1. I yini leswi u nga ha ehleketaka ha swona endzhaku ko dyondza buku leyi hi vukheta?

LOKO u ri karhi u hlaya buku leyi, u dyondze ntiyiso wa le Bibeleni wo tanihi xitshembiso xa Xikwembu xa vutomi lebyi nga heriki, xiyimo xa vafi ni ntshembo wa ku pfuxiwa ka vafi. (Eklesiasta 9:5; Luka 23:43; Yohane 5:28, 29; Nhlavutelo 21:3, 4) U nga ha va u sungule ku hlanganyela eminhlanganweni ya Timbhoni ta Yehovha naswona wa  tshemba leswaku ti le ka vukhongeri bya ntiyiso. (Yohane 13:35) U nga ha va u sungule vuxaka lebyikulu na Yehovha naswona u nga va u teke xiboho xo n’wi tirhela. Kutani u nga tivutisa, ‘Xana ndzi fanele ndzi endla yini sweswi leswaku ndzi gandzela Xikwembu?’

2. Ha yini wanuna wa Muetiyopiya a a lava ku khuvuriwa?

² Sweswo hi swona leswi wanuna un’wana wa Muetiyopiya loyi a hanyeke hi nkarhi wa Yesu a ehleketeke ha swona. Endzhakunyana ka loko Yesu a pfuxiwile, Filipi mudyondzisiwa wa Yesu u chumayele wanuna yoloye. Filipi u n’wi tiyisekisile leswaku Yesu a ku ri yena Mesiya. Wanuna wa Muetiyopiya a a khumbekile swinene lerova u te: “Waswivo! Nhlengeleto wa mati hi lowu; i yini lexi ndzi sivelaka ku khuvuriwa?”—Mintirho 8:26-36.

3. (a) Hi xihi xileriso lexi Yesu a xi nyikeke valandzeri vakwe? (b) Munhu u fanele a khuvuriwa hi ndlela yihi?

³ Bibele yi dyondzisa leswaku loko u lava ku tirhela Yehovha, u fanele u khuvuriwa. Yesu u byele valandzeri vakwe a ku: ‘Endlani vanhu va matiko hinkwawo va va vadyondzisiwa, mi va khuvula.’ (Matewu 28:19) Yesu u hi vekele xikombiso hi ku va yena a khuvuriwa. U nyuperisiwile ematini, ku nga ri ku n’wan’waseriwa wona enhlokweni. (Matewu 3:16) Namuntlha loko Mukreste a khuvuriwa, u fanele a nyuperisiwa ematini.

4. Ku khuvuriwa ka wena ku va komba yini van’wana?

⁴ Loko u khuvuriwa, u komba van’wana leswaku u lava ku va munghana wa Xikwembu naswona u lava ku xi tirhela. (Pisalema 40:7, 8) Kambe u nga ha tivutisa, ‘Ndzi fanele ndzi endla yini leswaku ndzi khuvuriwa?’

5. (a) U fanele u rhanga u endla yini leswaku u ta khuvuriwa? (b) Ha yini minhlangano ya Vukreste yi ri ya nkoka?

⁵ Loko u nga si khuvuriwa, u fanele u tiva Yehovha na Yesu. Se u sungule ku endla tano hileswi u dyondzaka  Bibele. (Hlaya Yohane 17:3.) Kambe sweswo a swi enelanga. Bibele yi vula leswaku u fanele u “tala vutivi lebyi kongomeke” bya ku rhandza ka Yehovha. (Vakolosa 1:9) Minhlangano ya Timbhoni ta Yehovha yi ta ku pfuna leswaku u va ni vuxaka lebyi tiyeke na Yehovha. Xexo i xivangelo xa nkoka xo va kona eka minhlangano yoleyo nkarhi ni nkarhi.—Vaheveru 10:24, 25.

6. U fanele u tiva rungula ro tanihi kwihi ra Bibele u nga si khuvuriwa?

⁶ I ntiyiso leswaku Yehovha a nga langutelanga leswaku u tiva swilo hinkwaswo eBibeleni emahlweni ko va u khuvuriwa. A a nga langutelanga leswaku wanuna wa Muetiyopiya a tiva swilo hinkwaswo emahlweni ko va a khuvuriwa. (Mintirho 8:30, 31) Hi ta ya emahlweni hi dyondza hi Xikwembu hilaha ku nga heriki. (Eklesiasta 3:11) Leswaku u khuvuriwa, u fanele u tiva ni ku amukela tidyondzo leti sekeriweke eBibeleni.—Vaheveru 5:12.

7. Xana ku dyondza Bibele swi ku pfune njhani?

⁷ Bibele yi ri: ‘Handle ka ripfumelo a swi koteki ku tsakisa Xikwembu.’ (Vaheveru 11:6) U fanele u va ni ripfumelo loko u nga si khuvuriwa. Bibele yi hi byela leswaku vanhu van’wana emutini wa khale wa Korinto va twe leswi valandzeri va Yesu va swi dyondziseke, eku heteleleni va “kholwa kutani va khuvuriwa.” (Mintirho 18:8) Hilaha ku fanaka, ku va u dyondza Bibele swi ku pfunile leswaku u va ni ripfumelo eka switshembiso swa Xikwembu ni le ka matimba ya xitlhavelo xa Yesu lexi hi kutsulaka eka xidyoho ni rifu.—Yoxuwa 23:14; Mintirho 4:12; 2 Timotiya 3:16, 17.

8. I yini lexi nga ta ku susumetela ku byela van’wana hileswi u swi dyondzeke?

⁸ Loko u ya u dyondza swo tala eBibeleni ni ku tlhela u vona ndlela leyi swi ku pfunaka ha yona evuton’wini,  ripfumelo ra wena ri ta ya ri tiya swinene. U ta lava ku byela van’wana hileswi u nga eku swi dyondzeni. (Yeremiya 20:9; 2 Vakorinto 4:13) I vamani lava u faneleke u va byela?

9, 10. (a) I vamani lava u faneleke u va byela leswi u swi dyondzeke? (b) U fanele u endla yini loko u lava ku hlanganyela ni vandlha eku chumayeleni?

⁹ U nga lava ku byela vandyangu, vanghana, vaakelani kumbe vatirhikuloni hileswi u nga eku swi dyondzeni. Sweswo swi kahle, kambe minkarhi hinkwayo u fanele u swi endla hi musa ni hi rirhandzu. Eku heteleleni, u ta lunghekela ku hlanganyela eku chumayeleni ni vandlha. Loko se u lunghekile, u nga vulavula ni Mbhoni leyi yi dyondzaka na wena Bibele kutani u yi byela leswaku u tsakela ku hlanganyela ni vandlha eku chumayeleni. Loko Mbhoni yoleyo yi swi vona leswaku wa faneleka nileswaku u hanya hi milawu ya Bibele, havumbirhi bya n’wina mi ta hlangana ni vakulu vambirhi va le vandlheni.

¹⁰ Mi ta bula hi yini loko mi hlangane ni vakulu? Vakulu va ta vulavula na wena ku vona loko u twisisa ni ku tshemba tidyondzo leti sekeriweke eBibeleni, loko u yingisa leswi Bibele yi swi vulaka eka vutomi bya wena bya siku ni siku niloko u swi navela ku va Mbhoni ya Yehovha. Tsundzuka leswaku vakulu va khathalela swirho hinkwaswo swa vandlha, ku katsa na wena, kutani u nga chavi ku vulavula na vona. (Mintirho 20:28; 1 Petro 5:2, 3) Endzhaku ka loko mi bule ni vakulu, vakulu va ta ku byela loko u fanele u sungula ku chumayela ni vandlha.

11. Ha yini swi ri swa nkoka ku endla ku cinca emahlweni ko va u sungula ku chumayela ni vandlha?

¹¹ Vakulu va nga ha ku byela leswaku u fanele u endla ku cinca loku engetelekeke evuton’wini emahlweni ko va u sungula ku chumayela ni vandlha. Ha yini swi ri swa nkoka ku endla ku cinca ko tano? Hikuva loko hi vulavula ni van’wana  hi Xikwembu, hi yimela Yehovha naswona hi fanele hi hanya hi ndlela leyi nga ta yisa ku dzuneka eka yena.—1 Vakorinto 6:9, 10; Vagalatiya 5:19-21.

12. Ha yini vanhu hinkwavo va fanele va hundzuka?

¹² Ku ni swilo swin’wana leswi u faneleke u swi endla emahlweni ko va u khuvuriwa. Muapostola Petro u te: “Hundzukani mi hundzuluka leswaku ku hlanguriwa swidyoho swa n’wina.” (Mintirho 3:19) Swi vula yini ku hundzuka? Swi vula ku tisola eka swilo swin’wana ni swin’wana swo biha leswi hi swi endleke. Hi xikombiso, loko a wu tikhoma ku biha hi timhaka ta masangu, kutani u fanele u hundzuka. Hambiloko vutomi bya wena hinkwabyo u ringete leswi nga ematimbeni ya wena ku endla leswi nga swinene, u fanele u ya emahlweni u hundzuka, hikuva hinkwerhu ha dyoha naswona hi fanele hi kombela Xikwembu leswaku xi hi rivalela.—Varhoma 3:23; 5:12.

13. Swi vula yini ku “hundzuluka”?

¹³ Xana swi enerile ku tisola eka leswi u swi endleke? Doo! Petro u vule leswaku u fanele u tlhela u “hundzuluka.” Leswi swi vula leswaku u fanele u papalata mahanyelo ya wena ya khale yo biha kutani u sungula ku endla leswinene. Hi xikombiso, a hi nge u ya endhawini yo karhi ro sungula. Endzhaku ka nkarhinyana, u xiya leswaku u famba hi ndlela leyi hoxeke. Xana u ta endla yini? A swi kanakanisi leswaku u ta yima, u hundzuluka kutani u famba hi ndlela leyinene. Hilaha ku fanaka, loko u ri karhi u dyondza Bibele, u nga ha kuma leswaku ku ni mikhuva kumbe swilo swin’wana evuton’wini bya wena leswi u faneleke u cinca eka swona. Kambe tiyimisele ku “hundzuluka”—leswi vulaka ku endla ku cinca loku faneleke—kutani u endla leswinene.

14. U tinyiketela njhani eka Xikwembu?

¹⁴ Goza rin’wana ra nkoka leri u faneleke u ri teka emahlweni ko va u khuvuriwa i ku tinyiketela eka Yehovha. Loko u tinyiketela eka Yehovha, u endla xikhongelo laha eka xona u tshembisaka ku gandzela yena ntsena ni ku rhangisa ku endla ku rhandza kakwe evuton’wini bya wena.—Deteronoma 6:15.

15, 16. I yini lexi nga susumetelaka munhu ku va a tinyiketela eka Xikwembu?

¹⁵ Ku tshembisa ku tirhela Yehovha ntsena swi nga ha fanisiwa ni loko u tshembisa ku heta vutomi bya wena hinkwabyo ni munhu loyi u n’wi rhandzaka. Anakanya hi jaha ni ntombhi lava rhandzanaka. Loko jaha ri ya ri tiva ntombhi ku antswa, ri ya ri yi rhandza swinene naswona ri lava ku cata na yona. Hambileswi lexi ku nga xiboho lexikulu, jaha leri ri tiyimisele ku amukela vutihlamuleri lebyi hikuva ra yi rhandza.

¹⁶ Loko u ya u dyondza hi Yehovha, u ya u n’wi rhandza naswona u lava ku endla leswi nga ematimbeni ya wena leswaku u n’wi tirhela. Leswi swi ta ku susumetela ku khongela u n’wi tshembisa ku n’wi tirhela. Bibele yi vula leswaku un’wana ni un’wana loyi a lavaka ku landzela Yesu u fanele a ‘titshika.’ (Marka 8:34) Xana sweswo swi vula yini? Swi vula leswaku u fanele u rhangisa ku yingisa Yehovha evuton’wini bya wena. Leswi Yehovha a swi lavaka i swa nkoka ku tlula leswi hina hi swi lavaka.—Hlaya 1 Petro 4:2.

17. Ha yini vanhu van’wana va nga tinyiketeli eka Yehovha?

¹⁷ Vanhu van’wana a va tinyiketeli eka Yehovha hikuva va chava leswaku va nge xi hetisisi xitshembiso xa vona xo  va va n’wi tirhela. A va lavi ku khomisa Yehovha tingana, kumbexana va nga ha anakanya leswaku loko va nga tinyiketeli eka yena, A nge va soli hikwalaho ka leswi va swi endlaka.

18. I yini lexi nga ta ku pfuna leswaku u papalata ku khomisa Yehovha tingana?

¹⁸ Ndlela leyi u rhandzaka Yehovha ha yona yi ta ku pfuna leswaku u papalata ku n’wi khomisa tingana. Hikwalaho ka leswi u n’wi rhandzaka, u ta endla leswi nga ematimbeni ya wena leswaku u hetisisa xitshembiso xa wena eka yena. (Eklesiasta 5:4; Vakolosa 1:10) A wu nge anakanyi leswaku swa tika ku endla ku rhandza ka Yehovha. Muapostola Yohane u tsale a ku: “Hikuva ku rhandza Xikwembu, hi kona ku hlayisa swileriso swa xona; kasi loko swi ri swileriso swa xona a swi tiki.”—1 Yohane 5:3.

19. Ha yini u nga fanelanga u chava ku tinyiketela eka Yehovha?

¹⁹ A swi bohi leswaku u endla swilo hi ndlela leyi hetisekeke leswaku u faneleka ku tinyiketela eka Yehovha. A nga langutelanga leswaku hi endla nchumu lowu hi nga taka hi nga koti ku wu endla. (Pisalema 103:14) U ta ku pfuna leswaku u endla leswinene. (Esaya 41:10) Tshemba Yehovha hi mbilu ya wena hinkwayo kutani “yena u ta lulamisa tindlela ta wena.”—Swivuriso 3:5, 6.

20. Loko se u tinyiketerile eka Xikwembu, hi rihi goza leri u faneleke u ri teka?

²⁰ Xana u swi lunghekerile ku tinyiketela eka Yehovha? Loko se u tinyiketerile eka Yehovha, se u lunghekele goza leri landzelaka. U fanele u khuvuriwa.

21, 22. U nga ri kombisa njhani ripfumelo ra wena “erivaleni”?

²¹ Tivisa muhlanganisi wa huvo ya vakulu wa le vandlheni ra ka n’wina leswaku se u tinyiketerile eka  Yehovha naswona u lava ku khuvuriwa. Kutani u ta hlela leswaku vakulu van’wana va pfuxeta na wena tidyondzo leti sekeriweke eBibeleni leti u ti dyondzeke. Loko va pfumela leswaku u lunghekile, va ta ku byela leswaku u ta khuvuriwa eka nhlengeletano leyi landzelaka ya Timbhoni ta Yehovha. Eka nhlengeletano yoleyo, ku ta va ni nkulumo leyi nga ta hlamusela leswi ku khuvuriwa swi  vulaka swona. Xivulavuri lexi nyikelaka nkulumo xi ta vutisa lava yaka eku khuvuriweni swivutiso swimbirhi swo olova. Hi ku hlamula swivutiso leswi, “erivaleni” u kombisa leswaku u ni ripfumelo.—Varhoma 10:10.

²² Kutani u ta khuvuriwa. U ta nyuperisiwa ematini. Loko u khuvuriwa u ta komba munhu un’wana ni un’wana  leswaku u tinyiketele eka Yehovha naswona sweswi u Mbhoni ya Yehovha.

23. Swi vula yini ku khuvuriwa “hi vito ra Tatana ni ra N’wana ni ra moya lowo kwetsima”?

²³ Yesu u vule leswaku vadyondzisiwa vakwe va ta khuvuriwa “hi vito ra Tatana ni ra N’wana ni ra moya lowo kwetsima.” (Hlaya Matewu 28:19.) Xana sweswo swi vula yini? Swi vula leswaku u xixima vulawuri bya Yehovha swin’we ni xiavelo xa Yesu eka xikongomelo xa Xikwembu, ni ndlela leyi Xikwembu xi tirhisaka moya wa xona lowo kwetsima leswaku xi hetisisa ku rhandza ka xona.—Pisalema 83:18; Matewu 28:18; Vagalatiya 5:22, 23; 2 Petro 1:21.

24, 25. (a) Nkhuvulo wu yimela yini? (b) Hi ta bula hi yini eka ndzima yo hetelela?

²⁴ Nkhuvulo wu yimela nchumu wa nkoka swinene. Loko u khuvuriwa hi mati, swi vula leswaku u file, kumbe u tshike mahanyelo ya wena ya khale. Loko u huma ematini, u ta sungula vutomi lebyintshwa, ku nga ku endla ku rhandza ka Xikwembu. Swi kombisa leswaku u ta tirhela Yehovha ku sukela sweswi ku ya emahlweni. Tsundzuka leswaku a wu tinyiketelanga eka munhu, nhlengeletano kumbe ntirho. U tinyiketele eka Yehovha.

²⁵ Ku tinyiketela ka wena swi ta ku pfuna leswaku u hlakulela vuxaka lebyinene ni Xikwembu. (Pisalema 25:14) Leswi a swi vuli swona leswaku munhu u ta ponisiwa ntsena hileswi a khuvuriweke. Muapostola Pawulo a tsale a ku: “Hambetani mi tirhela ku ponisiwa ka n’wina hi ku chava ni ku rhurhumela.” (Vafilipiya 2:12) Nkhuvulo ko va masungulo. Kambe xana u nga byi tiyisa njhani vuxaka bya wena na Yehovha? Ndzima yo hetelela ya buku leyi yi ta hlamula xivutiso xexo.