Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

DOMINICAN REPUBLIC

I Mani Nhloko?

I Mani Nhloko?

“Ti Sala Ti Nga Ri Na Varhangeri”

Hi July 13, 1957, Mukamberi Colón u tsalele matsalana wa tiko a ku: “Ku ni xivulavulelo xa khale lexi dumeke lexi nge: ‘U fanele u pfotlosa nyoka enhlokweni.’ Goza lerikulu leri hi nga ri tekaka ro herisa mpambukwa wa Timbhoni ta Yehovha etikweni i ku kuma ndlela yo hlongola varhumiwa va tona. Sweswo swi ta endla leswaku ti sala ti nga ri na varhangeri naswona ti nga ri na nhloko, kutani ntirho wa tona wu ta hela.”

Endzhakunyana ka sweswo, Matsalana wa Vuhlayiseki Arturo Espaillat u lerise varhumiwa va khume lava a va sele leswaku va huma etikweni. Hi July 21, 1957, Roy Brandt u tsalele Trujillo, a kombela ku hlangana na yena leswaku a ta n’wi hlamusela xiyimo xa hina. Xiyenge xin’wana xa papila rero xi hlayeka hi ndlela leyi: “Tsima ro venga vanhu va Yehovha Xikwembu leri endliwaka hi vanhu vo karhi etikweni ri fana ni leri vanhu vo karhi lava a va ri ni rungula leri hoxeke va ri endleke eka vaapostola va Yesu.” Xisweswo Makwerhu Brandt u khutaze Trujillo leswaku a hlaya Mintirho tindzima 2 ku ya eka 6 kutani a ku, “Ndzayo leyi twisisekaka ni leyi kongomeke leyi nyikeriweke hi Muavanyisi Gamaliyele hi nkarhi wolowo ya ha ri yinene ninamuntlha hilaha a yi ri hakona enkarhini wolowo.” Hi maletere lamakulu Makwerhu Brandt u tshahe Mintirho 5:38, 39 leyi nge: ‘TSHIKANI VANHU LAVA HIKUVA LOKO NTIRHO LOWU VA WU ENDLAKA WU HUMA EKA XIKWEMBU, KAHLE-KAHLE MI NGA HA KUMEKA MI LWA NI XIKWEMBU.’ Kambe xikombelo xakwe a xi tekeriwanga enhlokweni. Hi August 3, 1957, varhumiwa va yisiwe erivaleni ra swihaha-mpfhuka kutani va hlongoriwa.

‘Yesu I Nhloko’

Donald Nowills u sungule ku langutela ntirho lowu endliwaka erhavini loko a ri ni malembe ya 20

Xana a ku ta endleka yini eka vamakwerhu va kwalaho leswi varhumiwa va fambeke? Xana a va ta sala va nga ha ri na “varhangeri,” hilaha Mukamberi Colón a vuleke hakona? Ku hambana ni sweswo, Yesu “i nhloko ya miri, vandlha.” (Kol. 1:18) Hikwalaho, vanhu va Yehovha va le Dominican Republic a va salanga va ri hava “varhangeri.” Ematshan’weni ya sweswo, va hambete va khathaleriwa hi Yehovha ni hi nhlengeletano yakwe.

Donald Nowills, loyi a averiwe ku langutela ntirho lowu endliwaka erhavini endzhaku ka loko varhumiwa va hlongoriwile, a a ri ni malembe ya 20 naswona a ri ni malembe ya mune a khuvuriwile. Hambileswi a tirheke tanihi mulanguteri wa muganga ku ringana tin’hweti ti nga ri tingani, ntirho wakwe lowu a ta wu endla erhavini a wu ri wuntshwa eka yena. Makwerhu Nowills a ri ni hofisi leyitsongo endlwini yakwe, leyi a yi akiwe hi mapulanga ni tinsimbi, a yi thyakile. A yi ri eGualey, ku nga ndhawu leyi nga ni khombo swinene ya le Ciudad Trujillo. Hi ku pfuniwa hi Félix Marte, u endle tikopi ta Xihondzo xo Rindza leti nga ta tirhisiwa etikweni hinkwaro.

Xihondzo xo Rindza lexi kandziyisiweke hi muchini wa xikhale hi 1958

Mary Glass, loyi nuna wakwe Enrique, a khomiwile hi nkarhi wolowo u pfune Makwerhu Nowills. U ri: “A ndzi chayisa entirhweni wa mina wa ku tihanyisa hi 5:00 nimadyambu, kutani ndzi ya ehofisini ya Makwerhu Nowills leswaku ndzi ya thayipa Xihondzo xo Rindza. Kutani Makwerhu Nowills a a ta endla tikopi to tala hi muchini wo kandziyisa. Xisweswo, makwerhu wa le Santiago, loyi a tiviwa hi vito ra ‘ntsumi,’ a ta veka timagazini leti kandziyisiweke hi muchini ehansi ka thini ra tilitara ta 20 leri nga riki na nchumu ra mafurha ya matsavu. Kutani a phutsela minkandziyiso hi lapi ivi a hoxa mintsumbula, mazambhana kume ti-taro. Endzhaku ka sweswo, a funengeta hi saka. Kutani a ta khandziya xo famba xa mani na mani a ya en’walungwini wa tiko kutani a famba a siya kopi yin’we evandlheni ha rin’we. Mindyangu a yi lombana kopi yoleyo ya Xihondzo xo Rindza leswaku yi ta dyondza swin’we.”

Mary u engetele a ku: “A hi fanele hi va ni vuxiyaxiya swinene, tanihi leswi switarata a swi tele hi vatirhela-mfumo lava a va ringeta ku kumisisa laha Xihondzo xo Rindza a xi kandziyisiwa kona. Kambe a va ku kumanga. Minkarhi hinkwayo Yehovha a hi sirhelela.”