Ripfumelo Ra Ntiyiso—Xana Ra Ha Ri Kona?

“Ripfumelo ri vula ku tshembela eka Xikwembu hi ku helela, mupfumeri u tshembela eka xona lerova a nga xi fela hi minkarhi ya gidi.”—MARTIN LUTHER, 1522.

“Swi vonaka onge a ha ha ri na rona ripfumelo ra Vukreste, naswona a ha ha ti landzeli tidyondzo ta byona.”—LUDOVIC KENNEDY, 1999.

VANHU va ni mavonelo lama hambaneke ngopfu emhakeni ya ripfumelo. Enkarhini lowu hundzeke, a swi tolovelekile leswaku vanhu va va ni ripfumelo eka Xikwembu. Leswi namuntlha vanhu va nga ha tshembiki nchumu naswona va xanisekaka, ripfumelo ra ntiyiso eka Xikwembu ni le Bibeleni ri nyamalala hi ku hatlisa.

Ripfumelo Ra Ntiyiso

Eka vanhu vo tala, “ripfumelo” swo vula ntsena ku va ni vukhongeri byo karhi kumbe ku landzelela vugandzeri bya muxaka wo karhi. Hambiswiritano, hilaha ri tirhisiweke hakona eBibeleni, kahle-kahle “ripfumelo” ri vula ku tshemba Xikwembu ni switshembiso swa xona hilaha ku heleleke. I mfanelo leyi hlawulaka mudyondzisiwa wa Yesu Kreste.

Yesu Kreste u tshame a vulavula hi xilaveko xo khongela “va nga tshiki.” Hi ku endla tano, u tlakuse xivutiso lexi lavaka ku tiva loko ripfumelo ra ntiyiso ri ta hambeta ri ri kona emasikwini ya hina. U vutisile: “Loko N’wana wa munhu a fika, xana kunene u ta ri kuma ripfumelo emisaveni?” Hikokwalaho ka yini a tlakuse xivutiso xexo?—Luka 18:1, 8.

Ripfumelo Leri Lahlekeke

Swi tele swilo leswi nga endlaka leswaku vanhu va lahlekeriwa hi ripfumelo leri va nga na rona. Swin’wana swa swona ku nga ha va mintshikilelo ni miringo eka vutomi bya siku ni siku. Hi xikombiso, profesa Michael Goulder, a a ri muprista ekerekeni ya le Manchester, eNghilandhi, hi nkarhi wa mhangu ya xihaha-mpfhuka leyi endlekeke eMunich hi 1958 laha ku feke xipano xa bolo ya milenge ya Manchester United. Eka nongonoko wa thelevhixini ya BBC, Joan Bakewell loyi a a ri muhaxi u hlamusele leswaku Goulder “u hele matimba loko a vona vanhu va ri ni gome.” Leswo swi endle leswaku a “lahlekeriwa hi ripfumelo eka Xikwembu lexi kunguhatelaka vanhu vumundzuku.” Goulder u vule leswi a a swi kholwa leswaku “Bibele a hi . . . rito ra  Xikwembu leri nga hoxisiki” kambe “i rito ra vanhu leri nga ni swihoxo, kumbexana ri huhuteriwe hi moya wa Xikwembu etindhawini tin’wana ntsena.”

Nkarhi wun’wana ripfumelo ra tsana. Leswi hi swona leswi endlekeke eka mutsari tlhelo muhaxi la vuriwaka Ludovic Kennedy. U vula leswaku ku sukela evutsongwanini a a “kanakana mhaka [ya vukona bya Xikwembu] naswona ku kanakana [kakwe] ku ye mahlweni.” Swi vonaka onge a nga kona loyi a nga n’wi hlamulaka swivutiso swakwe hi ndlela leyi enerisaka. Ku fa ka tata wakwe elwandle ku lo vhela ku ri tsanisa ngopfu ripfumelo rakwe leri a ri nga ha nyawuli. Swikhongelo leswi hi swi yiseke eka Xikwembu swa leswaku a “hi sirhelela emakhombyeni ya le lwandle ni le ka masocha lama a hi lwa na wona” a swi hlamuriwanga loko xikepe lexi tatana a a ri eka xona xi hlaseriwa kutani xi lovisiwa hi swikepe swa masocha ya le Jarimani hi nkarhi wa Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava.—All in the Mind—A Farewell to God.

Swiendlakalo swo fana ni leswi swi tolovelekile. Muapostola Pawulo u ri: “Ripfumelo a hi ra vanhu hinkwavo.” (2 Vatesalonika 3:2) U swi vonisa ku yini? Xana swi nga koteka leswaku munhu a va ni ripfumelo ra ntiyiso eka Xikwembu ni le ka Rito ra xona emisaveni leyi yi nga ni moya wa ku kanakana? Kambisisa leswi xihloko lexi landzelaka xi nga ta swi vula emhakeni leyi.