Nehemya Kitabından Önemli Noktalar
Yehova’nın Sözü Canlıdır
Nehemya Kitabından Önemli Noktalar
EZRA kitabında kayıtlı olan son olayların üzerinden on iki yıl geçmişti. Mesih gelene kadar geçecek olan 70 haftanın başladığını gösterecek olayın, yani ‘Yeruşalim’i eski haline koymak ve bina etmek için emrin çıkmasının’ zamanı geliyordu (Daniel 9:24-27). Nehemya kitabı Tanrı’nın toplumunun Yeruşalim duvarlarını yeniden inşa ettiği dönemi konu alır. Kitap, MÖ 456’dan MÖ 443’e kadar olan yaklaşık 12 yıllık önemli bir dönemi kapsar.
Vali Nehemya tarafından kaleme alınan kitapta, kararlılık ve Yehova Tanrı’ya duyulan tam güven birleştiğinde hakiki tapınmanın nasıl yüceldiği harika bir şekilde gösteriliyor. Kayıt Yehova’nın, amacını gerçekleştirmek için olayları nasıl yönlendirdiğini de net bir şekilde gösteriyor. Ayrıca, güçlü ve cesur bir önderi anlatıyor. Nehemya kitabında yer alan mesaj, bugün de Yehova’nın tüm gerçek hizmetçilerine çok değerli dersler verir, “çünkü Tanrı’nın sözü canlıdır ve güçlüdür” (İbraniler 4:12).
‘DUVAR TAMAM EDİLDİ’
Nehemya, Şuşan sarayında güvenilirlik gerektiren bir konumda Kral Artahşaşta’ya (I. Artakserkses Longimanus’a) hizmet etmektedir. Toplumu hakkında duydukları Nehemya’yı çok üzmüştür: “Büyük düşkünlük ve utanç içindedirler; Yeruşalimin duvarı da yıkılmıştır, ve onun kapıları ateşle yakılmıştır.” Nehemya kendisini yönlendirmesi için Tanrı’ya içtenlikle dua eder (Nehemya 1:3, 4). Bir süre sonra kral, Nehemya’nın üzgün olduğunu fark eder ve onu Yeruşalim’e gönderir.
Nehemya Yeruşalim’e gittikten sonra gecenin karanlığında duvarların durumunu gözden geçirir ve onarımla ilgili planlarını Yahudilere açar. Böylece inşaat başlar ve ardından da muhalefet gelir. Ancak Nehemya’nın cesur önderliği altında ‘duvar tamam edilir’ (Nehemya 6:15).
Mukaddes Kitapla İlgili Soruların Yanıtları:
1:1; 2:1—Bu iki ayette söz edilen “yirminci yıl” aynı tarihten itibaren mi sayılmaya başlanır? Evet, söz konusu 20. yıl, Artahşaşta’nın krallığının 20. yılıdır. Ancak bu iki ayetteki hesaplama yöntemi birbirinden farklıdır. Tarihsel kanıtlar Artahşaşta’nın MÖ 475 yılında tahta geçtiğini gösterir. Geleneksel olarak Babilli yazıcılar Pers krallarının yönetimlerini Yahudi takvimine göre Nisan ayından (Mart/Nisan) başlayarak hesapladıklarından, Artahşaşta’nın tahta geçmesinin ilk yılı, MÖ 474 yılının Nisan’ında başlamış olmalı. Bu nedenle Nehemya 2:1’de geçen krallığın 20. yılı MÖ 455 yılının Nisan ayında başladı. Mantıksal olarak Nehemya 1:1’de değinilen Kislev ayı (Kasım/Aralık) bir önceki yılın, yani MÖ 456 yılının Kislev ayıydı. Nehemya bu aya da Artahşaşta’nın 20. yılının sonu olarak değinir. Bu durumda Nehemya yılları, kralın tahta geçmesinden itibaren hesaplıyor olabilir. Bunun yanı sıra Nehemya bu hesaplamayı bugün Yahudilerin dindışı takvim olarak adlandırdıkları ve Eylül/Ekim aylarına denk gelen Tişri ayıyla başlayan bir takvime göre de yapmış olabilir. Nasıl hesaplanırsa hesaplansın, Yeruşalim’in onarımı için emir MÖ 455’te çıktı.
4:17, 18—Bir kimse sadece tek eliyle nasıl inşa işinde çalışabilir? Yük taşıyanlar için bu hiç sorun değildi. Yükü bir defa başlarının üstüne ya da omuzlarına aldıktan sonra, ‘bir elleri ile silâhlarını tutarken’ öteki elleriyle de yükü kolayca dengeleyebilirlerdi. Çalışırken iki ellerini birden kullanmak zorunda olan yapıcıların da “her biri kılıcı belinde bağlı olarak bina ediyorlardı.” Herhangi bir düşman saldırısında harekete geçmeye hazırdılar.
5:7—Nehemya ne anlamda “ileri gelenlerle ve hükûmet memurları ile çekişti”? Bu adamlar Musa Kanununu çiğneyerek Yahudi kardeşlerinden yüksek faiz talep ediyorlardı (Levililer 25:36; Tesniye 23:19). Dahası borç verenlerin istediği kâr payı çok yüksekti. Aylık olarak alındığında “yüzde bir” olan faiz, yılda yüzde 12’ye denk geliyordu (Nehemya 5:11). Zaten ağır vergiler altında ezilen ve gıda yetersizliği yüzünden sıkıntı çeken insanlara böyle bir dayatmada bulunmak suçtu. Nehemya zenginlerle “çekişti”, yani onları suçlu buldu ve onları Tanrı’nın Kanunu aracılığıyla kınayarak yanlış işlerini ortaya serdi.
6:5—O günlerde gizli mektuplar mühürlenmiş, ipekten bir keseyle gönderildiği halde neden Sanballat, Nehemya’ya “açık mektup” gönderdi? Sanballat açık mektup göndererek, mektupta ortaya attığı sahte suçlamaları herkesin duymasını istiyor olabilirdi. Belki de Sanballat, bunun Nehemya’yı çok kızdıracağını ve böylece inşa işini bırakıp kendini savunmak için ona geleceğini umuyordu. Ya da Sanballat, mektupta yazanlardan ötürü Yahudilerin korkup inşa işini tamamen bırakacaklarını düşünmüş olabilirdi. Nehemya yılmadı ve Tanrı’nın verdiği göreve soğukkanlılıkla devam etti.
Alacağımız Dersler:
1:4; 2:4; 4:4, 5. Zor durumlarla karşılaştığımızda veya önemli kararlar verirken ‘duada gayretle devam etmeli’ ve teokratik yönlendirmelere uymalıyız (Romalılar 12:12).
1:11–2:8; 4:4, 5, 15, 16; 6:16. Yehova hizmetçilerinin samimi dualarını cevaplar (Mezmur 86:6, 7).
1:4; 4:19, 20; 6:3, 15. Nehemya hassas biri olsa da adalet için kararlılıkla harekete geçen bir eylem adamı olarak güzel bir örnek bırakmıştı.
1:11–2:3. Nehemya’nın sevincinin asıl kaynağı, kralın sakisi olarak sahip olduğu konum değil, hakiki tapınmanın ilerlemesiydi. Bizim asıl düşüncemizin ve başlıca sevinç kaynağımızın da Yehova’ya sunduğumuz tapınma ve bu tapınmayı destekleyen şeyler olması gerekmez mi?
2:4-8. Yehova, Artahşaşta’nın Nehemya’ya, gidip Yeruşalim’in duvarlarını tekrar inşa etmesi için izin vermesini sağladı. Süleyman’ın Meselleri 21:1 şöyle der: “RABBİN elinde kıralın yüreği su arkları gibidir; istediği tarafa onu çevirir.”
3:5, 27. Tekoalıların ‘ileri gelenlerinin’ yaptığı gibi, hakiki tapınmayı desteklemek için yapılan zahmetli işlerin bize yakışmayacağını düşünmemeliyiz. Bunun yerine ellerinden geleni gayretle yapan sıradan Tekoalıları örnek almalıyız.
3:10, 23, 28-30. Bazı müjdeciler ihtiyacın daha büyük olduğu yerlere taşınabilir; fakat birçoğumuz hakiki tapınmayı yaşadığımız yerde destekleriz. Bunu, İbadet Salonu inşa projelerine ve yardım çalışmalarına katılarak; ve en önemlisi Krallığın iyi haberini duyurma işinde çalışarak yapabiliriz.
4:14. Muhalefetle karşılaştığımızda biz de “büyük ve heybetli olan Rabbi” aklımızda tutarak korkularımızın üstesinden gelebiliriz.
5:14-19. Vali Nehemya alçakgönüllülük, özveri ve sağduyu gibi konularda cemaatteki gözetmenler için şahane bir örnektir. Nehemya, Tanrı’nın Kanununu uygulamak bakımından gayretli olmasına rağmen kişisel çıkarları için başkaları üzerinde hâkimiyet kurmaya çalışmadı. Tersine yoksul ve ezilmiş olanlara karşı düşünceli davrandı. Nehemya cömert davranışlarıyla, Tanrı’nın tüm hizmetçileri için göze çarpar bir örnek bırakmış oldu.
“EY ALLAHIM, BENİ İYİLİKLE AN”
Yeruşalim’in duvarları tamamlanır tamamlanmaz Nehemya kapıları takar ve şehrin güvenliği için gereken düzenlemeleri yapar. Ardından halkın soykütüğünü hazırlar. Tüm halk “su kapısının karşısındaki meydana” toplanınca kâhin Ezra, Musa’nın kanun kitabını okur, Nehemya ve Levililer de kanunu halka açıklarlar (Nehemya 8:1). Haymeler Bayramı hakkında bilgi almaları, bayramı sevinçle kutlamalarıyla sonuçlanır.
Bunu, ‘İsrail zürriyetinin’ millet olarak işlediği günahları itiraf ettiği, Levililerin Tanrı’nın İsraillilere karşı olan davranış tarzını gözden geçirdiği ve halkın “Allahın şeriatinde yürümek” üzere yemin ettiği başka bir toplantı izler (Nehemya 9:1, 2; 10:29). Yeruşalim’in nüfusu hâlâ az olduğundan şehrin dışında yaşayan her on kişiden birinin Yeruşalim’e taşınması için kura atılır. Ardından duvarların adanması sırasında öyle bir coşku yaşanır ki ‘Yeruşalim’in sevinci uzaklardan işitilir’ (Nehemya 12:43). Yeruşalim’e gelişinden on iki yıl sonra Nehemya, Artahşaşta’nın yanındaki işine döner. Çok geçmeden Yahudiler arasında temiz olmayan davranışlar baş gösterir. Nehemya Yeruşalim’e geri döndükten sonra durumu düzeltmek için kararlılıkla harekete geçer. Kendisi için alçakgönüllülükle şu ricada bulunur: “Ey Allahım, beni iyilikle an” (Nehemya 13:31).
Mukaddes Kitapla İlgili Soruların Yanıtları:
7:6-67—Zerubbabel’le birlikte geri dönenlerin listesini hazırlayan Nehemya’nın verdiği sayı ile her aileden dönenleri gösteren Ezra’nın listesindeki sayı neden farklıdır? (Ezra 2:1-65) Bu farklılığın nedeni Ezra ve Nehemya’nın farklı kaynaklardan yararlanmış olması olabilir. Örneğin dönmek için başvuranların sayısı, gerçekten dönenlerin sayısından farklı olabilir. Belki de ilk başta soykütüklerini tespit edemeyen bazı Yahudiler bu kayıtları sonradan ortaya çıkarmış olabilir. Ancak bu iki kayıt köleler ve ilahiciler dışında toplam 42.360 kişinin döndüğü konusunda hemfikirdir.
10:34—Halkın neden odun getirmesi gerekiyordu? Musa Kanununda odun sunuları emredilmemişti. Bu talep tamamen ihtiyaçtan kaynaklanıyordu. Sunakta sunuların yakılması için bol miktarda odun gerekiyordu. Belli ki İsrailli olmayan fakat mabette köle olarak hizmet eden yeteri kadar Netinim yoktu. Bu nedenle her zaman yeterince odun bulundurulmasını sağlamak için kura çekildi.
13:6—Nehemya Yeruşalim’den ne kadar süre uzak kaldı? Mukaddes Kitap “bir kaç gün sonra,” ya da harfiyen ‘günlerin sonunda’ Nehemya’nın kraldan Yeruşalim’e dönmek için izin aldığını söylüyor. Dolayısıyla onun ne kadar süre Yeruşalim’den uzak kaldığını bilmek mümkün değil. Ancak Yeruşalim’e döndüğünde kâhinlik hizmetinin desteklenmediğini ve Sebt kanununa uyulmadığını gördü. Birçokları yabancı kadınlarla evlenmişlerdi ve onların çocukları Yahudi dilini bile bilmiyorlardı. Durum bu kadar bozulduğuna göre Nehemya uzun süre Yeruşalim’den uzak kalmış olmalı.
13:25, 28—Nehemya doğru yoldan saptıklarından ötürü Yahudilerle ‘çekişmek’ dışında hangi düzeltici önlemleri aldı? Nehemya, Tanrı’nın kanununda yer alan hükümleri tekrarlayarak “onlara lanet etti.” Muhtemelen onlara hüküm verilmesini emretmekle ‘bazılarını dövmüş oldu.’ Ahlaksal nedenlerle duyduğu öfkenin simgesi olarak ‘bazılarının saçlarını yoldu.’ Ayrıca Başkâhin Elyaşib’in torunu ve Horonlu Sanballat’ın damadı olan adamı kovdu.
Alacağımız Dersler:
8:8. Tanrı’nın Sözünü öğreten bizler onu doğru telaffuz ederek, doğru vurguyla okuyarak ve doğru şekilde açıklayıp nasıl uygulanacağını net bir şekilde göstererek Sözün ‘manasını vermeliyiz.’
8:10. “RAB sevinci” insanın manevi ihtiyacının farkında olmasına, bu ihtiyacı gidermesine ve teokratik yönlendirmeleri izlemesine bağlıdır. Mukaddes Kitabı gayretle incelememiz, düzenli şekilde ibadetlere katılmamız ve Gökteki Krallığı duyurma ve öğrenci yapma işini coşkuyla desteklememiz ne kadar yaşamsaldır!
11:2. Birinin miras aldığı mülkü bırakıp Yeruşalim’e taşınması masraflı bir işti ve bazı olumsuz tarafları vardı. Gönüllü olarak taşınanlar özveri ruhu gösterdiler. Biz de büyük ibadetlerde ve diğer fırsatlarda başkalarının yararına gönüllü olarak hizmet etme fırsatı doğduğunda benzer bir ruh gösterebiliriz.
12:31, 38, 40-42. İlahi söylemek Yehova’yı yüceltmenin ve O’na olan minnettarlığımızı göstermenin güzel bir yoludur. Biz de ibadetlerde tüm yürekle ilahi söylemeliyiz.
13:4-31. Maddeciliğin, yozlaşmanın ve hakikate isyanın bizi sinsice etkilemesine izin vermemeliyiz.
13:22. Nehemya Tanrı’ya hesap vereceğinin farkındaydı. Biz de Yehova’ya hesap vereceğimizin farkında olmalıyız.
Yehova’nın Bereketi Yaşamsaldır!
Mezmur yazarı şu ilahiyi söylemişti: “Eğer evi RAB yapmazsa, yapıcılar boş yere çalışır; eğer şehri RAB korumazsa, bekçi boş yere uyanık durur” (Mezmur 127:1). Nehemya kitabı bu sözlerin doğruluğunu harika bir şekilde gösterir.
Bizim alacağımız ders çok açık. Yaptığımız her işte başarılı olmak istiyorsak Yehova’nın bereketine sahip olmalıyız. Hakiki tapınmaya yaşamımızda ilk yeri vermezsek, Yehova’nın bereketini bekleyebilir miyiz? O halde Nehemya gibi biz de Yehova’ya tapınmayı ve hakiki tapınmanın ilerlemesini başlıca uğraşımız haline getirelim.
[Sayfa 8’deki resim]
“RABBİN elinde kıralın yüreği su arkları gibidir”
[Sayfa 9’daki resim]
Hassas bir eylem adamı olan Nehemya Yeruşalim’e gelir
[Sayfa 10, 11’deki resimler]
Tanrı’nın Sözünün ‘manasını vermeyi’ biliyor musunuz?