Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

Hi N’wi Ringile Yehovha

Hi N’wi Ringile Yehovha

Mhaka Ya Vutomi

Hi N’wi Ringile Yehovha

HI KU VULA KA PAUL SCRIBNER

“Avuxeni Manana Stackhouse. Ndzi le ku tekeni ka tioda ta vanhu lava lavaka makhekhe ya Paseka mpundzu lowu, ndza tshemba u ta tsakela ku kumela ndyangu wa wena rin’we.” A ku ri ximun’wana xa 1938 naswona a ndzi ri eAtco, New Jersey, le U.S.A. ndzi vulavula ni un’wana wa vaxavi va mina lavakulu eka bindzu ra mina ra General Baking Company. Lexi ndzi hlamariseke Manana Stackhouse a nga pfumelanga ku oda.

U TE: “A ndzi tshembi leswaku ndzi ta ma tsakela. A hi yi tlangeli Paseka.”

A ndzi nga swi tivi leswaku ndzi nga ku yini. Xana a wu yi tlangeli Paseka? Ina nawu wa bindzu hi leswaku muxavi nkarhi hinkwawo wa vurisa. Kutani a ndzi ta endla yini? Ndzi ye emahlweni ndzi ku: “Kahle-kahle i khekhe ro nandziha ngopfu naswona ndza swi tiva leswaku makhekhe ya hina wa ma rhandza. Xana a wu ehleketi leswaku ndyangu wa wena wu nga ri tsakela hambiloko u nga yi tlangeli, Paseka?”

Hi loko a tlhela a engeta: “A swi tano, kambe a ndzi lava ku vulavula na wena malunghana ni swin’wana Nkulukumba Scribner, naswona lowu wu nga va nkarhi lowunene wa ku ku byela mhaka ya kona.” Bulo rero a ri ta cinca vutomi bya mina hi ku helela! Manana Stackhouse, xirho xa Khampani (kumbe vandlha) ra Timbhoni ta Yehovha le Berlin, New Jersey, u hlamusele laha Paseka yi sunguleke ku tlangeriwa kona kutani a ndzi nyika swibukwana swinharhu. Swihloko swa swona a swi ku Safety, Uncovered na lexi nge Protection. Ndzi ye ekaya ni swibukwana leswi ndzi ri karhi ndzi navela ku tiva leswi nga endzeni kambe ndzi tlhela ndzi chavanyana. A ku ri ni swin’wana leswi vuriweke hi Manana Stackhouse leswi fanaka ni leswi ndzi swi tweke ku sukela evuhlangini bya mina.

Ku Sungula Ka Mina Ku Hlangana Ni Swichudeni Swa Bibele

Ndzi velekiwe hi January 31, 1907 naswona hi 1915 loko ndzi ri ni malembe ya nhungu, tata wa mina u dlaye hi vuvabyi bya khensa. Hikwalaho, mina na Manana hi ye hi ya tshama na vakokwana hi manana endlwini leyikulu le Malden, eMassachusetts. Benjamin Ransom, malume wa mina ni nsati wakwe, na vona a va tshama kwalaho eka xithezi xa vunharhu. Malume Ben a ri un’wana wa Swichudeni swa Bibele swa Misava Hinkwayo, hilaha Timbhoni ta Yehovha a ti tiveka hakona hi nkarhi wolowo, emahlweni ka lembe-xidzana ra vu-20. A ndzi n’wi rhandza ngopfu Malume Ben, kambe ndyangu hinkwawo wa ka va Manana, lowu a wu ri Mamethodist, a wu ehleketa leswaku u lahlekile. Endzhaku ka malembe yo hlayanyana, emahlweni ko va nsati wakwe a n’wi thala, u n’wi yise swa xinkarhana endhawini leyi ku tshunguriwaka lava vabyaka mianakanyo hikwalaho ka vukhongeri bya yena! Tanihi leswi madokodela exibedlhele ma hatleke ma swi vona leswaku Malume Ben a a hanye kahle emianakanyweni, ma n’wi ntshunxile ma kombela ndzivalelo.

Malume Ben a a famba na mina eminhlanganweni ya Swichudeni swa Bibele swa Misava Hinkwayo eBoston, ngopfu-ngopfu loko ku ri ni swivulavuri leswi endzeke kumbe swiendlakalo swo hlawuleka. Siku rin’wana a ku ri ni xivulavuri lexi endzeke ku nga Charles Taze Russell, loyi a a langutela ntirho wo chumayela hi nkarhi wolowo. Nkarhi wun’wana, hi nkarhi wolowo wo hlawuleka a ku kombisiwa “Photo-Drama of Creation.” Hambileswi sweswo swi endlekeke hi 1915, ku fikela namuntlha ndza ha xi tsundzuka kahle xifaniso xa Abrahama loko a teka Isaka a ya na yena entshaveni leswaku a ya endla gandzelo hi yena. (Genesa, ndzima 22) Ndza ha n’wi vona Abrahama na Isaka va gonya ntshava va rhwele nyandza ya tihunyi, Abrahama a a tshemba Yehovha hi ku helela. Tanihi leswi a ndzi ri jaha leri nga riki na tatana, sweswo swi ndzi tsakise ngopfu.

Kutani Malume Ben ni nsati wakwe va rhurhele eMaine naswona Manana u tlhele a tekiwa kutani hi rhurhela eNew Jersey. Kutani ku hele nkarhi wo leha ndzi nga ha koti ku vonana na Malume Ben minkarhi yo tala. Emalembeni ya mina ya kondlo-a-ndzi-dyi le New Jersey, ndzi hlangane na Marion Neff loyi a velekeriweke endyangwini lowu nga ni vana va nhungu lowu a wu nghena kereke ya Presbyterian, lowu a ndzi rhandza ku wu endzela. Ndzi hete Tisonto to tala ni madyambu ndzi ri endyangwini lowu kun’we ni ntlawa wa vantshwa va kereke lerova ndzi hetelela ndzi nghena Presbyterian. Hambiswiritano, swin’wana swa swilo leswi ndzi swi dyondzeke eminhlanganweni ya Swichudeni swa Bibele a ndza ha swi tsundzuka. Mina na Marion hi tekanile hi 1928 naswona vana va hina va vanhwanyana, Doris na Louise va tswariwe hi 1935 na 1938. Leswi a hi ri ni xihlangi ni ricece, havumbirhi bya hina hi vone swi fanela leswaku hi kuma nkongomiso hi tlhelo ra moya eku kuriseni ka ndyangu wa hina.

Ku Kuma Ntiyiso eSwibukwanini Sweswo

Mina na Marion a hi lava kereke leyi hi nga nghenaka yona, kutani hi te ni rhengu. A hi cincana Sonto yin’wana ni yin’wana, un’wana wa hina a sala ni vana ekaya, loko un’wana a endzela kereke leyi hi lavaka ku yi nghena. Sonto yin’wana a ku ri siku ra Marion ra leswaku a sala ni vana, kambe ndzi te ka yena, ndzi ta sala na vona leswaku ndzi ta kota ku hlaya xibukwana lexi nge Safety, xo sungula eka swibukwana leswi ndzi nyikiweke swona hi Manana Stackhouse. Ndzi te ndza ha ku xi sungula, swo ala ku xi veka ehansi! Ndzi tiyiseke swinene leswaku ndzi kume nchumu lowu ku nga riki na kereke leyi nga ndzi nyikaka wona. Sonto leyi landzeleke ku endleke nchumu lowu fanaka, ndzi hlawule ku sala ni vana leswaku ndzi ta kota ku hlaya xibukwana xa vumbirhi lexi nge, Uncovered. Leswi a ndzi swi hlaya a swi tikomba swi tolovelekile. Xana leswi hi leswi Malume Ben a pfumela eka swona? Ndyangu wa ka hina a wu vona onge vukhongeri bya yena a byi nga twali. Xana Marion u ta ku yini? A ndzi nga fanelanga ndzi tikarhata hi swona. Loko ndzi vuya hi le ntirhweni masiku ma nga ri mangani endzhaku ko hlaya xibukwana lexi nge Uncovered, Marion u ndzi hlamarisile hi ku vula leswi, “ndzi swi hlayile swibukwana leswi u vuyeke na swona. Swi tsakisa ngopfu hakunene.” Hiloko ndzi ku hefuu!

Endzhaku ka xibukwana lexi a ku ri ni rungula malunghana ni buku leyi ya ha ku humesiwaka leyi nge Enemies, leyi paluxaka vukhongeri bya mavunwa handle ko ba mariri. Hi bohe leswaku hi tikumela yona. Hambiswiritano, hi nga si posa xikombelo xa hina Mbhoni yin’wana yi gongondze erivantini ra hina kutani yi hi fambisela buku yoleyo. Buku yoleyo yi hi pfunile! Hi tshike swa ku endzela tikereke kutani hi sungula ku ya eminhlanganweni ya le Camden, New Jersey, Vandlha ra Timbhoni ta Yehovha. Endzhaku ka tin’hweti ti nga ri tingani hi Sonto ya July 31, 1938 ntlawa wa hina wa vanhu va kwalomu ka 50, wu hlangane eka Makwerhu wa xisati Stackhouse wu tshama ebyanyini—emutini lowu a ndzi ringeta ku xavisa makhekhe ya Paseka kona—wu yingisela nkulumo leyi rhekhodiweke ya nkhuvulo leyi a yi nyikeriwa hi Judge Rutherford. Kutani hi cince swiambalo endlwini ivi hi khuvuriwa hi ri 19 exinambyanini lexi a xi ri ekusuhi.

Ku Tiyimisela Ku Va Phayona

Endzhakunyana ka ku khuvuriwa un’wana wa vamakwerhu va xisati entlaweni wa hina u ndzi byele hi vanhu lava vitaniwaka maphayona, lava endlaka vutirheli bya le rivaleni ku va ntirho vutomi wa vona. Ndzi tsakele ku tiva mhaka leyi hi xihatla kutani hi xinkarhana ndzi tivane ni ndyangu lowu va nga maphayona hinkwavo. Wanuna la kuleke, Makwerhu Konig, nsati wakwe ni n’wana wa vona wa nhwanyana la kuleke, hinkwavo a va ri maphayona evandlheni leri hi akelaneke na rona. Tanihi tatana wa ndyangu lowutsongo, ndzi tsakisiwe hi ntsako lowukulu lowu ndyangu wa ka Konig wu wu kumaka evutirhelini. Hakanyingi, a ndzi paka lori ya mina ya le bekari kutani ndzi hlanganyela na vona evutirhelini bya yindlu ni yindlu. Ku nga ri khale na mina ndzi lave ku va phayona. Kambe njhani? Mina na Marion a hi ri ni vana lavatsongo naswona ntirho wa mina a wu nga olovi. Entiyisweni, loko Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava yi sungula eYuropa naswona vunyingi bya majaha byi nghenela vusocha eUnited States, a ku ri ni ntirho lowukulu lowu a wu engetelekile lowu a hi fanele hi wu endla hina hi saleke. Ndzi khongoteriwe ku famba maendzo yo tala naswona ndzi swi tivile leswaku a ndzi nga ta swi kota ku phayona loko ndzi ri ni xiyimiso xo tano.

Loko ndzi vulavula na Makwerhu Konig malunghana ni ku navela ka mina ku va phayona, u te: “Wena hambeta u tirha hi matimba entirhweni wa Yehovha kutani u hambeta u n’wi tivisa hi pakani ya wena hi xikhongelo. U ta ku pfuna leswaku u yi fikelela.” Ndzi hambete ndzi endla sweswo ku tlula lembe. Nkarhi wo tala a ndzi vulavula hi Matewu 6:8, leyi hi tiyisekisaka leswaku Yehovha wa swi tiva leswi hi swi pfumalaka hi nga si swi kombela eka yena. Naswona ndzi ringete ku hambeta ndzi landzela ndzayo ya Matewu 6:33, ku hambeta ndzi lava Mfumo wa Xikwembu ni ku lulama ka xona ku sungula. Nakambe ndzi tlhele ndzi khutaziwa hi Makwerhu Melvin Winchester, nandza wa xifundzha (loyi sweswi a vuriwaka mulanguteri wa xifundzha).

Ndzi vulavule na Marion malunghana ni pakani ya mina. Hi vulavule hi marito ya Malakiya 3:10 leyi hi khutazaka ku ringa Yehovha kutani hi vona loko a ta ka a nga hi chululeli mikateko. Ndlela leyi a swi hlamuleke ha yona yi ndzi khutazile: “Loko u lava ku phayona u nga dyi nkarhi hikwalaho ka mina. Ndzi nga va khathalela vana lava loko u ri karhi u phayona. A hi lavi swilo swo tala leswi vonakaka.” Leswi se a hi ri ni malembe ya 12 hi tekanile se a ndzi swi tiva leswaku Marion a ri wansati la hlayisaka swilo ni la nga ni vurhon’wana. Emalembeni yo tala lama hundzeke, u ve phayona-kulorhi lerinene ngopfu naswona xin’wana xa swihundla leswi hi endleke hi humelela emalembeni lawa ya kwalomu ka 60 hi ri evutirhelini bya nkarhi hinkwawo, hi leswi a a swi kota ku eneriseka hi leswitsongo leswi hi nga na swona ni ku swi endla swi languteka onge swi tele.

Hi ximumu xa 1941, endzhaku ka tin’hweti to tala hi ri karhi hi kunguhata hi ku tirhisa xikhongelo, mina na Marion hi veke mali kutani hi xava kharavhani ya timitara ta 5,5 hi ku leha leswaku ndyangu wa hina wu ta tshama kona. Hi July 1941 ndzi tshike ntirho kutani ndzi va phayona ra nkarhi hinkwawo naswona ndzi ve entirhweni wa nkarhi hinkwawo ku sukela nkarhi wolowo. Xiavelo xa mina xo sungula a xi ri etindhawini ta khume laha ku yimaka swo famba, eRoute 50 exikarhi ka New Jersey na St. Louis, Missouri, laha ntsombano wa hina a wu ta khomeriwa kona eku sunguleni ka August. Ndzi rhumeriwe mavito ni tiadirese ta vamakwerhu ndza ha ri endleleni kutani ndzi va tsalela ndzi va tivisa leswaku va ndzi langutela rini. Loko hi fika entsombanweni a ndzi fanele ndzi kuma ndzawulo ya vuphayona leswaku ndzi ta kuma xiavelo lexintshwa.

“Ndzi Ta Ringa Yehovha”

Hi pake tibuku ta hina eka kharavhani ya hina leyitsongo kutani hi ya enhlanganweni wa hina wo hetelela eCamden hi ya lela vamakwerhu. Leswi a hi ri na vana vambirhi lavatsongo lava a hi fanele hi va khathalela na leswi a hi nga swi tivi leswaku hi ta fikela kwihi endzhaku ka ntsombano, makungu ya hina ma vonake ma nga twisiseki eka vamakwerhu van’wana naswona vo tala va te: “Mi ta vuya ku nga ri khale.” Ndzi tsundzuka ndzi ku: “A ndzi vuli swona leswaku a ndzi nge vuyi. Yehovha u te u ta ndzi khathalela kutani ndzi ta ringa Yehovha.”

Endzhaku ka malembe ya 60 hi ri karhi hi phayona emadorobeni ya 20, ku suka eMassachusetts ku ya eMississippi, hi nga vula leswaku Yehovha u endle leswi tlulaka ku hlayisa xitshembiso xakwe. Mikateko leyi a yi chululeleke mina, Marion ni vana va hina vambirhi va xisati yi wu tlula kule ntshembo lowu a ndzi ta va ndzi ri na wona le ndzhaku hi 1941. Yi katsa ku va vana va hina va tirha tanihi maphayona yo tshembeka emavandlheni ya le kusuhi naswona (loko hi hetelela ku hlayela) a hi ri na kwalomu ka 100 wa vana va xinuna ni va xisati va moya lava hangalakeke ni Ribuwa ra le Vuxeni ra United States. Ndzi dyondze ni vanhu va 52 lava va nyiketeleke vutomi bya vona eka Yehovha Xikwembu naswona Marion u dyondze na 48 wa vona.

Hi August 1941, hi ye eSt. Louis laha ndzi fikeke ndzi hlangana na Makwerhu T. J. Sullivan la humaka eBethele. A a ri ni papila ra ku hlawuriwa ka mina, leri a ndzi ri lava hikwalaho ka nyimpi leyi a yi tshinerile swin’we ni ku tekiwa ka vanhu. Ndzi byele Makwerhu Sullivan leswaku nsati wa mina a a heta nkarhi lowu fanaka ni wa mina evutirhelini naswona a nga rhandza ku phayona na mina. Hambileswi ndzawulo ya vuphayona entsombanweni a yi nga si pfuriwa, Makwerhu Sullivan xikan’we-kan’we u sayine leswaku Marion a va phayona kutani a hi vutisa: “Xana mi ta ya phayona kwihi loko hi heta ntsombano?” A hi nga swi tivi. Kutani a ku: “Mi nga karhateki, entsombanweni mi ta hlangana ni munhu la humaka laha ku lavekaka maphayona, kutani swilo swi ta lungha. Hi tsaleleni mi hi byela leswaku mi le kwihi kutani hi ta mi rhumela papila ra xiavelo.” Swi endleke tano. Ku kumeke leswaku Makwerhu Jack DeWitt, khale ka nandza wa xifundzha, a a tiva vanhu vo karhi le New Market, eVirginia, lava nga ni yindlu ya maphayona leyi a yi lava maphayona ma nga ri mangani lama engetelekeke. Kutani endzhaku ka ntsombano, hi kongome eNew Market.

Le New Market hi khomiwe kahle swinene. I mani un’wana loyi a ta ta ePhiladelphia a ta hi joyina entirhweni wa vuphayona loko ku nga ri Benjamin Ransom! Ina, Malume Ben. Mayana ndlela leyi a ndzi tsake ha yona ku tirha na yena evutirhelini bya yindlu ni yindlu ku tlula malembe ya 25 a byale mbewu yoleyo ya ntiyiso embilwini ya mina le Boston! Ku nga khathariseki ku langutana ka yena ni ku tsan’wiwa, ku sandziwa hambi ku ri ku xanisiwa hi vandyangu, ndlela leyi Malume Ben a rhandza Yehovha ni vutirheli ha yona a yi kalanga yi cinca.

Hi tiphinile hi ku tshama tin’hweti ta nhungu emutini wa maphayona le New Market. Hi nkarhi wolowo, xin’wana xa swilo leswi hi nga swi dyondza a ku ri ku cincisa hi tihuku ni matandza loko hi va nyika tibuku. Kutani Malume Ben, Marion na mina swin’we ni van’wana vanharhu, a hi averiwe ku ya tirha tanihi maphayona yo hlawuleka le Hanover, Pennsylvania—ku nga xiavelo xo sungula eka swa tsevu leswi hi swi kumeke ePennsylvania ku sukela hi 1942 ku ya eka 1945.

Maphayona Yo Hlawuleka Hi Nkarhi Wa Nyimpi Ya Vumbirhi Ya Misava

Hi nkarhi wa Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava, a ku ri ni minkarhi leyi a hi fanele hi langutana ni ku khomiwa hi ndlela yo biha hikwalaho ko ka hi nga teki xiphemu, kambe Yehovha a nga tshikanga ku hi seketela. Siku rin’wana le Provincetown, eMassachusetts, movha ya hina ya khale leyi vitaniwaka Buick yi onhakile, kutani ndzi boheke ku famba tikhilomitara to hlaya endhawini ya Makhatoliki lama nga laviki no twa, ndzi endla maendzo yo vuyela. Ndzi hundze ntlawa wa vafana vo homboloka lava loko va ndzi vona va sunguleke ku tlatlarhuka. Hiloko ndzi tlakusa milenge maribye ma ri karhi ma hupa tindleve ta mina, ndzi ri ni ntshembo wa leswaku vantshwa lava a va hlongorisi mina. Ndzi swi kotile ku fika emutini wa munhu la tsakelaka ndzi nga vavisekanga. Hiloko n’wini wa muti, xirho lexi xiximekaka xa Vuthu ra Amerika, xi kombela ku khomeriwa, xi ku: “Ndzi nga ka ndzi nga vi na nkarhi madyambu ya namuntlha ndzi rivele leswaku hi ta va hi ye eku hlaleleni ka bayisikopo.” Mbilu ya mina yi ku thukwaa, loko ndzi tsundzuka ntlawa lowu wu nga ta ndzi hoxetela hi maribye lahaya, lowu a wu rindzele leswaku ndzi vuya. Hambiswiritano, ndzi khanele embilwini loko nkulukumba loyi a ku: “Hikwalaho ka yini u nga fambisani na hina? Hi ta famba hi vulavula hi ndlela.” Hi loko ndzi kuma nkarhi wo n’wi chumayela kutani ndzi kota ku hundza ndhawu leyi yi nga ni khombo ndzi hlayisekile.

Ku Ringanisela eTimhakeni Ta Ndyangu Ni Le Vutirhelini

Endzhaku ka nyimpi, hi ve ni swiavelo swo tala le Virginia ku katsa ni malembe ya nhungu hi ri maphayona yo hlawuleka ni maphayona ya nkarhi hinkwawo le Charlottesville. Hi 1956 vanhwanyana se a va kurile naswona se a va tekiwile, kutani mina na Marion a hi tshama hi ri endleleni, hi tirha tanihi maphayona le Harrisonburg, eVirginia hi tlhela hi va maphayona yo hlawuleka le Lincolnton, eN’walungwini wa Carolina.

Hi 1966 ndzi averiwe ntirho wa xifundzha, ndzi endzela mavandlha ndzi khutaza vamakwerhu hilaha Makwerhu Winchester a ndzi khutazeke hakona le New Jersey hi malembe ya va-1930. Ndzi langutele xifundzha xa mavandlha ya le Tennessee ku ringana malembe mambirhi. Kutani mina na Marion hi komberiwe ku tlhelela eka ntirho lowu hi wu rhandzaka swinene, ku nga vuphayona byo hlawuleka. Ku sukela hi 1968 ku ya eka 1977 a hi ri maphayona yo hlawuleka le Deep South leyi hlanganisaka Georgia na Mississippi.

Le Eastman, eGeorgia, a ndzi averiwe ku va mulanguteri wa vandlha (sweswi ku nga muungameri wa vandlha) ndzi siva Powell Kirkland makwerhu la kuleke la rhandzekaka la veke mulanguteri wa xifundzha ku ringana malembe yo tala kambe loyi se a a tivabyela. A ri munhu la tlangelaka swinene ni la pfunaka. Mpfuno wa yena a wu ri wa nkoka hikuva a ku ri ni timholovo to karhi evandlheni naswona eka tona a ku katseka ni vanhu van’wana lava nga ni ndhuma. Mhaka ya kona se a yi hisa naswona ndzi hete nkarhi wo leha ndzi khongela eka Yehovha. Ndzi tsundzuke Matsalwa yo fana na Swivuriso 3:5, 6: “Tshemba Yehovha hi mbilu ya wena hinkwayo naswona u nga titshegi hi ku twisisa ka wena n’wini. N’wi tivise tindlela ta wena hinkwato, kutani yena u ta lulamisa tindlela ta wena.” Hi ku ringeta hi matimba ku tamela timhaka hi ndlela yo rhula, hi swi kotile ku tisa vun’we evandlheni hi ndlela leyinene.

Hi 1977 se a hi swi twa leswaku se hi kurile, kutani hi tlhele hi averiwa eCharlottesville, laha vana va hina havambirhi a va tshama kona ni mindyangu ya vona. Emalembeni ya 23 lama hundzeke, hi swi tsakerile ku tirha endhawini leyi, hi pfuneta ku sungula vandlha ra Ruckersville, eVirginia ni ku vona vana ni vatukulu va vanhu lava hi dyondzeke na vona Bibele va kula va va vakulu va vandlha, maphayona ni ku va vatirhi va le Bethele. Mina na Marion ha ha swi kota ku huma nsimu naswona ndzi ni lunghelo ro va nkulu eVandlheni ra East le Charlottesville, ndzi fambisa dyondzo ya buku ni ku nyikela tinkulumo ta le rivaleni.

Malembe yo tala lama hundzeke hi langutane ni swiphiqo hilaha swi nga hakona hi un’wana ni un’wana. Hi xikombiso, ku nga kharhariseki matshalatshala ya hina, Doris u sungule ku tsana emalembeni ya yena ya kondlo-a-ndzi-dyi ku ringana nkarhi wo karhi kutani a tekiwa hi wanuna loyi a nga riki Mbhoni. Kambe a nga kalanga a lahlekeriwa hi rirhandzu ra yena eka Yehovha, naswona n’wana wa yena wa jaha Bill se u ni malembe ya 15 a tirha eBethele ya le Wallkill, New York. Doris na Louise se i tinoni sweswi, kambe va tirhela ekusuhi na hina tanihi maphayona ya nkarhi hinkwawo, naswona va tsakile.

Leswi Hi Swi Dyondzeke Malembe Lawa Hinkwawo

Ndzi dyondze ku tirhisa milawu yo olova yi nga ri yingani leswaku ndzi humelela ku tirhela Yehovha: Vutomi bya wena a byi ve lebyi oloveke. Vana xikombiso lexinene evuton’wini bya wena hambi ku ri exihundleni. Tirhisa nkongomiso wa “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” eka swilo hinkwaswo.—Matewu 24:45.

Marion u tiendlele swiringanyeto swi nga ri swingani kambe leswi pfunaka leswaku munhu a kota ku phayona a ri karhi a kurisa vana: Tiendlele xiyimiso lexi kotekaka ku xi landzela kutani u xi namarhela. Endla vutirheli bya wena bya vuphayona byi va ntirho-vutomi wa wena. Dyana swakudya leswi nga ni rihanyo. Tinyike nkarhi wo wisa kahle. U nga hungasi ku tlula mpimo. Endla ntiyiso, ku katsa ni swiyenge hinkwaswo swa vutirheli swi va mintokoto leyi tsakisaka evuton’wini bya vana va wena. Endla vutirheli ku va nchumu lowu tsakisaka eka vona minkarhi hinkwayo.

Sweswi se hi le malembeni ya va-90. Se ku hundze malembe ya 62 ku sukela loko hi twe nkulumo ya nkhuvulo hi tshame ebyanyini endhawini ya ka Stackhouse naswona hi hete 60 wa malembe evutirhelini bya nkarhi hinkwawo. Mina na Marion hi nga vula hi tiyisekile leswaku hi enerisekile swinene hi leswi hi nga na swona evuton’wini. Ndza tsaka swinene hi xikhutazo lexi ndzi xi kumeke loko ndza ha ri tatana la ha tiyeke xo rhangisa swilo swa moya, ni ku hambeta ndzi tirhela ku swi hetisisa, naswona ndza tibuma hi nsati wa mina la rhandzekaka, Marion ni hi tintombhi ta mina, hi nseketelo wa vona emalembeni lawa hinkwawo. Hambileswi hi nga riki na swilo leswi vonakaka, hakanyingi ndzi tirhisa Eklesiasta 2:25: “I mani la dyaka ni ku nwa ku ndzi tlula?”

Entiyisweni, eka hina Yehovha u xi hetisise hi mpimo lowukulu xitshembiso xa yena lexi kumekaka eka Malakiya 3:10. Hakunene, u ‘hi chululele nkateko, kukondza ku nga ha pfumaleki nchumu’!

[Bokisi/Xifaniso eka tluka 29]

LESWI HI SWI TSUNDZUKAKA EMALEMBENI YA NYIMPI

Kwalomu ka malembe ya 60 lama hundzeke endzhaku ka nyimpi, ndyangu hinkwawo wa ha ma tsundzuka kahle malembe wolawo.

Doris u ri: “Pennsylavania a yi pfa yi titimela ngopfu. Vusiku byin’wana a ku titimela 35 Celsius.” Louise wa engetela: “Mina na Doris a hi tshamela exitulwini xa le ndzhaku xa movha wa ka hina wa khale lowu vuriwaka Buick, ivi un’wana a tshama ehenhla ka milenge ya un’wana.”

Doris u ri: “Kambe a hi kalanga hi nga titwa hi ri swisiwana kumbe hi tsoniwa swo karhi. A hi swi tiva leswaku hi rhurha ku tlula vanhu vo tala, kambe nkarhi hinkwawo a hi dya kahle naswona a hi ri ni swiambalo swo saseka leswi a hi siyeriwa swona hi vanghana va hina va le Ohio, lava a va ri ni vana va vanhwanyana lava a va hi tlulanyana hi malembe.”

Louise yena u ri: “Manana na Tatana a va hi endla hi titwa hi rhandziwa, naswona se a hi tolovele ku va na vona evutirhelini nkarhi wo leha. A swi hi endla hi titwa hi ri va nkoka ni ku va ni xinghana lexikulu na vona.”

Paul wa tsundzuka: “A ndzi ri ni Buick Special ya 1936 naswona timovha teto a ti tiveka hi ku famba kun’wana ni kun’wana. Ndzi tshemba leswaku njhini ya kona a yi ri ni matimba swinene ku tlula mimovha hinkwayo. Hakanyingi hi vusiku lebyi titimelaka swinene en’hwetini a ndzi tikuma ndzi ya laha ku nga cukumetiwa timovha ta khale, leswaku ndzi ya lava ansi yin’wana. Hi ku famba ka nkarhi ndzi ve ni vutshila byo kota ku yi nghenisa etimovheni.”

Marion u te: “U nga rivali khadi ro phaka swakudya. Hinkwaswo a swi kariwa—nyama, petirolo, mathayere ya movha ni xin’wana ni xin’wana. Nkarhi wun’wana ni wun’wana loko hi ya eka xiavelo lexintshwa a hi fanele hi ya etihofisini hi ya tsarisa khadi ro phaka hi rona swakudya. A swi teka tin’hweti ku ri kuma, naswona minkarhi yo tala loko hi hetelela hi ri kumile, a hi rhumeriwa eka xiavelo xin’wana kutani a hi boheka ku endla xin’wana xikombelo. Kambe Yehovha a a hi khathalela mikarhi hinkwayo.”

[Xifaniso]

Mina na Marion hi ri na Doris (eximatsini) na Louise, hi 2000

[Xifaniso eka tluka 25]

Ndzi ri na manana hi 1918 loko ndzi ri ni malembe ya 11

[Xifaniso eka tluka 26]

Ndzi ri na Louise, Marion na Doris hi 1948 loko tintombhi ta hina ti khuvuriwa

[Xifaniso eka tluka 26]

Xifaniso xa hina xa mucato, hi October 1928

[Xifaniso eka tluka 26]

Vana va mina va xisati (Ie ximatsini ni le xineneni) na mina eYankee Stadium, hi 1955