Biliyor muydunuz?

İsrailoğulları başkâhinin göğüslüğünde kullanılan değerli taşları nereden bulmuşlardı?

▪ İsrailoğulları Mısır’dan çıkıp çölde yaşamaya başladığında Tanrı onlara bu göğüslüğü yapmaları için talimatlar vermişti (Çıkış 28:15-21). Bu göğüslüğün üzerine yakut, topaz, zümrüt, turkuvaz, safir, jasp, leşem, akik, ametist, krizolit, oniks ve yeşim taşları yerleştirilmeliydi. * Peki İsrailoğullarının elinde gerçekten bu taşlar var mıydı?

Kutsal Kitap devirlerinde insanlar böyle taşlara çok değer verir ve bunların ticaretini yaparlardı. Örneğin antikçağda Mısırlılar değerli taşları çok uzaklardan, bugünkü İran, Afganistan, hatta belki de Hindistan’dan getirtiyorlardı. Mısır’daki madenlerden de bazı değerli taşlar çıkartılırdı ve maden çıkarma kralın tekelindeydi. Eyüp peygamber de kendi zamanındaki insanların hazineler bulmak için maden kuyularını ve yeraltı dehlizlerini kullandıklarını söylemişti. Ayrıca topraktan çıkarılan madenlerden bahsederken safir ve topaza değinmişti (Eyüp 28:1-11, 19).

İsrailoğullarının Mısır’dan çıkışını anlatan kayıtlar onların Mısırlıların değerli eşyaları da dahil ‘ellerinde avuçlarında ne varsa alıp götürdüklerini’ söyler (Çıkış 12:35, 36). Bu nedenle İsrailoğulları başkâhinin göğüslüğünde kullandıkları taşları Mısır’dan getirmiş olabilirler.

Kutsal Kitap devirlerinde şarap neden ilaç olarak kullanılıyordu?

▪ İsa peygamber verdiği bir örnekte haydutlar tarafından dövülen bir adamdan bahsetmişti. Daha sonra bir Samiriyelinin onun yaralarını “yağ ve şarap” dökerek sardığını söylemişti (Luka 10:30-34). Pavlus da arkadaşı Timoteos’a yazdığı mektupta şöyle demişti: “Midenin sağlığı ve sık sık baş gösteren rahatsızlıkların için, artık su içme, biraz da şarap iç” (1. Timoteos 5:23). Peki İsa’nın bahsettiği tedavi yöntemi ve Pavlus’un Timoteos’a verdiği öğüt tıbben doğru muydu?

Ancient Wine isimli bir kitap, şarabı “hem ağrı kesici, hem antiseptik, hem de genel bir ilaç” olarak tanımlar. Antikçağlarda Mısırlıların, Mezopotamyalıların ve Aramilerin tedavide kullandıkları ana malzeme şaraptı. Antikçağda Bağ ve Şarap adlı kitaba göre “İlkçağ’ın hekimleri de şarabı tedavi edici sıvı ilaçlar arasında değerlendirmekte ve onu çok sayıda ilaç terkibi arasına almaktaydılar.” Pavlus’un Timoteos’a verdiği öğütle ilgili ne denebilir? Şarabın tarihini anlatan bir kitap şunları söylüyor: “Şarabın, tifoya yol açan mikrop da dahil çeşitli tehlikeli mikropları hızla öldürdüğü deneylerle kanıtlanmıştır” (The Origins and Ancient History of Wine). Günümüzde yapılan araştırmalar ise şarabın içinde bulunan 500’den fazla bileşenden bazılarının yukarıda sayılan yararların yanı sıra tıbben başka faydalarının da olduğunu doğrular.

[Dipnot]

[Sayfa 26’daki resim]

Üzüm çiğneyen işçiler, Naht’ın mezarından, Teb, Mısır

[Tanıtım notu]

Gianni Dagli Orti/​The Art Archive at Art Resource, NY