Hlanganyela Eka Ntsako Wa Ku Nyika!
Hlanganyela Eka Ntsako Wa Ku Nyika!
“Ku nyika swi tisa ntsako lowukulu ku tlula ku amukela.”—MINTIRHO 20:35.
1. Yehovha u wu kombisa njhani ntsako wa ku nyika?
NTSAKO wa ku tiva ntiyiso ni mikateko leyi fambisanaka na kona, i nyiko ya risima leyi humaka eka Xikwembu. Lava va tivaka Yehovha va ni swivangelo swo tala swo tsaka. Hambileswi ku kuma nyiko swi tsakisaka, na loko u nyika wa tsaka. Yehovha i Munyiki wa “nyiko yin’wana ni yin’wana leyinene ni nyiko yin’wana ni yin’wana leyi hetisekeke,” naswona i “Xikwembu lexi tsakeke.” (Yakobo 1:17; 1 Timotiya 1:11) U va nyika tidyondzo leti pfunaka hinkwavo lava va yingisaka naswona u tsakisiwa hi ku yingisa ka lava a va dyondzisaka, tanihi leswi vatswari va tsakaka loko vana va vona va yingisa ndzetelo wa rirhandzu.—Swivuriso 27:11.
2. (a) Yesu u vule yini malunghana ni ku nyika? (b) I ntsako wa muxaka muni lowu hi wu kumaka loko hi dyondzisa van’wana ntiyiso wa Bibele?
2 Hilaha ku fanaka, loko Yesu a ri laha misaveni u tsakele ku vona vanhu va amukela dyondzo ya yena. Muapostola Pawulo u tshahe Yesu a ku: “Ku nyika swi tisa ntsako lowukulu ku tlula ku amukela.” (Mintirho 20:35) Ntsako lowu hi vaka na wona loko hi dyondzisa van’wana ntiyiso wa Bibele a ko va ku eneriseka ntsena loko hi vona un’wana a pfumelelana ni tidyondzo ta hina ta vukhongeri. Xa nkoka swinene, i ntsako wa ku tiva leswaku hi n’wi nyika nchumu wa nkoka lowu nga ta tshama nkarhi wo leha. Loko hi nyika hi tlhelo ra moya, hi nga pfuna vanhu leswaku va vuyeriwa sweswi ni hilaha ku nga heriki.—1 Timotiya 4:8.
Ku Nyika Swi Tisa Ntsako
3. (a) Muapostola Pawulo na Yohane va wu kombise njhani ntsako wa vona hikwalaho ko pfuna van’wana hi tlhelo ra moya? (b) Ha yini ku dyondzisa vana va hina ntiyiso wa Bibele ku ri xikombiso xa rirhandzu?
3 Ina, leswi Yehovha na Yesu va tsakaka loko va nyika vanhu tinyiko ta moya, ni Vakreste va tsaka. Muapostola Pawulo a a tsakile hi ku tiva leswaku u pfune van’wana ku dyondza ntiyiso wa Rito ra Xikwembu. U tsalele vandlha ra le Tesalonika a ku: “Hi wihi ntshembo wa hina kumbe ntsako kumbe harhi ya ku khana—kasi, entiyisweni xana a hi n’wina?—emahlweni ka Hosi ya hina Yesu eka vukona byakwe? Hakunene mi ku vangama ni ntsako wa hina.” (1 Vatesalonika 2:19, 20) Hilaha ku fanaka, loko muapostola Yohane a vulavula hi vana va yena va moya, u tsarile: “Ndzi hava xivangelo lexikulu xa ku nkhensa ku tlula swilo leswi, ku twa leswaku vana va mina va tama va famba entiyisweni.” (3 Yohane 4) Nakambe, anakanya hi ntsako lowu hi vaka na wona loko hi pfuna vana va hina leswaku va va vana va hina va moya! Ku kurisa vana “hi ku tshinya ni nkongomiso wa mianakanyo wa Yehovha” i xikombiso xa rirhandzu ra vatswari. (Vaefesa 6:4) Hi ndlela yoleyo, vatswari va kombisa leswaku va khathala hi vuhlayiseki bya hilaha ku nga heriki bya vana va vona. Loko vana va wu amukela, vatswari va tsaka va tlhela va eneriseka swinene.
4. I ntokoto wihi lowu kombisaka ntsako wa ku nyika hi tlhelo ra moya?
4 Dell, i phayona ra nkarhi hinkwawo tlhelo manana wa vana va ntlhanu. U ri: “Ndzi ma twisisa kahle marito ya muapostola Yohane hikuva ndza nkhensa swinene leswi mune wa vana va mina va ‘fambaka entiyisweni.’ Ndza swi tiva leswaku swi tisa ku dzuneka eka Yehovha loko mindyangu yi ri ni vun’we evugandzerini bya ntiyiso, kutani ndzi titwa ndzi eneriseke swinene loko ndzi vona a katekisa matshalatshala ya mina yo nghenisa ntiyiso eka vana va mina. Ntshembo wo saseka wa ku hanya hilaha ku nga heriki eParadeyisini swin’we ni ndyangu wa mina, wu ndzi endla ndzi va ni ku langutela, naswona wu ndzi susumetela ku tiyisela ku nga khathariseki swiphiqo ni swihinga leswi ndzi langutanaka na swona.” Lexi vavisaka, un’wana wa vana va Dell wa nhwanyana u susiwile evandlheni hikwalaho ka ku hanya hi ndlela leyi nga riki ya Vukreste. Hambiswiritano, Dell u tirha hi matimba leswaku a tshama a ri ni langutelo lerinene. U ri: “Ndzi tshemba leswaku siku rin’wana n’wana wa mina u ta titsongahata a tlhelela eka Yehovha hi mbilu hinkwayo. Kambe ndzi nkhensa Xikwembu leswi vana va mina vo tala va yaka emahlweni va xi tirhela hi ku tshembeka. Ntsako lowu ndzi nga na wona hi wona lowu ndzi nyikeke matimba hakunene.”—Nehemiya 8:10.
Ku Tiendlela Vanghana Va Hilaha Ku Nga Heriki
5. Loko hi tinyiketela entirhweni wa ku endla vadyondzisiwa, hi byihi vutivi lebyi hi endlaka hi eneriseka?
5 Yesu u lerise valandzeri va yena leswaku va endla vadyondzisiwa lava nga Vakreste ni ku va dyondzisa hi Yehovha ni swilaveko swa yena. (Matewu 28:19, 20) Yehovha na Yesu va pfune vanhu leswaku va dyondza ndlela ya ntiyiso handle ka vutianakanyi. Xisweswo, loko hi tinyiketela entirhweni wa ku endla vadyondzisiwa, ha eneriseka hi ku tiva leswaku hi tekelela xikombiso xa Yehovha na Yesu, hilaha Vakreste vo sungula va endleke hakona. (1 Vakorinto 11:1) Loko hi tirhisana ni Xikwembu xa Matimba Hinkwawo ni N’wana wa xona la rhandzekaka, vutomi bya hina byi va ni xikongomelo. I nkateko swinene ku hlayiwa exikarhi ka “vatirhi-kulobye” ni Xikwembu! (1 Vakorinto 3:9) Xana a swi tsakisi ku tiva leswaku hambi ti ri tintsumi tinene na tona ti hoxa xandla entirhweni lowu wa ku chumayela mahungu lamanene?—Nhlavutelo 14:6, 7.
6. Loko hi va ni xandla entirhweni wa ku nyika hi tlhelo ra moya, i vamani va vaka vanghana va hina?
6 Kahle-kahle, loko hi va ni xandla eka ntirho lowu wa ku nyika hi tlhelo ra moya, a hi nge vi vatirhi-kulobye ni Xikwembu ntsena—hi nga va vanghana va xona hilaha ku nga heriki. Hikwalaho ka ripfumelo rakwe, Abrahama u vuriwe munghana wa Xikwembu. (Yakobo 2:23) Loko hi ri karhi hi tikarhatela ku endla ku rhandza ka Xikwembu, na hina hi nga va vanghana va Xikwembu. Loko hi endla sweswo, hi tlhela hi va vanghana va Yesu. U byele vadyondzisiwa vakwe a ku: “Ndzi mi vitane vanakulorhi, hikuva swilo hinkwaswo leswi ndzi swi tweke eka Tatana ndzi mi tivise swona.” (Yohane 15:15) Vanhu vo tala va tsaka ku tiviwa va ri vanghana va vanhu va swiyimo swa le henhla, kambe hi nga va vanghana va vanhu vambirhi lavakulu eka vanhu hinkwavo evuakweni!
7. (a) Wansati un’wana u kume munghana wa xiviri hi ndlela yihi? (b) Xana na wena u ni ntokoto lowu fanaka?
7 Ku tlhandlekela kwalaho, loko hi pfuna vanhu leswaku va tiva Xikwembu, na vona va va vanghana va hina, va hi endla hi tsaka swinene. Joan, la tshamaka le United States, u sungule ku dyondza Bibele ni wansati la vitaniwaka Thelma. Hambileswi vandyangu wa Thelma a va kanetana swinene ni dyondzo yakwe, u tiyiserile naswona u khuvuriwile endzhaku ka lembe. Joan u tsarile a ku: “Vunakulobye bya hina a byi helelanga kwalaho; ku ri na sweswo, byi kurile byi va vunghana lebyi sweswi se byi nga ni malembe ya 35. Hi fambe swin’we ko tala hi ya ensin’wini ni le mintsombanweni. Eku heteleleni, ndzi rhurhele ekaya lerintshwa leri nga ekule hi kwalomu ka 800 wa tikhilomitara. Kambe, Thelma wa ha ya emahlweni a ndzi tsalela mapapila lama kombisaka rirhandzu ni lama kufumetaka mbilu, a ndzi byela leswaku u anakanya ha mina swinene ni ku ndzi nkhensa leswi ndzi nga munghana wakwe ni xikombiso lexinene eka yena ni leswi ndzi n’wi dyondziseke ntiyiso wa Bibele. Ku va ni munghana lonkulu wo tano, la rhandzekaka, i hakelo leyi hlamarisaka ya matshalatshala lawa ndzi ma endleke hi ku n’wi pfuna leswaku a tiva Yehovha.”
8. Hi rihi langutelo lerinene leri nga hi pfunaka ensin’wini?
8 Ntshembo wa ku kuma munhu la nga ta tsakela ku dyondza ntiyiso wu nga hi pfuna leswaku hi tiyisela hambileswi vanhu vo tala lava hi va kumaka va nga ri tsakeliki Rito ra Yehovha. N’wangulo lowu wo biha wu nga ringa ripfumelo ra hina ni ku tiyisela ka hina. Kambe, langutelo lerinene ri nga hi pfuna. Fausto, la humaka le Guatemala, u te: “Loko ndzi chumayela van’wana, ndzi anakanya hi ndlela leyi swi nga ta tsakisa ha yona loko munhu loyi ndzi vulavulaka na yena o va makwerhu wa moya. Ndzi tibyela leswaku munhu un’we eka lava ndzi nga ta va kuma, a nga hetelela a wu amukerile ntiyiso wa Rito ra Xikwembu. Sweswo swi ndzi nyika matimba ni ntsako wa xiviri.”
Ku Hlengeleta Xuma eTilweni
9. Xana Yesu u te yini malunghana ni xuma etilweni, naswona hi nga dyondza yini eka swona?
9 Ku endla vadyondzisiwa, hambi i vana va hina kumbe vanhu van’wana, a hi matlangwana. Swi lava nkarhi, ku tiyisela ni ku lehisa mbilu. Kambe, tsundzuka leswaku vanhu vo tala va tiyimiserile ku tirha hi matimba leswaku va hlengeleta swilo swo tala leswi vonakalaka, swilo leswi hi ntolovelo swi nga va tiseliki ntsako naswona swi nga tshamiki hilaha ku nga heriki. Yesu u byela vayingiseri vakwe leswaku swa antswa ku tirhela swilo swa moya. U te: “Tshikani ku tihlayisela xuma emisaveni, laha nsumba ni nkurhe swi dyaka kona, ni laha makhamba ma tshovaka kona ma yiva. Ku ri na sweswo, tihlayiseleni xuma etilweni, laha nsumba ni nkurhe swi nga dyiki kona, ni laha makhamba ma nga tshoviki kona ma yiva.” (Matewu 6:19, 20) Loko hi hisekela swilo swa moya—leswi katsaka ku va ni xandla entirhweni wa nkoka wa ku endla vadyondzisiwa—hi ta eneriseka hi ku tiva leswaku hi endla ku rhandza ka Xikwembu ni leswaku xi ta hi hakela. Muapostola Pawulo u tsarile: “Xikwembu a xi pfumali ku lulama lerova xi nga rivala ntirho wa n’wina ni rirhandzu leri mi ri kombiseke hikwalaho ka vito ra xona.”—Vaheveru 6:10.
10. (a) Hikwalaho ka yini Yesu a ve ni xuma xa moya? (b) Xana Yesu u tinyikele hi ndlela yihi, naswona van’wana va vuyeriwe njhani hi ndlela leyikulu?
10 Loko hi tirha hi matimba leswaku hi endla vadyondzisiwa, hi tivekela “xuma etilweni,” hi ku pfumelelana ni leswi Yesu a swi vuleke. Leswi swi hi nyika ntsako wa ku amukela. Loko hi hanana handle ka vutianakanyi, na hina hi hetelela hi fuwisiwa. Yesu hi yexe u tirhele Yehovha hi ku tshembeka hi malembe ya ntsandza-vahlayi. Anakanya hi rifuwo leri a nga ri hlengeleta etilweni! Hambiswiritano, Yesu a nga kalanga a tilavela swa yena. Muapostola Pawulo u tsarile: “[Yesu] u tinyiketile hikwalaho ka swidyoho swa hina leswaku a hi kutsula hi ku ya hi ku rhandza ka Xikwembu tlhelo Tata wa hina, eka mafambiselo ya swilo ya sweswi lama hombolokeke.” (Vagalatiya 1:4) Yesu a nga tirhanga hi matimba ensin’wini ntsena kambe u nyikele ni hi vutomi byakwe byi va nkutsulo leswaku van’wana na vona va ta kuma lunghelo ro tihlengeletela xuma etilweni.
11. Hikwalaho ka yini tinyiko ta moya ti antswa ku tlula tinyiko ta swilo leswi vonakaka?
11 Loko hi dyondzisa vanhu hi Xikwembu, hi va pfuna leswaku va vona ndlela leyi va nga tihlengeletelaka ha yona xuma xa moya lexi nga boliki. Xana yi kona nyiko leyikulu ku tlula leyi, leyi u nga hananaka ha yona? Loko wo nyika munghana wa wena wachi yo durha, movha kumbe hambi ku ri kaya, a swi kanakanisi leswaku munghana yoloye a nga nkhensa ngopfu a tlhela a tsaka, naswona wena u ta kuma ntsako wa ku ha. Kambe, xana nyiko yoleyo yi ta va yi ri eka xiyimo xihi endzhaku ka malembe ya 20? Endzhaku ka malembe ya 200? Endzhaku ka malembe ya 2 000? Hi hala tlhelo, loko wo tinyiketela ku pfuna munhu leswaku a tirhela Yehovha, munhu yoloye a nga tiphina hi nyiko leyi hilaha ku nga heriki.
Ku Lavisisa Lava Va Lavaka Ntiyiso
12. Xana vo tala va tinyiketela ku pfuna van’wana hi tlhelo ra moya hi ndlela yihi?
12 Leswaku va kuma ntsako wa ku nyika hi tlhelo ra moya, vanhu va Yehovha va fambe va ya fika emakun’wini ya misava. Magidi-gidi ya vanhu ma siye makaya ya wona ni maxaka leswaku va ya endla ntirho wa vurhumiwa ematikweni lawa eka wona va faneleke va rhanga va tolovela ririmi ni mindhavuko ya kona. Van’wana va ye etindhawini leti nga etikweni ra ka vona, laha ku nga ni xilaveko lexikulu xa vahuweleri va Mfumo. Kasi van’wana va dyondze ririmi rimbe, leswaku va kota ku chumayela vanhu vambe lava nga endhawini ya ka vona. Hi xikombiso, mpatswa wun’wana wa le New Jersey, U.S.A, endzhaku ko kurisa vana vambirhi lava sweswi va tirhaka eyindlu-nkulu ya Timbhoni ta Yehovha, wu sungule ku phayona ni ku dyondza Xichayina. Hi nkarhi wo ringana malembe manharhu va fambise tidyondzo ta Bibele ta le kaya ni vanhu va 74 lava vulavulaka Xichayina, lava a va dyondza ekholichini leyi nga ekusuhi na vona. Xana u nga swi kota ku ndlandlamuxa vutirheli bya wena hi ndlela yo karhi leswaku u kuma ntsako lowu engetelekeke entirhweni wa ku endla vadyondzisiwa?
13. I yini lexi u nga xi endlaka loko u navela leswaku vutirheli bya wena byi humelela swinene?
13 Kumbexana wa swi navela ku fambisa dyondzo ya Bibele kambe a wu si va na yona. Ematikweni man’wana swa tika ku kuma vanhu lava tsakelaka. Kumbexana vanhu lava u va kumaka a va yi tsakeli Bibele. Loko swi ri tano, kumbexana u fanele u hamba u boxa mhaka leyi exikhongelweni, hi ku tiva leswaku Yehovha na Yesu Kreste va wu seketela swinene ntirho lowu naswona va nga ku kongomisa eka vanhu lava fanaka ni tinyimpfu. Kombela swiringanyeto eka lava nga ni ntokoto kumbe lava humelelaka swinene entirhweni wa chumayela evandlheni ra ka n’wina. Tirhisa ndzetelo ni swiringanyeto leswi hi nyikiwaka swona eminhlanganweni ya Vukreste. Tirhisa switsundzuxo swa valanguteri lava famba-fambaka ni vasati va vona. Ku tlula hinkwaswo, u nga lan’wi. Wanuna wo tlhariha u tsarile: “Byala mbewu ya wena nimixo, naswona u nga ri wisisi voko ra wena ku fikela nimadyambu; hikuva a wu swi tivi leswaku leswi swi ta lulama kwihi.” (Eklesiasta 11:6) Tlhela u tsundzuka vavanuna vo tshembeka vo tanihi Nowa na Yeremiya. Hambileswi va nga talangiki lava amukeleke mahungu lawa a va ma chumayela, ntirho wa vona wu humelerile. Ku tlulaka kwalaho, ntirho wa vona wu tsakise Yehovha.
Ku Endla Leswi Nga eMatimbeni Ya Wena
14. Xana Yehovha u va languta njhani lava va dyuhaleleke entirhweni wakwe?
14 Swi nga ha endleka leswaku swiyimo swa wena a swi ku pfumeleli ku tirha hilaha u navelaka hakona entirhweni wo chumayela. Hi xikombiso, ku dyuhala ku nga endla leswaku u nga swi koti ku endla swo tala entirhweni wa Yehovha. Ni le mhakeni leyi, tsundzuka leswi wanuna wo tlhariha a swi vuleke: “Misisi ya mpunga i harhi ya ku saseka loko yi kumeka endleleni ya ku lulama.” (Swivuriso 16:31) Yehovha wa tsaka hi munhu loyi a tirhiseke vutomi byakwe ku endla ntirho Wakwe. Ku engetela kwalaho, Matsalwa ma ri: “Hambiloko munhu a ri emalembeni ya vudyuhari, [mina Yehovha] ndza ha ri Mina; ni loko a ri ni misisi ya mpunga, ndzi ta hambeta ndzi n’wi rhwala. Kunene mina ndzi ta teka goza, leswaku ndzi rhwala, ndzi tlakula ni ku ponisa.” (Esaya 46:4) Tata wa hina wa le tilweni, la nga ni rirhandzu, u tshembisa leswaku u ta va tiyisa ni ku va seketela vanhu vakwe vo tshembeka.
15. Xana wa kholwa leswaku Yehovha wa swi twisisa swiyimo swa wena? Ha yini?
15 Kumbexana u ni mavabyi yo karhi, wa kanetiwa hi munghana wa vukati la nga riki mupfumeri, u ni vutihlamuleri byo tika bya ndyangu kumbe swiphiqo swin’wana swo tika. Yehovha wa ku tiva ku tsana ka hina ni swiyimo swa hina, naswona wa hi rhandza leswi hi endlaka leswi nga ematimbeni ya hina leswaku hi n’wi tirhela. Leswi swi tano hambiloko leswi hi swi endlaka swi ri switsongo eka leswi van’wana va swi endlaka. (Vagalatiya 6:4) Yehovha wa swi tiva leswaku a hi hetisekanga, naswona a nga rindzelanga leswaku hi endla leswi nga ehenhla ka matimba ya hina. (Pisalema 147:11) Loko hi endla leswi nga ematimbeni ya hina, hi nga tiyiseka leswaku hi va risima emahlweni ya Xikwembu ni leswaku a xi nge yi rivali mintirho ya hina ya ripfumelo.—Luka 21:1-4.
16. Xana vandlha hinkwaro ri hoxa xandla njhani eku endleni ka mudyondzisiwa?
16 Nakambe, tsundzuka leswaku ntirho wa ku endla vadyondzisiwa hi wu endla hi ku khomisana. Mudyondzisiwa a nga endliwi hi munhu un’we, tanihi leswi thonsi rin’we ra mpfula ri nga swi kotiki ku hanyisa ximilana. Ina, Mbhoni yin’we yi nga ha kuma munhu la tsakelaka kutani yi fambisa dyondzo ya Bibele. Kambe loko munhu yoloye lontshwa a sungula ku ta eHolweni ya Mfumo, vandlha hinkwaro ra n’wi pfuna leswaku a vona ntiyiso. Rirhandzu ra vamakwerhu ri kombisa matimba ya moya wa Xikwembu. (1 Vakorinto 14:24, 25) Vana lavatsongo ni lava nga emalembeni ya kondlo-a-ndzi-dyi va nyikela tinhlamulo leti khutazaka, leti kombisaka munhu loyi a ha ku tsakelaka leswaku vantshwa va hina va hambanile ni vantshwa va misava. Lava vabyaka, swigono ni vadyuhari lava nga evandlheni, va kombisa lava va ha ku tsakelaka leswaku ku tiyisela swi katsa yini. Ku nga khathariseki malembe ya hina kumbe ku tsana ka hina, hinkwerhu ka hina hi hetisisa xiphemu xa nkoka eku pfuneni ka lava va ha ku tsakelaka leswaku va ya va rhandza ntiyiso wa Bibele ni ku endla nhluvuko va kondza va tinyiketela hi nkhuvulo. Nkarhi wun’wana ni wun’wana lowu hi wu hetaka hi ri ensin’wini, hi endla maendzo yo vuyela, hi bula ni munhu la tsakelaka eHolweni ya Mfumo, wu nga ha vonaka wu nga nyawuli, kambe i xiphemu xa ntirho wa matimba lowu Yehovha a wu hetisisaka.
17, 18. (a) Ku tlhandlekela eku endleni ka ntirho wo endla vadyondzisiwa, hi nga wu kuma njhani ntsako wa ku nyika? (b) Loko hi nyika van’wana, xana hi va hi tekelela mani?
17 Ina, handle ka ku hlanganyela entirhweni wa nkoka wa ku endla vadyondzisiwa, hina tanihi Vakreste hi tlhela hi kuma ntsako wa ku nyika hi tindlela tin’wana. Hi nga teka mali yo karhi hi nyikela ha yona, hi seketela vugandzeri bya ntiyiso ni ku pfuna lava pfumalaka. (Luka 16:9; 1 Vakorinto 16:1, 2) Hi nga lava tindlela ta ku kombisa van’wana malwandla. (Varhoma 12:13) Hi nga tikarhatela ku “[endlela] hinkwavo leswi nga swinene, kambe ngopfu-ngopfu lava nga swin’we na hina eripfumelweni.” (Vagalatiya 6:10) Naswona hi tindlela to olova, kambe ta nkoka, hi nga nyika van’wana—hi ku va tsalela papila, hi va bela riqingho, hi va nyika nyiko, hi va pfuna hi swilo swo karhi, hi ku va khutaza hi marito lama akaka.
18 Loko hi nyika, hi kombisa leswaku hi tekelela Tata wa hina wa le tilweni. Nakambe hi kombisa rirhandzu ra hina ra vumakwerhu, ku nga mfungho wa Vakreste va ntiyiso. (Yohane 13:35) Loko hi tsundzuka swilo leswi, hi ta swi kota ku kuma ntsako wa ku nyika.
Xana U Nga Hlamusela?
• Yehovha na Yesu va xi veke njhani xikombiso lexinene malunghana ni ku nyika hi tlhelo ra moya?
• Xana hi nga va endla njhani vanghana lava tshamaka hilaha ku nga heriki?
• Hi wahi magoza lawa hi nga ma tekaka leswaku hi endla vutirheli bya hina byi humelela swinene?
• Hinkwerhu evandlheni hi nga wu kuma njhani ntsako wa ku nyika?
[Swivutiso Swa Dyondzo]
[Swifaniso eka tluka 13]
Loko vana va amukela ndzetelo, vatswari va kuma ntsako ni ku eneriseka
[Xifaniso eka tluka 15]
Loko hi endla vadyondzisiwa hi nga kuma vanghana va xiviri
[Xifaniso eka tluka 16]
Yehovha wa hi rhwala loko hi dyuhele
[Swifaniso eka tluka 17]
Hi tindlela to olova, kambe ta nkoka, hi kuma ntsako hi ku nyika