceğiz: “Gururlu, küstah olanları uzaklaştıracağım aralarından. Kutsal dağımda bir daha böbürlenmeyecekler” (Tsefanya 3:11, YÇ).
Tanrı Kibirlilere Karşı Harekete Geçer
5, 6. Firavun kibirli olduğunu nasıl gösterdi? Sonuç ne oldu?
5 Yehova’nın kibir konusundaki görüşünü, Firavun gibi güçlü yöneticilere karşı harekete geçme tarzından da anlayabilirsiniz. Firavun’un kibirli bir yüreği olduğuna hiç kuşku yok. O, kendini tapınılacak bir tanrı olarak düşündü ve köleleri olan İsrailoğullarını hor gördü. İsrailoğullarının Yehova’ya ‘bayram etmek’ üzere çöle gitmelerine izin verilmesi istendiğinde gösterdiği tepkiyi düşünün. Firavun kibirle şu cevabı vermişti: “Yehova kimdir ki, İsraili salıvermek için onun sözünü dinliyeyim?” (Çıkış 5:1, 2).
6 Firavun’un başına altı bela geldikten sonra, Yehova Musa’ya Mısır’ın yöneticisine şunu sormasını söyledi: “Kavmımı salıvermemek için onlara karşı hâlâ kendini yükseltiyor musun?” (Çıkış 9:17). O sırada Musa yedinci belayı da bildirdi. Bu, ülkeyi harap edecek bir dolu felaketiydi. Onuncu beladan sonra İsrailoğullarını serbest bırakır bırakmaz, Firavun fikrini değiştirdi ve peşlerine düştü. Sonunda Firavun ve orduları Kızıldeniz’de kapana kısıldılar. Sular üzerlerini örterken neler düşünmüş olabileceklerini zihninizde canlandırın. Firavun’un kibrinin sonucu ne oldu? Ordusundaki seçkin birlikler şunları söyledi: “İsrailin önünden kaçalım; çünkü RAB onlar için Mısırlılara karşı cenkediyor” (Çıkış 14:25).
7. Babil’in yöneticileri kibirli olduklarını nasıl gösterdiler?
7 Başka yöneticiler de Yehova tarafından alçaltıldı. Bunlardan biri Asur kralı Sanherib’di (İşaya 36:1-4, 20; 37:36-38). Sonra Babilliler Asur’u fethetti, ancak Babil’in kibirli iki kralı da alçaltıldı. Kral Belşatsar ve soylu konuklarının Yehova’nın mabedinden getirilen kaplarda şarap içip Babil tanrılarını yücelttiği ziyafeti hatırlayın. O sırada aniden bir insan elinin parmakları göründü ve duvara bir mesaj yazdı. Bu gizemli yazıyı açıklaması istendiğinde, peygamber Daniel, Belşatsar’a şunları hatırlattı: “Yüce Allah baban Nebukadnetsara kırallığı . . . . vermişti; fakat yüreği yükselip . . . . kırallık tahtından indirildi, ve izzeti üzerinden alındı; . . . . onun oğlu Belşatsar, sen, bunların hepsini bildiğin halde yüreğini alçaltmadın” (Daniel 5:3, 18, 20, 22). Aynı gece Med-Pers ordusu Babil’i fethetti ve Belşatsar öldürüldü (Daniel 5:30, 31).
8. Yehova kibirli kimselere karşı nasıl harekete geçti?
8 Yehova’nın toplumunu hor gören diğer kibirli kişileri de hatırlayın: Filistî dev Golyat, Pers başbakanı Haman ve Yahudiye ilini yöneten kral Herodes Agrippa. Bu üç adam kibirleri yüzünden Tanrı tarafından alçaltıcı şekilde öldürüldüler (1. Samuel 17:42-51; Ester 3:5, 6; 7:10; Elçilerin İşleri 12:1-3, 21-23). Yehova’nın bu kibirli kişilere karşı harekete geçme tarzı şu gerçeği vurgular: “Kırgından önce kibir, ve düşmeden önce mağrur ruh gelir” (Süleyman’ın Meselleri 16:18). Gerçekten de, ‘Tanrı’nın kibirlilere karşı’ olduğuna kuşku yok (Yakub 4:6).
9. Sur kralları nasıl hain oldular?
9 Mısır, Asur ve Babil’in kibirli yöneticilerinin aksine, Sur kralı bir zamanlar Tanrı’nın toplumuna yardım etmişti. Kral Davud ve Süleyman’ın saltanatı sırasında kraliyet binaları ve Tanrı’nın mabedi için usta zanaatçılar ve malzemeler sağlamıştı (2. Samuel 5:11; 2. Tarihler 2:11-16). Fakat zamanla Sur krallarının Tanrı’nın toplumuna düşman olması üzücüdür. Acaba bu gelişmeye hangi şey neden oldu? (Mezmur 83:3-7; Yoel 3:4-6; Amos 1:9, 10).
‘Yüreğin Yükseldi’
10, 11. (a) Kim Sur krallarına benzetilebilir? (b) Sur krallarının İsrailoğullarına karşı tutumlarını değiştiren neydi?
10 Yehova, peygamber Hezekiel’e, Sur hanedanının yanlışlarını açığa vurup mahkûm etmesini ilham etti. “Sur kralı”na yönelik olan Hezekiel’in mesajı hem Sur hanedanına hem de “hakikat yolunda” kalmayan, ilk hain Şeytan’a uyan ifadeler içerir (Hezekiel 28:12; Yuhanna 8:44). Önceleri Şeytan, Yehova’nın gökteki oğullarından oluşan teşkilatında vefalı bir melekti. Yehova Tanrı, Sur hanedanının ve Şeytan’ın hainliğinin asıl sebebini Hezekiel aracılığıyla bildirdi.
11 “Sen Adende, Allahın bahçesinde, idin; . . . . bütün değerli taşlarla . . . . kaplanmıştın; . . . . Sen meshedilmiş gölge salan kerubi idin; . . . . Sende kötülük olduğu bulununcıya kadar yaratıldığın günden beri yollarında kâmildin. Ticaretinin çokluğundan ötürü senin içini zorbalıkla doldurdular, ve suç işledin; seni, gölge salan kerubi . . . . yok ettim. Senin yüreğin güzelliğinden ötürü yükseldi; parlaklığından ötürü hikmetini bozdun” (Hezekiel 28:13-17). Evet, Sur kralları kibirlendikleri için Yehova’nın toplumuna zulmettiler. Sur bir ticaret merkezi olarak çok zenginleşmişti ve güzel ürünleriyle ün kazanmıştı (İşaya 23:8, 9). Sur kralları çok küstahlaşmış ve Tanrı’nın toplumuna zulmetmeye başlamıştı.
12. Şeytan’ın hainlik etmesine yol açan neydi? O ne yapmaya devam etti?
12 Benzer şekilde, Şeytan haline gelen melek de önceleri, Tanrı’nın ona verdiği herhangi bir görevi yerine getirebilecek hikmete sahipti. Ancak o, minnettar olmak yerine ‘böbürlendi’ ve Tanrı’nın yönetim şeklini hor görmeye başladı (1. Timoteos 3:6). Öyle küstahlaştı ki, Âdem ile Havva’nın kendisine tapınmasını şiddetle arzulamaya başladı. Bu kötü arzu gebe kaldı ve günah doğurdu (Yakub 1:14, 15). Şeytan, Tanrı’nın yasakladığı tek bir ağacın meyvesinden yemesi için Havva’yı aldattı. Sonra da Âdem’in yasak meyveyi yemesini sağlamak üzere onu kullandı (Tekvin 3:1-6). Böylece ilk insan çifti Tanrı’nın onları yönetme hakkını reddetti ve aslında Şeytan’a tapanlar haline geldi. Fakat Şeytan’ın kibri sınır tanımadı. O, İsa Mesih de dahil, gökteki ve yeryüzündeki tüm zekâ sahibi varlıkları kendisine tapınıp Yehova’nın egemenliğini reddetmeleri için ayartmaya çalıştı (Matta 4:8-10; Vahiy 12:3, 4, 9).
13. Kibir hangi sonuçları doğurdu?
13 Gördüğümüz gibi kibir, Şeytan’dan kaynaklanır ve günahın, acının ve günümüz dünyasındaki yozlaşmanın temel nedenidir. Şeytan “bu ortamın tanrısı” olarak, gurur ve kibirden kaynaklanan uygunsuz duyguları teşvik etmeye devam ediyor (2. Korintoslular 4:4). Zamanının az olduğunu bildiğinden, İsa’nın gerçek takipçilerine karşı savaşıyor. Amacı, onları Tanrı’dan uzaklaştırmak ve kendini seven, böbürlenen, kibirli kimseler haline getirmektir. Mukaddes Kitap bu “son günlerde” böyle bencil niteliklerin yaygınlaşacağını önceden bildirmişti (2. Timoteos 3:1, 2; Vahiy 12:12, 17).
14. Yehova zekâ sahibi varlıklara karşı hangi ilkeye göre harekete geçiyor?
14 İsa Mesih, Şeytan’ın kibrinin kötü sonuçlarını cesaretle ortaya koydu. İsa, kendini haklı gören düşmanlarının karşısında en az üç kere Yehova’nın insanlara karşı hangi ilkeye göre harekete geçtiğini şöyle bildirdi: “Kim kendini yüceltirse alçaltılacak, kendini alçaltan ise yüceltilecektir” (Luka 14:11; 18:14; Matta 23:12).
Yüreğinizi Kibirden Koruyun
15, 16. Hacer’in kibirlenmesinin nedeni neydi?
15 Buraya kadar sözü edilen kibirle ilgili örneklerin önde gelen kimseler hakkında olduğunu herhalde fark ettiniz. Acaba bu, sıradan insanların kibirli olmaya eğilimli olmadığı anlamına mı gelir? Kesinlikle hayır. İbrahim’in ailesinde meydana gelen bir olayı ele alalım. Ata İbrahim’in, mirasçısı olacak bir oğlu yoktu ve karısı Sara çocuk doğurma yaşını geçmişti. O dönemde İbrahim’in durumundaki birinin ikinci bir eş alarak çocuk sahibi olması âdetti. Tanrı böyle evliliklere izin veriyordu; çünkü gerçek hizmetçilerine evlilikle ilgili başlangıçtaki standardını yeniden koyma zamanı henüz gelmemişti (Matta 19:3-9).
16 İbrahim, karısı Sara’nın teşvikiyle, onun Mısırlı hizmetçisi Hacer’den bir mirasçıya sahip olmayı kabul etti. İbrahim’in ikincil eşi olan Hacer gebe kaldı. O, sahip olduğu onurlu konumdan ötürü derin minnettarlık duymalıydı. Fakat, yüreğinin kibirlenmesine izin verdi. Mukaddes Kitap şunu bildiriyor: “Hacer hamile olduğunu anlayınca, hanımını küçük görmeye başladı.” Bu tutum İbrahim’in evinde öyle çekişmeye yol açtı ki, Sara, Hacer’i kovdu. Fakat bu sorunun bir çözümü vardı. Tanrı’nın meleği Hacer’e şu öğüdü verdi: “Hanımına dön ve ona boyun eğ” (Tekvin [Yaratılış] 16:4, 9, YÇ). Hacer’in bu öğüdü dinlediği, Sara’ya karşı tutumunu değiştirdiği ve büyük bir toplumun anası olduğu görülüyor.
17, 18. Neden hepimizin kibirden kaçınması gerekiyor?
17 Hacer’in olayı bir kişinin koşulları iyileştiğinde kibirlenebileceğini gösteren bir örnektir. Alınacak ders şudur: Tanrı’ya iyi bir yürekle hizmet eden İsa’nın bir takipçisi bile, zenginlik veya yetki elde edince kibirlenebilir. Başkaları onu başarısı, hikmeti ya da yeteneğinden dolayı övdüğünde de bu tutum gelişebilir. Evet, İsa’nın bir takipçisi yüreğinde kibir gelişmemesi için uyanık olmalıdır. Bu, özellikle kişi başarı elde ettiğinde veya daha fazla sorumluluk aldığında geçerlidir.
18 Kibirden kaçınmak için en güçlü neden, Tanrı’nın bu nitelikle ilgili görüşüdür. Sözünde şunları bildiriyor: “Yüksek bakış, ve kibirli yürek, kötülerin çerağı, günahtır” (Süleyman’ın Meselleri 21:4). Mukaddes Kitabın özellikle, “bu ortamda zengin olan” İsa’nın takipçilerini “kibirli olmamaları” konusunda uyarması ilginçtir (1. Timoteos 6:17; Tesniye 8:11-17). Zengin olmayan İsa’nın takipçileri de ‘kıskançlıktan’ kaçınmalı ve kibrin, zengin ya da yoksul olsun, herkeste gelişebileceğini unutmamalı (Markos 7:21-23; Yakub 4:5).
19. Uzziya iyi namını nasıl bozdu?
19 Diğer kötü niteliklerin yanı sıra, kibir de Yehova’yla iyi bir ilişkiyi bozabilir. Örneğin kral Uzziya’nın saltanatının ilk zamanlarını ele alalım: O, “RABBİN gözünde doğru olanı yaptı. . . . . Allahı aramağa koyuldu; ve RABBİ aradığı günlerde Allah onun işini rast getirdi” (2. Tarihler 26:4, 5). Ne yazık ki kral Uzziya iyi namını bozdu, çünkü “kendisini yıkıma sürükleyecek bir gurura kapıldı (YÇ).” Öyle küstahlaştı ki, buhur sunmak için mabede girdi. Kâhinler bu küstahça eylemi yapmaması için uyardığında “Uzziya öfkelendi.” Sonuçta Yehova onu cüzamla vurdu ve Tanrı’nın onayını kaybetmiş şekilde öldü (2. Tarihler 26:16-21).
20. (a) Kral Hizkiya’nın iyi namı nasıl tehlikeye girdi? (b) Sonraki makalede hangi konu ele alınacak?
20 Uzziya’nın olayı ile kral Hizkiya’nın örneği arasındaki zıtlığı görebilirsiniz. Bir defasında Hizkiya’nın mükemmel namı bozulma tehlikesiyle karşı karşıya geldi; çünkü ‘yüreği yükselmişti.’ Neyse ki, “Hizkiya yüreğinin yükselişinden ötürü” kendini “alçalttı” ve Tanrı’nın onayını yeniden kazandı (2. Tarihler 32:25, 26). Hizkiya’nın kibrinin çaresinin alçakgönüllülük olduğuna dikkat edin. Evet alçakgönüllülük kibrin tersidir. Bu nedenle, sonraki makalede İsa’nın takipçilerine özgü alçakgönüllülüğü nasıl geliştirebileceğimizi ve koruyabileceğimizi ele alacağız.
21. İsa’nın alçakgönüllü takipçileri neyi özlemle bekleyebilirler?
21 Öyleyse, kibirden kaynaklanan tüm kötü sonuçları unutmayalım. “Tanrı kibirlilere karşı” olduğundan, uygun olmayan gururdan kaynaklanan duyguları reddetmeye kesinlikle kararlı olalım. İsa’nın alçakgönüllü takipçileri olmaya çalışırken, kibirlilerin ve onların işlerinin yeryüzünden kaldırılacağı Tanrı’nın büyük gününde hayatta kalmayı özlemle bekleyebiliriz. O zaman geldiğinde “adamın yüksekliği iğdirilecek, ve insanların yüceliği alçaltılacak; ve o günde yalnız RAB yükselecek” (İşaya 2:17).
Düşünülecek Noktalar
• Kibirli birini nasıl tanımlarsınız?
• Kibrin kaynağı nedir?
• Hangi şey bir kimsenin kibirlenmesine yol açabilir?
• Kibirden neden kaçınmalıyız?
[Sorular]
[Sayfa 23’teki resim]
Firavun’un kibri yıkımına yol açtı
[Sayfa 24’teki resim]
Koşullarının daha iyi hale gelmesi Hacer’in kibirlenmesine neden oldu
[Sayfa 25’teki resim]
Hizkiya kendini alçalttı ve Tanrı’nın onayını yeniden kazandı