Vantshwa Va Vutisa . . . 

Xana Ndzi Nga Endla Yini Leswaku Ndzi Kota Ku Va Xivulavuri Xa Le Rivaleni?

“A ndzi ehleketa leswaku vanhu va xiya swihoxo swa mina hinkwaswo ni ku nga titshembi ka mina. A ndzi nga ha titivi. A ndzi vona onge va ndzi hlekela endzeni.”—Sandy. a

HO LO ya xikolo yi tele. Kutani u twa ku vitaniwa vito ra wena, hi nkarhi wolowo vanhu va ku tlhome hi mahlo. Ku suka u yima u ya laha ku yimaka xivulavuri ku vonaka ku ri mpfhuka. Swandla swa wena swi sungula ku dzuka nyuku, matsolo ya wena ya ngundlangundla naswona hikwalaho ka swivangelo swo karhi nomu wa wena wo namba wu oma. Loko wa ha ku hi sweswo, hiloko ku xiririka nyuku ku sukela emarhameni. Ku nyumisa ka swona! U swi tiva kahle leswaku a wu nge langutani ni vabalaseli, kambe u titwa hi ndlela yoleyo.

A hi pfumeleni: Vo tala va hina ha chava loko hi ehleketa hi ku vulavula emahlweni ka vanhu. (Yeremiya 1:5, 6) Vanhu van’wana va chava ku vulavula emahlweni ya vanhu ku tlula rifu! Ku nga khathariseki leswaku u titwa njhani, kambe ku ni swivangelo leswi twalaka mayelana ni ku tsakela ku vulavula emahlweni ka vanhu. A hi kambeni swin’wana swa swona kutani hi languta leswaku hi nga humelela njhani.

Loko U Komberiwa Ku Ta Vulavula

“Ku vulavula emahlweni ka vanhu i vuswikoti lebyi lavaka hi mani na mani.” Ku vule xinavetisi xin’wana xa khoso yo dyondzela ku vulavula emahlweni ka vanhu. Ina, swi nga ha endleka swi lava u vulavula emahlweni ka vanhu ku nga ri khale. Phela, ku vulavula emahlweni ka vanhu swa khutaziwa eswikolweni swo tala. Nhwanyana un’wana la vuriwaka Tatiana u ri: “Ku ni minkarhi yo tala laha a ndzi boheka ku vulavula emahlweni ka vadyondzi-kulorhi exikolweni.” Ku hlaya xiviko, ku hlamusela leswi u swi dyondzeke ebukwini ku katsa ni swiviko swa va mahungu, swichudeni swi boheka ku va swi lunghekele ku vulavula.

Loko hi ku famba ka nkarhi u sungula ku tirha, u nga ha komberiwa leswaku u dyondzisa vatirhi-kuloni, u burisana ni khasimendhe kumbe u nyikela xiviko xa timali eka komiti-nkulu. Entiyisweni, vuswikoti byo vulavula bya pfuna eka mintirho yo hambana-hambana, ku katsa ni le ka leyi yo vika mahungu, vulawuri bya swilo, ku yimela khampani ni ku xavisa.

Kambe ku vuriwa yini hi loko u hlawula ku tirha ntirho wa mavoko kumbe ku tirha ehofisini? Ku vula ntiyiso, ku kota ku vulavula kahle loko u ta kamberiwela ntirho swi nga vula leswaku wa wu kuma ntirho kumbe e-e. Eka ntirho hi woxe, ku va ni vuswikoti byo vulavula swi nga ku pfuna. Corrine u tirhe malembe manharhu a tisela vanhu swakudya endzhaku ko heta xikolo. U ri: “Loko u  kota ku vulavula kahle, u tekiwa u kurile naswona u kota ku langutana ni vutihlamuleri. U nga ha kuma ntirho wo antswa, muholo wa le henhla kumbe ku xiximiwa ku antswa.”

Xo hetelela, vantshwa va Vakreste va tala ku vulavula emahlweni ka vanhu hi nkarhi wa vugandzeri bya vona. (Vaheveru 10:23) Taneisha u ri: “I swa nkoka ku kota ku vulavula kahle. Hi ni lunghelo ro chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu.” (Matewu 24:14; 28:19, 20) Evandlheni ni le ntirhweni wa vona wa nsimu, vantshwa va Vakreste a va nge “tshiki ku vulavula hi swilo leswi [va] swi voneke ni leswi v[a] swi tweke.”—Mintirho 4:20; Vaheveru 13:15.

Ku dyondza tindlela letinene to vulavula swi nga ku pfuna hi tindlela to hambana-hambana. Hambiswiritano, swi nga ha ku nonon’hwela loko u ehleketa hi ku suka u yima emahlweni ka ntshungu. Xana xi kona lexi u nga xi endlaka leswaku u hlula ku chava ko tano? Ina, xi kona.

Ku Hlula Ku Chava Ka Wena

Dok. Morton C. Orman la nga ni vutshila etimhakeni ta ntshikilelo ni vuswikoti byo vulavula emahlweni ka vanhu u ri: “A swi lavi leswaku u va u tlharihile kumbe u hetisekile leswaku u ta swi kota. Xikongomelo-nkulu loko u vulavula emahlweni ka vanhu hi lexi: va byele nchumu wa nkoka.” Hi marito man’wana nyikela nyingiso eka rungula ra wena, u nga karhateki hi wena n’wini kumbe hi mivilelo ya wena. Van’wana eka lembe-xidzana ro sungula a va ehleketa leswaku Pawulo a a nga ri xivulavuri lexinene, kambe leswi a a tshama a ri ni swilo swa risima swo swi vula, a a ri mpfuno. (2 Vakorinto 11:6) Hi laha ku fanaka, loko u vulavula hi nchumu lowu nga ni nkoka lowu na wena u wu tshembaka, ku chava ku ta hela hi ku olova.

Ron Sathoff, xivulavuri xin’wana lexi xi xiyekaka tlhelo muleteri, u ringanyeta leswi: U nga ehleketi leswaku rungula ra wena i ntirho. Teka rungula ra wena tanihi bulo. Ina, ringeta ku vulavula ni vayingiseri va wena—hayi tanihi ntshungu—kambe ha un’we, hilaha u nga endlaka hakona loko u bula ni munhu. Kombisa leswaku wa “khathala” hi vayingiseri va wena naswona vulavula na vona hi ndlela leyi u vulavulaka ha yona. (Vafilipiya 2:3, 4) Loko u vulavula hi ndlela ya ntolovelo swi ta ku olovela ku vulavula emahlweni ka vanhu.

Xin’wana lexi vangelaka ku karhateka i ku chava ku endla swilo leswi khomisaka tingana kumbe ku vungunyiwa hi vahlaleri. Lenny Laskowski, mutshila wa ku vulavula tlhelo muleteri, u hi tsundzuxa leswaku vayingiseri hi xitalo va yingisela hi langutelo lerinene. Laskowski u ri: “Va lava leswaku u humelela—hayi u tsandzeka.” Kutani vana ni langutelo lerinene. Loko swi koteka ringeta ku xeweta van’wana va vayingiseri va wena loko va ri karhi va fika. Ringeta ku va teka tanihi vanghana ku nga ri valala.

Nakambe tsundzuka leswaku ku chuha a ku bihanga ngopfu. Mutivi un’wana u ri: “Ku hambana ni mavonelo man’wana lama tolovelekeke, ku chuha i swinene eka wena ni le ka rungula ra wena.”  Hikwalaho ka yini swi ri tano? Ku chuha ka xiringaniso xo karhi ku kombisa ku titsongahata, leswi nga ta ku pfuna leswaku u nga titshembi ngopfu. (Swivuriso 11:2) Vanhu vo tala lava tsutsumaka, vayimbeleri ni vatlangi va ri ku chuha swintsongo swi va pfuna ku antswisa leswi va faneleke va swi endla, naswona swi tano ni hi vanhu lava vulavulaka emahlweni ka vanhu.

Swiringanyeto Leswi Pfunaka

Hi ku tirhisa swiringanyeto leswi ni swin’wana, vantshwa van’wana va Vakreste se va ni ntokoto wo karhi naswona va kota ku vulavula emahlweni ka vanhu exikolweni, entirhweni ni le mavandlheni ya ka vona. Vona loko swiringanyeto swa vona swi nga ri swingani swi ta ku pfuna.

Jade: “Veka rungula hi marito ya wena. Tiyiseka hileswaku leswi u nga ta swi vula swa pfuna. Loko u teka leswi u nga ta swi vula swi ri swa nkoka ni vayingiseri va wena va ta swi teka hi laha ku fanaka.”

Rochelle: “Ndzi swi kume swi pfuna ku tithepa hi khasete ya vhidiyo. Swi endla leswaku u vona ku tsana ka wena kambe swa pfuna. Nakambe ringeta ku hlawula nhloko-mhaka leyi u yi tsakelaka. Swi ta twala eka leswi u swi vulaka.”

Margrett: “Ndzi kume leswaku ndzi kota ku vulavula hi ndlela ya ntumbuluko naswona hi ndlela leyi ndzi vulavurisaka xiswona loko ndzi tsala tinhla-nkulu ntsena ephepheni ra mina, ku nga ri marito hinkwawo lama ndzi nga ta ma vula. Ku engetela kwalaho, ku koka moya ndzi nga si vulavula swa ndzi pfuna leswaku ndzi ntshunxeka.”

Corrine: “U nga chavi ku tihleka. Un’wana ni un’wana wa swi endla swihoxo. Lexi lavekaka i ku lwela ku endla leswi u nga swi kotaka.”

Entiyisweni, eka xin’wana ni xin’wana lexi u xi endlaka, ku fana ni le mintlangwini, eka ntivo-vuxongi kumbe vuyimbeleri, ntokoto ni ku praktisa i swa nkoka. Tatiana u bumabumela leswaku u fanele u lunghiselela leswi u nga ta swi vula ka ha sele nkarhi leswaku u ta kota ku va ni nkarhi lowu eneleke wa ku titoloveta. Naswona u nga heli mbilu. U ri: “Loko ndzi vulavula ko tala emahlweni ka vanhu, swi ya swi ndzi olovela.” Ku ni mpfuno wun’wana lowu u nga fanelangiki ku wu rivala, ngopfu-ngopfu loko u komberiwa ku vulavula leswaku u seketela vugandzeri bya ntiyiso.

Mpfuno Lowu Humaka Eka Mudyondzisi Lonkulu

Loko a ha ri jaha, Davhida, loyi a a ta va hosi ya Israyele, ana se a a ri ni ndhuma yo va “xivulavuri xo tlhariha.” (1 Samuwele 16:18) Xana a a swi kotisa ku yini? Swi vonaka onge, loko a ha ri muntshwa a a heta tiawara to tala le handle loko a langutela tinyimpfu, hi nkarhi wolowo Davhida u hlakulele vuxaka lebyikulu ni Mudyondzisi Lonkulu Yehovha Xikwembu hi ku tirhisa xikhongelo. (Pisalema 65:2) Nakambe, vuxaka lebyi byi n’wi pfune ku vulavula swi twala, hi matimba ni ndlela leyi khorwisaka hambi ku ri ehansi ka swiyimo leswi nonon’hwaka.—1 Samuwele 17:34-37, 45-47.

U nga tiyiseka leswaku loko u ri karhi u gandzela, na wena Xikwembu xi ta ku pfuna leswaku u vulavula hi ndlela leyi khorwisaka hilaha xi pfuneke Davhida hakona, xi ta ku nyika “ririmi ra lava dyondzisiweke.” (Esaya 50:4; Matewu 10:18-20) Ina, hi ku tirhisa nkarhi lowu u nga na wona ku antswisa vuswikoti bya wena byo vulavula sweswi, u nga kota ku vulavula emahlweni ka vanhu hi ndlela leyi humelelaka!

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Bokisi leri nga eka tluka 18]

Va Dyondzisiwe Ku Va Swivulavuri

Emavandlheni ya Timbhoni ta Yehovha emisaveni hinkwayo ku ni xiyimiso lexi sekeriweke eBibeleni vhiki ni vhiki xo dyondzisa, lexi vuriwaka Xikolo Xa Vutirheli Bya Le Tilweni. Swichudeni swa hlanganyela eka bulo ra ntlawa, swi nyikela tinkulumo emahlweni ka ntshungu kutani swi nyikiwa mpfuno lowu swi pfunaka leswaku swi endla nhluvuko. Xana lunghiselelo leri ra pfuna? Twana Chris loyi a nga ni malembe ya 19 loko a ku chumbutela ntokoto wakwe.

U ri: “Loko ndzi nga si tsarisa exikolweni lexi, a ndzi nga ntshunxeki loko ndzi ri exikarhi ka vanhu. A ndzi nga ehleketi leswaku ndzi nga yima emahlweni ka vanhu. Kambe van’wana evandlheni va ndzi khutazile, va ku hambiloko ndzo nghanghamela va ta swi tsakela, hi ku tiva leswaku ndzi endle matshalatshala lamakulu ku ya eplatifomo. Kutani endzhaku ka nkulumo yin’wana ni yin’wana a va tlangela leswi ndzi swi vuleke. Sweswo swi ndzi pfunile swinene.”

Namuntlha, endzhaku ka malembe ya ntlhanu a ri exikolweni lexi, Chris u lunghiselela ku nyikela nkulumo ya yena yo sungula ya timinete ta 45. Xana wa ri tirhisa lunghiselelo leri?

[Swifaniso leswi nga eka tluka 16, 17]

Ku va xivulavuri lexi nga ni vuswikoti swi nga ku pfuna etimhakeni ta vutomi to hambana-hambana