Biliyor muydunuz?
Roma İmparatorluğu’nda kölelerin nasıl bir hayatı vardı?
Roma İmparatorluğu’nda savaşta tutsak edilen ya da kaçırılan çok sayıda insan köle olarak kullanılıyordu. Bu kişiler satılırdı ve genelde hayatları boyunca bir daha ailelerini ya da evlerini göremezlerdi.
Çiftliklerde veya evlerde çalışan köleler nispeten daha iyi muamele görürken, birçok köle maden ocaklarında ölesiye çalıştırılırdı. Sahipleri isterlerse kölelerine demirden bir tasma takabilirdi. Bu tasmaların ucunda kölenin kaçması durumunda onu sahibine geri getiren kişiye verilecek ödülün yazılı olduğu bir yazı veya etiket bulunurdu. Tekrar tekrar kaçmaya teşebbüs eden köleler kızgın bir demirle alınlarından, genelde fugitivus (kaçak) kelimesinin baş harfi olan “F” harfiyle damgalanırlardı.
Elçi Pavlus kaleme aldığı Filimon kitabında kaçak köle Onisimos’u sahibi Filimon’a göndermesinden bahseder. Her ne kadar Filimon Onisimos’u ağır şekilde cezalandırabilecek hukuki haklara sahipse de, Pavlus Filimon’dan aralarındaki arkadaşlığın hatırına ve sevgisinden ötürü Onisimos’u ‘dostça karşılamasını’ rica eder (Filimon 10, 11, 15-18).
Fenike neden mor boyasıyla ünlüydü?
Fenike, büyük kısmı bugünkü Lübnan topraklarında yer alan bir ülkeydi. Ayrıca adını Sur şehrinden alan ve Sur firfiri olarak bilinen mor boyasıyla ünlüydü. Süleyman peygamberin yaptırdığı mabette Surlu bir zanaatkârın elinden çıkan ve morun bir tonu olan ‘erguvani iplik’ kullanılmıştı (2. Tarihler 2:
Sur firfiri, döneminin en kıymetli boyasıydı. Bunun başlıca nedeni üretiminin çok zahmetli bir iş olmasıydı. Balıkçılar önce büyük miktarda dikenlisalyangoz * toplardı. Tek bir giysiyi boyamak için 12.000 kadar salyangoz gerekirdi. Ardından deniz salyangozları kabuklarından çıkarılır ve boya üreten salgıbezleri alınırdı. Boya üreticileri bunları tuzla karıştırarak üç gün açık havada güneşin altında bırakırlardı. Sonra da bunları üstü kapalı bir boya teknesine koyup deniz suyunda birkaç gün boyunca pişirirlerdi.
Fenikeliler gelişmiş ticaretleri ve kurdukları koloniler sayesinde Sur firfiri boyasının üretimini ve ticaretini yüzlerce yıl elinde tuttu. Onların boya üretiminden kalan kalıntılar Akdeniz çevresinde, hatta en batısındaki Cádiz ilinde (İspanya) bile bulunmaktadır.
^ p. 8 Bu deniz salyangozlarının kabuğunun boyu 5 ile 8 santimetre arasında değişir.