Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

XIHLOKO LEXI DYONDZIWAKA 38

“Tanani Eka Mina, . . . Ndzi Ta Mi Phyuphyisa”

“Tanani Eka Mina, . . . Ndzi Ta Mi Phyuphyisa”

“Tanani eka mina, n’wina hinkwenu lava tirhaka hi matimba ni lava tikeriwaka, ndzi ta mi phyuphyisa.”—MAT. 11:28.

RISIMU 17 “Ndza Swi Lava”

LESWI HI NGA TA SWI DYONDZA *

1. Hi ku ya hi Matewu 11:28-30, hi xihi xitshembiso lexi Yesu a xi endleke?

YESU u tshembise ntshungu lowu a wu n’wi yingiserile xitshembiso xo tsakisa. Yesu u te: “Tanani eka mina, . . . ndzi ta mi phyuphyisa.” (Hlaya Matewu 11:28-30.) Xitshembiso lexi a ta xi hetisisa hakunene. Hi xikombiso, ehleketa hi leswi a swi endleleke wansati loyi a karhatiwa hi mavabyi lama nga ni khombo.

2. Yesu u n’wi endlele yini wansati loyi a vabya?

2 Wansati yoloye a ku ri khale a lava ku pfuniwa. U ye eka madokodela yo tala hi ku tshemba leswaku ma ta n’wi pfuna. Kambe endzhaku ka malembe ya 12 a ha vabya. Hi ku ya hi Nawu, a a nga tenganga. (Lev. 15:25) Kutani u twe leswaku Yesu wa swi kota ku horisa lava vabyaka, hiloko a famba a n’wi lava. Loko a n’wi kumile, u khumbe emakumu ka nguvu yakwe ya le handle kutani hi ku hatlisa vuvabyi byakwe byi hola! Yesu a nga lo hanyisa wansati yoleyo ntsena, u tlhela a n’wi endla a titwa a ri ni xindzhuti. Hi xikombiso, loko a vulavula na yena u tirhise rito leri kombisaka xichavo ni rirhandzu leri nge, “N’wananga.” A swi kanakanisi leswaku wansati yoloye, u titwe a phyuphyile hakunene!—Luka 8:43-48.

3. Hi swihi swivutiso leswi hi nga ta swi hlamula?

3 Xiya leswaku wansati yoloye, hi yena a nga ya eka Yesu. U endle matshalatshala leswaku a ya eka yena. Swa ha ri tano ninamuntlha, loko hi lava ku ya eka Yesu hi fanele hi endla matshalatshala. Namuntlha, Yesu a nge va hanyisi hi singita vanhu lava vabyaka lava yaka eka yena. Hambiswiritano, ninamuntlha wa ha rhamba vanhu, u ri: “Tanani eka mina, . . . ndzi ta mi phyuphyisa.” Eka nhlokomhaka leyi, hi ta hlamula swivutiso swa ntlhanu leswi landzelaka: Hi nga ya njhani eka Yesu? Yesu a vula yini loko a ku: “Tlhandlekani joko ra mina ehenhla ka n’wina”? I yini leswi hi nga swi dyondza eka Yesu? Hikwalaho ka yini ntirho lowu a hi nyikeke wona wu phyuphyisa? Hi nga ya emahlweni hi phyuphya ehansi ka joko ra Yesu hi ndlela yihi?

“TANANI EKA MINA”

4-5. Hi tihi tindlela tin’wana leti hi nga yaka eka Yesu ha tona?

4 Ndlela yin’wana leyi hi nga yaka eka Yesu ha yona i ku dyondza hi swilo leswi a swi vuleke ni leswi a swi endleke. (Luka 1:1-4) A ku na munhu loyi a nga hi endlelaka swilo leswi, hi fanele hi tidyondzela hi hexe. Nakambe hi ya eka Yesu hi ku endla xiboho xo khuvuriwa kutani hi va vadyondzisiwa va Kreste.

5 Ndlela yin’wana leyi hi nga yaka eka Yesu ha yona i ku ya eka vakulu loko hi lava ku pfuniwa. Yesu u tirhisa vona tanihi leswi va nga “tinyiko leti nga vanhu” leswaku a khathalela tinyimpfu takwe. (Efe. 4:7, 8, 11; Yoh. 21:16; 1 Pet. 5:1-3) Hi fanele hi ya eka vona hi va kombela va hi pfuna. Hi nga tibyeli leswaku vakulu va ta swi tiva leswi hi karhataka ni leswi hi swi lavaka. Xiya leswi makwerhu Julian a swi vuleke, u ri: “Ndzi boheke ku tshika ku tirha eBethele hikwalaho ka mavabyi, un’wana wa vanghana va mina u ndzi byele leswaku ndzi kombela vakulu va ta ndzi pfuna. Eku sunguleni, a ndzi vona onge a swi kali swi lava ndzi pfuniwa hi vakulu. Kambe eku heteleleni, ndzi va komberile naswona ndlela leyi va ndzi pfuneke ha yona i yin’wana ya tinyiko ta risima leyi ndzi tshameke ndzi nyikiwa yona.” Vakulu vo fana ni lava pfuneke Julian, va nga hi pfuna leswaku hi tiva “mianakanyo ya Kreste,” ku nga ku tekelela ndlela leyi a a endla swilo ha yona. (1 Kor. 2:16; 1 Pet. 2:21) Leyi hi yin’wana ya tinyiko ta risima leti va nga hi nyikaka yona.

“TLHANDLEKANI JOKO RA MINA EHENHLA KA N’WINA”

6. Yesu a vula yini loko a ku: “Tlhandlekani joko ra mina ehenhla ka n’wina”?

6 Loko Yesu a ku: “Tlhandlekani joko ra mina ehenhla ka n’wina,” swi nga endleka a vula leswi, “Amukelani vulawuri bya mina.” Kumbexana a vula leswi, “Nghenani ejokweni na mina hi ta tirhela Yehovha swin’we.” Rito leri nge joko ri katsa ku tirha.

7. Hi ku ya hi Matewu 28:18-20, hi wihi ntirho lowu hi nyikiweke wona naswona i yini leswi hi nga tiyisekaka ha swona?

7 Hi kombisa leswaku hi amukela xirhambo xa Yesu loko hi nyiketela vutomi bya hina eka Yehovha hi tlhela hi khuvuriwa. Xirhambo lexi xi kongomisiwe eka vanhu hinkwavo, Yesu u amukela un’wana ni un’wana loyi a lavaka ku tirhela Xikwembu hi mbilu hinkwayo. (Yoh. 6:37, 38) Valandzeri va Kreste hinkwavo va katseka eku endleni ka ntirho lowu Yehovha a wu nyikeke Yesu. Hi nga tiyiseka leswaku mikarhi hinkwayo Yesu u ta hi pfuna loko hi ri karhi hi endla ntirho lowu.—Hlaya Matewu 28:18-20.

“MI DYONDZA EKA MINA”

Phyuphyisa van’wana hilaha yesu a endleke hakona (Vona tindzimana 8-11) *

8-9. Hikwalaho ka yini vanhu lava a va titsongahata a va ya eka Yesu naswona hi swihi swivutiso leswi hi faneleke hi tivutisa swona?

8 Vanhu lava a va titsongahata a va ya eka Yesu. (Mat. 19:13, 14; Luka 7:37, 38) Hikwalaho ka yini? Xiya ndlela leyi Yesu a hambane ha yona ni Vafarisi. Vafarisi a va nga ri na mhaka ni vanhu naswona a va tikukumuxa. (Mat. 12:9-14) Kambe Yesu a a khathala hi vanhu naswona a a titsongahata. Vafarisi a va rhandza swikhundlha ni ku tekiwa va ri va nkoka swinene. Yesu u khutaze vadyondzisiwa vakwe ku papalata mukhuva wona tano naswona u va dyondzise leswaku va fanele va ti teka tanihi mahlonga. (Mat. 23:2, 6-11) Vafarisi a va khoma vanhu hi voko ra nsimbi. (Yoh. 9:13, 22) Yesu u phyuphyise vanhu hi swiendlo ni hi marito.

9 Xana se u swi dyondzile sweswo eka Yesu? Tivutise: ‘Xana ndzi tiviwa hi ku titsongahata ni ku va munhu wo rhula? Xana ndza yi endla mitirho leyi vonakaka yi ri ya xiyimo xa le hansi leswaku ndzi tirhela van’wana? Xana ndzi ni musa?’

10. Yesu a endla leswaku vanhu lava a tirha na vona va titwa njhani?

10 Yesu a endla leswaku vanhu lava a tirha na vona va titwa va ntshunxekile naswona a swi n’wi tsakisa ku va letela. (Luka 10:1, 19-21) A khutaza vadyondzisiwa vakwe ku vutisa loko swilo va nga swi twisisi naswona a tiyimiserile ku twa mavonelo ya vona. (Mat. 16:13-16) Vadyondzisiwa va Yesu a va tsakile swinene ku fana ni swimilana leswi byariweke entangeni lowu khathaleriwaka kahle. Va yingise leswi Yesu a va dyondziseke swona naswona va kume vuyelo lebyinene loko va ri karhi va chumayela mahungu lamanene.

Ngheneka u tlhela u va ni xinghana

Tirha hi ku hiseka

Titsongahate u tlhela u tirha hi matimba *

11. Hi swihi swivutiso leswi hi faneleke hi tivutisa swona?

11 Xana u ni vulawuri byo karhi? Loko swi ri tano, tivutise: ‘Xana ndzi va khoma njhani vanhu entirhweni kumbe ekaya? Xana ndzi endla leswaku ku va ni ku rhula? Xana ndza va khutaza van’wana ku vutisa swivutiso? Xana ndzi tiyimiserile ku yingisa mavonelo ya vona?’ A hi fanelanga hi fana ni Vafarisi lava a va hlundzuka loko vanhu va va vutisa swivutiso, va tlhela va xanisa vanhu lava a va ri ni mavonelo yo hambana ni ya vona.—Mar. 3:1-6; Yoh. 9:29-34.

“MI TA KUMELA MIMOYAXIVIRI YA N’WINA KU PHYUPHYA”

12-14. Hikwalaho ka yini ntirho lowu Yesu a hi nyikeke wona wu phyuphyisa?

12 Hikwalaho ka yini swi hi phyuphyisa ku endla ntirho lowu Yesu a hi nyikeke wona? Ku ni swivangelo swo tala kambe xiya swi nga ri swingani.

13 Hi ni valanguteri lavanene ngopfu. Yehovha, Mulanguteri wa hina la Tlakukeke, a nga na tihanyi naswona u ni moya wo tlangela. Wa wu tlangela ntirho lowu hi wu endlaka. (Hev. 6:10) U hi nyika matimba yo kota ku endla ntirho lowu a hi nyikeke wona. (2 Kor. 4:7; Gal. 6:5) Hosi ya hina Yesu, u hi vekele xikombiso lexinene. (Yoh. 13:15) Vakulu lava hi khathalelaka emavandlheni va tikarhatela ku tekelela Yesu, “murisi lonkulu.” (Hev. 13:20; 1 Pet. 5:2) Va tikarhatela ku va ni musa, ku hi khutaza ni ku va ni xivindzi loko va ri karhi va hi wundla ni ku hi sirhelela.

14 Hi ni vanghana lavanene ngopfu. A va kona vanhu van’wana lava nga ni vun’we kumbe lava rhandzanaka ku fana na hina. Ehleketa hileswi: Hi tirha ni vanhu lava nga ni mahanyelo lamanene kambe a va titlakusi. Va ni vuswikoti kambe va titsongahata naswona va teka van’wana va ri lava tlakukeke eka vona. A va hi teki tanihi vatirhikulobye kambe va hi teka tanihi vanghana va vona. Ndlela leyi va hi rhandza ha yona i yi kulu swinene lerova va tiyimisele hambi ku ri ku hi fela!

15. Hi fanele hi titwa njhani hi ntirho lowu hi wu endleka?

15 Hi ni ntirho wa nkoka ngopfu. Hi dyondzisa vanhu ntiyiso hi Yehovha ni ku paluxa mavunwa ya Diyavulosi. (Yoh. 8:44) Sathana u endla vanhu va titwa va tshikilelekile naswona va nga ri na ntshembo. Hi xikombiso, u lava tshemba leswaku Yehovha a nge hi rivaleli swidyoho swa hina naswona a nga hi rhandzi. Hakunene mavunwa lawa ma heta mongo! Loko hi ya eka Kreste, hi rivaleriwa swidyoho. Nakambe ntiyiso wa mhaka hi lowu, Yehovha wa hi rhandza swinene. (Rhom. 8:32, 38, 39) Hakunene swa tsakisa ku pfuna vanhu va dyondza ku tshemba Yehovha ni ku va vona va cinca mahanyelo ya vona!

YANA EMAHLWENI U PHYUPHYA EHANSI KA JOKO RA YESU

16. Ndzhwalo lowu Yesu a kombeleke leswaku hi wu rhwala wu hambana njhani ni mindzhwalo leyin’wana?

16 Ndzhwalo lowu Yesu a kombeleke leswaku hi wu rhwala wa hambana ni mindzhwalo leyin’wana. Hi xikombiso, vanhu vo tala loko va chayisa entirhweni va va va karhele swinene naswona va nga tsakanga. Ku hambana ni sweswo, loko hi chayisa entirhweni lowu Yehovha na Kreste va hi nyikeke wona, ha phyuphya swinene. Mikarhi yin’wana hi chayisa entirhweni hi karhele ivi hi tikoka hi ya etidyondzweni nimadyambu. Kambe, hakanyingi loko hi vuya etidyondzweni, hi vuya hi phyuphyile naswona hi ri ni matimba. Hi titwa hi ndlela leyi fanaka loko hi vuya ensin’wini ni loko hi heta ku va ni dyondzo ya Bibele ya munhu hi yexe. Entiyisweni, hi phyuphya ngopfu ku tlula matimba lawa hi ma tirhiseke!

17. Hikwalaho ka yini hi fanele hi ringanisela ni ku va ni vuxiyaxiya?

17 Hi fanele hi ringanisela. Matimba ya hina a ma ringani hikwalaho hi fanele hi va ni vuxiyaxiya eka leswi hi swi endlaka. Hi xikombiso, hi nga ha tlanga hi matimba ya hina hi ri karhi hi tihlengeletela rifuwo. Xiya leswi Yesu a swi byeleke jaha leri fuweke leri n’wi vutiseke ri ku: “Xana ndzi fanele ndzi endla yini leswaku ndzi kuma ndzhaka ya vutomi lebyi nga heriki?” Jaha rero a ri wu yingisa Nawu. Swi tikomba onge a ri ri munhu lonene hikuva Evhangeli ya Marka yi ri, Yesu “a titwa a [ri] rhandza.” Yesu u rhambe jaha rero a ku: “Famba, u ya xavisa swilo leswi u nga na swona . . . u ta, u va mulandzeri wa mina.” Jaha rero ri ve ni gome, swi tikomba onge a ri nga ta swi kota ku siya “swilo swo tala” leswi a ri ri na swona. (Mar. 10:17-22) Xisweswo, ri ale ku rhwala joko ra Yesu naswona ri ye emahlweni ri va hlonga ra “Rifuwo.” (Mat. 6:24) Xana wena a wu ta va u endle yini?

18. I yini leswi hi faneleke hi swi endla nkarhi ni nkarhi naswona hikwalaho ka yini?

18 Nkarhi na nkarhi hi fanele hi kambisisa swilo leswi hi swi rhangisaka evuton’wini bya hina. Hikwalaho ka yini? Hi lava ku tiyiseka loko ha ha ma tirhisa hi vutlhari matimba ya hina. Xiya leswi Mark a swi vulaka, u ri: “Ndzi hete malembe yo tala ndzi tibyela leswaku ndzi hanya vutomi byo olova. A ndzi ri phayona kambe a ndzi tikarhatela ku va ni mali ni ku hanya emafurheni. Hambiswiritano, a ndzi tivutisa leswaku hikwalaho ka yini ndzi koka exilogweni. Kutani ndzi xiye leswaku a ndzi rhangisa swilaveko swa mina ndzi hetelela hi ntirho wa Yehovha.” Mark u cince langutelo rakwe kutani a sungula ku rhangisa ntirho wa Yehovha. U ri: “A ndzi pfa ndzi vilela mikarhi yin’wana kambe Yehovha na Yesu va ndzi pfunile leswaku ndzi hlula mitlhontlho leyi a ndzi langutane na yona.”

19. Hikwalaho ka yini swi ri swa nkoka ku va ni langutelo lerinene?

19 Hi ta ya emahlweni hi phyuphya ehansi ka joko ra Yesu loko hi endla swilo leswi swinharhu. Xo sungula, tshama u ri ni langutelo lerinene. Hi tirhela Yehovha kutani hi fanele hi n’wi tirhela hi ndlela leyi a lavaka ha yona. Hi vatirhi naswona Yehovha i N’wini wa hina. (Luka 17:10) Loko ho ringeta ku endla ntirho wakwe hi ndlela ya hina hi ta tivavisa. Hambi ku ri nkuzi leyi nga ni matimba yi nga karhala kumbe yi vaviseka loko yi ringeta ku hambuka ejokweni ra n’wini wa yona. Kambe loko hi endla ntirho wa Yehovha hi ndlela leyi a lavaka hi wu endla ha yona, hi ta kuma matimba yo endla swo tala ku tlula leswi a hi swi ehleketa. Tsundzuka, a nga kona munhu loyi a nga endlaka leswaku ku rhandza ka Yehovha ku nga endleki.—Rhom. 8:31; 1 Yoh. 4:4.

20. I yini lexi faneleke xi hi susumetela ku rhwala joko ra Yesu?

20 Xa vumbirhi, tirha hi xikongomelo lexinene. Xikongomelo xa hina i ku yisa ku dzuneka eka Yehovha, Tata wa hina la nga ni rirhandzu. Vanhu va le nkarhini wa Yesu lava a va ri ni makwanga naswona a va n’wi landzela hi xikongomelo xo lava ku vuyeriwa, va hatle va heleriwa hi ntsako kutani va tshika joko rakwe. (Yoh. 6:25-27, 51, 60, 66; Filp. 3:18, 19) Kambe, lava a va ri ni xikongomelo lexinene naswona a va rhandza Xikwembu ni vanhukulobye, va rhwale joko ra Yesu vutomi bya vona hinkwabyo, va ri ni ntshembo wo ya tirha na Kreste etilweni. Ku fana na vona, hi ta tshama hi tsakile loko hi rhwala joko ra Yesu hi xikongomelo lexinene.

21. Hi ku ya hi Matewu 6:31-33, i yini leswi hi nga swi langutelaka eka Yehovha?

21 Xa vunharhu, ringanisela eka leswi u swi languteleke. Hi hlawule ku titsona swo karhi evuton’wini ni ku tirha hi matimba. Yesu u hi lemukisile leswaku hi ta xanisiwa. Kambe hi nga langutela leswaku Yehovha u ta hi nyika matimba yo tiyisela miringo leyi hi hlangavetanaka na yona. Loko hi tiyisela, ripfumelo ra hina ri ta tiya swinene. (Yak. 1:2-4) Hi nga tlhela hi langutela leswaku Yehovha u ta hi nyika leswi hi swi lavaka, Yesu u ta hi khathalela naswona vamakwerhu va ta hi khutaza. (Hlaya Matewu 6:31-33; Yoh. 10:14; 1 Tes. 5:11) Hakunene hi ni swilo hinkwaswo leswi hi swi lavaka!

22. Hi khensa yini?

22 Wansati loyi Yesu a n’wi hanyiseke u nambe a phyuphya hi siku leri a hanyeke ha rona. Kambe a ta phyuphya hilaha ku heleleke ntsena loko a va mudyondzisiwa wo tshembeka wa Kreste. U ehleketa leswaku u endle yini? Loko ku ri leswaku u hlawule ku rhwala joko ra Yesu, ehleketa nkateko lowu a nga ta va a wu kumile wa ku tirha na Yesu etilweni! Hinkwaswo leswi a titsoneke swona leswaku a landzela Kreste ku ta va ku nga ri nchumu loko swi pimanisiwa ni nkateko wolowo. Swi nga ri na mhaka leswaku hi ni ntshembo wo ya hanya etilweni kumbe laha misaveni, ha khensa swinene leswi hi amukeleke xirhambo xa Yesu lexi nge: “Tanani eka mina!”

RISIMU 13 Kreste, Ntila Wa Hina

^ par. 5 Yesu wa hi rhamba leswaku hi ya eka yena. Hi fanele hi endla yini leswaku hi amukela xirhambo xakwe? Xivutiso lexi xi ta hlamuriwa eka nhlokomhaka leyi naswona xi ta tlhela xi hi tsundzuxa ndlela leyi hi nga ta phyuphya ha yona loko hi tirha swin’we na Kreste.

^ par. 60 NHLAMUSELO YA SWIFANISO: Yesu u phyuphyisa vanhu hi tindlela to hambanahambana.

^ par. 66 NHLAMUSELO YA SWIFANISO:Hilaha ku fanaka, makwerhu u phyuphyisa van’wana hi tindlela to hambanahambana.