1, 2. (a) Hi wihi nawu lowu kongomiseke valandzeri va Yesu ku ta fikela enkarhini wa hina? (b) Xana valala va ringete njhani ku hi hlula naswona ku ve ni vuyelo byihi?

YESU u yime emahlweni ka Pilato, muavanyisi lonkulu swinene wa tiko ra Yuda naswona u vule nawu lowu kongomiseke valandzeri Vakwe va ntiyiso ku ta fikela enkarhini wa hina. U te: “Mfumo wa mina a hi xiphemu xa misava leyi. Loko Mfumo wa mina a wu ri xiphemu xa misava leyi, valanguteri va mina a va ta va va lwile leswaku ndzi nga nyiketiwi eka Vayuda. Kambe, hilaha swi nga hakona, Mfumo wa mina a wu humi exihlobyeni lexi.” (Yoh. 18:​36) Pilato u endle leswaku Yesu a dlayiwa, kambe ku hlula koloko a ko va ka xinkarhana. Yesu u pfuxiwile. Vafumi va Mfumo lowukulu wa Rhoma va ringete ku herisa valandzeri va Kreste, kambe matshalatshala ya vona ma ve ya hava. Vakreste va chumayele rungula ra Mfumo emisaveni hinkwayo ya khale.​—Kol. 1:23.

² Endzhaku ka loko Mfumo wu simekiwile hi 1914, mavuthu man’wana lama nga na matimba swinene ematin’wini ma ringete ku herisa vanhu va Xikwembu. Kambe ku hava ni rin’we leri hi hluleke. Tihulumendhe to tala ni mintlawa ya tipolitiki yi ringete ku hi sindzisa leswaku hi yi seketela enyimpini. Kambe yi be hansi. Namuntlha, vanhu lava fumiwaka hi Mfumo va kumeka ematikweni hinkwawo. Hambiswiritano, hi ni vun’we ni vamakwerhu va xiviri emisaveni hinkwayo, a hi katseki hi ku helela eka timhaka ta tipolitiki ta misava. Vun’we bya hina byi nyikela vumbhoni lebyi khorwisaka bya leswaku Mfumo wa Xikwembu wa fuma nileswaku Hosi Yesu Kreste u ya emahlweni a kongomisa, a tengisa ni ku sirhelela vanhu lava fumiwaka hi yena. Kambisisa ndlela leyi a swi endleke ha yona sweswo kutani u xiya ku hlula kun’wana ka le nawini loku tiyisaka ripfumelo loku a hi nyikeke kona loko hi ri karhi hi hambeta hi nga vi “xiphemu xa misava.”​—Yoh. 17:14.

3, 4. (a) I swiendlakalo swihi leswi veke kona hi nkarhi wa ku velekiwa ka Mfumo? (b) Xana vanhu va Xikwembu a va yi twisisa hi ku helela mhaka ya ku nga katseki enyimpini? Hlamusela.

³ Endzhaku ka ku velekiwa ka Mfumo, ku tlhekeke nyimpi etilweni kutani Sathana a lahleriwa emisaveni. (Hlaya Nhlavutelo 12:​7-10, 12.) Nakambe ku tlhekeke nyimpi emisaveni, leyi ringeke ku tiyimisela ka vanhu va Xikwembu. A va tiyimisele ku landzela xikombiso xa Yesu kutani va nga vi xiphemu xa misava. Kambe eku sunguleni a va nga swi twisisi hi ku helela leswi a swi ta laveka eka vona leswaku va nga katseki etimhakeni hinkwato ta tipolitiki.

 ⁴ Hi xikombiso, Vholumo ya Vutsevu ya ntlhandlamano wa tibuku ta Millennial Dawn, * leyi kandziyisiweke hi 1904, yi khutaze Vakreste ku papalata ku katseka enyimpini. Hambiswiritano, yi vule leswaku loko Mukreste a sindzisiwa ku ya enyimpini, u fanele a tikarhatela ku kuma ntirho wun’wana lowu nga katsiki ku lwa enyimpini. Loko sweswo swi nga koteki kutani a rhumeriwa enyimpini, u fanele a tiyiseka leswaku a nga dlayi. Loko a vulavula hi xiyimo xa le nkarhini wolowo, Herbert Senior, loyi a a tshama eBritain naswona a khuvuriweke hi 1905, u te: “Vamakwerhu a va pfilunganyekile swinene naswona a ku ri hava nkongomiso lowu nga erivaleni wa loko ku ri hileswaku a swi fanerile ku nghenela vusocha kambe u tirha ntirho lowu nga katsiki ku lwa.”

5. Xana Xihondzo xo Rindza xa September 1, 1915, xi sungule ku tengisa matwisiselo ya hina hi ndlela yihi?

⁵ Hambiswiritano, Xihondzo xo Rindza xa September 1, 1915, xi sungule ku tengisa matwisiselo ya hina emhakeni leyi. Malunghana ni swibumabumelo leswi tsariweke eka buku leyi nge Studies in the Scriptures, yi te: “Ha tivutisa loko ku ri hileswaku ku nghenela vusocha leswaku u endla ntirho lowu nga katsiki ku lwa swi nga lwisani ni milawu ya Vukreste.” Kambe ku vuriwa yini loko Mukreste a xungetiwa ku duvuriwa loko a ala ku ambala yunifomo ni ku endla ntirho wa vusocha? Xihloko xi te: “Xana swi ta va swi bihile ku duvuriwa hikwalaho ko tshembeka eka Hosana ya ku Rhula ni ku ala ku nga yingisi xileriso xa Yona ku tlula ku duvuriwa loko u ri karhi u tirhela tihosi ta misava leyi naswona entiyisweni u ti seketela kutani u landzula tidyondzo ta Hosi ya hina ya le Tilweni? Eka mixaka leyimbirhi ya ku fa hi nga tsakela lowo sungula, ku nga ku fa hikwalaho ko tshembeka eka Hosi ya hina ya le Tilweni.” Ku nga khathariseki marito wolawo lama nga ni ntikelo, xihloko xexo xi gimete hi ku vula leswi: “A hi sindzisi leswaku ku landzeriwa ndlela leyi. Kambe ho ringanyeta ntsena.”

6. I yini leswi u swi dyondzeke eka xikombiso xa Makwerhu Herbert Senior?

⁶ Vamakwerhu van’wana va swi twisise kahle leswaku ku katseka enyimpini a swi hoxile kutani a va tiyimisele ku langutana ni vuyelo. Herbert Senior, loyi a tshahiweke eku sunguleni, u te: “Eka mina a ku nga ri na ku hambana exikarhi ka ku chicha tikulu exikepeni [ku nga ntirho lowu nga katsiki ku lwa] ni ku hoxa tikulu teto endzeni ka xibamu leswaku xi lunghekela ku duvula.” (Luka 16:​10) Hikwalaho ka leswi ripfalo rakwe a ri nga n’wi pfumeleli ku ya evusocheni, Makwerhu Senior u yisiwe ekhotsweni. Yena ni vamakwerhu van’wana va mune a va wela eka vanhu va 16 lava ripfalo ra vona ri va aleleke ku ya enyimpini, ku katsa ni vavanuna van’wana lava humaka eka ntlawa wun’wana wa vukhongeri, lava tshameke ekhotsweni ra Richmond le Britain naswona hi ku famba ka nkarhi ri tivekeke tanihi Richmond 16. Siku rin’wana, Herbert ni van’wana vo fana na yena va ngungumisiwe hi xikepe va yisiwa laha ku lwiwaka kona eFurwa. Loko va ri kwalaho va kume xigwevo xa ku duvuriwa. Yena ni van’wana vo hlayanyana va forisiwe layeni leswaku va ta duvuriwa, kambe a va dlayiwanga. Ematshan’weni ya sweswo, xigwevo xa vona xi hungutiwile kutani va gweviwa ku tshama malembe ya khume ekhotsweni.

7. Loko ku tlhekeka Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava, i yini leswi vanhu va Xikwembu se a va swi twisisa kahle?

 ⁷ Loko ku tlhekeka Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava, vanhu va Yehovha hinkwavo se a va swi twisisa kahle leswi swi vulaka swona ku nga katseki enyimpini ni leswi a swi laveka loko va lava ku landzela xikombiso xa Yesu. (Mat. 26:​51-53; Yoh. 17:​14-16; 1 Pet. 2:​21) Hi xikombiso, nkandziyiso wa Xihondzo xo Rindza xa November 1, 1939, a wu ri ni xihloko xa nkoka lexi nge “Ku Nga Katseki eNyimpini” lexi vuleke leswi: “Nawu lowu vanhu va endleke ntwanano na Yehovha va faneleke va wu landzela i wa leswaku a va fanelanga va katseka nikatsongo exikarhi ka matiko lama lwaka.” Malunghana ni xihloko xexo, Simon Kraker, loyi endzhakunyana a tirheke entsindza wa Timbhoni ta Yehovha, eBrooklyn, le New York, u te: “Ndzi dyondze leswaku vanhu va Xikwembu va fanele va hanyisana hi ku rhula ni vanhu hinkwavo hambi ku ri hi nkarhi wa nyimpi.” Swakudya sweswo swa moya a swi fike hi nkarhi lowu faneleke naswona swi pfunete ku lunghiselela vanhu va Xikwembu eka nhlaselo lowu va nga si tshamaka va langutana na wona hikwalaho ka ku tshembeka ka vona eka Mfumo.

8, 9. Xana vuprofeta bya muapostola Yohane byi hetiseke njhani?

⁸ Muapostola Yohane u profete leswaku endzhaku ka ku velekiwa ka Mfumo hi 1914, dragona, ku nga Sathana Diyavulosi, a yi ta ringeta ku herisa vaseketeri va Mfumo wa Xikwembu hi ku kampfula  nambu wo fanekisela enon’wini wa yona. * (Hlaya Nhlavutelo 12:​9, 15.) Xana vuprofeta bya Yohane byi hetiseke njhani? Ku sukela hi va-1920 ku ya emahlweni, vanhu va Xikwembu va langutane ni nkaneto lowukulu. Ku fana ni vamakwerhu van’wana vo tala lava a va tshama eN’walungu wa Amerika hi nkarhi wa nyimpi ya vumbirhi ya misava, Makwerhu Kraker u yisiwe ekhotsweni hikwalaho ka vutshembeki byakwe eka Mfumo wa Xikwembu. Entiyisweni, hi nkarhi wa nyimpi, Timbhoni ta Yehovha timbirhi eka vabohiwa vanharhu lava hinkwavo ka vona va aleke ku ya enyimpini hikwalaho ka swivangelo swa vukhongeri ti pfaleriwe emakhotsweni le United States.

⁹ Diyavulosi ni vanhu vakwe a va kunguhate ku herisa vutshembeki bya vanhu lava fumiwaka hi Mfumo ku nga khathariseki laha va tshamaka kona. Etikweni hinkwaro ra Afrika, Yuropa ni le United States, va yisiwe etihubyeni ni le ka ntlawa wa vanhu lava endlaka xiboho xa loko mubohiwa a fanele a ntshunxiwa a nga si heta xigwevo xakwe. Hikwalaho ka ku tiyimisela ka vona ku nga katseki enyimpini, va yisiwe ekhotsweni, va biwa ni ku siyiwa va lamarile. Le Jarimani, vanhu va Xikwembu va langutane ni ntshikilelo lowukulu hikwalaho ko ala ku losa Hitler kumbe ku ya enyimpini. Ku ringanyetiwa leswaku vanhu va 6 000 va pfaleriwe ekhotsweni hi nkarhi wa ku fuma ka Manazi naswona Timbhoni to tlula 1 600 ta le Jarimani ni leti nga riki ta le Jarimani ti dlayiwile hi vaxanisi va tona. Hambiswiritano, Diyavulosi a nga swi kotanga ku vavisa vanhu va Xikwembu hilaha ku nga heriki.​—Marka 8:​34, 35.

10. Xana “misava” yi fanekisela yini naswona yi va pfune njhani vanhu va Xikwembu?

¹⁰ Vuprofeta lebyi tsariweke hi muapostola Yohane byi kombise leswaku “misava,” ku nga elemente ya fambiselo leri twisisekaka swinene, a yi ta mita “nambu” wa nxaniso, leswi nga ta pfuna vanhu va Xikwembu. Xana xiphemu xexo xa vuprofeta xi hetiseke njhani? Eka makume ya malembe endzhaku ka Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava, hakanyingi “misava” yi pfune vaseketeri lava tshembekaka va Mfumo wa Mesiya. (Hlaya Nhlavutelo 12:​16.) Hi xikombiso, tihuvo to hambana-hambana ti sirhelele timfanelo ta Timbhoni ta Yehovha leti alaka ntirho wa vusocha ni ku ala loko ti komberiwa ku hlanganyela eka minkhuvo ya ku rhandza tiko. Xo sungula, xiya ku hlula kun’wana lokukulu loku Yehovha a ku nyikeke vanhu vakwe malunghana ni mhaka ya ku katseka entirhweni wa vusocha.​—Ps. 68:20.

11, 12. Hi tihi timhaka leti Makwerhu Sicurella na Makwerhu Thlimmenos va langutaneke na tona naswona ku ve ni vuyelo byihi?

¹¹ United States. Anthony Sicurella a a ri un’wana wa vana va tsevu lava kurisiweke hi vatswari lava nga Timbhoni. Loko a ri ni malembe ya 15, u khuvuriwile. Loko a va ni malembe ya 21, u tivise huvo ya vusocha leswaku yena i Mbhoni ya Yehovha. Endzhakunyana ka malembe mambirhi hi 1950, u endle xikombelo xa ku va a nga yi enyimpini hileswi ripfalo rakwe ri nga n’wi pfumeleriki. Hambileswi xiviko xi kombisaka leswaku Ndzawulo ya Mfumo ya Vulavisisi a yi kumanga nchumu xo biha eka yena, Ndzawulo  ya Vululami yi xi bakanyele etlhelo xikombelo xakwe. Endzhaku ko ya ehubyeni ko hlayanyana, Huvo leyi Tlakukeke ya le United States yi yingisele nandzu wa Makwerhu Sicurella kutani yi cinca xiboho lexi endliweke hi huvo leyitsongo kutani yi yima na Makwerhu Sicurella. Sweswo swi pfune vaaka-tiko van’wana va le United States lava aleke ku ya entirhweni wa vusocha hileswi ripfalo ra vona ri nga va pfumeleriki.

¹² Greece. Hi 1983, Iakovos Thlimmenos u voniwe nandzu hikwalaho ko ala ku ambala yunifomo ya vusocha kutani a gweviwa ku tshama ekhotsweni. Endzhaku ka loko a ntshunxiwile, u endle xikombelo xo va n’watinkota, kambe xikombelo xakwe xi bakanyeriwe etlhelo hileswi a a ri ni rhekhodo ya vugevenga. U yise mhaka yoleyo ehubyeni kambe endzhaku ka loko tihuvo ta le Greece ti nga yimanga na xona xikombelo xakwe, u hundzisele xikombelo xakwe eka Huvo ya Yuropa ya Timfanelo ta Vanhu. Hi 2000, Huvo ya Yuropa ya Timfanelo ta Vanhu, leyi nga ni vaavanyisi va 17 yi yime ni xikombelo xakwe, yi endla xiboho xo herisa xihlawuhlawu. Emahlweni ka kwalaho, vamakwerhu vo tlula 3 500 va le Greece a va ri ni tirhekhodo ta vugevenga hikwalaho ko pfaleriwa hileswi va nga katsekiki enyimpini. Endzhaku ka xiboho lexi lexinene lexi endliweke hi huvo, tiko ra Greece ri humese nawu wo herisa milandzu yihi ni yihi ya vugevenga leyi vamakwerhu volavo a va hehliwa ha yona. Nakambe, nawu lowu nyikaka vaaki hinkwavo va le Greece mfanelo yo endlela vaaki ntirho wun’wana lowu hambaneke, lowu a wa ha ku humesiwa eka malembe ma nga ri mangani emahlweni ka kwalaho, wu tlhele wu pfuxetiwa hi Vumbiwa bya le Greece.

13, 14. Hi tihi tidyondzo leti u vonaka onge hi nga ti dyondza eka nandzu wa Ivailo Stefanov ni wa Vahan Bayatyan?

¹³ Bulgaria. Hi 1994, Ivailo Stefanov a a ri ni malembe ya 19 loko a yisiwa evusocheni. U ale ku ya evusocheni kumbe ku endla mintirho leyi nga katsiki ku lwa leyi kongomisiwaka hi masocha. U gweviwe ku tshama tin’hweti ta 18 ekhotsweni kambe u lwisane ni xiboho xexo hikwalaho ka leswi a ri ni mfanelo ya ku ala ku ya enyimpini hileswi ripfalo rakwe ri nga n’wi pfumeleriki. Eku heteleleni, nandzu wakwe wu hundziseriwe eka Huvo ya Yuropa ya Timfanelo ta Vanhu. Hi 2001, emahlweni ko va nandzu wakwe wu yingiseriwa, Makwerhu Stefanov u byeriwe mhaka leyi tsakisaka. Hulumendhe ya le Bulgaria a yi lo herisa nandzu wa Makwerhu Stefanov ntsena kambe ni ya vaaka-tiko hinkwavo va le Bul­gar­ia lava a va tiyimisele ku endlela vaaki ntirho wun’wana lowu hambaneke lowu nga katsiki ku lwa. *

¹⁴ Armenia. Vahan Bayatyan u fanelekele ntirho wa vusocha lowu a wu boha etikweni hi 2001. * U ale ku ya enyimpini hileswi ripfalo rakwe a ri nga n’wi pfumeleli kambe swikombelo swakwe hinkwaswo swo yisa nandzu eka tihuvo swi bakanyeriwe etlhelo. Hi September 2002, u sungule ku tirhela xigwevo xa malembe mambirhi ni hafu, kambe u ntshunxiwe endzhaku ko tirha tin’hweti ta khume ni hafu. Hi nkarhi wolowo, u endle xikombelo eka Huvo ya Yuropa ya Timfanelo ta Vanhu leyi yingiseleke nandzu wakwe. Hambiswiritano, hi October 27, 2009, Huvo a yi yimanga na xona  xikombelo xakwe. Xiboho xexo xi vonake ku ri ku hluriwa ka vamakwerhu va le Armenia lava na vona a va langutane ni mhaka yoleyo. Hambiswiritano, Huvo ya Yuropa ya Timfanelo ta Vanhu yi tlhele yi kambisisa nandzu wolowo. Hi July 7, 2011, Huvo yi yime na Vahan Bayatyan. A ku ri ro sungula leswaku Huvo ya Yuropa ya Timfanelo ta Vanhu yi xiya leswaku mfanelo ya ku va munhu a ala ku ya evusocheni hileswi ripfalo rakwe ri nga n’wi pfumeleriki hikwalaho ka tidyondzo ta vukhongeri yi fanele yi sirheleriwa hi ku ya hi mfanelo ya ntshunxeko wa ku vulavula ni ku gandzela. Xiboho xexo lexi endliweke a xi sirheleli ntsena timfanelo ta Timbhoni ta Yehovha kambe ni ta vanhu va madzana ya timiliyoni ematikweni lama nga swirho swa Huvo ya Yuropa. *

15. Ha yini vanhu va Yehovha va ala ku tlangela minkhuvo ya ku rhandza tiko?

¹⁵ Vanhu va Yehovha va tshama va tshembekile eka Mfumo wa Mesiya ku nga ri ntsena hi ku ala ku ya entirhweni wa vusocha kambe ni hi ku ala ku tlangela minkhuvo ya ku rhandza tiko. Ku sukela loko ku tlhekeke Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava, moya wa ku  rhandza tiko ra rikwavo wu hangalake emisaveni hinkwayo. Vaaki va le matikweni yo tala va boheke ku endla xihlambanyo xa ku tshembeka eka tiko ra rikwavo, ku yimbelela risimu ra rixaka kumbe ku losa mujeko wa tiko. Hambiswiritano, hi tinyiketela eka Yehovha hilaha ku heleleke. (Eks. 20:​4, 5) Hikwalaho ka sweswo, hi langutane ni nxaniso lowukulu. Nilokoswiritano, Yehovha u tlhele a tirhisa “misava” leswaku yi mita wun’wana wa minkaneto leyi. Xiya ku hlula ku nga ri kungani loku xiyekaka loku Yehovha hi ku tirhisa Kreste a hi nyikeke kona emhakeni leyi.​—Ps. 3:8.

16, 17. Hi yihi mhaka leyi Lil­lian na William va ka ­Gobitas va langutaneke na yona naswona i yini leswi u swi dyondzeke eka nandzu wa vona?

¹⁶ United States. Hi 1940, vaavanyisi va nhungu eka un’we va Huvo leyi Tlakukeke ya Vuavanyisi ya le United States a va yimanga ni Timbhoni ta Yehovha eka nandzu lowu tivekaka tanihi Minersville School District v. Gobitis. Lillian Gobitas, * loyi a ri ni malembe ya 12 ni ndzisana yakwe ya jaha William, loyi a ri ni malembe ya khume, a va lava ku tshama va tshembekile eka Yehovha, kutani va ale ku losa mujeko. Hikwalaho ka sweswo, va hlongoriwe exikolweni. Nandzu wa vona wu yisiwe eka Huvo leyi Tlakukeke ya Vuavanyisi naswona Huvo yi gimete hileswaku xiboho lexi endliweke hi xikolo a xi fambisana ni Nawu wa le United States hikuva xi lava leswaku “tiko ri va ni vun’we.” Sweswo swi vange nxaniso lowukulu. Vana vo tala va Timbhoni va hlongoriwe exikolweni, Timbhoni ti heleriwe hi mintirho ya tona naswona tin’wana to hlayanyana ti langutane ni minhlaselo ya tihanyi ya mintshungu ya vapfukeri. Buku leyi nge The Lustre of Our Country yi vula leswaku “nxaniso lowu veke kona wa Timbhoni ku sukela hi 1941 ku ya fika hi 1943 a wu vangiwa hi ku vengiwa lokukulu ka vukhongeri eka lembe-xidzana ra vu-20 eAmerika.”

¹⁷ Ku hlula ka valala va Xikwembu a ku tlhaveriwanga hi dyambu. Hi 1943, Huvo leyi Tlakukeke ya Vuavanyisi yi kambisise nandzu wun’wana lowu fanaka ni nandzu wa Gobitis. Wu tiveka tanihi West Virginia State Board of Education v. Barnette. Hi nkarhi wolowo, Huvo leyi Tlakukeke ya Vuavanyisi yi yime ni Timbhoni ta Yehovha. A ku ri ro sungula ematin’wini ya le United States leswaku Huvo leyi Tlakukeke ya Vuavanyisi yi tlhela yi cinca xiboho xa yona hi ku copeta ka tihlo. Endzhaku ko endla xiboho xexo, nxaniso lowu nga erivaleni wa vanhu va Yehovha eUnited States wu hunguteke swinene. Loko nkarhi wu ri karhi wu famba, timfanelo ta vaaki hinkwavo va le United States ti tekeriwe enhlokweni.

18, 19. I yini leswi Pablo Barros a swi vuleke leswi n’wi pfuneke leswaku a tshama a tiyile naswona xana malandza man’wana ya Yehovha ma nga xi tekelela njhani xikombiso xakwe?

¹⁸ Argentina. Pablo loyi a nga ni malembe ya nhungu na Hugo la nga ni malembe ya nkombo lava hinkwavo ka vona va nga va ka Barros, va hlongoriwe exikolweni hi 1976 hikwalaho ko va va nga hlanganyeli eka nkhuvo wo yimisa mujeko. Siku rin’wana nhloko ya xikolo yi susumete Pablo kutani yi n’wi ba nhloko. Yi endle leswaku majaha wolawo ma sala exikolweni ku ringana awara endzhaku ka loko xi humile, yi ringeta ku ma sindzisa leswaku ma hlanganyela eka minkhuvo ya ku rhandza tiko. Loko a tsundzuka maxangu wolawo, Pablo u te: “A ndzi nga ta va ndzi nga swi kotanga ku tiyisela nxaniso wolowo wo tshika vutshembeki bya mina handle ko pfuniwa hi Yehovha.”

 ¹⁹ Loko nandzu wu yisiwa ehubyeni, muavanyisi u seketele xiboho lexi endliweke hi xikolo xo hlongola Pablo na Hugo. Hambiswiritano, nandzu wa vona wu yisiwe eka Huvo leyi Tlakukeke ya Vuavanyisi ya le Argentina. Hi 1979, Huvo yoleyo yi cince xiboho xa huvo leyitsongo hi ku vula leswi: “Nxupulo [ku nga ku hlongoriwa] wu lwisana ni mfanelo ya ku dyondza ya le nawini (Xihloko 14) ni mfanelo ya Xifundzha ya ku tiyisekisa dyondzo ya xikolo xa le hansi (Xihloko 5).” Ku hlula koloko ku vuyerise vana lava nga Timbhoni va kwalomu ka 1 000. Ku hlongoriwa ka vana van’wana ku herisiwile kutani van’wana vo fana na Pablo na Hugo, va tlhele va tsarisiwa hi vuntshwa eswikolweni swa mfumo.

20, 21. Xana nandzu wa Roel na Emily va ka Embralinag wu ri tiyisa njhani ripfumelo ra wena?

²⁰ Philippines. Hi 1990, Roel Embralinag, * loyi a ri ni malembe ya kaye ni sesi wakwe Emily loyi a ri ni malembe ya khume swin’we ni swichudeni swin’wana swa kwalomu ka 66 leswi nga Timbhoni va hlongoriwe exikolweni hileswi va aleke ku losa mujeko. Leonardo loyi a nga tata wa Roel na Emily, u ringete ku vulavurisana ni valawuri va xikolo kambe a nga humelelanga. Loko xiyimo xi ya xi tika, Leonardo u yise xikombelo eka Huvo leyi Tlakukeke ya Vuavanyisi. Leonardo a a nga ri na mali swin’we ni  gqweta ro n’wi yimela. Ndyangu wakwe wu khongele eka Yehovha hi mbilu ya wona hinkwayo wu lava nkongomiso. Enkarhini wolowo, vana vakwe a va hlekuriwa ni ku tlhontlhiwa. Leonardo a a vona onge a nge hluli eka nandzu wakwe hikuva a a ri hava vutivi bya swa le nawini.

²¹ Hi ku famba ka nkarhi, ndyangu wakwe wu yimeriwe hi Felino Ganal, gqweta leri eku sunguleni a ri thoriwe hi yin’wana ya tikhampani ta magqweta yo tshembeka etikweni. Hi nkarhi wa ku tengiwa ka nandzu, Makwerhu Ganal u tshike ntirho wakwe lowu a wu n’wi hakela kutani a va Mbhoni ya Yehovha. Loko nandzu wu yisiwa eka Huvo leyi Tlakukeke ya Vuavanyisi, Huvo yi yime ni Timbhoni swi nga languteriwanga kutani yi herisa mhaka ya ku hlongola vana exikolweni. Nakambe lava ringeteke ku herisa vutshembeki bya vanhu va Xikwembu va we mapa.

22, 23. (a) Ha yini hi hlule tinyimpi to tala ta le nawini hi ndlela leyi xiyekaka? (b) Xana vukona bya vamakwerhu emisaveni hinkwayo lava nga ni ku rhula swi nyikela vumbhoni byihi?

²² Ha yini vanhu va Yehovha va hlule tinyimpi to tala ta le nawini hi ndlela leyi xiyekaka? A hi na nkucetelo wa swa tipolitiki. Kambe ematikweni yo hambana-hambana ni le tihubyeni to hambana-hambana, vaavanyisi lava nga yiki hi nghohe va hi sirhelele eka nhlaselo wa vakaneti vo sihalala naswona loko nkarhi wu ri karhi wu famba va simeke nawu. Handle ko kanakana, Kreste u endle leswaku hi hlula tinyimpi teto ta le nawini. (Hlaya Nhlavutelo 6:2.) Ha yini hi lwa tinyimpi to tano ta le nawini? Xikongomelo xa hina a hi ku tlhela hi simeka fambiselo ra le nawini. Ematshan’weni ya sweswo, xikongomelo xa hina i ku tiyisekisa leswaku hi hambeta hi tirhela Hosi ya hina, Yesu Kreste, handle ka xihinga.​—Mint. 4:29.

²³ Emisaveni leyi nga riki na vun’we hikwalaho ka madzolonga ya tipolitiki ni rivengo, Hosi ya hina leyi fumaka, ku nga Yesu Kreste, yi katekise matshalatshala ya valandzeri va yona emisaveni hinkwayo ya ku nga katseki enyimpini. Sathana u tsandzekile ku endla leswaku hi nga vi na vun’we ni ku hi hlula. Mfumo wu hlengelete vanhu va timiliyoni lava alaka ku ‘dyondza nyimpi.’ Vukona bya vamakwerhu emisaveni hinkwayo lava nga ni ku rhula i singita​—swi nyikela vumbhoni lebyi khorwisaka bya leswaku Mfumo wa Xikwembu wa fuma!​—Esa. 2:4.