1, 2. (a) Hi swihi swileriso leswi Yehovha a swi nyikeke Ezekiyele? (b) Hi swihi swivutiso leswi hi nga ta bula hi swona?

EZEKIYELE wa ha ku vona xivono lexi nga n’wi endla a ehleketa hi leswi swi endlekeke hi nkarhi wa Muxe na Yoxuwa kwalomu ka malembe ya 900 lama hundzeke. Hi nkarhi wolowo, Yehovha u hlamusele Muxe hi mindzilakano ya Tiko leri Tshembisiweke naswona hi ku famba ka nkarhi u byele Yoxuwa ndlela leyi tiko rero a ri fanele ri aviwa ha yona exikarhi ka tinyimba ta Israyele. (Tinhl. 34:1-15; Yox. 13:7; 22:4, 9) Kambe sweswi, hi lembe ra 593 B.C.E., Yehovha u lerisa Ezekiyele ni mahlongakulobye leswaku va tlhela va ava Tiko leri Tshembisiweke exikarhi ka tinyimba ta Israyele.—Ezek. 45:1; 47:14; 48:29.

² Xana xivono lexi a xi n’wi byela yini Ezekiyele ni mahlongakulobye? Hikwalaho ka yini xivono lexi xi khutaza vanhu va Xikwembu namuntlha? Xana xa ha ta hetiseka hi ndlela leyikulu enkarhini lowu taka?

3, 4. (a) Xivono xo hetelela xa Ezekiyele xi nyike mahlonga switshembiso swihi swa mune? (b) Hi xihi xitshembiso lexi hi nga ta xi kambisisa eka ndzima leyi?

³ Xivono xo hetelela lexi Ezekiyele a kombiweke xona xi kumeka eka tindzima ta kaye ta buku yakwe. (Ezek. 40:1–48:35) Xi khutaze mahlonga hi switshembiso swa mune swa ku pfuxetiwa ka rixaka ra Israyele. A ku ri swihi switshembiso swa kona? Xo sungula, vugandzeri  lebyi tengeke a byi ta pfuxetiwa etempeleni ya Xikwembu. Xa vumbirhi, vaprista ni varisi vo lulama a va ta rhangela rixaka leri pfuxetiweke. Xa vunharhu, hinkwavo lava a va ta tlhelela eIsrayele a va ta kuma tiko tanihi ndzhaka. Xa vumune, Yehovha a a ta va na vona, a tlhela a tshama exikarhi ka vona.

⁴ Ndzima 13 na 14 ta buku leyi ti vulavule hi ndlela leyi a swi ta hetiseka ha yona switshembiso swimbirhi swo sungula, ku nga xa ku pfuxetiwa ka vugandzeri bya ntiyiso ni xa ku rhangeriwa hi varisi vo lulama. Eka ndzima leyi, hi ta kambisisa xitshembiso xa vunharhu xa ku aviwa ka tiko tanihi ndzhaka. Eka ndzima leyi landzelaka, hi ta kambisisa xitshembiso lexi vulavulaka hi vukona bya Yehovha.—Ezek. 47:13-21; 48:1-7, 23-29.

5, 6. (a) Exivonweni xa Ezekiyele, hi yihi ndhawu leyi a yi ta aviwa? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni.) (b) A ku ri xihi xikongomelo xa xivono xa ku aviwa ka tiko?

⁵ Hlaya Ezekiyele 47:14. Yehovha u kombe Ezekiyele tiko exivonweni, leri ku nga ri khale a ri ta fana ni “ntanga wa Edeni.” (Ezek. 36:35) Kutani Yehovha u te: “Leyi i ndhawu leyi mi nga ta yi avela tinyimba ta 12 ta Israyele yi va tiko leri nga ndzhaka ya tona.” (Ezek. 47:13) “Ndhawu” leyi a yi ta aviwa a ku ri tiko leri pfuxetiweke ra Israyele leri mahlonga a ma ta tlhelela eka rona. Hilaha swi tsariweke hakona eka Ezekiyele 47:15-21, Yehovha u ye emahlweni a yi hlamusela hi vuxokoxoko mindzilakano leyi ringanaka ya le handle ya tiko hinkwaro.

⁶ A ku ri xihi xikongomelo xa xivono lexi, xa ku aviwa ka tiko? Vuxokoxoko bya ku aviwa ka tiko hi ku ringana, byi tiyisekise Ezekiyele ni mahlongakulobye leswaku hakunene tiko ra vona leri va ri rhandzaka a ri ta pfuxetiwa. Ehleketa ndlela leyi xitshembiso xexo lexi humaka eka Yehovha lexi hlamuseriweke hi vuxokoxoko ni hi ririmi leri twisisekaka, xi faneleke xi ma khutaze ha yona mahlonga! Xana hakunene vanhu va Xikwembu va le mikarhini ya khale va ri kumile tiko leri va averiweke rona tanihi ndzhaka? Ina, va ri kumile.

7. (a) I yini leswi endlekeke ku sukela hi 537 B.C.E., naswona swi hi tsundzuxa hi yini? (b) Hi ta rhanga hi hlamula xivutiso xihi?

⁷ Hi lembe ra 537 B.C.E., kwalomu ka malembe ya 56 endzhaku ka loko Ezekiyele a vone xivono xakwe, magidi ya mahlonga ma sungule ku tlhelela etikweni ra Israyele ma ya tshama eka rona. Swilo sweswo swa nkoka leswi endlekeke khale swi hi tsundzuxa swilo leswi fanaka leswi endlekaka exikarhi ka vanhu va Xikwembu manguva lawa. Hi ndlela yo fanekisela, na vona va averiwe tiko. Njhani? Yehovha u pfumelele malandza yakwe ma nghena etikweni ro fanekisela kutani ma tshama eka rona. Leswi swi vula leswaku ku pfuxetiwa ka Tiko leri Tshembisiweke ra khale, swi nga hi dyondzisa swo tala namuntlha hi ku pfuxetiwa ka tiko ra vanhu va xona leri katekisiweke hi Xikwembu. Kambe loko hi nga si kambisisa leswi hi swi dyondzaka, a hi rhangeni hi hlamula xivutiso lexi nge, “Hikwalaho ka yini hi tshemba leswaku hakunene tiko leri katekisiweke hi Xikwembu ri kona namuntlha?”

8. (a) Yehovha u sive rixaka ra Vaisrayele va ntumbuluko hi rixaka rihi? (b) I yini tiko leri katekisiweke hi Xikwembu kumbe paradeyisi? (c) Tiko leri ri ve kona rini naswona i vamani lava tshamaka eka rona?

 ⁸ Eka xivono xin’wana lexi Yehovha a xi kombeke Ezekiyele, u kombise leswaku vuprofeta lebyi vulavulaka hi ku pfuxetiwa ka Israyele, a byi ta hetiseka hi ndlela leyikulu endzhaku ka loko ‘nandza wakwe Davhida,’ ku nga Yesu Kreste a sungule ku fuma tanihi Hosi. (Ezek. 37:24) Sweswo swi endleke hi lembe ra 1914. Hi nkarhi wolowo, rixaka ra Vaisrayele va ntumbuluko a ku ri khale ri siviwe hi Vaisrayele vo fanekisela leswaku va va vanhu va Xikwembu. Israyele wo fanekisela u vumbiwa hi Vakreste lava totiweke hi moya. (Hlaya Matewu 21:43; 1 Petro 2:9.) Hambiswiritano, Yehovha u sive rixaka ra Israyele wa ntumbuluko hi vatotiwa, a tlhela a siva tiko ra xiviri ra Israyele hi tiko ro fanekisela kumbe paradeyisi yo fanekisela. (Esa. 66:8) Hilaha hi swi voneke hakona eka Ndzima 17 ya buku leyi, tiko leri katekisiweke hi Xikwembu i ndhawu leyi sirhelelekeke laha ku sukela hi 1919 masalela ya vatotiwa a ma ri karhi ma gandzela Yehovha hi ku rhula. (Vona bokisi 9B, “Ku Humelele Yini Hi 1919?”) Loko nkarhi wu ri karhi wu famba lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni ku nga “tinyimpfu tin’wana,” na vona va sungule ku tshama etikweni  leri, leri katekisiweke hi Xikwembu. (Yoh. 10:16) Hambileswi namuntlha paradeyisi yo fanekisela yi yaka emahlweni yi saseka ni ku kula, vanhu va ta tiphina hi mikateko ya yona hi ku helela endzhaku ka Armagedoni.

9. Hi byihi vuxokoxoko lebyi Yehovha a byi hlamuseleke mayelana ni ku aviwa ka tiko?

⁹ Hlaya Ezekiyele 48:1, 28. Endzhaku ka loko a hlamusele mindzilakano ya tiko, Yehovha u yi hlamusele hi vuxokoxoko ndlela leyi tiko a ri ta aviwa ha yona. U lerise leswaku ndzhaka ya tinyimba ta 12 yi aviwa hi ku ringana, ku sukela en’walungwini ku ya edzongeni. A ku fanele ku rhanga ku averiwa nyimba ya Dani evugimamusi bya le n’walungwini wa tiko kutani nyimba ya Gadi yi va yo hetelela evugimamusi bya ndzilakano wa le dzongeni wa tiko. Yin’wana na yin’wana ya tindhawu leta 12 leti a ti ta kumiwa tanihi ndzhaka, a yi lehile kambe a yi nga anamanga. Ndhawu ha yin’we a yi sukela evuxeni bya ndzilakano wa tiko yi ya helela eLwandle ro Tshwuka kumbe eLwandle ra Mediteraniya, hi le vupeladyambu.—Ezek. 47:20.

10. Xana xiyenge lexi xa xivono xi nga va xi ma nyike switiyisekiso swihi mahlonga?

¹⁰ Xana xiyenge lexi xa xivono xi nga va xi ma nyike switiyisekiso swihi mahlonga? Vuxokoxoko lebyi Ezekiyele a byi hlamuseleke bya ku aviwa ka tiko byi fanele byi endle mahlonga ma swi tshemba leswaku tiko a ri ta aviwa hi ndlela yo hleleka. Ku engetela kwalaho, ku aviwa ka tiko hi ku ringana exikarhi ka tinyimba ta 12 a ku tiyisekisa leswaku mahlonga hinkwawo lama vuyeke a ma ta kuma ndzhaka etikweni leri pfuxetiweke. A nga kona loyi a a ta vuyela eka rikwavo a fika a pfumala ndhawu kumbe kaya.

11. I yini leswi hi swi dyondzaka eka xivono lexi profetaka hi ku aviwa ka tiko? (Vona bokisi leri nge “Ku Aviwa Ka Tiko.”)

¹¹ Hi dyondza yini eka xivono lexi leswi nga ta hi tiyisa nhlana namuntlha? ETikweni leri Tshembisiweke leri pfuxetiweke, ndhawu a yi ta kumiwa hi vaprista, Valevhi ni tindhuna ku katsa ni un’wana ni un’wana eka tinyimba ta 12. (Ezek. 45:4, 5, 7, 8) Hilaha ku fanaka, namuntlha eparadeyisini yo fanekisela, masalela ya vatotiwa ni lava “ntshungu lowukulu” lava nga ni vutihlamuleri ku katsa ni lavan’wana hinkwavo va ntshungu lowukulu i va nkoka. * (Nhlav. 7:9) Hambiloko hi nga ri na vutihlamuleri byo karhi enhlanganweni wa Yehovha, hi va nkoka naswona hi ni ntirho wa nkoka etikweni leri katekisiweke hi Xikwembu. Mawaku xitiyisekiso xonghasi!

12, 13. Hi swihi swileriso leswi kongomeke leswi Yehovha a swi nyikeleke mayelana ni ku avela tinyimba tiko?

¹² Swileriso swin’wana swa Yehovha swa ku aviwa ka tiko, swi nga ha va swi hlamarise Ezekiyele hikuva a swi hambanile ni leswi Xikwembu a xi swi byele Muxe. Xiya swilo swimbirhi leswi a swi hambane hi swona. Xin’wana a xi fambisana ni tiko kasi lexin’wana a xi fambisana ni vaaki va rona.

¹³ Xo sungula, tiko. Muxe a a lerisiwe ku avela tinyimba leti nga ni vanhu vo tala ndhawu leyikulu ku tlula tinyimba leti nga ni vanhu  vatsongo. (Tinhl. 26:52-54) Kambe exivonweni xa Ezekiyele, Yehovha u nyike swileriso leswi kongomeke swa leswaku tinyimba hinkwato ti averiwa “tindhawu to ringana.” (Ezek. 47:14) Xisweswo, ku suka endzilakaneni wa le n’walungwini ku ya endzilakaneni wa le dzongeni ndzhaka ya nyimba ha yin’we eka leta 12 a yi fanele yi ringana. Vaisrayele hinkwavo va tinyimba hinkwato a va ta kuma swilo leswi fanaka leswi misava leyi noneke ya le Tikweni leri Tshembisiweke a yi swi humesa.

14. Xana Yehovha u nyike Ezekiyele swileriso leswi engetelekeke eka leswi a swi vuleke eNawini wa Muxe mayelana ni vanhu lava humaka etikweni rin’wana hi ndlela yihi?

¹⁴ Xa vumbirhi, vaaki. Nawu wa Muxe a wu sirhelela valuveri wu tlhela wu va pfumelela ku gandzela Yehovha, kambe a va nga ri na ndzhaka etikweni. (Lev. 19:33, 34) Hambiswiritano, sweswi Yehovha u byela Ezekiyele leswi engetelekeke eka leswi a swi vuleke eNawini wa Muxe. Yehovha u n’wi lerise a ku: “Nyika munhu loyi a humaka etikweni rin’wana ndzhaka emugangeni wa ndyangu lowu a tshamaka eka wona.” Hi ku tirhisa xileriso xexo, Yehovha u suse nchumu lowukulu lowu a wu hambanisa “Vaisrayele” ni vanhu lava humaka etikweni rin’wana. (Ezek. 47:22, 23) Eka tiko leri pfuxetiweke leri Ezekiyele a ri voneke exivonweni, u xiye leswaku exikarhi ka vaaki va rona a ku ri ni ku ringana naswona a va gandzela hi vun’we.—Lev. 25:23.

15. Hi wihi nchumu lowu nga hundzukiki hi Yehovha lowu tiyisekisiweke hi swileriso swakwe mayelana ni tiko ni vaaki va rona?

 ¹⁵ Swileriso leswimbirhi swa nkoka leswi Ezekiyele a byeriweke swona mayelana ni tiko ni vanhu va rona, swi fanele swi va tiyise nhlana vanhu lava a va ri evuhlongeni. A va swi tiva leswaku Yehovha u ta va avela ndhawu yo ringana, ku nga khathariseki leswaku i Vaisrayele va ntumbuluko kumbe i vanhu lava humaka etikweni rin’wana lava gandzelaka Yehovha. (Ezra 8:20; Neh. 3:26; 7:6, 25; Esa. 56:3, 8) Swileriso leswi swi tlhele swi tiyisekisa nchumu wun’wana lowu khutazaka ni lowu nga hundzukiki wa leswaku eka Yehovha malandza yakwe hinkwawo i ya nkoka. (Hlaya Hagayi 2:7.) Namuntlha, hambi hi ni ntshembo wo ya hanya etilweni kumbe emisaveni, hi va nkoka eka Yehovha.

16, 17. (a) Hi vuyeriwa njhani loko hi kambisisa vuxokoxoko lebyi vulavulaka hi tiko ni vaaki va rona? (b) Hi ta kambisisa yini eka ndzima leyi landzelaka?

¹⁶ Hi vuyeriwa njhani loko hi kambisisa vuxokoxoko lebyi vulavulaka hi tiko ni vaaki va rona? Vuxokoxoko lebyi byi hi tsundzuxa leswaku swi fanele swi va erivaleni leswaku vamakwerhu emisaveni hinkwayo namuntlha ha ringana naswona hi ni vun’we. Yehovha a nga na xihlawuhlawu. Hi fanele hi tivutisa swivutiso leswi: ‘Xana a ndzi na xihlawuhlawu ku fana na Yehovha? Xana ndzi khoma mugandzeri un’wana ni un’wana hi xichavo, ku nga khathariseki rixaka rakwe kumbe leswaku u fumile kumbe i xisiwana?’ (Rhom. 12:10) Ha tsaka leswi Yehovha a hi pfumeleleke hinkwerhu ku nghena eparadeyisini yo fanekisela, laha hi kotaka ku endlela Tata wa hina wa le tilweni ntirho wo kwetsima hi mbilu hinkwayo, hi tlhela hi tiphina hi mikateko yakwe.—Gal. 3:26-29; Nhlav. 7:9.

¹⁷ Sweswi a hi kambisiseni xitshembiso xa vumune lexi kumekaka eka xiyenge xo hetelela xa xivono xa Ezekiyele xo hetelela, lexi Yehovha a xi tshembiseke mahlonga leswaku u ta va na wona. Hi dyondza yini eka xitshembiso xexo? Hi ta kuma nhlamulo eka ndzima leyi landzelaka.