“Ku lehisa mbilu i mfanelo leyi endlaka leswaku ku va ni ku rhula.”—UNESCO Declaration of Principles on Tolerance, 1995.

 Hi hala tlhelo, ku nga lehisi mbilu ku nga endla leswaku ku nga vi ni ku xiximana, ku nga tlhela ku vanga na rivengo. Matitwelo yo tano ya nga ha kula ivi ya vanga mavulavulelo ya rivengo, xihlawuhlawu hambi ku ri madzolonga.

 Kambe vanhu va ni mavonelo yo hambana ya leswaku swi katsa yini ku lehisa mbilu. Vanhu van’wana va tshemba leswaku munhu loyi a lehisaka mbilu u fanele a pfumelelana ni mukhuva kumbe swiendlo swin’wana ni swin’wana. Vanhu van’wana va ni langutelo leri seketeriwaka hi Bibele ra leswaku vanhu lava va lehisaka mbilu va xixima mfanelo ya munhu ya ku tihlawulela hambiloko vona hivoxe va nga pfumelelani na rona langutelo ra vanhu volavo.

 Xana Bibele yi nga swi kota hakunene ku pfuna vanhu leswaku va lehisa mbilu emasikwini lawa?

Nawu wa Bibele hi ku lehisa mbilu

 Bibele yi khutaza ku lehisa mbilu. Yi ri: “Ku anakanyela ka n’wina a ku tiviwe hi vanhu hinkwavo.” (Vafilipiya 4:5) Bibele yi hi khutaza leswaku hi khoma van’wana hi ndlela leyinene, ya xichavo ni ku va anakanyela. Vanhu lava va tirhisaka xitsundzuxo lexi va nga ha va va nga pfumelelani kumbe ku amukela vonelo ra un’wana kambe a va n’wi siveli munhu yoloye ku tikhoma hi ndlela leyi a hlawulaka ku tikhoma hayona.

 Hambiswiritano, Bibele yi kombisa leswaku Xikwembu xi veke nawu wa mahanyelo. Yi ri: “[Xikwembu xi] ku byerile leswi nga swinene.” (Mikiya 6:8) Yi kombisa nkongomiso lowu Xikwembu xi wu nyikeke vanhu leswaku va tiphina hi vutomi.—Esaya 48:17, 18.

 Xikwembu a xi hi pfumeleli leswaku hi avanyisa van’wana. Hi ku ya hi Bibele, “Ku ni munhu un’we la nga Munyiki wa Nawu ni Muavanyisi . . . U mani lerova u nga avanyisa makwenu?” (Yakobo 4:12) Xikwembu xi hi nyike ntshuxeko wa ku tihlawulela kambe hi ni vutihlamuleri eka leswi hi swi hlawulaka.—Deteronoma 30:19.

Leswi Bibele yi swi vulaka hi ku xixima

 Bibele yi ri: “Xiximani vanhu va mixaka hinkwayo” (1 Petro 2:17). Hikwalaho, lava va hlawulaka ku hanya hi milawu ya Bibele va xixima vanhu hinkwavo, swi nga ri na mhaka leswaku i va vukhongeri byihi kumbe ndlela leyi va hlawulaka ku hanya hayona. (Luka 6:31) Leswi a swi vuli swona leswaku lava va yingisaka Bibele va ta pfumelelana na hinkwaswo leswi vanhu va pfumelaka eka swona kumbe mavonelo lawa van’wana va nga na wona hambi ku ri ku seketela swiboho hinkwaswo leswi van’wana va swi endlaka. Va lwa hi matimba leswaku va tekelela Yesu eka ndlela leyi a a khoma van’wana hayona ematshan’wini ya ku nga va xiximi.

 Hi xikombiso, Yesu u tshame a hlangana ni wansati loyi a va pfumela eka leswi hambaneke. Wansati loyi a tshama na wanuna loyi va nga tekanangiki, ku nga vutomi lebyi Yesu a nga pfumelelani na byona. Hambiswiritano, u vulavule na wansati yaloye hi xichavo.—Yohane 4:9, 17-24.

 Ku fana na Yesu, Vakreste va tshama va lunghekele ku hlamusela leswi va swi pfumelaka eka lava va tsakelaka ku yingisa kambe va endla tano hi “xichavo lexi enteke.” (1 Petro 3:15) Bibele yi byela Vakreste leswaku va nga sindzisi van’wana ku teka vonelo ra vona. Yi vula leswaku loyi a landzelaka Kreste “a nga fanelanga a lwa kambe u fanele a olova eka hinkwavo,” ku katsa ni lava nga ni ripfumelo leri hambaneke ni ra yena.—2 Timotiya 2:24.

Leswi Bibele yi swi vulaka hi rivengo

 Bibele yi ri: “Hanyani hi ku rhula ni vanhu hinkwavo” (Vaheveru 12:14)Loyi a hanyaka hi ku rhula u papalata rivengo. U lwa hi matimba ku hanya ni van’wana hi ku rhula handle ko cinca ndlela ya yena ya mahanyelo. (Matewu 5:9) Hikwalaho, Bibele yi tlhela yi khutaza Vakreste leswaku va rhandza valala va vona hi ku va khoma kahle hinkwavo lava va va khomaka ku biha.—Matewu 5:44.

 Bibele yi vula leswaku Xikwembu xi ‘venga’ kumbe xi ‘nyenya’ swiendlo leswi vavisaka van’wana kumbe leswi endlaka leswaku van’wana va titwa va nga pfuni nchumu. (Swivuriso 6:16-19) Kambe laha Bibele yi tirhisa rito ku venga leswaku yi hlamusela ndlela leyi Xikwembu xi titwaka hayona hi swiendlo swo biha. Bibele yi kombisa leswaku Xikwembu xi tiyimisele ku rivalela ni ku pfuna vanhu lava tiyimiseleke ku cinca mahanyelo ya vona ivi va hanya hi milawu ya xona.—Esaya 55:7.

Matsalwa ya Bibele lama vulavulaka hi ku lehisa mbilu ni ku xixima.

 Tito 3:2 “Va anakanyela, va va ni ku rhula ni vanhu hinkwavo.”

 Matewu 7:12 “Hikwalaho, swilo hinkwaswo leswi mi lavaka van’wana va mi endlela swona na n’wina mi fanele mi va endlela swona.”

 Yoxuwa 24:15: “Hlawulani namuntlha loyi mi nga ta n’wi tirhela.”

 Mitirho 10:34: “Xikwembu a xi na xihlawuhlawu.”

 Habakuku 1:12, 13: ‘[Xikwembu] a xi swi koti ku tiyisela leswo homboloka’

 Varhoma 12:19: “Swi tshikeleni vukarhi bya Xikwembu; hikuva ku tsariwile: “‘Hi mina ndzi nga ta rihisela; ndzi ta va xupula,’ ku vula Yehovha.” a

 Yehovha Xikwembu a nga nyikanga munhu mpfumelelo wa ku rihisela. U ta lulamisa swilo hi nkarhi lowu yena n’wini a wu vekeke. Leswaku u kuma leswi engetelekeke hlaya nhlokomhaka leyi nge, “Will the Cry for Justice Be Heard?”