1. Hi ku ya hi 1 Petro 3:8, hikwalaho ka yini hi rhandza ku va ni vanhu lava khathalaka hi ndlela leyi hi titwaka ha yona swin’we ni vuhlayiseki bya hina?

HI RHANDZA ku va ni vanhu lava khathalaka hi ndlela leyi hi titwaka ha yona swin’we ni vuhlayiseki bya hina. Va ringeta ku tiveka exiyin’weni xa hina leswaku va twisisa leswi hi swi ehleketaka ni ndlela leyi hi titwaka ha yona. Va xiya leswi hi swi pfumalaka kutani va hi pfuna—mikarhi yin’wana hambiloko hi nga si va kombela. Ha va rhandza vanhu lava hi kombisaka “ntlhaveko wa xinakulobye.” *—Hlaya 1 Petro 3:8.

2. Hikwalaho ka yini hi fanele hi tirha hi matimba leswaku hi kombisa ntwelavusiwana?

² Leswi hi nga Vakreste, hinkwerhu hi lava ku komba van’wana ntwelavusiwana kumbe ntlhaveko wa xinakulobye. Kambe a hi mikarhi hinkwayo swi olovaka ku endla tano. Hikwalaho ka yini? Xo sungula, hileswaku a hi hetisekanga. (Rhom. 3:23) Hi ntumbuluko hi tala ku tiehleketelela hina vini. Kambe hi fanele hi tirha hi matimba leswaku hi ehleketa hi vanhu van’wana. Xa vumbirhi, van’wana va hina swi nga hi tikela ku kombisa ntwelavusiwana hikwalaho ka ndlela leyi hi kurisiweke ha yona kumbe hikwalaho ka leswi swi tshameke swi hi humelela evuton’wini. Xo hetelela, hi nga ha kuceteriwa hi langutelo ra vanhu lava hi hanyaka na vona. Emasikwini lawa yo hetelela, vo tala a va na mhaka ni ndlela leyi van’wana va titwaka ha yona. Kambe hi “lava tirhandzaka.” (2 Tim. 3:1, 2) I yini leswi nga ta hi pfuna hi hlula swihinga leswi endlaka swi hi tikela ku kombisa van’wana ntwelavusiwana?

3. (a) I yini lexi nga ta hi pfuna leswaku hi kota ku kombisa ntlhaveko wa xinakulobye? (b) I yini leswi hi nga ta swi kambisisa eka xihloko lexi?

 ³ Hi nga swi kota ku kombisa ntlhaveko wa xinakulobye loko hi tekelela Yehovha Xikwembu ni N’wana wakwe, Yesu Kreste. Yehovha i Xikwembu xa rirhandzu naswona u hi vekela xikombiso lexinene ngopfu xo khathala hi van’wana. (1 Yoh. 4:8) Yesu u tekelele vumunhu bya Tata wakwe hi ku helela. (Yoh. 14:9) Loko a ha ri laha misaveni, u kombise ndlela leyi vanhu va nga wu kombisaka ha yona ntwelavusiwana. Eka xihloko lexi, hi ta rhanga hi ku kambisisa ndlela leyi Yehovha na Yesu va swi kombiseke ha yona leswaku va khathala hi ndlela leyi van’wana va titwaka ha yona. Kutani hi ta kambisisa ndlela leyi hi nga xi tekelelaka ha yona xikombiso xa vona.

4. Esaya 63:7-9, yi swi kombisa njhani leswaku Yehovha wa khathala hi ndlela leyi malandza yakwe ma titwaka ha yona?

⁴ Bibele yi dyondzisa leswaku Yehovha wa khathala hi ndlela leyi malandza yakwe ma titwaka ha yona. Hi xikombiso, xiya ndlela leyi Yehovha a titweke ha yona loko Vaisrayele va khale va weriwa hi miringo yo hambanahambana. Rito ra Xikwembu ri ri: “Enkarhini wa maxangu ya vona hinkwawo, na yena a a ri emaxangwini.” (Hlaya Esaya 63:7-9.) Endzhakunyana, hi ku tirhisa muprofeta Zakariya, Yehovha u vule leswaku loko vanhu vakwe va xanisiwa, swi fana ni loko ku xanisiwa yena. Yehovha u byele malandza yakwe a ku: “Loyi a mi khumbaka u khumba ndzololo ya tihlo ranga.” (Zak. 2:8) Mawaku ndlela yonghasi leyi kombisaka leswaku Yehovha wa khathala hi vanhu vakwe!

5. Vula xikombiso xa leswi Yehovha a swi endleke leswaku a pfuna malandza yakwe lama xanisekaka.

⁵ Yehovha a ngo ma twela vusiwana ntsena malandza yakwe lama xanisekaka. U endla swo karhi leswaku a ma pfuna. Hi xikombiso, loko Vaisrayele va ri evuhlongeni eEgipta, Yehovha a ku twa ku vava loku a va ku twa kutani u susumeteleke ku va pfuna. Yehovha u byele Muxe a ku: “Entiyisweni ndzi vone ku xaniseka ka vanhu va mina . . . , naswona ndzi twe xirilo xa vona . . . Ndza ku tiva swinene ku vava loku va ku twaka. Kutani ndza rhelela ndzi ya va kutsula evokweni ra Vaegipta.” (Eks. 3:7, 8) Leswi Yehovha a va twela vusiwana vanhu vakwe u va ntshunxile evuhlongeni. Endzhaku ka malembe yo tala, loko se Vaisrayele  va ri eTikweni leri Tshembisiweke, va hlaseriwe hi valala va vona. Xana Yehovha u titwe njhani? Bibele yi ri: “A a tisola [a va twela vusiwana] hikwalaho ka ku konya ka vona hikuva vatshikileri va vona a va va yingayingisa.” Nakambe ntwelavusiwana wu susumetele Yehovha leswaku a pfuna vanhu vakwe. U rhumele vaavanyisi leswaku va ponisa Vaisrayele eka valala va vona.—Vaav. 2:16, 18.

6. Vula xikombiso xa ndlela leyi Yehovha a kombiseke ha yona leswaku wa khathala hi munhu loyi a ehleketaka swilo leswi hoxeke.

⁶ Yehovha u kombise leswaku wa khathala hi ndlela leyi vanhu vakwe va titwaka ha yona, hambiloko mikarhi yin’wana va ehleketa swilo leswi hoxeke. Ehleketa hi Yonasi. Xikwembu xi rhume muprofeta loyi leswaku a ya chumayela rungula ra vuavanyisi eka Vaninivha. Loko va hundzuka, Xikwembu xi hlawule ku ka xi nga va lovisi. Hambiswiritano, sweswo a swi n’wi tsakisanga Yonasi. ‘U hlundzuke ngopfu’ hikuva vuprofeta byakwe bya leswaku muti wa Ninivha wu ta lovisiwa a byi hetisekanga. Kambe Yehovha u n’wi lehisele mbilu Yonasi kutani a n’wi pfuna leswaku a lulamisa miehleketo yakwe. (Yon. 3:10–4:11) Hi ku famba ka nkarhi, Yonasi u twisise leswi Yehovha a a n’wi dyondzisa swona naswona Yehovha u tlhele a n’wi tirhisa ku tsala rungula leri leswaku ri ta hi pfuna.—Rhom. 15:4. *

7. Ndlela leyi Yehovha a tirhisaneke ha yona ni malandza yakwe yi hi tiyisekisa yini?

⁷ Ndlela leyi Yehovha a tirhisaneke ha yona ni vanhu vakwe, yi hi tiyisekisa leswaku u ni ntwelavusiwana eka malandza yakwe. Wa ku vona ku vava ni ku xaniseka loku un’wana ni un’wana wa hina a ku twaka. Yehovha “u yi tiva kahle mbilu ya vana va vanhu.” (2 Tikr. 6:30) U twisisa miehleketo ya hina hinkwayo naswona u tiva ni leswi hi nga ta ka hi nga swi koti ku swi endla. Naswona a “nge [hi] tshiki [hi] ringiwa hi ndlela leyi tlulaka leswi [hi] nga swi tiyiselaka.” (1 Kor. 10:13) Xitshembiso xexo xa chavelela hakunene!

8-10. I yini leswi pfuneke Yesu leswaku a khathala hi vanhu van’wana?

⁸ Loko Yesu a ri laha misaveni, a a khathala swinene hi vanhu van’wana. Ku ni swilo swinharhu leswi pfuneke Yesu leswaku a khathala hi vanhu van’wana. Xo sungula, hilaha swi boxiweke hakona eku sunguleni, vumunhu bya Yesu byi fana ni bya Tata wakwe wa le tilweni. Ku fana ni Tata wakwe, Yesu a a rhandza vanhu. Hambileswi a a rhandza swilo hinkwaswo leswi a pfuneke Yehovha ku swi endla, Yesu a a ‘va rhandza swinene vana va vanhu.’ (Swiv. 8:31) Rirhandzu ri susumetele Yesu leswaku a khathala hi ndlela leyi van’wana va titwaka ha yona.

⁹ Xa vumbirhi, ku fana na Yehovha, Yesu a a kota ku vona leswi nga embilwini. A a kota ku vona ndlela leyi vanhu va titwaka ha yona. (Mat. 9:4; Yoh. 13:10, 11) Hikwalaho loko Yesu a xiya leswaku vanhu a va ri ni gome swinene, u susumeteleke ku va chavelela.—Esa. 61:1, 2; Luka 4:17-21.

¹⁰ Xa vunharhu, Yesu u ve ni swiphiqo swin’wana swo fana ni swa vanhu lava a hanya na vona. Hi xikombiso, swi vonaka onge Yesu u kulele endyangwini wa swisiwana. Loko Yesu a ri karhi a tirha ni Tata wakwe wa muwundli ku nga Yosefa, u dyondze ku endla ntirho wo tika wa mavoko. (Mat. 13:55; Mar. 6:3) Nakambe swi vonaka onge Yosefa u fe Yesu a nga si heta vutirheli byakwe bya laha misaveni. Kutani Yesu a nga ha va a twe ku vava loku vanhu va ku twaka loko va feriwa hi xaka ra le kusuhi. Nakambe Yesu a a swi tiva leswaku swi njhani ku va ni swirho swa ndyangu leswi nga ni vukhongeri byin’wana. (Yoh. 7:5) Swiyimo sweswo swin’we ni swin’wana swi  fanele swi pfune Yesu ku twisisa swiphiqo leswi vanhu va nga na swona swin’we ni ndlela leyi va titwaka ha yona.

11. Swi vonake njhani leswaku Yesu wa khathala? Hlamusela. (Vona xifaniso xa xifunengeto.)

¹¹ Ndlela leyi Yesu a a khathala ha yona yi vonake swinene loko a endla masingita. Yesu a a nga endli masingita hileswi a boheka. A a “susumetiwa hi ntwela-vusiwana” leswaku a pfuna vanhu lava a va xaniseka. (Mat. 20:29-34; Mar. 1:40-42) Hi xikombiso, ehleketa ndlela leyi Yesu a a titwa ha yona loko a teka wanuna loyi a feke tindleve a famba na yena ekule ni ntshungu kutani a n’wi hanyisa kumbe loko a pfuxa xijahatana xa noni lexi a xo va xoxe. (Mar. 7:32-35; Luka 7:12-15) Yesu a a va twela vusiwana vanhu volavo naswona a a lava ku va pfuna.

12. Hi ku ya hi Yohane 11:32-35, Yesu u wu kombise njhani ntlhaveko wa xinakulobye eka Marta na Mariya?

¹² Yesu u kombise ntlhaveko wa xinakulobye eka Marta na Mariya. Loko a vona gome leri a va ri na rona hikwalaho ko feriwa hi buti wa vona, Lazaro, ‘Yesu u humese mihloti.’ (Hlaya Yohane 11:32-35.) A a nga rili hileswi a lahlekeriwe hi munghana wakwe lonkulu. Phela a a swi tiva leswaku u ta pfuxa Lazaro. Ematshan’weni ya sweswo, Yesu a rila hileswi a ku tiva ku vava loku vanghana vakwe a va ku twa hikwalaho ko feriwa hi Lazaro.

13. Hikwalaho ka yini swi hi khutaza ku tiva leswaku Yesu a a va twela vusiwana vanhu?

¹³ Ku tiva leswaku Yesu a ri ni ntwelavusiwana swa hi khutaza. I ntiyiso leswaku yena a a hetisekile. Kambe ha n’wi rhandza hikuva a khoma van’wana hi ndlela ya ntwelavusiwana. (1 Pet. 1:8) Swa hi khutaza ku tiva leswaku sweswi i Hosi ya Mfumo wa Xikwembu. Ku nga ri khale u ta herisa ku xaniseka hinkwako. Leswi Yesu a hanyeke laha misaveni, u le ka xiyimo lexinene xo pfuna vanhu leswaku va hlakarhela eka ku vava ni ku xaniseka loku va vangeriweke kona hi mfumo wa Sathana. Entiyisweni, hi katekile leswi hi nga ni Mufumi loyi a nga ta “hi tshandzisa eku tsaneni ka hina.”—Hev. 2:17, 18; 4:15, 16.

14. Hi ku ya hi Vaefesa 5:1, 2, hi susumeteleka ku endla yini?

¹⁴ Loko hi ehleketa hi xikombiso xa Yehovha na Yesu, hi titwa hi susumeteleka ku wu kombisa swinene ntlhaveko wa xinakulobye. (Hlaya Vaefesa 5:1, 2.) A hi nge koti ku vona leswi nga etimbilwini ta vanhu ku fana na vona. Nilokoswiritano, hi nga ringeta ku twisisa ndlela leyi van’wana va titwaka ha yona. (2 Kor. 11:29) Ku hambana ni vanhu lava nga riki na mhaka ni vanhu van’wana, hi tikarhatela ku ka hi “nga veki tihlo etimhakeni ta [hina] ntsena, kambe ni le timhakeni ta van’wana.”—Filp. 2:4.

15. I vamani lava ngopfungopfu va faneleke va kombisa ntlhaveko wa xinakulobye?

¹⁵ Vakulu hi vona lava ngopfungopfu va faneleke va kombisa ntlhaveko wa xinakulobye. Va swi tiva leswaku va ta tihlamulela eka Yehovha hikwalaho ka ndlela leyi va khathalelaka tinyimpfu takwe ha yona. (Hev. 13:17) Leswaku vakulu va kota ku pfuna vamakwerhu va fanele va va ni ntwelavusiwana. Vakulu va nga kombisa ntlhaveko wa xinakulobye hi ndlela yihi?

16. Xana nkulu u wu kombisa njhani ntwelavusiwana naswona hikwalaho ka yini leswi swi ri swa nkoka?

¹⁶ Nkulu u kombisa ntwelavusiwana hi ku tinyika nkarhi wo va ni Vakrestekulobye. U va vutisa swivutiso, a va yingisela ni ku va lehisela mbilu. Sweswo i swa nkoka, ngopfungopfu loko yin’wana ya tinyimpfu takwe leti rhandzekaka yi lava ku phofula ndlela leyi yi titwaka ha yona kambe swi yi tikela. (Swiv. 20:5) Loko nkulu a tinyika nkarhi wo va ni vamakwerhu hi ku tirhandzela, va ta n’wi tshemba swinene, va titwa va ri ni munghana ni ku n’wi rhandza.—Mint. 20:37.

17. Vamakwerhu vo tala va vula leswaku hi yihi mfanelo ya nkoka swinene leyi vakulu va faneleke va va na yona? Vula xikombiso.

¹⁷ Vamakwerhu vo tala va vula leswaku va  tsakisiwa hi vakulu lava khathalaka hi van’wana. Hikwalaho ka yini? Adelaide u ri: “Swa olova ku vulavula na vona hikuva wa swi tiva leswaku va ta ku twisisa.” U engetela a ku: “U nga kota ku xiya leswaku va khathala ha wena eka ndlela leyi va angulaka ha yona loko u vulavula na vona.” Makwerhu loyi a tlangelaka ndlela leyi nkulu a n’wi khomeke ha yona u ri: “Ndzi vone nkulu a tengatenga mihloti loko ndzi ri karhi ndzi n’wi hlamusela xiyimo xa mina. A ndzi nge pfuki ndzi swi rivarile sweswo.”—Rhom. 12:15.

18. Hi nga swi kotisa ku yini ku va ni ntlhaveko wa xinakulobye?

¹⁸ I ntiyiso leswaku vakulu a hi vona ntsena lava faneleke va kombisa ntlhaveko wa xinakulobye. Hinkwerhu hi nga va na yona mfanelo leyi. Njhani? Ringeta ku twisisa swiphiqo leswi swirho swa ndyangu swin’we ni vamakwerhu va nga na swona. Kombisa leswaku wa khathala hi vantshwa evandlheni swin’we ni lava vabyaka, lava dyuhaleke ni lava feriweke hi lava va va rhandzaka. Va vutise leswaku swi famba njhani swa vutomi. Rhiya ndleve loko va ku byela ndlela leyi va titwaka ha yona. Va kombise leswaku u xi twisisa kahle xiyimo xa vona. Loko swi koteka va pfune. Loko hi endla tano, hi va hi kombisa rirhandzu hi swiendlo.—1 Yoh. 3:18.

19. Hikwalaho ka yini hi fanele hi ringanisela loko hi ri karhi hi ringeta ku pfuna van’wana?

¹⁹ Hi fanele hi ringanisela loko hi ri karhi hi ringeta ku pfuna van’wana. Hikwalaho ka yini? Hikuva vanhu va angula hi tindlela leti nga faniki loko va ri ni swiphiqo. Van’wana va lava ku vulavula hi swiphiqo swa vona kasi van’wana a va swi lavi ku endla tano. Hambileswi hi lavaka ku va pfuna, a hi fanelanga hi vutisa swivutiso leswi nga ta va khomisa tingana. (1 Tes. 4:11) Hambiloko van’wana va hi byela ndlela leyi va titwaka ha yona, swi nga endleka hi nga pfumelelani na vona. Kambe hi fanele hi tsundzuka leswaku leyi i ndlela leyi va titwaka ha yona. Hi fanele hi hatlisa emhakeni yo yingisela kutani hi nonoka emhakeni yo vulavula.—Mat. 7:1; Yak. 1:19.

20. I yini leswi hi nga ta swi kambisisa eka xihloko lexi landzelaka?

²⁰ Hi lava ku kombisa ntlhaveko wa xinakulobye evandlheni kambe hi lava ku tlhela hi kombisa mfanelo leyi yo saseka ensin’wini. Hi nga wu kombisa njhani ntlhaveko wa xinakulobye loko hi endla vadyondzisiwa? Sweswo hi ta swi kambisisa eka xihloko lexi landzelaka.