1, 2. (a) Ezekiyele u tikhome hi ndlela yihi leyi nga tolovelekangiki? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni.) (b) Swiendlo swakwe a ku ri vuprofeta bya yini?

MHAKA ya swiendlo swa muprofeta Ezekiyele leswi nga tolovelekangiki yi hatle yi hangalaka eka Vayuda lava a va ri evuhlongeni etikweni ra Babilona. U hete vhiki a tshame ni lava a va ri evuhlongeni, a pfilunganyekile naswona a lo whii, kambe hiloko hi xitshuketa a yima a ya tipfalela endlwini yakwe. Loko vaakelani va ha hlamarile, muprofeta u huma endlwini a teka xitina a xi veka emahlweni ka yena a sungula ku kovotla a dirowa ehenhla ka xona. Endzhaku ka sweswo Ezekiyele a sungula ku aka xikhumbhana a timiyelerile.—Ezek. 3:10, 11, 15, 24-26; 4:1, 2.

² A swi kanakanisi leswaku vahlaleri lava se a va tele, va fanele va tivutisile va ku, ‘Xana leswi swi vula yini?’ Vayuda volavo lava a va ri evuhlongeni a va ta swi twisisa kahle endzhaku ka nkarhi leswaku swilo leswi nga tolovelekangiki leswi muprofeta Ezekiyele a a swi endla a ku ri vuprofeta bya xiendlakalo lexi chavisaka lexi a xi kombisa ku hlundzuka loku faneleke ka Yehovha Xikwembu. A ku ri xihi xiendlakalo ka kona? Xi ri khumbe njhani tiko ra khale ra Israyele? Xi vula yini eka vagandzeri va ntiyiso va namuntlha?

3, 4. (a) Hi swihi swilo swinharhu leswi Ezekiyele a swi endleke ku kombisa vuavanyisi bya Yehovha? (b) Ezekiyele u yi kombise njhani ndlela leyi Yerusalema a wu ta rhendzeriwa ha yona?

³ Kwalomu ka 613 B.C.E., Yehovha u lerise Ezekiyele leswaku a endla swikombiso swa swilo swinharhu swa vuavanyisi bya Xikwembu ehenhla ka Yerusalema. A ku ri: ku rhendzeriwa ka muti, ku xaniseka ka vaaki va wona ni ku lovisiwa ka muti ni vanhu va wona. * A hi kambisiseni swilo leswinharhu hi vuenti.

⁴ Ku rhendzeriwa ka Yerusalema. Yehovha u byele Ezekiyele a ku: “Teka xitina u xi veka emahlweni ka wena. . . . “U fanele u lwa ni muti lowu.” (Hlaya Ezekiyele 4:1-3.) Xitina a xi yimela muti wa Yerusalema, kasi Ezekiyele a yimela masocha ya Babilona lawa a ma ta tirhisiwa hi Yehovha. Ezekiyele u tlhele a lerisiwa ku aka xikhumbhana, khumbi ro pfuna ku hlasela muti ni ku rhendzela muti hi swo hirimuxa khumbi. Kutani a a fanele a veka swilo sweswo swi rhendzela xitina. Swilo sweswo a swi yimela matlhari ya nyimpi lawa valala va Yerusalema a va ta ma tirhisa loko va rhendzela muti ni ku wu hlasela. Ezekiyele a a fanele a veka “pani ra nsimbhi,” kumbe nsimbhi ya xiphepherhele exikarhi ka yena ni muti, ku kombisa matimba yo fana ni ya nsimbhi lawa masocha ya valala a ma ta va na wona. Kutani a “honolela” muti. Swiendlo sweswo a swi ta va “xikombiso eka Vaisrayele” xa leswaku ku nga ri khale a ku ta humelela khombo leri nga languteriwangiki. Yehovha a a ta tirhisa masocha ya valala ku lwa na Yerusalema, ku nga muti wa nkoka wa vanhu va Xikwembu laha tempele ya Xikwembu yi a yi ri kona!

5. Hlamusela ndlela leyi Ezekiyele a swi kombiseke ha yona leswi a swi ta humelela vaaki va Yerusalema.

⁵ Ku xaniseka ka vaaki va Yerusalema. Yehovha u lerise Ezekiyele a ku: “Teka koroni, maxalana, tinyawa, swinyawana, n’wahuva ni koroni yo tshwuka, . . . u tiendlela xinkwa ha swona,” naswona “u ta pima swakudya leswi ringanaka kwalomu ka 230 wa tigiramu hi siku u dya swona.” Kutani Yehovha u hlamuserile a ku: “Ndzi ta endla leswaku ku nga ha vi na swakudya.” (Ezek. 4:9-16) Eka xiendlakalo lexi, Ezekiyele a a nga ha yimeli masocha ya Babilona; kambe se a a yimela vaaki va le Yerusalema. Leswi muprofeta a swi endleke a swi kombisa leswaku loko muti wu rhendzeriwa swakudya a swi ta kayivela emutini. Hi nkarhi wolowo xinkwa a xi ta bakiwa hi swilo leswi nga tolovelekangiki, leswi kombisaka leswaku vanhu a va ta dya xin’wana ni xin’wana lexi va xi kumaka. Xana ndlala a yi ta tinyika matimba ku fikela kwihi? Ezekiyele u vulavule onge hiloko a byela vaaki va le Yerusalema a ku: “Vatatana lava nga exikarhi ka n’wina va ta dya vana va vona ni vana va ta dya vatata wa vona.” Eku heteleleni vo tala a va ta xaniseka hikwalaho ka ‘ndlala leyi nga ta va dlaya ku fana ni miseve leyi dlayaka,’ naswona vanhu a va ta “ondza.”—Ezek. 4:17; 5:10, 16.

6. (a) Ezekiyele u tlange swiphemu swihi swimbirhi hi nkarhi wun’we? (b) Xana xileriso xa Xikwembu lexi nge, “kala misisi ya kona, u yi avanyisa” a xi vula yini?

⁶ Ku lovisiwa ka muti wa Yerusalema ni vanhu va wona. Eka xiyenge lexi xa vuprofeta, Ezekiyele u tlange swiphemu swimbirhi hi nkarhi wun’we. Xo sungula, Ezekiyele u tlange leswi Yehovha a a ta  swi endla. Yehovha u n’wi byele a ku: “Teka banga u ri tirhisa ku fana ni xisingwana xa munhu loyi a tsemetaka misisi.” (Hlaya Ezekiyele 5:1, 2.) Voko ra Ezekiyele leri a ri khome banga a ri yimela voko ra Yehovha, ku nga vuavanyisi byakwe lebyi a a ta byi tisa hi ku tirhisa masocha ya Babilona. Xa vumbirhi, Ezekiyele u tlange leswi Vayuda a va ta langutana na swona. Yehovha u n’wi byele a ku: “Byevula nhloko ni malepfu ya wena.” Ku byevuriwa ka nhloko ya Ezekiyele a ku fanekisela ndlela leyi Vayuda a va ta hlaseriwa ni ku dlayiwa ha yona. Ku tlula kwalaho, xileriso xo “teka swikalo [a] kala misisi ya kona, [a] yi avanyisa yi va swiphemu swinharhu,” a xi kombisa leswaku Yehovha a a ta avanyisa Yerusalema naswona vaaki wa kona a va ta avanyisiwa hi ku helela.

7. Hikwalaho ka yini Yehovha a byele Ezekiyele leswaku a avanyisa misisi hi swiphemu swinharhu a tlhela a endla swilo swo karhi hi xiphemu ha xin’we?

 ⁷ Hikwalaho ka yini Yehovha a byele Ezekiyele leswaku a avanyisa misisi yakwe leyi a yi byevuleke yi va swiphemu swinharhu nileswaku a endla leswi hambaneke hi xiphemu ha xin’we? (Hlaya Ezekiyele 5:7-12.) Ezekiyele u hise xiphemu xin’wana xa misisi “endzeni ka muti” ku komba vahlaleri leswaku vaaki van’wana va Yerusalema a va ta fela emutini. Ezekiyele u tsemelele xiphemu lexin’wana hi banga “emutini hinkwawo” ku kombisa leswaku vaaki van’wana a va ta dlayeriwa ehandle ka muti. U hangalase xiphemu xo hetelela emoyeni ku kombisa leswaku vaaki van’wana a va ta hangalaka ni matiko kambe “banga” a ri ta “va hlongorisa.” Hikwalaho, kun’wana ni kun’wana lomu Vayuda volavo lava poneke a va ta ya kona a va nga ta kuma ku rhula.

8. (a) Swin’wana leswi Ezekiyele a swi endleke a swi kombisa ntshembo wihi? (b) Marito ya vuprofeta lama vulavulaka hi “misisi yitsongo” ma hetiseke njhani?

⁸ Hambiswiritano, vuprofeta bya Ezekiyele a byi kombisa leswaku a ka ha ri na ntshembo. Mayelana ni misisi leyi Ezekiyele a yi byevuleke, Yehovha u byele muprofeta yoloye a ku: “Teka misisi yitsongo u yi phutsela hi nguvu ya wena.” (Ezek. 5:3) Xileriso xexo a xi kombisa leswaku Vayuda va nga ri vangani lava a va ta hangalasiwa exikarhi ka matiko a va ta pona. Van’wana lava fanisiwaka ni “misisi yitsongo” a va ta va exikarhi ka mahlonga lawa a ma ta tlhelela eYerusalema endzhaku ka vuhlonga bya malembe ya 70. (Ezek. 6:8, 9; 11:17) Xana marito wolawo ya vuprofeta ma hetisekile? Ina. Endzhaku ka malembe yo tala Vaisrayele va tshunxiwile evuhlongeni eBabilona, muprofeta Hagayi u vike leswaku Vayuda van’wana lava a va hangalakile, hakunene va tlhelerile eYerusalema. A ku ri “vakhalabye lava voneke yindlu yo sungula,” ku nga tempele ya Solomoni. (Ezra 3:12; Hag. 2:1-3) Yehovha u sirhelele vugandzeri bya ntiyiso hilaha a tshembise hakona. Vuxokoxoko byo tala mayelana ni ku pfuxetiwa ka vugandzeri lebyi tengeke byi ta hlamuseriwa eka Ndzima 9 ya buku leyi.—Ezek. 11:17-20.

9, 10. I yini leswi Ezekiyele a swi endleke leswi hi tsundzuxaka swiendlakalo swa nkoka mayelana ni vumundzuku bya hina?

⁹ Swilo leswi Ezekiyele a a swi endla swi hi tsundzuxa swiendlakalo swa nkoka leswi Rito ra Xikwembu ri swi profetaka hi vumundzuku  bya hina. Hi swihi swiendlakalo swa kona? Hilaha Yehovha a endleke hakona eka muti wa khale wa Yerusalema, u ta tirhisa mifumo ya misava leswaku yi hlasela vukhongeri hinkwabyo bya mavunwa laha misaveni. (Nhlav. 17:16-18) Tanihi leswi ku lovisiwa ka Yerusalema a ku ri “khombo leri nga tolovelekangiki,” hikwalaho “nhlomulo lowukulu” swin’we ni nyimpi ya wona ya Armagedoni ku ta va xiendlakalo lexi ‘nga si tshamaka xi va kona.’—Ezek. 5:9; 7:5; Mat. 24:21.

¹⁰ Rito ra Xikwembu ri vula leswaku vanhu van’wana lava seketelaka vukhongeri bya mavunwa va ta pona loko ku lovisiwa mihlangano ya vukhongeri bya mavunwa. Leswi va nga ta va va chuhile, vanhu lava poneke va ta joyina vanhu van’wana va swiyimo swo hambanahambana lava nga ta va va lava ndhawu yo tumbela. (Zak. 13:4-6; Nhlav. 6:15-17) Xiyimo xa vona xi hi endla hi tsundzuka leswi endlekeke eka vaaki va Yerusalema wa khale, lava poneke loko wu lovisiwa kutani va hangalasiwa “ni moya.” Hilaha hi swi voneke hakona eka  ndzimana 7, hambileswi va poneke hi nkarhi wolowo, Yehovha u hlomule ‘banga a va hlongorisa.’ (Ezek. 5:2) Hilaha ku fanaka, kun’wana ni kun’wana laha lava poneke ku lovisiwa ka vukhongeri bya mavunwa va nga ta ya tumbela kona, a va nge ri balekeli banga ra Yehovha. Va ta lovisiwa swin’we ni hinkwavo lava fanaka ni timbuti eArmagedoni.—Ezek. 7:4; Mat. 25:33, 41, 46; Nhlav. 19:15, 18.

11, 12. (a) Ndlela leyi hi byi twisisaka ha yona vuprofeta bya Ezekiyele bya ku rhendzeriwa ka Yerusalema, yi yi khumba njhani ndlela leyi hi wu tekaka ha yona ntirho wo chumayela? (b) Ntirho wa hina wo chumayela ni rungula ra hina swi nga cinca hi ndlela yihi?

¹¹ Ku twisisa ka hina vuprofeta lebyi swi wu khumba njhani ntirho wa hina wo chumayela lowu nga wa xihatla? Swi endla leswaku hi swi vona leswaku hi fanele hi tirha hi matimba leswaku hi pfuna vanhu va va malandza ya Yehovha. Hikwalaho ka yini? Hikuva ku sale nkarhi wutsongo wo “endla vanhu va matiko hinkwawo va va vadyondzisiwa.” (Mat. 28:19, 20; Ezek. 33:14-16) Loko “nhonga” (ku nga mifumo ya misava) yi sungula ku hlasela vukhongeri, a hi nge he chumayeli rungula ra ku ponisa. (Ezek. 7:10) Loko swi ta emhakeni ya ku chumayela mahungu lamanene, hi ta va ‘timbheveve,’ hilaha Ezekiyele a veke mbheveve hakona kumbe a tshikeke ku chumayela rungula rakwe hi nkarhi wa vutirheli byakwe. (Ezek. 3:26, 27; 33:21, 22) Endzhaku ka ku lovisiwa ka vukhongeri bya mavunwa, vanhu hi ndlela yo karhi va ta “lava xivono xa muprofeta” hi mbilu hinkwayo, kambe ku hava rungula leri ponisaka vutomi leri va nga ta byeriwa rona. (Ezek. 7:26) Nkarhi wo kuma rungula rero ni wo va mudyondzisiwa wa Kreste wu ta va se wu hundzile.

¹² Hambiswiritano, ntirho wa hina tanihi vachumayeri a wu nge yimi. Hikwalaho ka yini? Hi nkarhi wa nhlomulo lowukulu, hi ta sungula ku twarisa rungula ra vuavanyisi leri nga ta fana ni ntungu wa xihangu. Rungula ra kona ri ta swi veka erivaleni leswaku makumu ya misava leyi yo homboloka ma va fikerile vanhu.—Nhlav. 16:21.

13. Hikwalaho ka yini Yehovha a byele Ezekiyele leswaku a etlela hi rimbambu ra ximatsi a tlhela a etlela hi rimbambu ra xinene?

¹³ Ezekiyele a nga profetanga ntsena ndlela leyi Yerusalema a wu ta lovisiwa ha yona, kambe u tlhele a kombisa leswaku sweswo a swi ta endleka rini. Yehovha u byele Ezekiyele leswaku a etlela hi rimbambu ra ximatsi masiku ya 390 a tlhela a etlela hi ra xinene masiku ya 40. Siku rin’we a ri yimela lembe. (Hlaya Ezekiyele 4:4-6; Tinhl. 14:34) Leswi Ezekiyele a swi endleke hi xiphemu xa siku rin’wana ni rin’wana swi kombisa lembe leri Yerusalema a wu ta lovisiwa ha rona. Malembe ya 390 ya xidyoho xa Vaisrayele ma nga ha va ma sungule hi 997 B.C.E., ku nga lembe leri mfumo wa tinyimba ta 12 wu avaneke ha rona wu va swiphemu swimbirhi. (1 Tih. 12:12-20) Malembe ya 40 ya xidyoho xa Yuda ma nga ha va ma sungule hi 647 B.C.E., ku nga lembe leri Yeremiya a rhumiweke tanihi muprofeta leswaku a lemukisa mfumo wa Yuda, a wu byela hi ta ku lovisiwa ka wona loku taka. (Yer. 1:1, 2, 17-19; 19:3, 4) Hikwalaho, mikarhi yoleyo hayimbirhi a yi ta hela hi 607 B.C.E., ku nga lembe leri muti wa  Yerusalema wu weke ni ku lovisiwa ha rona, hilaha Yehovha a profeteke hakona. *

14. (a) Xana Ezekiyele u swi kombise njhani leswaku wa swi tshemba leswaku Yehovha u ta swi endla hi nkarhi lowu vekiweke leswi a swi tshembisaka? (b) I yini leswi a swi ta rhanga swi endleka Yerusalema wu nga si lovisiwa?

¹⁴ Loko Ezekiyele a byeriwa vuprofeta bya masiku ya 390 ni bya masiku ya 40, swi nga ha endleka leswaku a a nga ri tivi hi ku kongoma lembe leri muti wa Yerusalema a wu ta lovisiwa ha rona. Nilokoswiritano, loko Yerusalema wu nga si lovisiwa, u lemukise Vayuda hi ku phindhaphindha leswaku vuavanyisi bya Yehovha a byi ri eku teni. U te: “Sweswi makumu ma ku fikerile.” (Hlaya Ezekiyele 7:3, 5-10.) Ezekiyele a a swi tiva kahle leswaku Yehovha u ta wu khoma nkarhi. (Esa. 46:10) Muprofeta loyi u profete ni swilo leswi a swi endleka loko Yerusalema wu nga si lovisiwa a ku: “Va ta weriwa hi khombo ehenhla ka khombo.” Swiendlakalo sweswo a swi ta endla leswaku mitirho ya vanhu ya siku na siku, vukhongeri ni mitirho ya mfumo swi yima.—Ezek. 7:11-13, 25-27.

15. Hi xihi xiphemu xa vuprofeta bya Ezekiyele lexi hetisekeke ku sukela hi 609 B.C.E ku ya emahlweni?

¹⁵ Endzhaku ka malembe ma nga ri mangani Ezekiyele a tivise hi ta ku lovisiwa ka Yerusalema, vuprofeta byakwe byi sungule ku hetiseka. Hi lembe ra 609 B.C.E., Ezekiyele u byeriwe leswaku Yerusalema wu sungule ku hlaseriwa. Hi nkarhi wolowo mpfumawulo wa mhalamhala wu tivise vaakatiko ku lwela muti wa vona, kambe hilaha Ezekiyele a profeteke hakona, “a ku na munhu” loyi ‘a yeke enyimpini.’ (Ezek. 7:14) Vaaki va le Yerusalema a va humanga va ya lwa ni Vababilona va lwela muti wa vona. Swi nga endleka Vayuda van’wana a va tibyela leswaku Yehovha u ta va pfuna. Yehovha u tshame a va pfuna loko Vaasiriya va xungeta ku teka muti wa Yerusalema, ntsumi yakwe yi dlaye masocha yo tala ya Vaasiriya. (2 Tih. 19:32) Kambe sweswi ku hava ntsumi leyi teke yi ta va pfuna. Swi nga si ya kwihi tiko leri rhendzeriweke a ri fana ni “poto” leri ‘tselekiweke endzilweni’ kasi vaaki va rona va khomiwile onge i “nyama leyi tsemeleriweke” leyi nga epotweni. (Ezek. 24:1-10) Yerusalema wu lovisiwe hi ndlela leyi terisaka vusiwana endzhaku ka tin’hweti ta 18 wu rhendzeriwile.

16. Hi nga swi kombisa njhani leswaku Yehovha u ta swi endla hi nkarhi lowu vekiweke leswi a swi tshembiseke?

¹⁶ Hi dyondza yini eka vuprofeta lebyi bya Ezekiyele? Xana bya fambisana ni rungula leri hi ri chumayelaka ni ndlela leyi vanhu lava hi va chumayelaka va ri tekaka ha yona? Yehovha wa swi tiva leswaku ku lovisiwa ka vukhongeri bya mavunwa loku tshineleke ku ta fika rini naswona ha swi tiva leswaku u ta khoma nkarhi. (2 Pet. 3:9, 10; Nhlav. 7:1-3) A hi swi tivi leswaku siku rero ri ta fika rini. Hambiswiritano, ku fana na Ezekiyele, hi ya emahlweni hi endla leswi Yehovha a hi leriseke swona, hi lemukisa vanhu hi ku phindhaphindha hi ku: ‘Sweswi makumu ma mi fikerile.’ Hikwalaho ka yini hi fanele hi phindhaphindha rungula rero? Hikwalaho ka xivangelo lexi fanaka ni xa Ezekiyele. * Vanhu vo tala lava a a va byela hi vuprofeta bya Xikwembu bya ku lovisiwa ka Yerusalema a va nga n’wi tshembi.  (Ezek. 12:27, 28) Kambe hi ku famba ka nkarhi Vayuda van’wana lava a va ri evuhlongeni eBabilona va ve ni timbilu letinene naswona va tlhelele eka rikwavo. (Esa. 49:8) Hilaha ku fanaka, vanhu vo tala ninamuntlha a va swi tshembi leswaku misava leyi yi ta herisiwa. (2 Pet. 3:3, 4) Nilokoswiritano, loko ka ha ri ni nkarhi wa leswaku vanhu va amukela rungula ra Xikwembu, hi pfuna vanhu lava lavaka ku tiva Xikwembu leswaku va kuma ndlela leyi yisaka evuton’wini.—Mat. 7:13, 14; 2 Kor. 6:2.

17. Hi swihi swiyimo ni swiendlakalo leswi hi nga ta swi vona hi nkarhi wa nhlomulo lowukulu lowu taka?

¹⁷ Vuprofeta bya Ezekiyele byi tlhela byi hi tsundzuxa leswaku loko mihlangano ya vukhongeri yi sungula ku hlaseriwa, swirho swa tikereke ‘a swi nge yi enyimpini’ swi ya lwela vukhongeri. Ematshan’weni ya sweswo, loko va sungula ku xiya leswaku xikombelo xa vona lexi nge “Hosi, Hosi,” a xi hlamuriwi, “mavoko ya vona . . . ma ta lengalenga” naswona va ta “rhurhumela.” (Ezek. 7:3, 14, 17, 18; Mat. 7:21-23) I yini swin’wana leswi va nga ta swi endla? (Hlaya Ezekiyele 7:19-21.) Yehovha u ri: “Va ta cukumeta silivhere ya vona eswitarateni.” Marito wolawo lawa a ma kongomisiwe eka vaaki va Yerusalema  wa khale ma tlhela ma swi veka erivaleni leswi nga ta endleka hi nkarhi wa nhlomulo lowukulu. Hi nkarhi wolowo vanhu va ta swi xiya leswaku mali a yi nge va ponisi eka khombo leri taka.

18. Hi nga dyondza yini eka vuprofeta bya Ezekiyele loko swi ta emhakeni yo rhangisa swilo swa nkoka?

¹⁸ Xana swi kona leswi hi swi dyondzaka eka vuprofeta lebyi bya Ezekiyele? Hi dyondza leswaku hi fanele hi rhangisa swilo leswi faneleke evuton’wini. Ehleketa hi leswi: Endzhaku ka loko vaaki va le Yerusalema va xiye leswaku muti wa vona ku katsa ni vutomi bya vona a swi ri ekusuhi ni ku lovisiwa ni leswaku rifuwo ra vona a ri nga ta va ponisa, hi kona va nga cinca swilo leswi a va swi rhangisa. Va cukumeta rifuwo ra vona kutani va sungula ku “lava xivono xa muprofeta” kambe a ku nga ha ri na nkarhi. (Ezek. 7:26) Ku hambana na vona, hina se ha swi tiva leswaku makumu ya misava leyi yo homboloka ma fikile. Hikwalaho ripfumelo leri hi nga na rona eka switshembiso swa Xikwembu ri hi endla hi rhangisa swilo leswi faneleke evuton’wini. Hikwalaho ka sweswo, hi tikarhatela ku kuma rifuwo leri humaka eka Xikwembu leri nga taka ri nga hundzeriwi hi nkarhi naswona leri hi nga taka hi nga ri cukumeti “eswitarateni.”—Hlaya Matewu 6:19-21, 24.

19. Rungula ra vuprofeta bya Ezekiyele ri hi khumba njhani namuntlha?

¹⁹ Hi ku komisa, hi tihi tindlela tin’wana leti vuprofeta bya Ezekiyele bya ku lovisiwa ka Yerusalema byi hi khumbaka ha tona namuntlha? Byi hi pfuna leswaku hi tiva leswaku hi salele hi nkarhi wo koma wo pfuna van’wana leswaku va va malandza ya Xikwembu. Hikwalaho, hi endla ntirho wa ku endla vadyondzisiwa hi xihatla. Hi tsaka swinene loko vanhu lava nga ni timbilu letinene va sungula ku gandzela Tata wa hina Yehovha! Nilokoswiritano, hambi eka lava va nga endliki tano, hi ya emahlweni hi va lemukisa hilaha Ezekiyele a lemukiseke vanhu va le nkarhini wa yena hakona a ku: ‘Sweswi makumu ma mi fikerile.’ (Ezek. 3:19, 21; 7:3) Hi nkarhi lowu fanaka, hi tiyimisele ku ya emahlweni hi tshemba Yehovha ni ku rhangisa vugandzeri byakwe lebyi tengeke evuton’wi bya hina.—Ps. 52:7, 8; Swiv. 11:28; Mat. 6:33.