Hi ku famba ka nkarhi, ku fike varhumiwa lava engetelekeke, ku katsa na Pete Paschal, Amos na Barbara Parker, Richard na Belva Stoddard lava tirheke eBolivia swin’we na Jesse na Lynn Cantwell vo huma eColombia. Varhumiwa va hoxe xandla leswaku ntirho wo chumayela wu andza swinene. Hi 1973 a ku ri ni ntirho wo tala swinene wo dyondzisa vanhu Bibele emadorobeni lamatsongo ni le madorobeni lamakulu eDominican Republic, kambe mahungu lamanene a ma nga si fika eka vanhu lava tshamaka etindhawini ta le kule. Hikwalaho, ku endliwe malunghiselelo yo khathalela xilaveko xa moya xa vanhu lava tshamaka ematiko-xikaya. Loko vatirhi va ku tirhandzela va rhambiwa ku ya heta tin’hweti timbirhi va ri karhi va chumayela etindhawini leti nga ekule ni madoroba, ku ve ni maphayona ya nkarhi hinkwawo ya 19 lama pfuneteke. Exikarhi ka December 1973 na January 1977, mintlawa ya maphayona yi averiwe ku ya tirha etindhawini leti ku tshameke ku chumayeriwa katsongo eka tona kumbe leti nga si tshamaka ti chumayeriwa.

Phayona rin’wana leri hoxeke xandla eka ntirho lowu wo hlawuleka ri te: “Endzhaku ko heta siku hi ri karhi hi dyondzisa vanhu rungula ra Bibele ni ku va nyika minkandziyiso, eka siku leri landzelaka a hi endla maendzo yo vuyela eka vanhu lava kombiseke ku tsakela. Tanihi leswi vanhu va tiko rero a va nga ri na mali, a hi va nyika minkandziyiso kutani vona va hi nyika tihuku, matandza ni mihandzu. Hi ku pfuniwa hi Yehovha, a hi si tshama hi etlela ni ndlala.” Vanhu vo tala a ku ri ro sungula va hlayeriwa Bibele evuton’wini bya vona. Varhangeri va vukhongeri a va va byele leswaku Yehovha i Diyavulosi. Swi va hlamarisile loko va hlaya tindzimana  ta Bibele to tanihi Pisalema 83:18 leyi nge: “Wena loyi vito ra wena u nga Yehovha, wena u ri wexe u La nge Henhla-henhla emisaveni hinkwayo”! Etindhawini tin’wana vanhu a va tsakela swinene lerova ku hleriwe leswaku ku khomiwa minhlangano ya mani na mani.

Hi September 1979, ku fike Abigail Pérez ni nsati wakwe, Georgina, lava a va ri varhumiwa. A va endzela mavandlha. Endzhakunyana hi 1987, mathwasana ya le Giliyadi, ku nga Tom na Shirley Dean, va fike va yisa ntirho wo chumayela emahlweni. Ku ve ni vuyelo lebyinene ensin’wini loko ku fike malandza lama nga eka ntirho wa nkarhi hinkwawo wo hlawuleka yo huma ePuerto Rico. Hi August 1988, Reiner na Jeanne Thompson va averiwe ku ya tirha eDominican Republic, laha a ku ri xiavelo xa vona xa vuntlhanu xa vurhumiwa.

Hi 1989 nhlayo ya vahuweleri yi andze yi va 11 081 hi xiringaniso naswona a swi ri erivaleni leswaku a ka ha ta va ni ku andza enkarhini lowu taka, tanihi leswi ku vikiweke tidyondzo ta Bibele ta 20 494. Ku andza loku ku endle leswaku ku va ni swiphiqo. Hi xikombiso, muako lowu a wu ri kona wa rhavi wu khathalele xilaveko lexi a xi ri kona hi ndlela leyinene, kambe eku heleni ka va-1980, se a wu ri wutsongo swinene. Reiner Thompson u ri: “A ku kala ni vuphelo bya marha lerova a swi lava hi kuma muako ni ku tirhisa miako yo hlayisa nhundzu etindhawini to hambana-hambana ta doroba.”

Reiner u ya emahlweni a ku: “Ku kuma ndhawu leyi fanelekaka leyi eka yona a ku ta akiwa rhavi lerintshwa a swi tika. Kutani n’wamabindzu loyi a tweke leswaku a hi lava ndhawu yo aka u tihlanganise na hina. U hlamusele leswaku ku ni ndhawu ya kahle leyi a tsakelaka ku yi xavisa, kambe a nga lava ku yi xavisela Timbhoni ta Yehovha ntsena. Enkarhini lowu hundzeke a ri ni bindzu lerikulu ro rhunga naswona  matsalana wakwe ni vatirhi van’wana vo hlayanyana a ku ri Timbhoni ta Yehovha. U xiye ndlela leyi a va tshembeke ha yona ni xichavo lexi a va ri na xona ku ringana malembe naswona sweswo swi n’wi tsakise swinene. Hikwalaho ka leswi a ti rhandza swinene Timbhoni ta Yehovha, u hi xavisele ndhawu leyi hi mali ya le hansi swinene.” Ndhawu yi xaviwe hi December 1988 naswona swiphemu leswin’wana swinharhu leswi nga etlhelo ka ndhawu leyi swi xaviwe hi ku famba ka nkarhi. Rhavi swin’we ni Holo ya Tinhlengeletano leyi nga etlhelo swi teka ndhawu leyi ringanaka tihekitara ta kwalomu ka kaye.

Vatirhi va ku tirhandzela va madzana va le tikweni rero ni va le matikweni yo hambana-hambana va pfunete eku akeni ka rhavi lerintshwa ni Holo ya Tinhlengeletano. Miako leyi yi nyiketeriwe hi November 1996 loko swirho swa Huvo leyi Fumaka, ku nga Carey Barber, Theodore Jaracz na Gerrit Lösch va tile leswaku va ta hoxa xandla eku nyiketeleni ka rhavi hi Mugqivela. Hi siku leri landzelaka ku khomiwe minongonoko yo hlawuleka eswitediyamu leswikulu swa le tikweni naswona ku ve ni vaendzi vo tlula 10 000 lava valangeke emiakweni leyintshwa ya rhavi.

Matimu ya vanhu va Yehovha eDominican Republic a ma ta va ma nga helelanga loko a ku nga boxiwi nhlayo leyikulu ya Timbhoni leti rhurheleke etikweni leswaku ti ya tirha laha ku nga ni xilaveko lexikulu. Hi ku khutaziwa hi swiviko swa nsimu leyi tswalaka mihandzu hi tlhelo ra moya laha munhu a nga fambisaka tidyondzo to hlayanyana ta Bibele, vo tala va sungule ku rhurhela etikweni eku heleni ka va-1980, a swi fana niloko va “[pelele] eMakedoniya.” (Mint. 16:9) Vatirhi volavo va ku tirhandzela va byele van’wana hi ntsako lowu a va wu kuma entirhweni wo tshovela eDominican Republic. Hikwalaho ka sweswo vanhu va ye va rhurhela etikweni rero hi xitalo hi va-1990.

Hi xikombiso, Stevan na Miriam Norager lava humaka  eDenmark, va tirhe eDominican Republic ku sukela hi 2001. Emahlweni ka kwalaho, Miriam a a ri ni lembe ni hafu a ri karhi a tirha ni sesi wakwe. I yini lexi khutazeke mpatswa lowu leswaku wu rhurhela etikweni ra le kule leri nga ni ndhavuko ni ririmi leri hambaneke ni ra wona? Miriam u ri: “Havumbirhi bya hina hi huma emindyangwini leyi wupfeke hi tlhelo ra moya laha vatswari va hina va veke maphayona yo hlawuleka loko va ha ri vatsongo naswona va veke maphayona ya nkarhi hinkwawo endzhaku ka loko va ve ni vana. Minkarhi hinkwayo vatswari va hina va hi khutaze leswaku hi nyika Yehovha hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka entirhweni wa nkarhi hinkwawo.”

Stevan na Miriam va ve maphayona yo hlawuleka ku sukela hi 2006 naswona va pfune vo tala leswaku va dyondza ntiyiso. Stevan u ri: “Mikateko leyi hi yi kumeke yi tele ngopfu. Ku nga khathariseki swiyimo swo tika kumbe swiphiqo swa rihanyo,  a hi nchumu loko swi pimanisiwa ni mintokoto yo tsakisa leyi hi veke na yona ni ntsako lowu hi wu kumeke loko hi pfuna vanhu lava nga ni timbilu letinene leswaku va tiva Yehovha ni ku n’wi rhandza. Hi tlhele hi kuma ndyangu lowukulu wa vanghana lava nga ni rirhandzu. Ku tirha eDominican Republic swi hi dyondzise ku titsongahata ni ku lehisa mbilu naswona sweswo swi endle leswaku hi hanya vutomi byo olova leswi entiyisweni swi tiyiseke ripfumelo ra hina ni ndlela leyi hi n’wi tshembaka ha yona Yehovha.”

Jennifer Joy i un’wana wa vamakwerhu vo tala va xisati lava nga tekiwangiki lava humaka ematikweni mambe loyi a chumayelaka eDominican Republic. Loko Jennifer a ta hi 1992 leswaku a endzela mhani-nkulu wakwe, Edith White, loyi  ku nga khale a ri murhumiwa, u ve ni vuyelo lebyinene entirhweni wo chumayela. Nakambe u tlhele a hlangana ni vamakwerhu van’wana va xisati lava humaka ematikweni mambe lava a va tirha laha ku nga ni xilaveko lexikulu. Jennifer u ri: “A ndzi ri ni tingana naswona a ndzi nga titshembi. Kambe ndzi tibyele leswi, ‘Loko va swi kota, kumbexana na mina ndzi nga swi kota.’”

Eku sunguleni, Jennifer a hlele ku tshama lembe rin’we ntsena, kambe ku hele malembe yo tala a ha ri kwalaho naswona sweswi u ni malembe yo tlula 20 a ri karhi a tirha eDominican Republic. U pfune swo tala swa swichudeni swakwe swa Bibele leswaku swi va vagandzeri va Yehovha. Jennifer u tiphine hi ku pfuna leswaku nsimu ya vanhu lava tirhisaka ririmi ra mavoko yi ya emahlweni etikweni naswona u tlhele a pfuneta ku lunghiselela dyondzo leyi nga ta dyondziwa etitlilasini ta ririmi ra mavoko.

Xana Jennifer u tihanyisa hi yini? U ri: “Lembe ni lembe ndzi tlhelela eCanada leswaku ndzi ya tirha tin’hweti ti nga ri tingani. Emalembeni wolawo ndzi tirhe mintirho yo hlayanyana, yo tanihi ku teka swifaniso, ku penda tindlu, ku basisa tihofisi, ku hoxa timboni ta timovha ni ku endla mimete. Ndzi tlhele ndzi tirha tanihi muvalangisi, mutirhi loyi a famba-fambaka, mudyondzisi wa Xinghezi ni ku toloka.” Jennifer u fanisa xiyimo xakwe ni xa Vaisrayele va khale loko va ri emananga. U ri: “Va hanye hi rito rin’wana ni rin’wana leri humaka enon’wini wa Yehovha. A a vule leswaku a ta va khathalela naswona u endle tano. A va dya siku ni siku naswona swiambalo ni maphaxana ya vona a swi hlakalanga. (Det. 8:3, 4) Yehovha u tshembisa leswaku na hina u ta hi khathalela. (Mat. 6:33) U ndzi khathalerile ku ta fikela sweswi, kutani ha  yini ndzi fanele ndzi kanakana leswaku u ta ndzi khathalela lembe leri taka?”

Ku fike vachumayeri va ku tirhandzela va Mfumo va kwalomu ka 1 000 lava humaka etindhawini to hambana-hambana ta le Austria, Japani, Poland, Puerto Rico, Rhaxiya, Spain, Sweden, Taiwan ni le United States. Vanhu lava tirhaka etindhawini leti nga ni xilaveko lexikulu vo huma ematikweni ya 30 va tile kutani va pfuneta emavandlheni lama tirhisaka Ririmi ra Mavoko ra le Amerika, Xichayina, Xicreole xa le Haiti, Xintariyana, Xinghezi, Xipaniya na Xirhaxiya. Ku fana ni muapostola Petro, va te: “Waswivo! Hi siye swilo hinkwaswo naswona ha ku landzela.”—Mar. 10:28.