15. BÖLÜM

Arkadaş Baskısına Nasıl Karşı Koyabilirim?

“Okulda çok şeyle karşılaşırsın: sigara, uyuşturucu, cinsellik. Diğer çocukların senden yapmanı istedikleri şeyin aptalca olduğunu bilirsin. Fakat öyle bir noktaya gelirsin ki geri çekilemezsin, çünkü bu korkaklık olur” (Ece).

HERKES arkadaşları tarafından onaylanmak ister, bu çok doğaldır. Çevrendekiler sana baskı yaptıklarında işte bu isteğini sömürmüş olurlar. Örneğin, eğer İsa’nın bir takipçisi olarak yetiştiriliyorsan evlilik öncesi cinsel ilişki ve aşırı içki içmek gibi şeylerin yanlış olduğunu bilirsin (Galatyalılar 5:19-21). Ancak birçok yaşıtın, bu tür şeyler yaparken onlara katılman için ısrar eder. Sence bunları bilinçli şekilde karar  vererek mi yapıyorlar? Pek değil. Genellikle onlar da başkalarından etkilenirler. Arkadaşları tarafından onaylanmak isterler ve neye inanacaklarına onların karar vermesine izin verirler. Sen de böyle mi yapıyorsun? Yoksa inandığın şeyleri savunma cesaretin var mı?

Musa’nın ağabeyi Harun en azından bir keresinde baskıya yenik düştü. İsrailoğulları onun çevresini sarıp kendileri için bir ilah yapmasını istedikleri zaman, ne dedilerse yaptı (Çıkış 32:1-4). Bir düşün, bu adam Firavunun karşısına çıkmış, Tanrı’nın mesajını ona korkusuzca bildirmişti (Çıkış 7:1, 2, 16). Fakat kardeşleri İsrailoğulları yoğun baskı yapınca pes etti. Belli ki Mısır kralına cesurca karşı koymak bile Harun’a arkadaşlarına karşı koymaktan daha kolay gelmişti.

Ya sen? Doğru olduğunu bildiğin şeyler için kararlı kalmak sana zor geliyor mu? Gergin ya da korkak görünmeden arkadaş baskısına karşı koyabilmek ister misin? Bunu yapabilirsin! Önemli olan, karşılaşabileceğin baskıyı önceden görmek ve nasıl karşılık vereceğine karar vermektir. Aşağıdaki dört adım bunu yapmana yardım edecek.

1. Önceden gör (Özdeyişler 22:3). Çoğu zaman tehlikeyi önceden görebilirsin. Örneğin, sokakta yürürken ileride bir grup okul arkadaşının sigara içtiğini görüyorsun. Sence sana sigara teklif etme olasılıkları nedir?  Tehlikeyi önceden görürsen, ondan kaçmaya ya da karşı koymaya hazır olursun.

2. Düşün (İbraniler 5:14). Kendine şunu sorabilirsin: “Eğer çoğunluğun yaptığını yaparsam daha sonra neler hissedeceğim?” Doğru, geçici olarak arkadaşlarının onayını kazanabilirsin. Peki ama sonra, anne babanla ya da iman kardeşlerinle birlikteyken neler hissedeceksin? Sınıf arkadaşlarının onayını kazanmak uğruna Tanrı’nın onayını kaybetmeyi göze almaya değer mi?

3. Karar ver (Tekrar 30:19). Tanrı’ya tapınan herkes er ya da geç bir seçim yapacak: Ya sadık kalacak ve bunun nimetlerini tadacak ya da sadakatsizlik edecek ve bunun acı sonuçlarını çekecek. Yusuf, Eyüp ve İsa gibi kişiler doğru seçimi yaptı, fakat Kain, Esav ve Yahuda İskariyot yanlış seçim yaptı. Şimdi karar verme sırası sende. Sen ne yapacaksın?

4. Harekete geç. Bunun en zor kısım olduğunu düşünebilirsin. Ama değil! Eğer zaten sonuçlar hakkında düşündüysen ve kararını verdiysen, bunu ifade etmek sandığından daha kolay olabilir, aynı zamanda iyi sonuçlar verebilir (Özdeyişler 15:23). Kaygılanma, arkadaşlarına Kutsal Kitaba dayanan bir konuşma yapman gerekmez. Basit ama kararlı bir “Hayır!” yeterli olabilir. Ya da kararlılığını anlamalarını sağlamak için şunlardan birini söylemeyi de tercih edebilirsin:

“Ben yokum!”

“Ben o tür şeyler yapmıyorum!”

“Yapmayın çocuklar! Böyle bir şey yapmayacağımı benden iyi bilirsiniz.”

Önemli olan hemen ve kesin şekilde cevap vermektir. Bunu yaptığında arkadaşlarının  sana baskı yapmaktan nasıl hemen vazgeçtiklerini görmek seni şaşırtabilir. Peki ya seninle alay ederek “korkağın teki” olduğunu söylerlerse ne olacak? Bu sözlerin aslında ne anlama geldiğinin farkında ol; düpedüz arkadaş baskısı! Nasıl karşılık verebilirsin? Yapabileceğin en az üç şey var:

● Alayı kabul edebilirsin. (“Haklısınız, korkuyorum!” Sonra kısaca neden korktuğunu söyle.)

● Baskıyı etkisiz hale getirebilirsin. Konuyu tartışmadan tavrını açıkça ortaya koyabilirsin.

● Baskıyı geri püskürtebilirsin. Neden reddettiğini açıklayıp arkadaşlarını düşündürebilirsin. (“Sizin sigara içmeyecek kadar akıllı olduğunuzu düşünürdüm!”)

 Eğer arkadaşların seninle alay etmeye devam ederlerse, olay yerinden uzaklaş. Orada ne kadar kalırsan baskı o kadar yoğunlaşacaktır. Ayrıca oradan uzaklaşmak zorunda kalsan bile şunu unutma: Üstünlük sendeydi, arkadaşlarının seni kendi kalıplarına sokmasına izin vermedin.

Bazı arkadaşların, bu kararın sana ait olmadığını söyleyerek seninle alay edebilir. Fakat bu senin kararın! Yehova, O’nun isteğini yapmanın senin için en iyisi olduğuna ikna olmanı istiyor (Romalılar 12:2). O halde neden arkadaşlarının kuklası olasın? (Romalılar 6:16). Doğru olduğunu bildiğin şeylerin arkasında dur!

İşin gerçeği, arkadaş baskısından kurtulamazsın. Fakat nasıl tavır alacağına ve tavrını nasıl ifade edeceğine kendin karar verebilirsin, üstünlüğü sen ele geçirebilirsin. Karar senin! (Yeşu 24:15).

BU KONU HAKKINDA DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN 1. KİTABIN 9. BÖLÜMÜNÜ OKU

GELECEK BÖLÜMÜMÜZDE

İkiyüzlü bir yaşamın mı var? Sence bu durumu annenle babanın bilmesinin bir yararı olabilir mi?

KİLİT AYETLER

“Hikmetlilerle aynı yolda giden hikmetli olur; akılsızlarla ilişkide olan ise zarar görür” (Özdeyişler 13:20).

BİR ÖNERİ

Cesaretini artırmak için, çağımızda Yehova’ya tapınan ve özellikle de doğru olanı yapmak üzere tavrını korumuş kişilerin yaşadığı, yayımlanmış tecrübeleri oku.

BİLİYOR MUSUN . . . ?

Okulu bitirdikten bir yıl sonra çok az sınıf arkadaşınla hâlâ görüşüyor olacaksın. Birçoğu belki senin adını bile hatırlamayacak. Fakat ailen ve en önemlisi Yehova Tanrı seninle her zaman ilgilenecek (Mezmur 37:23-25).

HAREKET PLANI!

Arkadaş baskısına karşı koymak için hazırlık olarak yapacaklarım: ․․․․․

Eğer arkadaşlarım yanlış bir şey yapmam için bana baskı yaparlarsa yapacaklarım: ․․․․․

Bu konuda anneme ya da babama sormak istediklerim:

NE DERSİN?

● Bu bölümde anlatılan dört adım hangi koşullarda sana yardımcı olabilir?

● Arkadaş baskısı karşısında pes edersen neler olabilir?

● Arkadaş baskısına karşı koyabilmek için neler yapabilirsin?

[Sayfa 131’deki pasaj]

“Çocukların çoğu Şahit olduğumu biliyor ve bana saygı duyuyor. Eğer çirkin bir şey konuşacaklarsa bana ‘Harun istersen sen git’ diyorlar” (Harun).

 [Sayfa 132, 133’teki çizelge]

Kişisel Analiz

Arkadaş Baskısına Hazırlık

Örnek

1 Önceden Gör

Ayartma: Sigara içmek.

Bu ayartmayla nerede karşılaşırım? Soyunma odasında.

2 Düşün

Pes edersem ne olacak?

Yehova’yı ve anne babamı mutsuz edeceğim. Vicdanım rahatsız olacak. Bir dahaki sefere “Hayır!” demek daha zor olacak.

Karşı koyarsam ne olacak?

Alay edebilirler ya da bana isim takabilirler. Bazı okul arkadaşlarım benden uzak durabilir. Ama Yehova’yı mutlu edeceğim ve daha güçlü biri olacağım.

3 Karar Ver

Pes etmeme ne yol açabilir?

Arkadaş baskısına karşı koymak için yeterince hazırlıklı olmamam. Arkadaşlarımın onayına Yehova’nın onayından daha fazla önem vermem.

Karşı koyacağım çünkü

Yehova’nın bundan memnun olmayacağını ve sigara içmenin sağlığıma zarar vereceğini biliyorum.

4 Harekete Geç

Yapacaklarım:

“Hayır!” deyip oradan uzaklaşacağım.

Arkadaşlarının Alayları

Eğer bir arkadaşım “Haydi ama, al bir sigara. Yoksa korkuyor musun?”

Derse şöyle karşılık verebilirim:

Kabul et

“Haklısın. Sigaradan korkuyorum. Akciğer kanseri olmak istemiyorum.”

Etkisiz Hale Getir

“Sigaranı boşa harcama.”

Geri Püskürt

“Hayır teşekkür ederim. Senin sigara içmeyecek kadar akıllı olduğunu düşünürdüm!”

DİKKAT: Eğer arkadaşların baskı yapmaya devam ederse olay yerinden hemen uzaklaş. Orada ne kadar kalırsan baskıya yenilme olasılığın o kadar artar. Şimdi yan sayfadaki boşlukları sen doldur.

 Arkadaş Baskısına Hazırlık

Bu sayfanın kopyasını çıkar

1 Önceden Gör

Ayartma: ․․․․․

Bu ayartmayla nerede karşılaşırım? ․․․․․

2 Düşün

Pes edersem ne olacak?

․․․․․

Karşı koyarsam ne olacak?

․․․․․

3 Karar Ver

Pes etmeme ne yol açabilir?

․․․․․

Karşı koyacağım çünkü

․․․․․

4 Harekete Geç

Yapacaklarım:

․․․․․

Arkadaşlarının Alayları

Eğer bir arkadaşım ․․․․․

Derse şöyle karşılık verebilirim:

Kabul et

․․․․․

Etkisiz Hale Getir

․․․․․

Geri Püskürt

․․․․․

Annen ya da babanla veya olgun bir arkadaşınla cevaplarının provasını yap.

[Sayfa 135’teki resim]

Eğer arkadaşlarının baskısına boyun eğersen, onların kuklası olursun