24. BÖLÜM

Annemle Babam Tartışırsa Ne Yapmalıyım?

Annenle baban hiç senin önünde tartışıyor mu? Eğer öyleyse en çok hangi konu yüzünden tartıştıklarını işaretle.

❏ Para

❏ Ev işleri

❏ Akrabalar

❏ Sen

Anne babana tartışmalarının senin üzerindeki etkisi hakkında neler söylemek isterdin? Düşüncelerini aşağıya yaz.

․․․․․

 ANNENLE baban tartıştığında bundan etkilenmemen mümkün değil. Çünkü onları seviyorsun ve onların desteğine ihtiyacın var. Dolayısıyla, tartışmaları sana çok acı verebilir. Sen de Marie gibi düşünüyor olabilirsin: “Annemle babam birbirlerine saygısızca davrandığında onlara saygı duymakta zorlanıyorum.”

Anne baban tartıştığında onların hiç de düşündüğün kadar mükemmel olmadığını görürsün. Bu acı gerçeği fark etmek sende çeşitli korkular uyandırabilir. Eğer sık sık ve şiddetli şekilde tartışıyorlarsa, evliliklerinin biteceğinden korkabilirsin. Marie şöyle diyor: “Annemlerin tartıştığını duyduğumda boşanacaklarını ve ikisinden birini seçmek zorunda kalacağımı düşünüyorum. Kardeşlerimden ayrılmaktan da korkuyorum.”

Anne babalar neden tartışır? Evde bir tartışma çıktığında ne yapmalısın?

Neden Tartışıyorlar?

Annenle baban birbirlerinin kusurlarına genelde sevgiyle katlanıyor olabilir (Efesoslular 4:2). Fakat Kutsal Kitap “Hepsi günah işledi ve hiç kimse Tanrı’nın yüceliğini yansıtamadı” der (Romalılar 3:23). Anne baban kusursuz değil. O nedenle, hoşnutsuzlukları artıp arada bir tartışma şeklinde kendini gösterirse şaşırma.

‘Çetin ve bunalımlı bir dönemde’ yaşadığımızı da unutma (2. Timoteos 3:1). Geçinmeye ve faturaları ödemeye çalışmanın ve işyerindeki ortamla mücadele etmenin yarattığı baskılar evlilikte büyük gerginlik yaratabilir. Ayrıca hem annen hem de baban çalışıyorsa, ev işlerini kimin yapacağı bir tartışma konusu olabilir.

 Merak etme, annenle baban bazen tartışıyorsa bu mutlaka evliliklerinin kötü gittiği anlamına gelmez. Bazı konularda farklı görüşleri olsa da büyük ihtimalle hâlâ birbirlerini seviyorlar.

Bunu şöyle örnekleyebiliriz: Hiç arkadaşlarınla bir film izlerken onlardan farklı düşündüğün oldu mu? Bu olabilir. Birbirine yakın insanlar bile bazen olaylara farklı bakabilir. Annenle baban için de bu geçerli. Belki ikisi de ailenizin ekonomik durumu için kaygılanıyor, fakat bütçe konusunda farklı görüşleri var. Ya da ikisi de aileniz için bir tatil planlamak istiyor, fakat dinlenme konusundaki bakış açıları farklı. Veya ikisi de senin okulda başarılı olmanı istiyor, ancak seni en iyi nasıl motive edecekleri konusunda farklı fikirleri var.

Demek ki uyumlu olmak tek tip olmak değildir. Birbirini seven iki kişi bazen meselelere farklı açılardan bakabilir. Tabii annenle babanın tartıştığını duymak seni yine de üzer. Bu duruma dayanmana yardım edecek neler yapabilir veya söyleyebilirsin?

Ne Yapmalı?

Saygılı ol. Anne baban sürekli tartışıyorsa onlara kolayca kızabilirsin. Ne de olsa onların sana örnek olması gerekiyor, senin onlara değil. Fakat annene ya da babana saygısızca davranman sadece ailede gerginliğin artmasına yol açar. Daha da önemlisi Yehova Tanrı, senin için kolay olmadığında bile, anne babana saygılı olmanı ve onların sözünü dinlemeni emrediyor (Çıkış 20:12; Özdeyişler 30:17).

 Peki ya annenle baban doğrudan seni etkileyen bir konuda tartışırsa? Diyelim onlardan biri Yehova’nın Şahidi, diğeri değil. Evde dinsel konularda bazı anlaşmazlıklar çıkabilir ve senin doğru olanı yapmak üzere annen ya da babandan Şahit olan hangisiyse onunla birlikte hareket etmen gerekebilir (Matta 10:34-37). Bunu her zaman “yumuşak başlı bir tutumla ve derin saygıyla” yap. Böyle davranman Şahit olmayan babanı ya da anneni bir gün kazanmanıza yardım edebilir (1. Petrus 3:15).

Tarafsız kal. Eğer annen ya da baban seninle doğrudan ilgisi olmayan konularda kendi tarafını tutman için baskı yaparsa ne olacak? Tarafsız kalmaya çalış. Belki nazikçe şöyle bir şey diyerek kendini olayın dışında tutabilirsin: “Bakın, ikinizi de çok seviyorum. Fakat benden taraf tutmamı istemeyin. Bu sizin meseleniz, nasıl çözeceğinizi siz daha iyi bilirsiniz.”

Duygularını dile getir. Anne babana tartışmalarının seni nasıl etkilediğini söyle. Seni dinleyeceklerini düşündüğün bir zamanı seç. Sonra saygıyla, tartışmalarının seni nasıl üzdüğünü, kızdırdığını, hatta korkuttuğunu anlat (Özdeyişler 15:23; Koloseliler 4:6).

 Ne Yapmamalı?

Evlilik danışmanı rolü oynama. Bir genç olarak anne babanın anlaşmazlıklarını çözebilecek durumda değilsin. Bunu şöyle örnekleyelim: Diyelim küçük bir uçakta yolculuk ederken pilotla yardımcı pilotun tartıştığını duyuyorsun. Mutlaka endişelenirsin. Fakat pilotlara uçağı nasıl kullanmaları gerektiğini söylemeye, hatta kontrolü ele geçirmeye kalkarsan neler olur?

Benzer şekilde, anne babanın evlilik sorunlarına karışarak “kontrolü ele geçirmeye” çalışman da herhalde işleri sadece daha da kötüleştirecektir. Kutsal Kitap “Haddini bilmezlikten yalnızca kavga çıkar; birbirine danışanlar ise hikmeti bulur” der (Özdeyişler 13:10). Anne baban baş  başa, ‘birbirlerine danışarak’ sorunlarını daha iyi çözebilirler (Özdeyişler 25:9).

Karışma. İki kişinin tartışması zaten yeterince moral bozucudur. Üçüncü bir kişiye ne gerek var? İçinden tartışmaya karışmak gelse de, anne babanın anlaşmazlığını çözmek senin değil onların sorumluluğu. O nedenle bu tür kişisel meselelerde Kutsal Kitabın ‘Başkasının işine karışmayın’ öğüdünü uygulamak için çaba göster (1. Selanikliler 4:11). Tartışmaya karışmamaya kararlı ol.

Anne babanı birbirine düşürme. Bazı gençler resmen anne babalarını birbirlerine düşürerek onların tartışmasına neden oluyor. Anneleri bir şeye “Hayır” dediğinde onlar “Evet” cevabını koparmak için babalarına gidip duygusal baskı yapıyorlar. Anne babanı sinsice yönlendirmek sana biraz özgürlük kazandırabilir, fakat bu uzun vadede sadece ailedeki gerginliğin sürmesine neden olur.

Onların davranışlarının senin davranışlarını etkilemesine izin verme. Peter isimli genç, evde kötü davranan babasına İsa’nın takipçilerine yakışmayan şekilde karşılık  verdiğini fark etti. Şöyle diyor: “Onu üzmek istiyordum. Anneme, bana ve kız kardeşime davranış tarzı yüzünden ona çok kızgındım.” Ne var ki çok geçmeden Peter davranışlarının sonuçlarına katlanmak zorunda kaldı. Bundan ne ders çıkıyor? Kötü davranman evde yaşadığın sorunları kötüleştirmekten başka bir işe yaramaz (Galatyalılar 6:7).

Bu bölümde ele alınan noktalardan en çok hangisi üzerinde çalışman gerektiğini yaz. ․․․․․

Anne babanın tartışmasına engel olamazsın. Fakat şundan emin ol, Yehova onların tartışmalarının sende yarattığı kaygıyla başa çıkmana yardım edebilir (Filipililer 4:6, 7; 1. Petrus 5:7).

Yukarıdaki önerileri uygulamak için elinden geleni yap. Zamanla annen ve baban aralarındaki sorunları çözmek için ciddi çaba harcayabilir. Hatta belki bir gün tartışmayı bırakabilirler bile.

GELECEK BÖLÜMÜMÜZDE

Annen ya da baban olmadan yaşamanın zorluklarıyla nasıl mücadele edebilirsin?

KİLİT AYETLER

“Sözleriniz her zaman . . . . hoş ve çekici olsun” (Koloseliler 4:6).

BİR ÖNERİ

Annen baban sık sık ve şiddetli şekilde tartışıyorsa saygılı bir tutumla yardım istemelerini öner.

BİLİYOR MUSUN . . . ?

İnsanlar birbirini sevse de bazen tartışabilirler.

HAREKET PLANI!

Annemle babam tartışmaya başladığında yapacaklarım: ․․․․․

Annem ya da babam kendi tarafını tutmamı isterse söyleyeceklerim: ․․․․․

Bu konuda anneme ya da babama sormak istediklerim: ․․․․․

NE DERSİN?

● Neden bazı anne babalar tartışır?

● Anne babanın sorunlarından neden sen sorumlu değilsin?

● Anne babanın davranışlarından ne öğrenebilirsin?

[Sayfa 201’deki pasaj]

“Anne babamın mükemmel olmadığını ve onların da benim gibi sıkıntılar yaşadığını fark etmek, tartışmalarına dayanmama yardım etti” (Kathy).

 [Sayfa 206, 207’deki çerçeve/resimler]

Ya Ayrılırlarsa?

Annenle baban ayrılırsa, için kan ağlasa bile nasıl doğru şekilde davranabilirsin? Aşağıdaki önerilere bir bak.

● Gerçekçi olmayan beklentilere kapılma. Aklına gelen ilk şey onları tekrar bir araya getirmeye çalışmak olabilir. Aysun isimli genç kız şunları hatırlıyor: “Annemle babam ayrıldıktan sonra bile bazen hep birlikte bir yerlere giderdik. Kız kardeşimle ‘Hadi biz öne geçelim, onlar baş başa kalsın’ diye fısıldaşırdık. Ama anlaşılan bu pek işe yaramadı. Çünkü yeniden bir araya gelmediler.”

Özdeyişler 13:12 şöyle der: “Ertelenen beklentiler yüreği hasta eder.” Gereksiz yere üzülmemek için, anne babanı yönlendiremeyeceğini unutma. Onların ayrılmasına sen neden olmadın, dolayısıyla araya girip evliliklerini de sen kurtaramazsın (Özdeyişler 26:17).

● Nefret etme. Annene ya da babana veya ikisine birden öfke ve nefret beslemek sana kalıcı zararlar verebilir. Tom 12 yaşındayken hissettiği duyguları şöyle anlatıyor: “Babama gerçekten öfke duymaya başlamıştım. ‘Nefret’ sözcüğünü kullanmak istemiyorum ama korkunç bir kızgınlık duyuyordum. Madem bizi seviyordu, neden terk etti anlayamıyordum.”

Bir çift ayrıldığında çoğu zaman tüm suç sadece bir tarafta olmaz. Aslında büyük ihtimalle annenle baban sana evlilikleri veya ayrılıkları hakkında her şeyi anlatmamıştır; hatta kendileri bile bunu tam anlayamıyor olabilirler. O nedenle, tüm gerçekleri bilmeden bir yargıda bulunma (Özdeyişler 18:13). Evet, öfkelenmemek kolay değil ve bir süre karmaşık duygular hissetmen gayet doğal. Fakat öfke ve intikam duyguları beslemek kişiliğine yavaş yavaş zarar verebilir. Kutsal Kitabın “Kızgınlığı bırak, hiddetten vazgeç” demesi çok yerindedir (Mezmur 37:8).

 ● Gerçekçi ol. Bazı gençler evden ayrılan anne veya babadan nefret etmek yerine, tam ters yönde bir aşırılığa kaçıp ona hayranlık duyuyor. Örneğin bir gencin babası alkolikti ve kadın düşkünüydü. Ailesini defalarca terk etti ve sonunda karısından boşandı. Ancak bu genç o zamanlar nedense babasına adeta taptığını hatırlıyor.

Gençlerin böyle mantıksızca hayranlık duyması sık rastlanan bir durum. Bir ülkede boşanmış çiftlerin çocuklarının yaklaşık yüzde 90’ı anneleriyle yaşıyor ve babalarını ziyarete gidiyor. Dolayısıyla çocuğun günlük bakımından –ve tabii ki terbiyesinden de– genelde anne sorumlu oluyor. Boşanmanın ardından, nafaka alsa bile annenin ekonomik durumu genelde kötüleşiyor. Babanın ekonomik durumu ise iyileşebiliyor. Sonuç: Babaya ziyaretler hediye ve eğlence, anneyle hayat ise kuruşları bile hesaplamak ve kurallar anlamına geliyor. Ne yazık ki bu durumdaki bazı gençler, imanda olmayan daha zengin ve hoşgörülü babalarıyla yaşamak için İsa’nın takipçisi olan annelerini bıraktılar (Özdeyişler 19:4).

Eğer böyle bir tercihte bulunmayı düşünüyorsan, önceliklerini gözden geçir. Unutma, ahlaksal rehberliğe ve terbiyeye ihtiyacın var. Annenin ya da babanın verebileceği başka hiçbir şey senin karakterini ve yaşam kaliteni daha köklü biçimde etkileyemez (Özdeyişler 4:13).

[Sayfa 202, 203’teki resim]

Anne babasına sorunlarını nasıl çözmeleri gerektiğini söyleyen bir genç, pilotlara uçağı nasıl kullanmaları gerektiğini söyleyen bir yolcuya benzer