Putperest Bir Bayram Hıristiyanlığa Uyarlanabilir mi?

İTALYA’DA 2004 yılının kışında, Noel dönemi boyunca hararetli bir tartışma yaşandı. Bazı eğitimciler ve öğretmenler, Noel bayramıyla ilgili dinsel geleneklere eğitim sisteminde ya olabildiğince az yer verilmesi ya da tamamen kaldırılması gerektiği fikrini savundular. Onlar okullarda sayıları gitgide artan, Katolik veya Protestan olmayan çocuklara duydukları saygı nedeniyle bu fikri savundular. Öte yandan, farklı eğitimciler ve başkaları bu geleneklere saygı duyulması ve tam olarak uygulanmasından yanalar.

Bu tartışmalar bir yana, acaba Noel ile ilgili birçok geleneğin kökeni tam olarak nereye dayanır? Bu konudaki tartışmaların doruğa ulaştığı sırada Vatikan gazetesi L’Osservatore Romano bu konuda bazı ilginç gözlemlere yer verdi.

Noel bayramının kutlandığı tarihle ilgili olarak bu Katolik gazete şunları yazdı: “Zamanın imparatorunun yaptırdığı nüfus sayımı ve sonraki yüzyıllarda yapılan araştırmaların sonuçlarıyla ilgili, yani Roma tarihindeki belirsizlikler yüzünden, İsa’nın  doğduğu tarih bilinmemektedir. . . . . 25 Aralık tarihinin, dördüncü yüzyılda Roma Katolik Kilisesi tarafından seçildiği genel olarak biliniyor. Putperestliğin yaygın olduğu Roma’da bu gün Güneş tanrısına adanmıştı. . . . . Bu sırada Roma’da Constantinus’un çıkardığı bir fermanla Hıristiyanlık tanınmış olsa da, özellikle askerler arasında Güneş tanrısı . . . . efsanesi yaygındı. 25 Aralık’ta kutlanan bu [ve benzer] putperest bayramların tümünün kökeni, yaygın olarak uygulanan geleneklere bağlıydı. Bu, Roma Katolik Kilisesine, güneş tanrısı yerine gerçek Adalet Güneşi İsa Mesih’in doğum gününü kutlama ve böylece bu tarihe Hıristiyanlık açısından dinsel bir anlam yükleme fikrini verdi.”

Peki ya Katolik geleneğinin bir parçası haline gelen Noel ağacı için ne denebilir?

Gazetede yer alan bu makale geçmişte “çobanpüskülü, tavşan kirazı, defne ve çam ya da köknar dalları gibi yaprak dökmeyen birçok ağacın sihirli ya da hastalıklardan koruma gücü olduğuna inanıldığına” dikkat çekti. Makale şöyle devam ediyor: “Noel arifesi olan 24 Aralık’ta, Cennet bahçesindeki Ağaçla ilgili bilinen hikâyeyle Âdem ve Havva anılırdı. . . . . Ağacın bir elma ağacı olması gerekiyorken kışın elma ağacı bulmak zor olacağından sahneye bir köknar ağacı yerleştirilir ve dalları üzerine birkaç elma ya da Komünyon ayini sırasında İsa’nın hazır bulunuşunu ve gelecekteki Kefareti simgeleyen şekilli kurabiyeler, bisküviler, çocuklar için şekerlemeler ve hediyeler konulurdu.” Peki ya daha sonra neler oldu?

Noel ağacı kullanmakla ilgili geleneğin 16. yüzyılda Almanya’da başlatıldığına değindikten sonra L’Osservatore Romano şunları açıklıyor: “Noel ağacı kullanmanın Protestan bir uygulama olduğu ve dolayısıyla bunun yerine İsa’nın Doğumuyla ilgili sahnenin hazırlanması gerektiğiyle ilgili yaygın bir söylenti üzerine İtalya Noel ağacını kabul eden son ülkelerden biri oldu.” Papa VI. Paul’la birlikte Roma’daki San Pietro Meydanına İsa’nın Doğumuyla ilgili sahnenin yanına “devasa bir Noel ağacının yerleştirilmesi âdet haline gelmiştir.”

Dinsel bir liderin, kökeni putperestliğe dayanan olayları ya da sembolleri Hıristiyanlığa aitmiş gibi göstermesi sizce kabul edilebilir mi? Aslında Kutsal Yazılar bu konuda uygun tutumun ne olduğu konusunda gerçek Hıristiyanları şöyle uyarır: “Doğrulukla kanunsuzluk arasında nasıl bir birlik olabilir? Ya da ışığın karanlıkla paylaştığı ne olabilir?” (2. Korintoslular 6:14-17).

[Sayfa 8, 9’daki resimler]

Noel ağacı (yan sayfada) ve Vatikan’da kurulan İsa’nın Doğumu sahnesi

[Tanıtım notu]

© 2003 BiblePlaces.com

[Sayfa 9’daki resim]

Güneş tanrısı

[Tanıtım notu]

Museum Wiesbaden