NDZIMA 1
“Fambani . . . Mi Ya Endla Vadyondzisiwa”
Nkatsakanyo wa buku ya Mitirho ya Vaapostola ni ndlela leyi yi tirhaka ha yona enkarhini wa hina
1-6. Vula ntokoto wa Timbhoni ta Yehovha leti chumayelaka vanhu va swiyimo swo hambanahambana.
REBECCA, muntshwa la nga Mbhoni ya Yehovha eGhana u vule leswaku xikolo lexi a a dyondza eka xona a ku ri nsimu ya yena. A a tshama a ri ni mikandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni loko a ya exikolweni. A a tirhisa nkarhi wo dya exikolweni leswaku a chumayela vana lava a a dyondza na vona. Rebecca u sungule ku dyondza Bibele ni vana vo hlayanyana lava a dyondzaka na vona xikolo.
2 Maphayona mambirhi lama tshamaka eMadagascar, ku nga xihlala lexi nga evuxeni bya ribuwa ra Afrika, a ma famba mpfhuka wa tikhilomitara ta kwalomu ka 25 dyambu ri ri karhi ri hisa leswaku ma ya eximutanini lexi nga le kule ni laha ma tshamaka kona. Ma fike ma fambisa tidyondzo to hlayanyana ta Bibele ni vanhu lava tsakelaka.
3 Leswaku Timbhoni ta le Paraguay ni tin’wana ta le matikweni ya 15 ti chumayela vanhu lava tshamaka etimbuweni ta nambu wa Paraguay ni wa Paraná, ti ake xikepe leswaku ti tshama eka xona. Xikepe xexo xi tika tithani ta 45 naswona xi kota ku rhurhela vanhu va 12. Timbhoni leti, leti hisekaka ti tirhisa xikepe lexi ku chumayela mahungu lamanene ya Mfumo etindhawini leti swi tikaka ku fika eka tona.
4 EFar North, Timbhoni ta le Alaska ti tirhisa nkarhi lowu vanhu va endzelaka tiko leri hi nkarhi wa ximumu leswaku ti va chumayela. Loko ximumu xi sungula swikepe a swi tisa vaendzi lava humaka ematikweni yo hambanahambana kutani Timbhoni a ti yima ehlalukweni ti khome mikandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni hi tindzimi to hambana-hambana. Timbhoni ti tlhela ti tirhisa xihahampfhuka leswaku ti ya chumayela mahungu lamanene eka vanhu lava vulavulaka Xialeut, Xiathabasca, Xitsimshia ni Xitlingit lava tshamaka eswimitanini leswi nga oloviki ku fika eka swona.
5 Larry la tshamaka eTexas, le U.S.A., a a ri ni nsimu yo hlawuleka ekaya ra vadyuhari leri a a tshama eka rona. Hambileswi a a famba hi xitulu xa lava lamaleke hikwalaho ko weriwa hi khombo, Larry a a tshama a khomekile. A a chumayela van’wana rungula ra Mfumo ku katsa ni ku va byela hi ntshembo lowu a nga na wona lowu sekeriweke eBibeleni wa leswaku loko Mfumo wa Xikwembu wu fuma u ta tlhela a swi kota ku famba.—Esa. 35:5, 6.
6 Timbhoni ta Yehovha ti fambe masiku manharhu hi xikepe ti suka eMandalay leswaku ti ya enhlengeletanweni leyi a yi ta khomeriwa en’walungu wa Myanmar. Tanihi leswi a ti lava ku chumayela mahungu lamanene, ti teke minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni, leyi a ti ta yi fambisela vanhu exikepeni. Minkarhi hinkwayo loko xikepe xi yima ekusuhi ni doroba kumbe ximutana, Timbhoni leti hisekaka a ti chika hi xihatla kutani ti fambisela vanhu lava tshamaka kwalaho minkandziyiso leyi ti nga yi khoma. Hi nkarhi lowu fanaka a ku khandziya vanhu van’wana kutani ti va chumayela.
7. Xana vagandzeri va Yehovha va tirhisa tindlela tihi to chumayela hi Mfumo wa XIkwembu naswona pakani ya vona hi yihi?
7 Ku fana ni vamakwerhu lava boxiweke eka swikombiso leswi swi nga ri swingani, vagandzeri va Yehovha lava hisekaka emisaveni hinkwayo va “komba vumbhoni lebyi heleleke hi Mfumo wa Xikwembu.” (Mit. 28:23) Va chumayela vanhu hi yindlu ni yindlu, va va fambisela mikandziyiso exitarateni, va va tsalela mapapila va tlhela va bula na vona hi ku tirhisa riqingho. Va tshama va ri karhi va lava tindlela ta ku chumayela hi Mfumo wa Xikwembu loko va khandziya bazi, va ri karhi va famba-famba ephakeni kumbe loko ku ri nkarhi wo wisa entirhweni wa vona wo tihanyisa. Va nga ha tirhisa tindlela to hambana-hambana to chumayela kambe pakani ya vona i yin’we ntsena—ku nga ku chumayela mahungu lamanene kun’wana ni kun’wana laha vanhu va kumekaka kona.—Mat. 10:11.
8, 9. (a) Ha yini swi hlamarisa ku vona ndlela leyi ntirho wo chumayela hi Mfumo wu andzaka ha yona? Xivutiso (b) Hi xihi xivutiso lexi lavaka leswaku hi xi dyela marhambu ya nhloko naswona hi fanele hi endla yini leswaku hi kuma nhlamulo ya xona?
8 Xana wena muhlayi la rhandzekaka, u un’wana wa vahuweleri vo tala va Mfumo lava chumayelaka ematikweni lama tlulaka 235? Loko swi ri tano, u hoxa xandla eka ku andza loku tsakisaka ka ntirho wa ku chumayela hi Mfumo! Hakunene swa hlamarisa ku vona ndlela leyi mahungu lamanene ma chumayeriwaka ha yona emisaveni hinkwayo. Hambiloko ku ri ni swiphiqo swo tika—leswi katsaka ku yirisiwa ka ntirho wo chumayela ni ku xanisiwa—Timbhoni ta Yehovha ti hisekela ku chumayela vanhu hinkwavo hi Mfumo wa Xikwembu.
9 Xivutiso lexi lavaka ku dyeriwa marhambu ya nhloko hi lexi nge, Ha yini swihinga hambi ku ri ku kanetiwa hi Sathana swi nga swi koti ku yimisa ntirho lowu yaka emahlweni wo chumayela hi Mfumo? Leswaku hi hlamula xivutiso lexi, hi fanele hi kambisisa leswi endlekeke eka lembe-xidzana ro sungula. Phela, hina Timbhoni ta Yehovha ta manguva lawa, hi yisa emahlweni ntirho lowu wu nga sunguriwa hi nkarhi wolowo.
Ntirho Lowu Faneleke Wu Endliwa eMisaveni Hinkwayo
10. Hi wihi ntirho lowu Yesu a a tinyiketele eka wona naswona i yini leswi a a swi tiva ha wona?
10 Yesu Kreste la nga Musunguri wa vandlha ra Vukreste, a a tinyiketele hi mbilu hinkwayo leswaku a chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu; a a hanyela wona. U tshame a ku: “Ndzi fanele ku chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu ni le mitini yin’wana, hikuva ndzi tele sweswo.” (Luka 4:43) Yesu a a swi tiva leswaku u sungula ntirho lowu a a nga ta swi kota ku wu heta a ri yexe. Emahlweninyana ka ku fa ka yena, u vule leswaku rungula ra Mfumo a ri ta chumayeriwa “emisaveni hinkwayo.” (Mar. 13:10) Kambe, xana leswi a swi ta endliwa njhani naswona a swi ta endliwa hi vamani?
11. Hi wihi ntirho wa nkoka lowu Yesu a wu nyikeke vadyondzisiwa va yena naswona a va ta pfuniwa hi yini leswaku va wu endla?
11 Endzhaku ka ku fa ni ku pfuxiwa ka yena, Yesu u humelele eka vadyondzisiwa va yena kutani a va nyika ntirho lowu wa nkoka, a ku: “Hikwalaho, fambani mi ya endla vanhu va matiko hinkwawo va va vadyondzisiwa. Mi va khuvula hi vito ra Tatana, ni ra N’wana, ni ra moya lowo kwetsima, mi va dyondzisa ku yingisa hinkwaswo leswi ndzi mi leriseke swona. Vonani! Ndzi na n’wina mikarhi hinkwayo kukondza makumu ma fika.” (Mat. 28:19, 20) Marito lama nge “ndzi na n’wina” ma komba leswaku Yesu a a ta pfuna vadyondzisiwa va yena loko va ri karhi va chumayela ni ku endla vadyondzisiwa. A va ta wu lava mpfuno wolowo hikuva Yesu a a vule leswaku a va ta “vengiwa hi matiko hinkwawo.” (Mat. 24:9) Ku ni xin’wana nakambe lexi a xi ta pfuna vadyondzisiwa. Loko Yesu a nga si tlhandlukela etilweni, u va byele leswaku moya lowo kwetsima wu ta va nyika matimba leswaku va ta va timbhoni ta yena “ku ya fika emakumu ka misava.”—Mit. 1:8.
12. Hi swihi swivutiso swa nkoka leswi tlakukaka naswona ha yini swi ri swa nkoka leswaku hi kuma tinhlamulo ta swona?
12 Kambe sweswi ku pfuka swivutiso swa nkoka: Xana vaapostola va Yesu ni vadyondzisiwa van’wana va lembe-xidzana ro sungula a va teka xiavelo xa vona xi ri xa nkoka? Xana ntlawa lowu lowutsongo wa vavanuna ni vavasati lava nga Vakreste, a wu chumayela Mfumo wa Xikwembu hi ku hiseka hambiloko wu xanisiwa hi tihanyi? Xana hakunene moya lowo kwetsima wa Yehovha a wu va pfuna leswaku va kota ku endla vadyondzisiwa? Swivutiso leswi ni swin’wana swa hlamuriwa ebukwini ya Bibele ya Mitirho. I swa nkoka leswaku hi tiva tinhlamulo ta swona. Ha yini? Yesu u tshembise leswaku ntirho lowu a wu ta endliwa “kukondza makumu ma fika.” Kutani ntirho lowu wu katsa Vakreste hinkwavo va ntiyiso na hina lava hi hanyaka enkarhini lowu wa makumu. Hikwalaho ha swi navela ku tiva matimu lama nga tsariwa ebukwini ya Mitirho.
Nkatsakanyo Wa Buku Ya Mitirho
13, 14. (a) I mani mutsari wa buku ya Mitirho naswona u ri kume njhani rungula rero? (b) Xana buku ya Mitirho yi vulavula hi yini?
13 I mani mutsari wa buku ya Mitirho? Buku ya Mitirho a yi ri boxi vito ra mutsari wa yona, kambe marito yo sungula ya yona ma swi veka erivaleni leswaku mutsari wa yona i mutsari wa Evhangeli ya Luka. (Luka 1:1-4; Mit. 1:1, 2) Hikwalaho, Luka loyi a a ri “dokodela loyi a rhandzekaka” naswona a ri n’wamatimu la nga ni vuxiyaxiya i khale a tekiwa tanihi mutsari wa buku ya Mitirho. (Kol. 4:14) Buku leyi yi vulavula hi swilo leswi endlekeke emalembeni ya 28, ku sukela loko Yesu a tlhandlukela etilweni hi 33 C.E. ku ya fika kwalomu ka 61 C.E. loko muapostola Pawulo a khotsiwa eRhoma. Loko Luka a rungula u tirhisa rito leri nge “hi” ematshan’wini ya leri nge “va,” ku kombisa leswaku a a ri kona eka swiendlakalo swo tala leswi a swi hlamuselaka. (Mit. 16:8-10; 20:5; 27:1) Tanihi leswi Luka a a ri mukambisisi la nga ni vurhon’wana, a swi kanakanisi leswaku rungula ra yena u ri kume hi ku kongoma eka Pawulo, Barnaba, Filipi ni van’wana lava a vulavulaka ha vona eka rungula ra yena.
14 Xana buku ya Mitirho yi vulavula hi yini? Eku sunguleni, loko Luka a tsala Evhangeli ya yena, u tsale hi swilo leswi Yesu a nga swi vula ni ku swi endla. Kambe eka buku ya Mitirho, Luka u hi rungulela leswi vuriweke ni ku endliwa hi valandzeri va Yesu. Kutani buku ya Mitirho yi vulavula hi vanhu lava koteke ku endla ntirho wo hlamarisa hambileswi vo tala va vona a va langutiwa tanihi lava a va nga “dyondzekanga kambe a va ri vanhu lava tolovelekeke.” (Mit. 4:13) Hi ku komisa, rungula leri, leri huhuteriweke ri hi hlamusela ndlela leyi vandlha ra Vukreste ri simekiweke ni ku kula ha yona. Buku ya Mitirho yi hi komba ndlela leyi Vakreste va lembe-xidzana ro sungula a va chumayela ha yona ni ndlela leyi a va yi tirhisa. (Mit. 4:31; 5:42) Yi hi komba ndlela leyi moya lowo kwetsima wu nga pfuna ha yona leswaku ntirho wo chumayela mahungu lamanene wu ya emahlweni. (Mit. 8:29, 39, 40; 13:1-3; 16:6; 18:24, 25) Buku ya Mitirho yi kandziyisa nhloko-mhaka ya Bibele, ku nga ku kwetsimisiwa ka vito ra Xikwembu hi ku tirhisa Mfumo wa xona lowu Kreste a nga hosi ya wona naswona yi komba ndlela leyi rungula ra Mfumo ri hambetaka ri chumayeriwa ha yona hambiloko ri kanetiwa hi tihanyi.—Mit. 8:12; 19:8; 28:30, 31.
15. Xana swi ta hi vuyerisa hi ndlela yihi ku kambisisa buku ya Mitirho?
15 I ntiyiso leswaku swa tsakisa naswona swi tiyisa ripfumelo ku kambisisa buku leyi ya Bibele ya Mitirho! Hi ta vuyeriwa loko hi tekelela xivindzi ni ku hiseka ka valandzeri va Kreste vo sungula. Hi ta khutazeka loko hi tekelela ripfumelo ra vamakwerhu lava va lembe-xidzana ro sungula. Hi ta wu endla kahle ntirho lowu hi lerisiweke wona wa ku ‘famba hi ya endla vadyondzisiwa.’ Buku leyi u yi hlayaka sweswi yi endleriwe ku ku pfuna leswaku u kota ku hlaya ni ku twisisa buku ya Mitirho.
Buku Yo Dyondza Bibele Leyi Nga Ta Hi Pfuna
16. Hi swihi swikongomelo swinharhu swa buku leyi?
16 Xana buku leyi hinkwayo yi ta hi pfuna njhani? Yi ta hi pfuna eka tinhla tinharhu leti landzelaka: (1) yi ta hi tiyisekisa leswaku Yehovha u tirhisa moya wa yena lowo kwetsima leswaku a hi pfuna eka ntirho wa hina wo chumayela hi Mfumo ni ku endla vadyondzisiwa, (2) yi ta hi pfuna leswaku hi hisekela ntirho wa hina wo chumayela hi ku kambisisa xikombiso xa valandzeri va Kreste va lembe-xidzana ro sungula naswona (3) yi ta hi pfuna leswaku hi xixima nhlengeletano ya Yehovha ni lava va rhangelaka entirhweni wo chumayela ni lava langutelaka mavandlha.
17, 18. Xana buku leyi yi hleriwe njhani naswona hi swihi swilo swin’wana leswi nga ta ku pfuna loko u ri karhi u endla dyondzo ya munhu hi yexe?
17 Xana buku leyi yi hleriwe njhani? U ta xiya leswaku yi avanyisiwe yi va swiyenge swa nhungu naswona xiyenge ha xin’we xi hlamusela rungula ro karhi ra buku ya Mitirho. Xikongomelo xa tindzima leti nga ta landzela a hi ku kambisisa ndzimana hi ndzimana ya buku ya Mitirho, kambe i ku dyondza swo karhi eka swiendlakalo leswi nga tsariwa eka buku leyi ya Bibele ni ku hi pfuna hi vona leswaku hi nga swi tirhisa njhani swilo leswi hi swi dyondzaka. Eku sunguleni ka ndzima ha yin’we ku boxiwa yinhla ya nkoka leyi nga ta kambisisiwa eka ndzima yoleyo naswona Tsalwa leri tshahiweke ri komba xiyenge xa buku ya Mitirho lexi ku nga ta buriwa ha xona.
18 Ku ni swilo swin’wana swa buku leyi leswi nga ta ku pfuna loko u endla dyondzo ya munhu hi yexe. Swifaniso swo saseka leswi kombaka swilo leswi a swi endleka loko ku tsariwa buku ya Mitirho, swi ta ku pfuna u swi vona hi mahlo ya mianakanyo loko u ri karhi u hlaya rungula ra buku leyi ya Bibele. Tindzima to tala ti ni mabokisi lama nga ni rungula leri engetelekeke leri nga ta ku pfuna. Mabokisi man’wana ma ni rungula ro koma ra munhu wo karhi wa le Bibeleni, loyi ripfumelo ra yena ri nga tekeleriwaka. Kasi man’wana ma hi nyika vuxokoxoko lebyi engetelekeke bya tindhawu, swiendlakalo, mindhavuko kumbe vanhu van’wana lava ku buriwaka ha vona eka buku ya Mitirho.
19. I yini leswi hi faneleke hi tivutisa swona nkarhi ni nkarhi?
19 Buku leyi yi ta ku pfuna leswaku u tikambisisa. Hambiloko u ri ni malembe yo tala u ri muhuweleri wa Mfumo, i swa nkoka leswaku u pfa u kambisisa swilo leswi u swi rhangisaka evuton’wini ni ndlela leyi u wu hisekelaka ha yona ntirho wa Vukreste. (2 Kor. 13:5) Tivutise: ‘Xana ndzi endla ntirho lowu onge makumu ma ta fika mundzuku? (1 Kor. 7:29-31) Xana ndzi chumayela mahungu lamanene hi xivindzi ni hi ku hiseka? (1 Tes. 1:5, 6) Xana ntirho wo chumayela ni ku endla vadyondzisiwa ndzi wu endla hilaha ndzi kotaka hakona?’—Kol. 3:23.
20, 21. Ha yini hi fanele hi endla ntirho wa hina hi xihatla naswona hi fanele hi tiyimisela ku endla yini?
20 A hi tshameni hi ri karhi hi tsundzuka leswaku hi tamerisiwe ntirho wa nkoka, wa ku chumayela ni ku endla vadyondzisiwa. Loko siku ha rin’we ri hundza ntirho wa hina wu ya wu va wa xihatla ngopfu. Makumu ya mafambiselo lawa ya swilo ma tshinela hi xihatla. Vutomi bya vanhu vo tala byi le khombyeni ku tlula rini na rini. A hi swi tivi leswaku ka ha sele vanhu vangani lava nga ni timbilu letinene lava nga ta amukela rungula ra hina. (Mit. 13:48) Kambe i vutihlamuleri bya hina ku va pfuna loko nkarhi wa ha ri kona.—1 Tim. 4:16.
21 Kutani i swa nkoka leswaku hi tekelela xikombiso xa Vakreste va lembe-xidzana ro sungula lava a va chumayela Mfumo hi ku hiseka. Onge ku dyondza ka wena buku leyi hi vukheta, ku nga ku pfuna leswaku u chumayela hi ku hiseka lokukulu ni hi xivindzi. Naswona onge u nga tiyimisela ku hambeta u “komba vumbhoni lebyi heleleke hi Mfumo wa Xikwembu.”—Mit. 28:23.