1-3. Yehovha a a lava leswaku Ezekiyele a vona yini etempeleni ya le Yerusalema naswona hikwalaho ka yini? (Vona marito yo rhanga ya Xiyenge 2.)

MUPROFETA Ezekiyele u wu tiva kahle Nawu wa Muxe tanihi leswi a nga n’wana wa muprista. U yi tiva kahle tempele ya le Yerusalema ni mitirho ya vugandzeri lebyi tengeke leyi a yi fanele yi endliwa kwalaho. (Ezek. 1:3; Mal. 2:7) Kambe leswi endlekaka etempeleni ya Yehovha hi 612 B.C.E swi nga n’wi tsema nhlana Muyuda un’wana ni un’wana wo tshembeka ku katsa na Ezekiyele.

² Yehovha u lava Ezekiyele a vona swilo swo nyenyetsa leswi endlekaka etempeleni kutani a ta swi byela “vakulukumba va Yuda,” ku nga Vayudakulobye lava a va ri evuhlongeni lava a va hlengeletane endlwini yakwe. (Hlaya Ezekiyele 8:1-4; Ezek. 11:24, 25; 20:1-3) Yehovha u suse Ezekiyele hi moya lowo kwetsima (exivonweni), a n’wi susa endlwini yakwe eTela-vhivhi leyi nga ekusuhi ni nambu wa Kebari eBabilona a n’wi fambisa madzana ya tikhilomitara ku ya evupeladyambu eYerusalema. Yehovha u endle leswaku muprofeta a tshama ehansi etempeleni, en’walungwini wa gede ya xivava xa le kusuhi ni tempele. Ku suka kwalaho, hi ku tirhisa xivono, Yehovha u n’wi valangisa tempele.

³ Ezekiyele sweswi u vona swilo swa mune leswi tsemaka nhlana leswi kombisaka leswaku vugandzeri lebyi tengeke byi thyakisiwe hi ku  helela. A ku humelele yini hi vugandzeri lebyi tengeke bya Yehovha? Naswona xivono lexi xi vula yini eka hina namuntlha? A hi valangeni swin’we na Ezekiyele. Kambe, a hi rhangeni hi ku kambisisa leswi Yehovha a swi languteleke eka vagandzeri vakwe.

4. Xana Yehovha u langutele yini eka vagandzeri vakwe?

⁴ Kwalomu ka malembe ya 900 Ezekiyele a nga si velekiwa, Yehovha u swi veke erivaleni leswi a swi languteleke eka vagandzeri vakwe. Nawu wa vumbirhi eka Milawu ya Khume, leyi Yehovha a yi byeleke Vaisrayele a wu ku: * “Mina Yehovha Xikwembu xa n’wina, ndzi Xikwembu lexi lavaka leswaku ku gandzeriwa xona ntsena.” (Eks. 20:5.) Hi ku tirhisa marito lama nge, “ku gandzeriwa xona ntsena,” Yehovha u kombisa leswaku a nga swi tsakeli loko hi gandzela swikwembu swin’wana. Hilaha hi swi voneke hakona eka Ndzima 2 ya buku leyi, xilaveko xo sungula eka vugandzeri lebyi tengeke hileswaku hi fanele hi gandzela Yehovha ntsena. Vagandzeri vakwe va fanele va rhangisa yena evuton’wini bya vona. (Eks. 20:3) Hi marito man’wana, Yehovha u langutele leswaku vagandzeri vakwe va nga pfanganisi vugandzeri lebyi tengeke ni bya mavunwa. Hi 1513 B.C.E., Vaisrayele va nghene eka ntwanano wa Nawu hi ku swi rhandza. Hi ku endla tano, va pfumele leswaku va ta gandzela Yehovha ntsena. (Eks. 24:3-8) Yehovha wa tshembeka eka mintwanano yakwe naswona u langutele leswi fanaka eka vanhu lava a endlaka ntwanano na vona.—Det. 7:9, 10; 2 Sam. 22:26.

5, 6. Hikwalaho ka yini Yehovha a a lava leswaku Vaisrayele va gandzela yena ntsena?

⁵ Xana a swi fanerile ku va Yehovha a lava leswaku Vaisrayele va gandzela yena ntsena? Ina. I Xikwembu xa Matimba Hinkwawo, Hosi ya Vuako Hinkwabyo, Xihlovo ni Muhlayisi wa vutomi. (Ps. 36:9; Mit. 17:28) Nakambe Yehovha a a ri Mukutsuri wa Vaisrayele. Loko a va nyika Milawu ya Khume u va tsundzuxe a ku: “Hi mina Yehovha Xikwembu xa n’wina, loyi a mi humeseke etikweni ra Egipta endlwini ya vuhlonga.” (Eks. 20:2) Swi le rivaleni leswaku a swi fanerile ku va Yehovha a lava leswaku Vaisrayele va gandzela yena ntsena.

⁶ Yehovha a nga cinci. (Mal. 3:6) Nisweswi wa ha lava leswaku ku gandzeriwa yena ntsena. Hikwalaho, anakanya ndlela leyi a titweke ha yona hi swilo swa mune leswi nyenyetsaka leswi a swi kombaka Ezekiyele exivonweni.

7. (a) Vayuda lava gwineheke a va endla yini egedeni leyi nga en’walungwini wa tempele naswona Yehovha u endle yini? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni.) (b) Yehovha u hlundzukisiwe hi ndlela yihi? (Vona nhlamuselo ya le hansi 2.)

⁷ Hlaya Ezekiyele 8:5, 6. Ezekiyele a nga ha va a tsemeke nhlana! Vayuda lava gwineheke a va gandzela xifaniso egedeni leyi nga en’walungwini wa tempele. Kumbexana a ku ri mhandzi ya Axera, ku nga xikwembu xa mavunwa xa Vakanana lexi a xi tekiwa xi ri nsati wa Bali. Ku nga khathariseki leswaku a ku ri yini, Vaisrayele lava a va gandzela xifaniso, va tlule ntwanano wa vona na Yehovha. Va hlundzukise  Xikwembu hi ku gandzela xifaniso ematshan’weni yo gandzela Yehovha loyi ku nga yena ntsena loyi a faneleke a gandzeriwa. * (Det. 32:16; Ezek. 5:13) Ehleketa hi leswi: Ku tlula malembe ya 400, tempele a yi yimela vukona bya Yehovha. (1 Tih. 8:10-13) Kambe leswi sweswi va tiseke swifaniso swa swikwembu erivaleni ra tempele, vanhu volavo va endle leswaku Yehovha a va ‘ekule swinene ni ndhawu ya yena yo kwetsima.’

8. Xivono xa Ezekiyele xa xifaniso lexi hlundzukisaka Xikwembu xi vula yini eka hina namuntlha?

⁸ Xivono xa Ezekiyele xa xifaniso lexi hlundzukisaka Xikwembu, xi vula yini enkarhini wa hina? A swi kanakanisi leswaku Vayuda lava gwineheke va hi tsundzuxa Vujagana. Vanhu va le tikerekeni ta Vujagana va vula leswaku va gandzela Xikwembu, kambe Xikwembu a xi byi amukeli vugandzeri bya vona hikuva va gandzela swikwembu swa hava. Leswi Yehovha a nga cinciki, hi nga tiyiseka leswaku Vujagana byi hlundzukisa Xikwembu ku fana ni Vayuda lava gwineheke. (Yak. 1:17) Swi le rivaleni leswaku Yehovha u le kule swinene ni vanhu va vukhongeri bya Vujagana!

9, 10. I xilemukiso xihi lexi hi xi kumaka eka vanhu lava a va gandzela swikwembu swa hava etempeleni?

⁹ Hi dyondza yini eka vanhu lava a va gandzela swikwembu swa hava etempeleni? Leswaku hi gandzela Yehovha ntsena, hi fanele hi ‘papalata ku gandzela swikwembu swa hava.’ (1 Kor. 10:14) Hi nga ha tibyela hi ku, ‘A ndzi nge pfuki ndzi tirhise swifaniso loko ndzi gandzela Yehovha!’ Kambe swikwembu swa hava swi nga ha gandzeriwa hi tindlela to hambanahambana, tin’wana ti tumberile ku tlula tin’wana. Buku yin’wana leyi hlamuselaka Bibele yi swi veka hi ndlela leyi: “Nchumu wun’wana ni wun’wana lowu munhu a wu tekaka wu ri wa nkoka eka yena ku tlula ku gandzela Xikwembu, wu va xikwembu eka yena.” Hikwalaho, swikwembu swa hava, swi nga katsa rifuwo, mali, swa masangu, vuhungasi kumbe nchumu wun’wana ni wun’wana lowu hi nga wu rhangisaka evuton’wini bya hina kutani wu endla leswaku hi nga ha gandzeli Yehovha ntsena. (Mat. 6:19-21, 24; Efe. 5:5; Kol. 3:5) Hi fanele hi tivonela eka muxaka wun’wana ni wun’wana wa ku gandzela swikwembu swa hava hikuva Yehovha u lava hi gandzela yena ntsena!—1 Yoh. 5:21.

¹⁰ Xivono xo sungula lexi Yehovha a xi kombeke Ezekiyele a xi katsa “swilo swo biha leswi nyenyetsaka.” Kambe Yehovha u byele muprofeta wakwe la tshembekaka a ku: “U ta vona swilo leswi nyenyetsaka leswi chavisaka swinene.” Xana wu nga va wu ri kona nchumu wo nyenyetsa ku tlula ku gandzela xifaniso xexo lexi hlundzukisaka Xikwembu erivaleni ra tempele?

11. Hi swihi swilo leswi nyenyetsaka leswi Ezekiyele a swi voneke loko a nghene exivaveni ekusuhi ni altari ya le tempeleni?

¹¹ Hlaya Ezekiyele 8:7-12. Loko Ezekiyele a boxa khumbi kutani a nghena exivaveni ekusuhi ni altari ya le tempeleni, u vona swilo leswi nyenyetsaka leswi kovotliweke ekhumbini swa “swilo leswi kokovaka ni swiharhi leswi nyangatsaka ni swikwembu hinkwaswo leswi  nyenyetsaka.” * Swilo sweswo leswi kovotliweke ekhumbini a swi yimela swikwembu swa mavunwa. Leswi nyenyetsaka no tlurisa hi leswi Ezekiyele a swi voneke endzhaku ka sweswo: “Vakulukumba va 70 va ndyangu wa Israyele” a va yime “emunyameni” va ri karhi va hisela swikwembu swa mavunwa murhi wa risuna. Eka Nawu wa Muxe, ku hisiwa ka murhi wa risuna a swi fanekisela swikhongelo leswi amukelekaka leswi endliwaka hi vagandzeri vo tshembeka. (Ps. 141:2) Hambiswiritano, murhi wa risuna lowu vakulukumba volavo va 70 a va wu hisela swikwembu swa mavunwa a wu ri ni risema ro nyenyetsa eka Yehovha. Swikhongelo swa vona a swi fana ni risema eka yena. (Swiv. 15:8) Vakulukumba volavo a va tixisa va tibyela va ku: “Yehovha a nga hi voni.” Kambe Yehovha a a va vona, naswona u kombe Ezekiyele leswi a va ri karhi va swi endla etempeleni ya Yena!

12. Hikwalaho ka yini hi fanele hi tshama hi tshembekile hambiloko hi ri “emunyameni,” naswona i vamani lava faneleke va veka xikombiso emhakeni leyi?

¹² Hi nga dyondza yini eka rungula ra Ezekiyele ra vakulukumba va 70 va Vaisrayele lava a va hisela swikwembu swa mavunwa murhi wa risuna? Leswaku Xikwembu xi yingisa swikhongelo swa hina nileswaku vugandzeri bya hina byi tshama byi tengile emahlweni ka xona, hi fanele hi tshama hi tshembekile niloko hi ri “emunyameni.” (Swiv. 15:29) A hi tshameni hi ri karhi hi tsundzuka leswaku Yehovha u vona swilo hinkwaswo leswi hi swi endlaka. Loko Yehovha a ri wa xiviri eka  hina, a hi nge endli swilo leswi hi swi tivaka leswaku a swi n’wi tsakisiki exihundleni. (Hev. 4:13) Ngopfungopfu vakulu va vandlha va fanele va veka xikombiso lexinene eku landzeleni ka misinya ya milawu ya Bibele. (1 Pet. 5:2, 3) Vamakwerhu evandlheni va langutele leswaku nkulu loyi a va rhangelaka eku gandzeleni etinhlengeletanweni ta vandlha u hanya hi misinya ya milawu ya Bibele niloko a ri “emunyameni,” hileswaku hambiloko a nga voni hi munhu.—Ps. 101:2, 3.

13. Ezekiyele u vone vavasati lava nga vagwinehi eka yin’wana ya tigede ta le tempeleni va ri karhi va endla yini?

¹³ Hlaya Ezekiyele 8:13, 14. Endzhaku ka swivono swimbirhi swa swiendlo leswi nyenyetsaka, Yehovha u tlhele a byela Ezekiyele a ku: “U ta vona swilo leswi nyenyetsaka leswi chavisaka swinene leswi va swi endlaka.” Kutani i yini leswi muprofeta a swi vonaka sweswi? “Egedeni ya le n’walungwini ya yindlu ya Yehovha,” u vone “vavasati va tshamile va ri karhi va rilela xikwembu lexi vuriwaka Tamuzi.” Xikwembu xa le Mesopotamiya, Tamuzi nakambe xi vuriwa Dumuzi ematsalweni ya le Sumer naswona ku ehleketiwa leswaku i nuna wa xikwembukati lexi ku anakanyiwaka leswaku a xi kota ku velekisa lexi vuriwaka Ixita. * Swi le rivaleni leswaku vavasati va Vaisrayele a va ri eku rileni tanihi xiphemu xa mihivahivana ya vukhongeri leyi fambisanaka ni ku fa ka Tamuzi. Hi ku rilela Tamuzi etempeleni ya Yehovha, vavasati volavo a va endla mihivahivana ya vuhedeni exivindzini xa vugandzeri lebyi tengeke. Ku endla mikhuva ya vukhongeri bya mavunwa etempeleni ya Xikwembu a swi nga byi endli byi va lebyi amukelekaka. Phela, hi ku ya hi langutelo ra Yehovha, vavasati volavo lava gwineheke a va endla “swilo leswi nyenyetsaka”!

14. Hi nga dyondza yini eka ndlela leyi Yehovha a a swi languta ha yona leswi vavasati lava gwineheke a va ri karhi va swi endla?

¹⁴ Hi nga dyondza yini eka ndlela leyi Yehovha a a swi languta ha yona leswi vavasati volavo a va swi endla? Leswaku vugandzeri bya hina byi tshama byi ri lebyi tengeke, a hi fanelanga hi byi pfanganisa ni minkhuvo leyi thyakeke ya vahedeni. Hikwalaho, a hi fanelanga hi tlangela minkhuvo yihi ni yihi leyi sunguriweke hi vukhongeri bya vuhedeni. Xana swi ni mhaka leswaku yi sunguriwe hi mani? Ina! Namuntlha mikhuva leyi fambisanaka ni ku tlangela Khisimusi na Easter yi nga ha vonaka yi nga ri na khombo. Kambe hi nga rivali leswaku Yehovha u ku vonile ku sungula ka mikhuva yoleyo ya vukhongeri bya vahedeni leyi hundzukeke minkhuvo leyi tolovelekeke namuntlha. Yehovha a nge yi amukeli mikhuva ya vahedeni hikwalaho ka leswi ku nga khale vanhu va ri karhi va yi endla, kumbe hi leswi va yi pfanganiseke ni vugandzeri lebyi tengeke.—2 Kor. 6:17; Nhlav. 18:2, 4.

15, 16. Vavanuna va 25 a va endla yini exivaveni lexi nga ekusuhi ni tempeleni naswona hikwalaho ka yini swi n’wi hlundzukisile swinene Yehovha?

¹⁵ Hlaya Ezekiyele 8:15-18. Yehovha u boxe xivono xa vumune xi nga xo hetelela hi marito lama tolovelekeke lama nge: “U ta vona  swilo leswi nyenyetsaka leswi chavisaka swinene ku tlula leswi.” Kumbexana muprofeta u tivutise a ku: ‘Swi nga va swi ri swihi swilo swin’wana leswi chavisaka swinene ku tlula leswi se ndzi swi voneke?’ Sweswi Ezekiyele a a ri exivaveni lexi nga ekusuhi ni tempele. Kwalaho egedeni ya tempele u vone vavanuna va 25 va khinsamile leswaku va gandzela “dyambu evuxeni.” Vavanuna volavo va hlundzukise Yehovha ku tlula mpimo. Njhani?

¹⁶ Hi mahlo ya mianakanyo, vona leswi: Tempele ya Xikwembu a yi ri ni gede leyi a yi langute evuxeni. Vagandzeri lava nghenaka etempeleni a va va va langute evupeladyambu, va fularhela dyambu leri tlhavaka evuxeni. Kambe vavanuna va 25 va le xivonweni a ‘va fularhele tempele’ kutani va languta evuxeni leswaku va ta gandzela dyambu. Loko va endla tano, a va fularhela Yehovha, hikuva tempele yoleyo a ku ri “yindlu ya Yehovha.” (1 Tih. 8:10-13) Vavanuna volavo va 25 a va ri vagwinehi. Va fularhele Yehovha naswona a va wu yingisanga nawu lowu nga eka Deteronoma 4:15-19. Va xi twise ku vava ngopfu Xikwembu lexi ku nga xona ntsena xi faneriwaka hi ku gandzeriwa!

17, 18. (a) Hi dyondza yini eka rungula ra vanhu lava a va gandzela dyambu etempeleni? (b) Vaisrayele lava gwineheke va onhe vuxaka byihi naswona njhani?

¹⁷ Hi nga dyondza yini eka rungula ra vanhu volavo lava a va gandzela dyambu? Leswaku vugandzeri bya hina byi tshama byi tengile, hi fanele hi titshega hi Yehovha leswaku hi twisisa Rito rakwe. Tsundzuka leswaku “Yehovha Xikwembu i dyambu” naswona Rito rakwe i “ku vonakala” endleleni ya hina. (Ps. 84:11; 119:105) Yehovha u voningela timbilu ni mianakanyo ya hina hi ku tirhisa Rito rakwe ni minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni leyi humaka eka nhlangano wakwe, a hi komba ndlela yo hanya vutomi lebyi tsakisaka sweswi ni yo kuma vutomi lebyi nga heriki enkarhini lowu taka. Loko hi lava leswaku misava yi hi dyondzisa ndlela leyi hi faneleke hi hanya ha yona, hi va hi fularhela Yehovha. Sweswo swi ta n’wi hlundzukisa swinene, swi tlhela swi n’wi twisa ku vava swinene. A hi swi lavi ku endla sweswo eka Xikwembu xa hina! Nakambe xivono xa Ezekiyele xi hi lemukisa leswaku hi papalata vanhu lava fularhelaka ntiyiso, ku nga vagwinehi.—Swiv. 11:9.

¹⁸ Hilaha se hi swi voneke ha kona, Ezekiyele u vone swivono swa mune leswi tsemaka nhlana swa ku gandzela swikwembu swa hava leswi kombisaka leswaku vugandzeri bya Vayuda lava gwineheke a byi thyakisiwile swinene. Leswi Vaisrayele volavo a va thyakise vugandzeri bya vona, va onhe vuxaka lebyi tiko a ri ri na byona ni Xikwembu. Phela vugandzeri lebyi thyakeke ni ku tikhoma ko biha swa fambisana. Kutani a swi hlamarisi leswi Vaisrayele lava gwineheke va endleke mixaka hinkwayo ya ku tikhoma loko biha, leyi onheke vuxaka bya vona ni Xikwembu ku katsa ni vuxaka bya vona ni vanhukulobye. Sweswi a hi voneni loko muprofeta Ezekiyele a hlamusela ku tikhoma ko biha ka Vayuda lava gwineheke.

19. Ezekiyele u ku hlamusele njhani ku hohloka ka mahanyelo ya vanhu lava a va endle ntwanano na Yehovha?

¹⁹ Hlaya Ezekiyele 22:3-12. Vanhu hinkwavo a va endla manyala ku katsa ni varhangeri va vona. “Tindhuna” kumbe varhangeri, a va tirhisa vulawuri bya vona ku dlaya vanhu lava nga riki na nandzu. Vanhu na vona a va tlula Nawu wa Xikwembu va landzela varhangeri va vona. Vana a va nga ‘va xiximi’ vatswari va vona, naswona ku endla swa masangu ni maxaka a ku ri tshamelo maxelo. Vaisrayele lava xandzukeke a va kanganyisa valuveri ni ku xanisa n’wana loyi a nga riki na tatana ni noni. Vavanuna va Vaisrayele a va etlela ni vasati va van’wana. Vanhu a va ri ni makwanga swinene lerova a va amukela xifumbarheriso, va dyelela van’wana va tlhela va lombisa hi ntswalo. Swi fanele swi n’wi twise ku vava Yehovha loko a vona vanhu lava a a endle ntwanano na vona va tlula Nawu wakwe hi vomu va tlhela va tsandzeka ku xiya leswaku Yehovha a a va nyike milawu yoleyo hileswi a va rhandzaka. Mahanyelo ya vona yo biha ma n’wi twise ku vava swinene Yehovha. U lerise Ezekiyele ku byela vanhu volavo va mahanyelo yo biha a ku: “U ndzi rivele hilaha ku heleleke.”

20. Hikwalaho ka yini marito ya Ezekiyele lama vulavulaka hi ku tikhoma ko biha ka Vayuda ma vula swo karhi eka hina namuntlha?

²⁰ Hikwalaho ka yini marito ya Ezekiyele lama vulavulaka hi ku tikhoma ko biha ka Vayuda ma vula swo karhi eka hina namuntlha? Vukanganyisi bya Vayuda lava gwineheke byi hi tsundzuxa ku tikhoma ko biha ka misava leyi hi hanyaka eka yona. Varhangeri va tipolitiki va tirhise matimba ya vona hi ndlela yo biha naswona va tshikilele  vanhu. Varhangeri va vukhongeri, ngopfungopfu vafundhisi va Vujagana, va katekise tinyimpi ta matiko laha ku dlayiweke vanhu va timiliyoni ta ntsandzavahlayi. Vafundhisi a va na mhaka ni milawu ya Bibele leyi nga erivaleni mayelana ni ku tikhoma ko biha hi swa masangu. Hikwalaho ka sweswo, mahanyelo ya vanhu lava hi hanyaka na vona ma ya ma nyanya ku biha. A swi kanakanisi leswaku Yehovha a a ta byela Vujagana leswi a swi byeleke Vayuda lava xandzukeke a ku: “U ndzi rivele hilaha ku heleleke.”

21. Ku tikhoma ko biha ka Vayuda va khale ku hi dyondza yini?

²¹ Tanihi vanhu va Yehovha hi nga dyondza yini eka ku tikhoma ko biha ka Vayuda va khale? Leswaku hi gandzela Yehovha hi ndlela leyi amukelekaka, mahanyelo ya hina ma fanele ma va lama baseke hi tindlela hinkwato. Sweswo a swi olovi emisaveni leyi nga ni mahanyelo yo biha. (2 Tim. 3:1-5) Hambiswiritano, ha yi tiva ndlela leyi Yehovha a titwaka ha yona hi mahanyelo hinkwawo yo biha. (1 Kor. 6:9, 10) Hi yingisa milawu ya Yehovha hileswi hi n’wi rhandzaka swin’we ni milawu yakwe. (Ps. 119:97; 1 Yoh. 5:3) Loko hi ri ni mahanyelo lama thyakeke, hi ta va hi kombisa leswaku a hi xi rhandzi Xikwembu xa hina lexi kwetsimaka xi tlhela xi basa. A hi swi lavi leswaku Yehovha a kala a vula leswi hi hina: “U ndzi rivele hilaha ku heleleke.”

22. (a) Endzhaku ko kambisisa leswi Yehovha a swi paluxeke hi Vayuda va khale, u tiyimisele ku endla yini? (b) Ku ta buriwa hi yini eka ndzima leyi landzelaka?

²² Hi dyondze swilo swa nkoka hi ku kambisisa leswi Yehovha a swi paluxeke hi vukhongeri bya Vayuda va khale ni mahanyelo ya vona yo biha. Hakunene hi tiyimisele ku gandzela Yehovha hikuva hi yena ntsena loyi a faneriwaka hi ku gandzeriwa. Hikwalaho, hi fanele hi tivonela eka mixaka hinkwayo ya ku gandzela swifaniso swa hava ni ku tshama hi ri ni mahanyelo lama tengeke. Kambe Yehovha u endle yini hi vanhu vakwe lava nga tshembekiki? Loko muprofeta Ezekiyele a heta ku valanga tempele, Yehovha u n’wi byele a ku: “Ndzi ta teka goza ndzi karihile.” (Ezek. 8:17, 18) Hi lava ku tiva leswi Yehovha a swi endleke eka Vayuda lava nga tshembekangiki, hikuva misava leyi yo homboloka yi ta avanyisiwa hi ndlela leyi fanaka. Eka ndzima leyi landzelaka hi ta bula hi ndlela leyi Yehovha a byi hetisiseke ha yona vuavanyisi byakwe eka Vayuda.