ÇOCUĞUNUZ ergenlik çağında mı? O halde çocuğunuzun büyüme sürecindeki en heyecan verici gelişmelerden birine tanık oluyorsunuz. Bu aynı zamanda en sinir bozucu dönem de olabilir. Şu durumlar size tanıdık geliyor mu?

• Oğlunuz küçükken iskeleye bağlı bir sandal gibi size bağlıydı. Şimdi delikanlılığa adım attı, denize açılmak için onu tutan halatı çekiştiriyor. Ama siz bu yolculuğa davet edilmediğinizi hissediyorsunuz.

• Kızınız çocukken size her şeyini anlatırdı. Şimdi bir genç kız oldu; sanki arkadaşlarıyla bir sosyal kulüp kurdu ve size üyelik verilmiyormuş gibi hissediyorsunuz.

Sizin evinizde de böyle şeyler oluyorsa hemen çocuğunuzun iflah olmaz bir asi olmaya başladığını düşünmeyin. O halde bütün bu olanların anlamı nedir? Bu soruyu yanıtlamak için ergenlik döneminin çocuğunuzun gelişiminde oynadığı yaşamsal role bakalım.

Bir çocuğun yaşamı doğumdan itibaren ilklerle doludur; ilk adım, ilk sözcük, okulun ilk günü bunlardan sadece birkaçıdır. Çocukları bir dönüm noktasına ulaştığında ana babalar mutlu olur. Bu başarı, görmek için can attıkları bir şeyin gerçekleştiğini, yani çocuklarının büyüdüğünü kanıtlar.

Ergenlik de bir dönüm noktasıdır ancak bazı ana babalar bunu pek de sevinçle karşılamaz. Tabii ana babaların kaygılanması normaldir. Her şey bir yana, hangi anne ya da baba söz dinleyen çocuğunun huysuz bir gence dönüşmesinden mutluluk duyar? Yine de ergenlik büyüme sürecinde çok önemli bir evredir. Ne anlamda?

Kutsal Kitap, zamanı geldiğinde ‘adamın, anasını babasını bırakacağından’ söz ediyor (Başlangıç 2:24). Ergenliğin en önemli işlevlerinden biri oğlunuzu ya da kızınızı sevinçle hüznün karıştığı o güne hazırlamanıza yardımcı olmaktır. O zaman çocuğunuz elçi Pavlus gibi şöyle diyebilmeli: “Küçük bir çocukken, çocukça konuşur, çocukça düşünür, çocukça akıl yürütürdüm; artık yetişkin bir adam oldum ve çocukça şeyleri bıraktım” (1. Korintoslular 13:11).

İşte, oğlunuzun ya da kızınızın da gençlik yılları sırasında yaptığı budur; çocukça şeyleri geride bırakıp bağımsız, evden ayrılabilecek kadar olgunlaşmış, sorumluluk sahibi  genç bir yetişkin olmayı öğrenmek. Bir başvuru kitabı ergenliği şu dokunaklı ifadeyle anlatıyor: “Uzun bir veda.”

Gerçi “küçük” oğlunuzun ya da kızınızın bağımsız olacağı fikri şu an zihninizde bazı soru işaretleri doğuruyor olabilir. Örneğin şunları düşünüyor olabilirsiniz:

• “Oğlum daha sorumluluğunu üstlenip kendi odasını bile temiz tutmuyor, bütün bir evi nasıl çekip çevirsin?”

• “Kızım daha eve zamanında gelmek konusunda güvenilir biri değilken bir işte tutunmayı nasıl başaracak?

Siz de bunlara benzer kaygılarla boğuşuyorsanız şunu unutmayın: Bağımsızlık çocuğunuz için bir kapıdan içeri girmek değil, bir yolda seyahat etmek gibidir ve bu seyahatin bitmesi yıllar alır. Artık gözlemlerinizden ‘akılsızlığın çocuğun yüreğinde yer ettiğini’ biliyorsunuz (Özdeyişler 22:15).

Fakat iyi bir rehberlik sağlarsanız çocuğunuz ergenlik döneminden ‘algılama yeteneğini doğruyu yanlışı ayırarak geliştirmiş’, sorumluluk sahibi genç bir yetişkin olarak çıkacaktır (İbraniler 5:14).

Ergenlik çağındaki çocuğunuzu yetişkinliğe hazırlamak için “akıl gücünü” geliştirmesine yardım edin ki kendi başına sağlıklı kararlar verebilsin (Romalılar 12:1, 2). Aşağıdaki Kutsal Kitap ilkelerini uygulamak bunu yapmanıza yardım edecek.

Filipililer 4:5: “Makullüğünüz herkesçe bilinsin.” Diyelim ki genç oğlunuz eve biraz daha geç gelmek için izin istiyor. Siz de hemen “Hayır” diyorsunuz. Oğlunuz “Bana çocukmuşum gibi davranıyorsun!” diye yakınıyor. “Sen de çocuk gibi davranıyorsun” diye cevap vermeden önce şunu düşünün: Gençler taşıyabileceklerinden daha fazla özgürlük elde etmeye çalışır, fakat ana babalar aslında verebileceklerinden daha az özgürlük tanımaya eğilimli olabilir. Ara sıra ona izin verebilir misiniz? Hiç değilse çocuğunuzun fikrini soramaz mısınız?

Koloseliler 3:21: “Siz babalar, çocuklarınızı çileden çıkarmayın ki cesaretleri kırılmasın.” Bazı ana babalar genç çocuklarının her anını denetim altında tutmaya çalışıyor. İpleri ellerinde tutabilmek için deyim yerindeyse gözlerini onların üzerinden ayırmıyorlar. Arkadaşlarını onun yerine seçiyor ve gizli gizli telefon konuşmalarını dinliyorlar. Fakat bu yöntemler ters tepebilir. Onu kısıtlamaya çalışmak sadece kaçma arzusu doğurur; durmadan arkadaşlarını eleştirmek onları daha çekici kılmaktan başka bir işe yaramaz; telefonlarını dinlemek arkadaşlarıyla size belli etmeden iletişim kurmanın yollarını aramasına neden olabilir. Denetimi ele geçirmeye çalıştığınız ölçüde yitirirsiniz. Gerçekten de, eğer genç çocuğunuz evdeyken kendi başına karar vermeyi öğrenemezse evden ayrıldıktan sonra nasıl öğrenebilir?

Efesoslular 6:4: “Çocuklarınızı çileden çıkarmayın; onlara Yehova’nın yol gösteren  düşünüşünü aşılayarak, O’nun terbiyesiyle yetiştirin.” Bir ‘düşünüşü aşılamak’, bazı gerçekleri anlatmaktan daha fazlasını kapsar; çocuğun davranışlarını etkileyecek şekilde ahlak bilincine hitap etmek anlamına gelir. Çocuğunuz ergenliğe girerken bu özellikle önemlidir. Andre isimli bir baba şöyle diyor: “Çocuklar büyüdükçe yaklaşımınızı ayarlamaya ve talimat vermek yerine mantık yürütmeye daha çok ihtiyacınız oluyor” (2. Timoteos 3:14).

Galatyalılar 6:7: “İnsan ne ekerse onu biçer.” Bir çocuğu ceza vererek, belki odasına göndererek ya da en sevdiği şeyi yapmasına izin vermeyerek eğitebilirsiniz. Fakat bir genç söz konusu olduğunda özellikle yaptıklarının gerçek sonuçlarını görmesi üzerinde durmanız daha yararlı olacaktır (Özdeyişler 6:27).

Bir anne ya da baba olarak, ergenlik döneminin çocuğunuzun çabucak hızlanıp uçuşa geçebileceği bir pist gibi olmasını herhalde isterdiniz. Ancak söz konusu geçiş nadiren sorunsuz olur. Yine de onun gençlik çağında olması size, ‘çocuğu gitmesi gereken yola göre eğitmeniz’ için harika bir fırsat veriyor (Özdeyişler 22:6). Kutsal Kitaptaki ilkeler mutlu bir aile kurabilmeniz için sağlam bir temel oluşturur.