1, 2. (a) Hi xihi xiboho lexi hinkwerhu hi faneleke hi xi endla? (b) Ntsumi yo tshembeka yi hlamule njhani loko un’wana a lava ku yi gandzela?

UN’WANA ni un’wana wa hina u fanele a hlamula xivutiso lexi xa nkoka: I mani loyi ndzi faneleke ndzi n’wi gandzela? Vo tala va nga ha vula leswaku mhaka leyi a yi olovi, phela a swi olovi ku endla xiboho. Kambe mhaka leyi yi le rivaleni naswona ya olova. Hi fanele hi hlawula ku gandzela Yehovha Xikwembu kumbe Sathana Diyavulosi.

² Sathana u ni torha ro lava ku gandzeriwa. Sweswo swi vonake kahle loko a ringa Yesu. Hilaha swi hlamuseriweke hakona eka Ndzima 1 ya buku leyi, Sathana u tshembise ku nyika Yesu nchumu wun’wana lowukulu, ku nga mifumo hinkwayo ya misava. Diyavulosi a a lava yini eka Yesu? U khutaze Yesu a ku: “Khinsama u ndzi gandzela.” (Mat. 4:9) Ku hambana na Sathana, ntsumi leyi kombeke muapostola Yohane xivono yi ale ku gandzeriwa. (Hlaya Nhlavutelo 22:8, 9.) Loko Yohane a lave ku yi gandzela, ntsumi leyi titsongahataka ya Xikwembu yi n’wi hlamule yi ku: “U nga endli sweswo!” Ematshan’weni yo vula yi ku, ‘Ndzi gandzeli,’ ntsumi yi te, “Gandzela Xikwembu.”

3. (a) A ku ri xihi xikongomelo xa buku leyi? (b) Hi ta kambisisa yini sweswi?

³ Xikongomelo xa buku leyi a ku ri ku hi pfuna hi tiyimisela swinene ku endla leswi ntsumi yoleyo yi swi leriseke, ku nga ku gandzela  Yehovha Xikwembu ntsena. (Det. 10:20; Mat. 4:10) Hi ku komisa, a hi pfuxeteni leswi hi swi dyondzeke hi vugandzeri lebyi tengeke eka vuprofeta bya Ezekiyele ni swivono swa yena. Kutani Matsalwa ma ta hi pfuna hi ringeta ku vona leswi nga ta endleka enkarhini lowu taka loko vanhu hinkwavo emisaveni va langutana ni ndzingo wo hetelela, ku nga ndzingo lowu nga ta endla leswaku lava nga ta hlula, va vona ku pfuxetiwa ka vugandzeri lebyi tengeke hi ku helela hilaha ku nga heriki.

4. Hi tihi tidyondzo tinharhu ta nkoka leti kandziyisiwaka ebukwini ya Ezekiyele?

⁴ Buku ya Ezekiyele yi hi dyondzisa leswaku ku gandzela Yehovha hi ndlela leyi tengeke a ku fanelanga ku va risimu ra chela. Kambe swi lava leswaku hi (1) gandzela Yehovha ntsena, (2) hi tshama hi ri ni vun’we evugandzerini lebyi tengeke naswona hi (3) rhandza van’wana. Xiya ndlela leyi vuprofeta ni swivono leswi tlhuvutsiweke ebukwini leyi swi ti kandziyiseke ha yona tidyondzo leti tinharhu ta nkoka.

5-9. Hi dyondze yini mayelana ni ku gandzela Yehovha ntsena?

⁵ Ndzima 3: * Xivono xo saseka xa Yehovha a rhendzeriwe hi nkwangulatilo naswona a khandziye kalichi ehenhla ka swivumbiwa swa moya leswi nga ni matimba, xi kandziyisa mhaka yin’wana ya nkoka swinene, ya leswaku Lowa Matimba Hinkwawo hi yena ntsena hi faneleke hi n’wi gandzela.—Ezek. 1:4, 15-28.

⁶ Ndzima 5: Hakunene a swi tsema nhlana ku vona xivono xa tempele ya Yehovha yi ri karhi yi thyakisiwa! Xivono xexo xi kombisa leswaku a xi kona lexi Yehovha a nga xi voniki. Wa swi vona loko vanhu vakwe va nga tshembeki, ku fana ni loko va gandzela swikwembu swa hava, hambiloko vanhu van’wana va nga swi voni swiendlo swa kona. Swi n’wi twisa ku vava swiendlo swo tano naswona u xupula lava swi endlaka.—Ezek. 8:1-18.

⁷ Ndzima 7: Ku avanyisiwa ka matiko lawa a ma akelane ni Vaisrayele lawa a ma va “hlekula,” swi kombisa leswaku Yehovha wa va xupula vanhu lava xanisaka vanhu vakwe. (Ezek. 25:6) Kambe hi tlhela hi dyondza swin’wana eka ndlela leyi Vaisrayele a va tirhisana ha yona ni matiko wolawo, leswaku hi fanele hi tshembeka eka Yehovha ku tlula eka swilo leswin’wana hinkwaswo. A hi nge pfuki hi tshike milawu leyi hi hanyaka ha yona leswaku hi ta amukeriwa hi maxaka lama nga gandzeriki Yehovha. Nakambe a hi nge pfuki hi tshembe rifuwo kumbe hi tshika ku tshembeka eka Xikwembu, hi ku nyika mifumo ya vanhu ku dzuneka loku faneleke Yehovha ntsena.

⁸ Ndzima 13 na 14: Xivono xa tempele leyi nga ehenhla ka ntshava leyi tlakukeke ngopfu, xi hi dyondzisa leswaku hi fanele hi yingisa milawu ya Yehovha leyi tlakukeke, hi tsundzuka leswaku u tlakukile ku tlula swikwembu leswin’wana hinkwaswo.—Ezek. 40:1–48:35.

 ⁹ Ndzima 15: Vuprofeta lebyi hlamuselaka Israyele na Yuda tanihi tinghwavava, byi hi tsundzuxa ndlela leyi Yehovha a byi nyenyaka ha yona vugandzeri bya mavunwa.—Ezek., tindzima 16, 23.

10-14. Xana swi kandziyisiwe njhani leswaku i swa nkoka ku tshama hi ri ni vun’we eka vugandzeri lebyi tengeke?

¹⁰ Ndzima 8: Vuprofeta lebyi tshembisaka leswaku Yehovha a a ta hlawula “murisi un’we” leswaku a khathalela vanhu Vakwe, byi kandziyisa nkoka wo tirha hi vun’we ni hi ku rhula loko hi ri karhi hi rhangeriwa hi Yesu.—Ezek. 34:23, 24; 37:24-28.

¹¹ Ndzima 9: Vuprofeta bya Ezekiyele lebyi vulavulaka hi ku tshunxiwa ka vanhu va Xikwembu evuhlongeni bya Babilona va tlheriseriwa etikweni ra rikwavo, byi va dyondzisa dyondzo ya nkoka vanhu lava lavaka ku tsakisa Yehovha namuntlha. Vagandzeri va Yehovha lava tengeke va fanele va huma eka vugandzeri bya mavunwa naswona va nga ha pfuki va katsekile eka byona. Hambileswi hi humaka eka vukhongeri byo hambanahambana, hi ri swisiwana kumbe swifumi ni leswi hi humaka eka tinxaka to hambanahambana, hi fanele hi tikarhatela ku va ni vun’we lebyi endlaka hi vonaka leswaku hi vanhu va Xikwembu.—Ezek. 11:17, 18; 12:24; Yoh. 17:20-23.

¹² Ndzima 10: Nkoka wa ku va ni vun’we wu hlamuseriwe kahle eka xivono xa marhambu lama omeke lama nga tlhela ma hanya. Mawaku nkateko wonghasi lowu hi nga na wona wo va eka vugandzeri lebyi pfuxetiweke ni ku tirha swin’we ni vagandzeri lava tengisiweke lava tirhaka swin’we tanihi vuthu!—Ezek. 37:1-14.

¹³ Ndzima 12: Ku va ni vun’we swi kandziyisiwe ngopfu eka vuprofeta lebyi vulavulaka hi tinhonga timbirhi leti hlanganisiweke ti va nhonga yin’we. Hakunene swi tiyisa ripfumelo ku vona vatotiwa ni lava tinyimpfu tin’wana va hetisisa vuprofeta byebyo! Hambileswi hi tshamaka emisaveni leyi nga ni vukhongeri byo hambanahambana leyi nga ni rivengo leri vangiwaka hi swa tipolitiki, hi tshama hi ri ni vun’we hikwalaho ka rirhandzu ni ku tshembeka.—Ezek. 37:15-23.

¹⁴ Ndzima 16: Xivono xa wanuna loyi a nga ni rimhondzo ro chela inki ni vavanuna lava khomeke swo pfotlosa xi ni xilemukiso xa nkoka xa leswaku, lava nga ta nghena eka “nhlomulo lowukulu” va ri vagandzeri lava tengeke hi vona ntsena va nga ta fungheriwa ku pona.—Mat. 24:21; Ezek. 9:1-11.

15-18. Hikwalaho ka yini hi fanele hi ya emahlweni hi kombisa rirhandzu naswona hi nga swi endla njhani sweswo?

¹⁵ Ndzima 4: Xivono xa swivumbiwa swa mune leswi hanyaka xi hi dyondzise hi timfanelo ta vumunhu bya Yehovha naswona leyikulu ya kona i rirhandzu. Loko hi vulavula ni van’wana hi tlhela hi hanyisana na vona hi rirhandzu, hi kombisa leswaku Yehovha i Xikwembu xa hina.—Ezek. 1:5-14; 1 Yoh. 4:8.

 ¹⁶ Ndzima 6 na 11: Rirhandzu ra Xikwembu ri endle leswaku xi veka varindzi vo tanihi Ezekiyele. Leswi Xikwembu xi nga rirhandzu, a xi swi lavi leswaku ku lova ni un’we loko xi herisa misava leyi lawuriwaka hi Sathana. (2 Pet. 3:9) Hi ni nkateko wo komba van’wana rirhandzu ra Xikwembu hi ku hetisisa vutihlamuleri bya hina byo seketela ntirho lowu endliwaka hi murindzi wa manguva lawa.—Ezek. 33:1-9.

¹⁷ Ndzima 17 na 18: Yehovha wa swi tiva leswaku vo tala a va nge ti amukeli tintswalo takwe naswona va ta ringeta ku herisa vagandzeri vakwe vo tshembeka. Leswi Yehovha a rhandzaka vanhu vakwe, u ta va sirhelela loko “Gogo wa tiko ra Magogo” a hlasela vanhu lava tshembekaka eka Yena. Ku rhandza van’wana swi hi endla hi lemukisa vanhu vo tala hilaha swi nga kotekaka hakona leswaku Yehovha u ta va lovisa lava xanisaka vanhu vakwe.—Ezek. 38:1–39:20; 2 Tes. 1:6, 7.

¹⁸ Ndzima 19, 20 na 21: Ndlela leyi Yehovha a rhandzaka vanhu ha yona yi lo tlangandla erivaleni, eka swivono leswi vulavulaka hi xinambyana xa mati lama hanyisaka ni ku aviwa ka tiko. Swivono sweswo swi hlamusela vuyelo bya rirhandzu lerikulu ra Yehovha, hi ku nyikela hi vutomi bya N’wana wakwe leswaku hi ta rivaleriwa swidyoho swa hina ni ku tiphina hi vutomi lebyi hetisekeke tanihi xiphemu xa ndyangu wa Xikwembu. Ndlela yin’wana ya nkoka yo kombisa van’wana rirhandzu, i ku va byela hi vumundzuku byo tsakisa lebyi Yehovha a byi lulamiseleke vanhu lava nga ni ripfumelo eka N’wana wakwe.—Ezek. 45:1-7; 47:1–48:35; Nhlav. 21:1-4; 22:17.

19. I yini leswi Yesu a nga ta swi endla hi nkarhi wa Mfumo wa Gidi ra Malembe? (Vona bokisi leri nge “Ku Langutana Ni Ndzingo Wo Hetelela.”)

¹⁹ Hi nkarhi wa Mfumo wa Gidi ra Malembe, Yesu u ta pfuxa vanhu va tibiliyoni eku feni ivi a herisa switlhavi leswi vangiweke hi ‘nala wa hina rifu.’ (1 Kor. 15:26; Mar. 5:38-42; Mit. 24:15) Loko u languta matimu ya vanhu, u twa hi timhaka to vava, gome ni ku feriwa. Kambe loko vanhu va ri karhi va pfuxiwa, Yesu u ta sula timhaka teto to biha emiehleketweni ya vanhu lava pfuxiweke ivi a va nyika nkarhi wo tiendlela matimu ya vona lamanene. Hi ku tirhisa gandzelo ra nkutsulo u ta herisa maxangu hinkwawo lama vangiweke hi vuvabyi, nyimpi, ntungu ni tindlala. Ku engetela kwalaho, u ta hi pfuna leswaku hi kota ku tsuvula rimitsu leri hi vangelaka maxangu ni ku ri herisa, ku nga xidyoho lexi hi xi kumeke eka Adamu. (Rhom. 5:18, 19) Yesu u ta “herisa mitirho ya Diyavulosi” hi ku helela. (1 Yoh. 3:8) Ku ta endleka yini endzhaku ka sweswo?

20. Yesu ni lava 144 000 va ta ku kombisa njhani ku titsongahata hi ndlela yo hlamarisa? Hlamusela. (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni.)

²⁰ Hlaya 1 Vakorinto 15:24-28. Loko vanhu hinkwavo va ta va va hetisekile, niloko misava hinkwayo se yi hundzuriwe Paradeyisi hilaha Yehovha a a swi lavisa xiswona ku sukela eku sunguleni, Yesu ni vafumikulobye va 144 000 va ta kombisa ku titsongahata hi ndlela yo hlamarisa, hi ku tlherisela Mfumo eka Yehovha. Va ta tshika vulawuri lebyi a va ri na byona ku ringana malembe ya gidi hi ku swi rhandza  naswona hi ku rhula. Hinkwaswo leswi Mfumo wolowo wu nga ta va wu swi endlile, swi ta tshama hilaha ku nga heriki.

21, 22. (a) Ku ta va ku ri njhani laha misaveni eku heleni ka gidi ra malembe? (b) Hikwalaho ka yini Yehovha a ta tshunxa Sathana ni madimona?

²¹ Kutani Yehovha u ta endla nchumu lowu nga tolovelekangiki, nchumu lowu kombisaka leswaku u va tshemba swinene vanhu lava nga ta va va fumiwa hi mfumo wakwe laha misaveni. U ta lerisa leswaku Sathana ni madimona va tshunxiwa ekheleni ro enta leri a va pfaleriwe eka rona ku ringana malembe ya gidi. (Hlaya Nhlavutelo 20:1-3.) Loko va huma va ta vona vanhu ni misava leswi hambaneke ngopfu ni swa khale. Loko Armagedoni yi nga si fika, vanhu vo tala a va kanganyisiwile hi Sathana naswona a va nga ha ri na vun’we hikwalaho ka rivengo ni xihlawuhlawu. (Nhlav. 12:9) Kambe eku heleni ka malembe ya gidi, vanhu hinkwavo va ta va va gandzela Yehovha tanihi ndyangu wa vanhu lava rhandzanaka lava nga ni vun’we. Misava hinkwayo yi ta va yi ri Paradeyisi leyi nga ni ku rhula ni vun’we.

 ²² Hikwalaho ka yini Yehovha a ta tshunxa swigevenga leswikulu swo fana na Sathana ni madimona a swi tisa endhawini leyi nga riki na vubihi? Hikuva vanhu vo tala lava nga ta va va hanya eku heleni ka malembe ya gidi, va ta va va nga si tshama va ringiwa tanihi vagandzeri va Yehovha vo tshembeka. Vo tala va fe va nga n’wi tivi Yehovha kutani va pfuxeriwa eParadeyisini. Yehovha u va nyike vutomi a tlhela a khathalela swilaveko swa vona swa nyama ni ku va pfuna leswaku va va ni vuxaka na yena. Va ta va va nga tluleriwanga hi mikhuva yo biha, kambe va ta va va tekelele vanhu lava nga ni mahanyelo lamanene ntsena. Va ta va va hanya ni vanhu lava rhandzaka Yehovha ni ku n’wi tirhela. Hikwalaho, Sathana a nga hehla vanhu volavo lava pfuxiweke hi xihehlo lexi a hehleke Yobo ha xona, xa leswaku va gandzela Yehovha ntsena hileswi a va sirhelelaka ni ku va katekisa. (Yobo 1:9, 10) Kutani loko Yehovha a nga si tsala mavito ya hina ro hetelela ebukwini ya vutomi, u ta hi nyika nkarhi wo  kombisa leswaku ha tshembeka hi ku helela eka yena tanihi Tata wa hina ni Hosi Leyi Tlakukeke.—Nhlav. 20:12, 15.

23. Un’wana ni un’wana u ta langutana ni ndzingo wihi?

²³ Sathana u ta nyikiwa nkarhinyana wo kucetela vanhu leswaku va tshika ku tirhela Xikwembu. U ta va ringa njhani? A swi kanakanisi leswaku un’wana ni un’wana u ta ringiwa hi ndzingo wo fana ni lowu Adamu na Evha va ringiweke hi wona, ku nga ku hlawula ku hanya hi milawu ya Yehovha, ku seketela vuhosi byakwe ni ku gandzela yena kumbe ku xandzukela Xikwembu kutani a seketela Sathana.

24. Hikwalaho ka yini lava nga ta xandzuka va vuriwa Gogo na Magogo?

²⁴ Hlaya Nhlavutelo 20:7-10. Ku ni xivangelo lexi twalaka, lexi endlaka leswaku lava nga ta xandzuka eku heleni ka gidi ra malembe va vitaniwa Gogo na Magogo. Swiendlo swa vona swi ta va swi fana ni swa vaxandzuki lava Ezekiyele a profeteke leswaku va ta hlasela vanhu va Xikwembu hi nkarhi wa nhlomulo lowukulu. Ntlawa wolowo wa vanhu, ku nga “Gogo wa tiko ra Magogo,” wu vumbiwa hi matiko lama lwisanaka ni Mfumo wa Yehovha. (Ezek. 38:2) Hilaha ku fanaka, lava nga ta xandzuka eku heleni ka Mfumo wa Kreste wa Gidi ra Malembe va vuriwa “matiko.” Ku tirhisiwa ka rito leri nge matiko swa hlamarisa. Hikwalaho ka yini? Hikuva hi nkarhi wa Mfumo wa Gidi ra Malembe, ku avana kwihi na kwihi loku vangiwaka hi ku rhandza  tiko ku ta va ku herisiwile; vanhu hinkwavo va ta va va fumiwa hi mfumo wun’we, ku nga Mfumo wa Xikwembu. Hinkwerhu hi ta va hi ri tiko rin’we leri katekisiweke hi Xikwembu. Leswi vaxandzuki lava, vuprofeta byi va vulaka leswaku i Gogo na Magogo ni leswi byi vulaka leswaku i “matiko,” swi kombisa leswaku Sathana u ta swi kota ku vanga ku avana exikarhi ka vanhu van’wana va Xikwembu. A nga kona loyi a nga ta sindzisiwa ku seketela Sathana. Munhu un’wana ni un’wana la hetisekeke u ta tihlawulela.

25, 26. I vangani lava nga ta landzela Sathana naswona va ta helela kwihi?

²⁵ I vangani lava nga ta landzela Sathana? Nhlayo ya lava nga ta xandzuka yi ta “fana ni sava ra lwandle.” Xiga lexi a xi vuli swona leswaku ku ta xandzuka vanhu vo tala ngopfu. Hi swi tivisa ku yini sweswo? Ehleketa hi xitshembiso lexi Abrahama a tshembisiweke xona. Yehovha u vule leswaku vana va Abrahama a va ta fana ni “sava ra lwandle.” (Gen. 22:17, 18) Kambe nhlayo ya lava nga hetelela va ri vana vakwe i vanhu va 144 001. (Gal. 3:16, 29) Hambileswi ku nga vanhu vo tala, nhlayo yoleyo i yitsongo loko yi ringanisiwa ni nhlayo ya vanhu hinkwavo. Hilaha ku fanaka, nhlayo ya lava nga ta landzela Sathana yi nga ha va yi ri yikulu, kambe yi ta va yi nga ri yikulu ngopfu. Vaxandzuki volavo a va nge vi na khombo eka malandza ya Yehovha yo tshembeka.

 ²⁶ Lava nga ta xandzuka va ta lovisiwa hi ku hatlisa. Va ta lovisiwa swin’we na Sathana ni madimona, a va nge he pfuki va ve kona. Leswi nga ta tsundzukiwa hilaha ku nga heriki i swiboho swa vona swo biha ni vuyelo bya swiboho sweswo ntsena.—Nhlav. 20:10.

27-29. Hi byihi vuyelo lebyi nga ta kumiwa hi lava nga ta hlula ndzingo wo hetelela?

²⁷ Nilokoswiritano, lava nga ta hlula ndzingo wo hetelela, mavito ya vona ma ta tsariwa ma tlhela ma tshama tano hilaha ku nga heriki “ebukwini ya vutomi.” (Nhlav. 20:15) Kutani tanihi ndyangu lowu nga ni vun’we, vana va Yehovha vo tshembeka hinkwavo va ta n’wi gandzela hi ndlela leyi fanelaka yena ntsena.

²⁸ Ehleketa hi vumundzuku byebyo. Enkarhini lowu taka u ta tiphina hi ntirho lowu vuyerisaka ni ku va ni vanghana lavanene. Wena swin’we ni vandyangu ni vanghana va wena a mi nge he pfuki mi xanisekile ni siku ni rin’we. A wu nge he lavi gandzelo ra nkutsulo, u ta kota ku yima emahlweni ka Yehovha u nga ri na xidyoho. Un’wana ni un’wana u ta va ni vuxaka lebyikulu ni Xikwembu. Nakambe xa nkoka swinene, hinkwavo etilweni ni le misaveni va ta gandzela Yehovha hi ndlela leyi tengeke hi ku helela. Hi ndlela yoleyo, vugandzeri lebyi tengeke byi ta va byi pfuxetiwe hi ku helela!

²⁹ Xana u ta va kona leswaku u vona siku rero lerikulu? U ta va kona loko u tirhisa tidyondzo tinharhu ta nkoka leti nga ebukwini ya Ezekiyele, ku nga ku gandzela Yehovha ntsena, ku tshama hi ri ni vun’we evugandzerini lebyi tengeke ni ku rhandza van’wana. Vuprofeta  bya Ezekiyele byi vulavula hi dyondzo yin’wana yo hetelela ya nkoka leyi vanhu va faneleke va yi tiva. Hi yihi dyondzo ya kona?

30, 31. Xiga lexi nge, “va ta swi tiva leswaku hi mina Yehovha” xi ta va xi vula yini (a) eka valala va Xikwembu? (b) eka vanhu va Xikwembu?

³⁰ Ebukwini ya Ezekiyele xiga lexi nge, “va ta swi tiva leswaku hi mina Yehovha” xi humelela ko tala. (Ezek. 6:10; 39:28) Eka valala va Xikwembu, xiga xexo xi ta vula nyimpi ni rifu. Va ta kombiwa xa ncila wa bulubulu. Va ta yi dyondza ku vava nhlamuselo ya vito ra xona lerikulu leyi nge, “U Endla Leswaku Swi Va Kona.” “Yehovha wa mavuthu” u ta va “nhenha ya matimba” leyi nga ta lwa na vona. (1 Sam. 17:45; Eks. 15:3) Loko se ri va pelerile, hi kona va nga ta twisisa ntiyiso lowu wa nkoka hi Yehovha: A xi kona lexi nga n’wi sivelaka ku hetisisa xikongomelo xakwe.

³¹ Eka vanhu va Xikwembu, xiga lexi nge, “va ta swi tiva leswaku hi mina Yehovha” xi ta vula ku rhula ni vutomi. Yehovha u ta endla leswaku hi va leswi a a lava leswaku hi va swona eku sunguleni, ku nga ku va vana vakwe va majaha ni va vanhwanyana lava kotaka ku tekelela vumunhu byakwe hilaha ku heleleke. (Gen. 1:26) Nisweswi, Yehovha i Tata wa hina la nga ni rirhandzu, loyi a fanaka ni Murisi loyi a sirhelelaka tinyimpfu. Ku nga ri khale, u ta va Hosi leyi hlulaka. Loko siku rero ri nga si fika, a hi ri tekeleni enhlokweni rungula ra Ezekiyele. Siku ni siku a hi swi kombiseni hi marito ni hi swiendlo leswaku ha n’wi tiva Yehovha ni leswaku i Xikwembu xa njhani. Kutani loko nhlomulo lowukulu wu tlhekeka, a hi nge chavi nchumu. Ematshan’weni ya sweswo, hi ta ololoxa tinhloko ta hina hikuva hi ta va hi swi tiva leswaku ku kutsuriwa ka hina ku le kusuhi. (Luka 21:28) Kambe enkarhini wa sweswi, onge hi nga pfuna vanhu hinkwavo leswaku va tiva Xikwembu va tlhela va xi rhandza, tanihi leswi ku nga xona ntsena lexi faneriwaka hi ku gandzeriwa, Xikwembu lexi nga ni vito leri tlulaka mavito hinkwawo, ku nga Yehovha.—Ezek. 28:26.