Tsaka Swin’we Ni Xikwembu Lexi Tsakeke

“Xo hetelela, vamakwerhu, yanani emahlweni mi tsaka, . . . kutani Xikwembu xa rirhandzu ni ku rhula xi ta va na n’wina.”—2 VAKORINTO 13:11.

1, 2. (a) Ha yini vo tala va pfumala ntsako evuton’wini? (b) Ntsako i yini, naswona hi nga wu hlakulela njhani?

EMASIKWINI lawa ya gome, vanhu vo tala a va voni ku ri na lexi nga va endlaka va tsaka. Loko va hlaseriwa hi khombo kumbe ri hlasela un’wana loyi va n’wi rhandzaka, va nga ha titwa ku fana na Yobo wa khale, loyi a nga te: “Munhu la velekiweke hi wansati, u hanya nkarhi wo koma naswona u taleriwe hi ku karhateka.” (Yobo 14:1) Vakreste na vona va hlaseriwa hi ntshikilelo wa “minkarhi [leyi] ya mangava leyi swi nonon’hwaka ku langutana na yona,” hikwalaho a swi hlamarisi loko malandza lama tshembekaka ya Yehovha ma hela matimba minkarhi yin’wana.—2 Timotiya 3:1.

² Hambiswiritano, Vakreste va nga tsaka hambiloko va ri ehansi ka ndzingo. (Mintirho 5:40, 41) Leswaku u twisisa ndlela leyi leswi swi endlekaka ha yona, rhanga u xiya leswaku ntsako i yini. Ntsako wu hlamuseriwe tanihi “nsusumeto lowu pfuxiwaka hi ku kuma kumbe ku langutela leswinene.” * Hikwalaho, loko hi tinyika nkarhi wa ku anakanyisisa hi mikateko leyi hi nga na yona sweswi hi tlhela hi anakanyisisa hi ntsako lowu hi yimeleke emisaveni leyintshwa ya Xikwembu, hi nga va na wona ntsako.

3. Ha yini ku nga vuriwaka leswaku un’wana ni un’wana u ni swivangelo swo tsaka?

³ Un’wana ni un’wana u ni mikateko leyi a nga yi tsakelaka. Nhloko ya ndyangu yi nga ha lahlekeriwa hi ntirho wa yona. Hi ntolovelo, yi ta karhateka. Yi lava ku khathalela varhandziwa va yona. Nilokoswiritano, loko yi ri ni matimba naswona yi hanye kahle, yi nga tsakisiwa hi sweswo. Loko yi kuma ntirho, yi ta swi kota ku tirha hi matimba. Hi hala tlhelo, wansati la nga Mukreste a nga ha va a hlaseriwe hi vuvabyi lebyi hetaka matimba. Kambe, a nga nkhensa leswi a seketeriwaka hi vanghana lava nga ni rirhandzu swin’we ni swirho swa ndyangu leswi n’wi pfunaka leswaku a langutana ni vuvabyi bya yena hi ndlela leyinene ni hi xivindzi. Naswona Vakreste hinkwavo va ntiyiso, ku nga khathariseki swiyimo swa vona, va nga tsakela lunghelo ra ku tiva Yehovha “Xikwembu lexi tsakeke,” na Yesu Kreste, “Mulawuri-nkulu la tsakeke ni loyi a nga yexe.” (1 Timotiya 1:11; 6:15) Ina, Yehovha Xikwembu na Yesu Kreste va tsakile swinene. Va tshama va tsakile hambileswi swiyimo swa laha misaveni swi hambaneke swinene ni leswi Yehovha a a lava leswaku swi va xiswona eku sunguleni. Xikombiso xa vona  xi nga hi dyondzisa swo tala malunghana ni ndlela yo hlayisa ntsako wa hina.

A Va Lahlekeriwanga Hi Ntsako Wa Vona

4, 5. (a) Xana Yehovha u angurise ku yini loko vanhu vo sungula va xandzuka? (b) Yehovha u tshama a ri ni langutelo lerinene hi vanhu hi ndlela yihi?

⁴ Entangeni wa Edeni, Adamu na Evha a va ri ni rihanyo ni mianakanyo leyi hetisekeke. A va ri ni ntirho lowu vuyerisaka lowu a va fanele va wu endla naswona a va ta wu endla ehansi ka swiyimo leswi hetisekeke. Xa nkoka swinene, a va ri ni lunghelo ro tshama va ri karhi va vulavurisana na Yehovha. Xikongomelo xa Xikwembu a ku ri leswaku va va ni vumundzuku lebyi tsakisaka. Kambe vatswari va hina vo sungula a va enerisiwanga hi tinyiko leti letinene; va yive mbhandzu lowu yirisiweke eka “murhi wa ku tiva leswinene ni leswo biha.” Ku nga yingisi ka vona hi kona ku veke masungulo ya gome leri hina vana va vona hi nga na rona namuntlha.—Genesa 2:15-17; 3:6; Varhoma 5:12.

⁵ Hambiswiritano, Yehovha a nga pfumelanga leswaku a lahlekeriwa hi ntsako hikwalaho ka ku nga nkhensi ka Adamu na Evha. A a tiyiseka leswaku timbilu ta van’wana va vana va vona a ti ta va susumetela ku n’wi tirhela. Entiyisweni, a a tiyiseka swinene lerova hambiloko Adamu na Evha va nga si va ni vana, u tivise xikongomelo xa yena xo kutsula vana va vona lava yingisaka! (Genesa 1:31; 3:15) Eka madzana ya malembe lama landzeleke, vanhu vo tala va fambe emikondzweni ya Adamu na Evha, kambe Yehovha a nga va fularhelanga vanhu hikwalaho ka ku andza koloko ka ku nga yingisi. Ku ri na sweswo, u kongomise nyingiso wa yena eka vavanuna ni vavasati lava ‘endleke mbilu ya yena yi tsaka,’ lava endleke matshalatshala lamakulu leswaku va n’wi tsakisa hikwalaho ka leswi va n’wi rhandzaka.—Swivuriso 27:11; Vaheveru 6:10.

6, 7. Hi swihi swilo leswi pfuneke Yesu leswaku a tshama a tsakile?

⁶ Ku vuriwa yini hi Yesu—u wu hlayise njhani ntsako wa yena? Leswi a a ri xivumbiwa xa moya lexi nga ni matimba etilweni, Yesu u ve ni nkarhi lowunene wa ku hlalela mintirho ya vavanuna ni vavasati emisaveni. Ku nga hetiseki ka vona a ku ri erivaleni, kambe Yesu a a va rhandza swi ri tano. (Swivuriso 8:31) Endzhaku ka nkarhi, loko a tile emisaveni naswona entiyisweni “a tshama exikarhi” ka vanhu, langutelo ra yena hi vanhu a ri cincanga. (Yohane 1:14) I yini lexi endleke N’wana la hetisekeke wa Xikwembu leswaku a tshama a ri ni langutelo ro tano lerinene hi vanhu lava nga ni vudyoho?

⁷ Xo sungula, Yesu a a anakanyela eka leswi a swi languteleke eka yena ni le ka van’wana. A a swi tiva leswaku a a nga ta hundzula misava. (Matewu 10:32-39) Hikwalaho a a tsaka loko munhu un’we la tshembekaka a amukela rungula ra Mfumo. Hambileswi vadyondzisiwa va yena minkarhi yin’wana a va pfa va endla leswi nga tsakisiki, Yesu a a swi tiva leswaku a va tiyimiserile swinene etimbilwini ta vona ku endla ku rhandza ka Xikwembu, hikwalaho a a va rhandzela sweswo. (Luka 9:46; 22:24, 28-32, 60-62) Xa nkoka swinene, loko a khongela eka Tata wa yena wa le tilweni, Yesu u katsakanye ntila lowunene lowu vadyondzisiwa va yena a va famba ha wona ku ta fikela enkarhini wolowo: “Va hlayise rito ra wena.”—Yohane 17:6.

8. Boxa tindlela tin’wana leti hi nga tekelelaka Yehovha na Yesu ha tona loko swi ta emhakeni ya ku hlayisa ntsako wa hina.

⁸ Handle ko kanakana, hinkwerhu hi nga vuyeriwa loko hi anakanyisisa hi xikombiso lexi vekiweke hi Yehovha Xikwembu na Kreste Yesu emhakeni leyi. Xana hi nga tekelela Yehovha hi ku helela, hi ku nga karhateki swinene loko swilo swi nga endleki hi ndlela leyi a hi ehleketa ha yona? Xana hi nga namarhela mikondzo ya Yesu hi ku tshama hi ri ni langutelo lerinene eswiyin’weni leswi hi nga eka swona sweswi, hi tlhela hi ringanisela eka leswi hi swi langutelaka eka hina ni le ka van’wana? A hi voneni ndlela leyi misinya leyi ya milawu yi nga tirhisiwaka ha yona entirhweni lowu Vakreste lava hisekaka, va wu rhandzaka hi timbilu ta vona hinkwato va hlanganyelaka eka wona emisaveni hinkwayo—ku nga vutirheli bya nsimu.

Tshama U Ri Ni Langutelo Lerinene Hi Vutirheli

9. Ntsako wa Yeremiya wu pfuxiwe njhani, naswona xikombiso xakwe xi nga hi pfunisa ku yini?

⁹ Yehovha u lava leswaku hi tshama hi tsakile entirhweni wakwe. Ntsako wa hina a wu fanelanga wu titshega hi vuyelo lebyi hi byi kumaka.  (Luka 10:17, 20) Muprofeta Yeremiya u chumayele hi malembe yo tala ensin’wini leyi nga vekiki mihandzu. Loko a anakanyisisa hi n’wangulo lowu nga riki wunene wa vanhu, u lahlekeriwe hi ntsako wakwe. (Yeremiya 20:8) Kambe loko a anakanyisise hi vunene bya rungula hi roxe, ntsako wa yena wu tlhele wu vuya. Yeremiya u byele Yehovha a ku: “Marito ya wena ma kumekile, hiloko ndzi ma dya; kutani eka mina, rito ra wena ri va ku khana ni ku tsaka ka mbilu ya mina; hikuva vito ra wena ri vitaniwe ehenhla ka mina, Oho Yehovha.” (Yeremiya 15:16) Ina, Yeremiya u tsakele lunghelo ra yena ra ku chumayela rito ra Xikwembu. Na hina hi nga ri tsakela.

10. Hi nga wu hlayisa njhani ntsako wa hina evutirhelini hambiloko sweswi nsimu ya hina yi nga humesi mihandzu?

¹⁰ Hambiloko vanhu vo tala va ala ku amukela mahungu lamanene, kambe hina hi ni swivangelo swo tala swo tshama hi tsakile loko hi ri evutirhelini bya nsimu. Tsundzuka leswaku Yehovha a a tiyiseka kahle leswaku vanhu van’wana a va ta susumeteleka ku n’wi tirhela. Ku fana na Yehovha, a hi fanelanga hi lahla ntshembo wa leswaku van’wana va ta yi vona mphikamakaneta leyi ivi va amukela rungula ra Mfumo. Hi nga rivali leswaku swiyimo swa vanhu swa cinca. Loko va langutane ni ku lahlekeriwa loku nga languteriwangiki kumbe ku cinca ko karhi, hambi ku ri vanhu lava titwaka va enerisekile va nga sungula ku anakanya swinene hi xikongomelo xa vutomi. Xana u ta n’wi pfuna munhu yoloye loko a sungula ku ‘khathala hi xilaveko xa yena xa moya’? (Matewu 5:3) Phela, un’wana ensin’wini ya ka n’wina a nga ha yingisela mahungu lamanene loko u vuya enkarhini lowu taka!

11, 12. Ku humelele yini edorobeni rin’wana, naswona hi dyondza yini eka swona?

¹¹ Vanhu lava nga ensin’wini ya ka hina na vona va nga ha cinca. Xiya xikombiso lexi. Exidorobanini xin’wana, a ku tshama ntlawa lowu twananaka swinene wa mimpatswa leya ha riki yintshwa leyi nga ni vana. Loko Timbhoni ta Yehovha ti va endzela, a ti kuma nhlamulo leyi fanaka endlwini yin’wana ni yin’wana, “A hi swi tsakeli!” Loko un’wana a kombisa ku tsakela rungula ra Mfumo, vaakelani a va hatla va n’wi heta matimba leswaku a nga ha yi emahlweni a tihlanganisa ni Timbhoni. Swi le rivaleni leswaku a ku ri ntlhontlho ku chumayela kwalaho. Hambiswiritano, Timbhoni a ti lan’wanga; ti hambete ti chumayela. Vuyelo byi ve byihi?

¹² Hi ku famba ka nkarhi, vo tala va vana lava nga edorobeni rolero va kurile, va nghenela vukati ivi va huma miti kona kwalaho. Hi ku xiya leswaku ndlela leyi a va hanya ha yona a yi va tiselanga ntsako wa xiviri, van’wana va vatswatsi volavo va sungule ku lavisisa ntiyiso. Va wu kumile hi ku amukela mahungu lamanene lama twarisiwaka hi Timbhoni. Hikwalaho endzhaku ka malembe yo tala, vandlha leri nga nyawuriki ri sungule ku kula. Wa nga anakanya ntsako wa vahuweleri va Mfumo lava nga lan’wangiki! Onge ku phikelela ka hina eku twariseni ka rungula ra Mfumo leri vangamaka ku nga hi tisela ntsako na hina!

Vapfumeri-kuloni Va Ta Ku Seketela

13. Hi nga hundzulukela eka mani loko hi hele matimba?

¹³ Loko u hlaseriwa hi ntshikilelo kumbe loko u weriwa hi khombo, xana u nga wu lava kwihi  nchavelelo? Timiliyoni ta malandza ya Yehovha lama tinyiketeleke ti rhanga ti ya eka Yehovha hi xikhongelo, ivi ti ya eka vamakwavo va Vakreste. Loko Yesu a ha ri emisaveni a a teka nseketelo wa vadyondzisiwa va yena wu ri wa nkoka. Eka vusiku bya le mahlweni ka rifu ra yena, u va vule lava “khomeleleke swin’we na mina emiringweni ya mina.” (Luka 22:28) Ina, vadyondzisiwa volavo a va nga hetisekanga kambe ku tshembeka ka vona a ku ri nchavelelo eka N’wana wa Xikwembu. Na hina hi nga kuma matimba eka vagandzeri-kulorhi.

14, 15. I yini lexi pfuneke mpatswa wun’wana ku langutana ni rifu ra n’wana wa vona, naswona u dyondza yini eka ntokoto wa vona?

¹⁴ Mpatswa wa Vakreste lowu vitaniwaka Michel na Diane wu vone ndlela leyi nseketelo wa vamakwavo wu nga wa nkoka ha yona. Jonathan, n’wana wa vona wa jaha wa malembe ya 20 hi vukhale, loyi a a ri Mukreste la hanyeke kahle, u kamberiwile ivi a kumeka a ri ni tshumba ra le byongweni. Madokodela ma ringete hi matimba leswaku ma n’wi pfuna, kambe vuvabyi bya Jonathan byi nyanyile kukondza a fa siku rin’wana nindzhenga. Michel na Diane va ve ni gome lerikulu. Va xiye leswaku Nhlangano wa Ntirho wa siku rolero se a wu ri kusuhi ni ku hela. Hambiswiritano, leswi a va lava nchavelelo hakunene, va kombele nkulu loyi a a ri na vona leswaku a famba na vona eHolweni ya Mfumo. Va fike hi nkarhi lowu vandlha a ri tivisiwa hi ta rifu ra Jonathan. Endzhaku ka nhlangano, vatswari lava a va ri eku rileni a va rhendzeriwe hi vamakwerhu lava a va va angarha va tlhela va va chavelela. Diane u ri: “Loko hi fika eholweni a hi hele matimba kambe vamakwerhu va hi chavelele swinene—va hi khutazile! Hambileswi a va nga ta wu herisa nhlomulo wa hina, va hi pfunile leswaku hi kota ku langutana ni ntshikilelo!”—Varhoma 1:11, 12; 1 Vakorinto 12:21-26.

¹⁵ Ku karhateka ku vangele Michel na Diane leswaku va tshinela swinene eka vamakwavo. Swi tlhele swi endla leswaku na vona hi voxe va va ni vuxaka lebyikulu. Michel u ri: “Ndzi dyondze ku rhandza nsati wa mina swinene. Loko hi titwa hi hele matimba, hi vulavurisana hi ntiyiso wa Bibele ni ndlela leyi Yehovha a hi tiyisaka ha yona.” Diane yena u ri: “Ntshembo wa Mfumo wu vula leswikulu swinene eka hina sweswi.”

16. Ha yini swi ri swa nkoka ku tivisa vamakwerhu hi swilaveko swa hina?

¹⁶ Ina, vamakwerhu lava nga Vakreste va nga va “mpfuno lowu tiyisaka” eka hina loko hi langutane ni swiyimo swo nonon’hwa xisweswo va hi pfuna leswaku hi hlayisa ntsako wa hina. (Vakolosa 4:11) Ina, a va nge swi tivi leswi nga emianakanyweni ya hina. Hikwalaho, loko hi lava nseketelo, i swinene leswaku hi va tivisa. Kutani hi nga kombisa ku tlangela ka xiviri ka nchavelelo wihi na wihi lowu vamakwerhu va kotaka ku hi chavelela ha wona, hi wu teka tanihi lowu humaka eka Yehovha.—Swivuriso 12:25; 17:17.

Languta eVandlheni Ra Ka N’wina

17. I mintlhontlho yihi leyi manana un’wana loyi a nga yexe a langutanaka na yona, naswona hi va languta njhani vanhu lava fanaka na yena?

¹⁷ Loko u va xiyisisa swinene vapfumeri-kuloni, hi kona u nga ta dyondza ku va tlangela ni ku kuma ntsako loko u ri na vona. Languta evandlheni ra ka n’wina. U vona yini? Xana ku ni mutswari la nga yexe loyi a waka a pfuka leswaku a kurisa vana va yena endleleni ya ntiyiso? Xana u tshame u anakanyisisa swinene hi xikombiso lexinene lexi a xi vekaka? Ringeta ku anakanya hi swin’wana swa swiphiqo leswi a langutanaka na swona. Manana la nga yexe la vuriwaka Jeanine u boxa swin’wana swa swona: xivundza, ku gangisiwa hi vavanuna lava u tirhaka na vona ni ku hlela mali hi vukheta lebyikulu. Kambe u vula leswaku xihinga lexikulu swinene i ku khathalela mintlhaveko ya vana va yena, tanihi leswi n’wana ha un’we a nga faniki ni van’wana. Jeanine u tlhela a vula xiphiqo xin’wana: “Swi nga ha tika swinene ku balekela mboyamelo wa ku endla n’wana wa wena wa mufana a va nhloko ya ndyangu hikwalaho ka ku va ku nga ri na wanuna endyangwini. Ndzi ni n’wana wa nhwanyana, naswona swa tika ku tsundzuka leswaku a ndzi fanelanga ndzi n’wi rhwexa ndzhwalo hi ku n’wi phofulela swiphiqo swa mina.” Ku fana ni magidi ya vatswari lava nga voxe lava chavaka Xikwembu, Jeanine u tirha nkarhi hinkwawo naswona u khathalela ndyangu wa yena. U tlhela a dyondza Bibele ni vana vakwe, a va letela evutirhelini a tlhela a ya na vona eminhlanganweni ya vandlha. (Vaefesa 6:4) Yehovha u fanele a tsaka swinene loko a ri karhi a  vona ndyangu lowu wu ri karhi wu ringeta ku hlayisa vutshembeki siku ni siku! Xana a swi hi tsakisi ku hlanganyela ni vanhu vo tano? Swa hi tsakisa hakunene.

18, 19. Kombisa ndlela leyi ha yona hi nga kurisaka ku tlangela ka hina swirho swa vandlha.

¹⁸ Nakambe languta evandlheni ra ka n’wina. U nga ha vona tinoni kumbe vavanuna lava feriweke lava tshembekaka lava ‘nga kaliki’ eminhlanganweni. (Luka 2:37) Xana va titwa va ri ni xivundza minkarhi yin’wana? Ina. Va va tsundzuka swinene vanghana va vona va vukati! Kambe va tshama va khomekile entirhweni wa Yehovha naswona va tsakela vanhu van’wana. Langutelo ra vona leri nga hundzukiki ni lerinene ri engetela ntsako wa vandlha! Mukreste un’wana loyi a veke evutirhelini bya nkarhi hinkwawo ku tlula malembe ya 30 u te: “Xin’wana lexi ndzi tsakisaka swinene i ku vona vamakwerhu lava se va kuleke lava langutaneke ni miringo yo tala kambe va ha tirhelaka Yehovha hi ku tshembeka!” Ina, Vakreste lava kuleke lava hi hlanganyelaka na vona i xikhutazo lexikulu eka vantshwa.

¹⁹ Ku vuriwa yini hi lava ha ku sungulaka ku hlanganyela ni vandlha? Xana a hi tsaki loko va phofula ripfumelo ra vona eminhlanganweni? Anakanya hi nhluvuko lowu va wu endleke ku sukela loko va sungule ku dyondza Bibele. Yehovha u fanele a tsaka swinene ha vona. Xana na hina ha tsaka? Xana hi kombisa ku tlangela ka hina, hi va bumabumela hikwalaho ka matshalatshala ya vona?

20. Ha yini ku nga vuriwaka leswaku xirho xin’wana ni xin’wana xa vandlha xi ni xiphemu xa nkoka evandlheni?

 ²⁰ Xana u nghenele vukati, a wu si byi nghenela, kumbe u mutswari la nga yexe? Xana u mufana kumbe nhwanyana la nga riki na tatana (kumbe manana), u noni kumbe u feriwe hi nsati? Xana se u ni nkarhi wo leha u ri karhi u hlanganyela ni vandlha kumbe wa ha ku sungula? Tiyiseka leswaku xikombiso xa wena xa ku tshembeka xa hi khutaza hinkwerhu. Naswona loko u hlanganyela eku yimbeleleni ka risimu ra Mfumo, loko u hlamula kumbe loko u nyikela nkulumo eXikolweni xa Vutirheli bya le Tilweni, ku hoxa ka wena xandla ku engetela ntsako wa hina. Xa nkoka swinene, swi tisa ntsako embilwini ya Yehovha.

21. Hi ni swivangelo swo tala swo endla yini, kambe i swivutiso swihi leswi tlakukaka?

²¹ Ina, ni le minkarhini leyi nonon’hwaka hi nga tsaka hi ku gandzela Xikwembu xa hina lexi tsakeke. Hi ni swivangelo swo tala swo yingisa xikhutazo xa Pawulo lexi nge: “Yanani emahlweni mi tsaka, . . . kutani Xikwembu xa rirhandzu ni ku rhula xi ta va na n’wina.” (2 Vakorinto 13:11) Kambe, ku vuriwa yini loko hi langutane ni khombo ra ntumbuluko, nxaniso, kumbe xiphiqo lexikulu xa ikhonomi? Xana hi nga swi kota ku hlayisa ntsako wa hina ni le swiyin’weni swo tano? Tiendlele swiboho loko u ri karhi u kambisisa xihloko lexi landzelaka.

[Nhlamuselo ya le hansi]

Xana U Nga Hlamula?

• Ntsako i yini?

• Ku hlayisa langutelo lerinene swi nga hi pfuna njhani leswaku hi tshama hi tsakile?

• I yini leswi nga hi pfunaka leswaku hi va ni langutelo lerinene hi nsimu ya vandlha ra ka hina?

• U kombisa ku tlangela vamakwenu va le vandlheni ra ka n’wina hi tindlela tihi?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Swifaniso eka tluka 10]

Vanhu va le nsin’wini ya hina va nga cinca

[Xifaniso eka tluka 12]

Hi yihi mintlhontlho leyi vanhu lava nga evandlheni ra ka n’wina va langutanaka na yona?