U Fanele U Letela Ripfalo Ra Wena

Vakhandziyi ni vatirhi va Xihaha-mpfhuka xa 901 xa le New Zealand, lexi kongomeke le Antarctica, a va langutele siku rero hi mahlo-ngati. Tikhamera a ti lunghekile, naswona vakhandziyi a va nga ha tikoti hi ntsako loko xihaha-mpfhuka lexi xa DC-10 xi rhelela ehansinyana leswaku vakhandziyi va kota ku vona ndhawu leyi ya Antarctica.

MUKONGOMISI wa xihaha-mpfhuka lexi se a a ri ni malembe ya 15 a ri entirhweni lowu, naswona ntsengo wa tiawara leti a ti heteke tanihi muhahisi wa swihaha-mpfhuka a ti hundza 11 000. Loko xihaha-mpfhuka xi nga si suka, a a nghenise rungula leri lavekaka eka khompyuta ya xihaha-mpfhuka, a nga swi lemuki leswaku rungula leri a a nyikiwe rona malunghana ni mpfhuka lowu xihaha-mpfhuka a xi fanele xi va eka wona ku suka ehansi a ri hoxile. Loko xihaha-mpfhuka lexi xa DC-10 xi nghena emapapeni xi ri empfhukeni lowu nga ehansi ka timitara ta 600 ku suka ehansi, xi fike xi hima Ntshava ya Erebus, hiloko vanhu hinkwavo va 257 va fisa sweswo.

Ku fana ni swihaha-mpfhuka leswi namuntlha swi lavaka ku kongomisiwa hi tikhompyuta loko swi ri exibakabakeni, ni vanhu va nyikiwe ripfalo leswaku ri va kongomisa evuton’wini. Mhangu yo chavisa leyi endlekeke eka Xihaha-mpfhuka xa 901 yi nga hi dyondzisa tidyondzo ta nkoka swinene malunghana ni ripfalo ra hina. Hi xikombiso, tanihi leswi vuhlayiseki bya swihaha-mpfhuka byi titshegeke hi matirhelo lamanene ya vukongomisi bya swona, na hina hi ta tshama hi hlayisekile emoyeni, emahanyelweni ni le mirini, ntsendze loko ripfalo ra hina ri lawuriwa hi vukongomisi lebyinene bya mahanyelo.

Khombo ra kona, emisaveni ya namuntlha, vukongomisi byo tano byi nyamalala hi ku hatlisa kumbe bya honisiwa. Mudyondzisi un’wana wa le Amerika u te: “Mindzuku leyi hinkwayo hi byeriwa leswaku Butani a nga swi koti ku hlaya ni ku tsala, naswona u tsandziwa ni hi ku komba lomu tiko ra Furwa ri kumekaka kona emepeni. Hi hala tlhelo, Butani a nga swi koti ku vona ku hambana exikarhi ka leswinene ni leswo biha. Handle ka ku tsandzeka ku hlaya ni ku tsala kun’we ni ku hlayela, leswi nga swiphiqo swa dyondzo, vana a va swi tivi leswaku va fanele va hanyisa ku yini.” U tlhele a vula leswaku “vana va namuntlha a va xi tivi lexi nga xona. Loko wo vutisa un’wana wa vona malunghana ni loko ku ri ni nchumu lowu vuriwaka ‘lowunene ni lowu hoxeke,’ u ta va u n’wi hlolela. . . . Loko va ya exikolweni xa le henhla byongo bya vona byo nyanya ku pfuvapfuveka.”

Xin’wana lexi vangaka xiphiqo lexi i vonelo ra leswaku munhu un’wana ni un’wana u fanele a tihanyela swa yena. Ehleketa hi leswi a swi ta endleka loko vahahisi va swihaha-mpfhuka a va nga kongomisiwi hi swilo swo tshembeka, kambe va kongomisiwa hi swilo leswi tshamelaka ku cinca-cinca, minkarhi yin’wana swi pfa swi nyamalala swi nga ha vonaki! Swi le rivaleni leswaku timhangu to tanihi leyi humeleleke le Ntshaveni ya Erebus a ti ta tshama ti lo vuya. Hi ku fanana, misava yi lahle mahanyelo lamanene, kutani yi sungula ku biwa hi nkhavi wo fehla wa gome ni rifu, tanihi leswi mindyangu yi hahlukaka hikwalaho ko tikhoma ko biha, naswona vanhu va timiliyoni va cangayila hikwalaho ka AIDS kumbe vuvabyi byin’wana lebyi tluletiwaka hi vuxaka bya rimbewu.

Ku lava ku tihanyela swa wena swi nga vonaka ku ri ndlela ya vutlhari, kambe lava rhandzaka sweswo va fana ni Vaninivha va khale lava a va nga tivi ‘ku hambanisa exikarhi ka voko ra xinene ni ra ximatsi.’ Lava va rhandzaka ku tihanyela swa vona va fana ni Vaisrayele lava gwineheke lava vuleke leswaku “leswinene swi bihile nileswaku leswo biha i swinene.”—Yonasi 4:11; Esaya 5:20.

Kutani hi nga yi kuma kwihi milawu ni misinya ya milawu leyi twisisekaka leyi hi nga letelaka  mapfalo ya hina ha yona leswaku ma hi kongomisa hi ndlela leyinene? Vanhu va timiliyoni va kume leswaku Bibele hi yona yi nga enerisaka xilaveko xexo. Bibele yi hlamusela swilo swa nkoka hinkwaswo, swo tanihi mahanyelo ni swiendlo leswinene ni ku letela vana leswaku va gandzela Xikwembu. (2 Timotiya 3:16) Yi tshame yi tshembekile eka malembe-xidzana lama hundzeke. Leswi mimpimanyeto ya mahanyelo ya le Bibeleni yi vekiweke hi Muvumbi wa hina la tlakukeke swinene, ya tirha eka vanhu hinkwavo. Kutani a hi na xivangelo xa ku hanya hi ku mbambela kunene.

Kambe, namuntlha ripfalo ra wena ri hlaseriwa swinene. Njhani? Naswona u nga ri sirhelela njhani ripfalo ra wena? Ndlela leyinene i ku tiva leswaku ri hlaseriwa hi mani nileswaku munhu wa kona u tirhisa tindlela tihi. Mhaka leyi yi ta hlamuseriwa exihlokweni lexi landzelaka.