“Ağza Alınmaması Gereken İsim” mi?

MISSOURI eyaletinin St. Louis ilinde bulunan 192 metre yüksekliğindeki Gateway Arch, ABD’nin en uzun anıtıdır. Bu kemerli kapının yanında Old Cathedral olarak bilinen pek de yüksek olmayan bir kilise bulunur.

Bu kilise tarafından yayımlanan The Story of the Old Cathedral kitapçığı, kilisenin girişinin mimari yapısını şöyle tanımlar: “Portik [giriş], büyük ve yaldızlı İbranice harfler halinde oyulmuş, Tanrı’nın ağza alınmaması gereken isminin yer aldığı güzel bir alınlıkla taçlandırılmıştır.” Fotoğrafın da gösterdiği gibi, Tanrı’nın ismini oluşturan İbranice dört harf יהוה (YHVH), yani Tetragrammaton açıkça görülebilmektedir.

Katedral 1834’te inşa edilirken St. Louis’in piskoposluk bölgesinin halkı, İbranice dört harften oluşan isme önemli bir yer verilmesi gerektiğini düşünmüş olmalı. Öyleyse Tanrı’nın ismi neden “ağza alınmaması gereken” bir isim olarak görülüyor?

New Catholic Encyclopedia, Yahudiler MÖ altıncı yüzyılda Babil’deki sürgünden döndükten bir süre sonra neler olduğunu açıklar. Şöyle der: “Yahve ismi [Tetragrammaton’un ünlü harfler eklenmiş hali] yüksek sesle söylenemeyecek kadar kutsal görülmeye ve onun yerine ADONAY [Rab] ya da ELOHİM [Tanrı] sözcükleri kullanılmaya başlandı. . . . . Bu âdet Yahve isminin doğru telaffuzunun zamanla unutulmasına yol açtı.” Böylece insanlar Tanrı’nın ismini kullanmayı bıraktılar. Eski dönemlerde kullanılan tam telaffuz en sonunda tarihe karıştı ve Tanrı’nın ismini kullanmak artık onlar için imkânsız oldu.

Tanrı’nın isminin tam olarak nasıl telaffuz edildiğinden emin olamasak da önemli olan şudur: Tanrı’nın ismini kullanmak bizi O’na yaklaştırır. Arkadaşlarınızın size “bay” ya da “bayan” diye hitap etmesini mi, yoksa sizi isminizle çağırmasını mı isterdiniz? Başka bir dil konuşuyor olsalar da ve isminizi tam doğru telaffuz edemeseler de size yine de isminizle hitap etmelerini tercih ederdiniz, değil mi? Aynı şey Tanrı için de geçerlidir. O, bizden ismini kullanmamızı ister.

Türkçede Tanrı’nın ismi genellikle “Yehova” olarak telaffuz edilir. Tanrı’yı seven herkesin O’na ismiyle hitap etmesi ve böylece O’na yaklaşması yerinde olmaz mı? Mukaddes Kitap şöyle der: “Tanrı’ya yaklaşın, size yaklaşacaktır” (Yakub 4:8).