İhmal Edilmiş, Şiddete Maruz Kalmış ve Yaşlı

DEVRİYE gezen gece bekçisi, onu bekleyen korkunç sahneye hazır değildi. Lüks binanın önünde iki kişiyi ölü buldu. Yerde cansız yatan yaşlı çift, sekizinci kattaki dairelerinin penceresinden kendilerini atmışlardı. İntihar etmeleri dehşet vericiyse de onları intihara iten neden daha da dehşet vericiydi. Kocanın cebinden çıkan notta şunlar yazıyordu: “Oğlumuzla gelinimiz bize sürekli kötü ve düşmanca davrandığından dolayı yaşamımıza son veriyoruz.”

Bu olay alışılmışın dışında olsa da ne yazık ki temelde yatan sorun çok yaygındır. Aslında dünyanın hemen her yerinde yaşlılar kötü davranışlara maruz kalabiliyor. Dünyanın değişik yerlerinden toplanan şu bilgilere bakın:

• Bir araştırma Kanada’daki yaşlıların yüzde 4’ünün kötü muamele gördüğünü veya suiistimal edildiğini bildirdi, bunu yapan da genelde bir aile üyesi oluyor. Fakat birçok yaşlı, içinde bulunduğu üzücü durumdan bahsedemeyecek kadar utanıyor veya korkuyor. Uzmanlara göre gerçek oran, yüzde 10 civarında olabilir.

• Bir dergi şunları bildiriyor: “Görünüşte güçlü aile bağları olan Hint toplumu, çocukları tarafından istenmeyen yaşlı sayısının gitgide artması yüzünden zayıflıyor” (India Today).

• Amerika’da yaşlılara kötü muameleyle ilgilenen bir kurum, en iyi tahminlere göre “Amerika’daki 65 yaş ve üzerindeki 1 ila 2 milyon arasındaki yaşlının, bakımına veya korumasına muhtaç olduğu kişiden fiziksel zarar gördüğünü, kullanıldığını veya başka bir şekilde istismar edildiğini” bildirdi (National Center on Elder Abuse). San Diego’daki bir bölge savcısı vekili, “bugün kanunların uygulanmasıyla ilgili en büyük zorluklardan birinin” yaşlılara kötü davranılması olduğunu söylüyor. Sözlerine şunları ekliyor: “Son birkaç yılda sorunun daha da büyüdüğünü görüyorum.”

• Canterbury’de (Yeni Zelanda) yaşlıların mal varlıkları veya gelirleri nedeniyle aile üyelerinin hedefi haline gelmesi gitgide daha fazla kaygı uyandırıyor. Yaşlıları hedef alanlar özellikle uyuşturucu, alkol ve kumar sorunu olan aile üyeleri oluyor. Canterbury’de suiistimal edilen yaşlı sayısında büyük bir artış meydana geldi. Bu sayı 2002’de 65 iken 2003’te 107’ye ulaştı. Bu tür davranışları önlemek için kurulan bir kurumun genel müdürü bu rakamların yalnızca “buzdağının görünen kısmı” olabileceğini söyledi.

 • Japonya’da yayımlanan bir gazetenin bildirdiğine göre, Japonya Barolar Federasyonu, “çocuk istismarına ya da aile içi şiddete maruz kalan diğer kurbanlardan daha fazla yaşlı kurbanlara dikkat edilmesini” tavsiye etti. Neden? Gazete nedenlerden birini şöyle açıklıyor: “Çocuğun veya eşin istismarıyla karşılaştırıldığında istismar edilen yaşlılar daha geç fark ediliyor. Bunun bir nedeni yaşlı kişinin çocuklarından gördüğü şiddetten kendini sorumlu hissetmesi, bir nedeni de hükümetin ve yerel yöneticilerin bu soruna etkili bir çözüm bulamamasıdır” (The Japan Times).

Dünyada olanlarla ilgili bu kısa bilgiler aklımıza şu soruyu getiriyor: Neden bu kadar çok yaşlı ihmal ediliyor veya suiistimal ediliyor? Bu durumun düzelmesi için bir umut var mı? Yaşlılar için nasıl bir teselli var?