Dyondza Swo Karhi Eka Nikodema

“LOKO munhu a lava ku ndzi landzela, a a titshike kutani a rhwala mhandzi yakwe ya nxaniso siku ni siku a ndzi landzela nkarhi hinkwawo.” (Luka 9:23) Vaphasi va tinhlampfi va xiyimo xa le hansi ni muluvisi la languteriwaka ehansi va amukele xirhambo xolexo hi ku hatlisa. Va tshike swilo hinkwaswo kutani va landzela Yesu.—Matewu 4:18-22; Luka 5:27, 28.

Xirhambo xa Yesu xa ha hangalasiwa ni namuntlha, naswona vo tala va xi amukerile. Hambiswiritano, van’wana lava tsakelaka ku dyondza Bibele ni Timbhoni ta Yehovha va kanakana ku ‘titshika kutani va rhwala mhandzi ya vona ya nxaniso.’ Va kanakana ku byarha vutihlamuleri ni lunghelo ra ku va vadyondzisiwa va Yesu.

Ha yini van’wana va nga swi lavi ku amukela xirhambo xa Yesu kutani va tinyiketela eka Yehovha Xikwembu? Ina, lava nga kurisiwangiki va ri karhi va dyondzisiwa dyondzo ya Vuyuda ni ya Vukreste ya leswaku ku ni Xikwembu xin’we,  va nga ha lava nkarhi wo tala leswaku va swi twisisa kahle leswaku ku ni Muvumbi wa xiviri wa matimba hinkwawo. Kambe, hambiloko se va khorwisiwile leswaku Xikwembu i xa xiviri, van’wana va nga ha va ni swivangelo swo karhi leswi va sivelaka ku landzela mikondzo ya Yesu. Va nga ha tivutisa leswaku maxaka ya vona ni vanghana va vona va ta va tekisa ku yini loko va va Timbhoni ta Yehovha. Van’wana, lava va nga ha yi tekeliki enhlokweni minkarhi leyi hi hanyaka eka yona, va sungula ku lava ndhuma ni rifuwo. (Matewu 24:36-42; 1 Timotiya 6:9, 10) Ku nga khathariseki leswaku xivangelo hi xihi, lava va tshamelaka ku va ni swivangelo swo karhi swa ku papalata ku endla xiboho xa ku va valandzeri va Yesu, va nga dyondza swo karhi eka mhaka ya Nikodema, mufumi wa Muyuda loyi a a fuwile swinene enkarhini wa Yesu.

U Nyikiwe Malunghelo Lamakulu

Endzhakunyana ka tin’hweti ta tsevu Yesu a sungule vutirheli bya yena bya laha misaveni, Nikodema u swi xiyile leswaku Yesu ‘a a ri mudyondzisi la humaka eka Xikwembu.’ Leswi a tsakisiweke hi masingita lawa Yesu a ha ku ma endla le Yerusalema hi Paseka ya 30 C.E., Nikodema u ngungumele a ya eka Yesu nivusiku leswaku a ta kombisa ripfumelo ni ku dyondza leswi engetelekeke hi mudyondzisi loyi. Hiloko Yesu a byela Nikodema ntiyiso lowu enteke malunghana ni xilaveko xa ku ‘velekiwa ra vumbirhi’ leswaku a ta kota ku nghena eMfun’weni wa Xikwembu. Yesu u tlhele a n’wi byela marito lawa: “Xikwembu xi rhandze misava swinene xi kala xi nyikela hi N’wana wa xona la tswariweke a ri swakwe, leswaku un’wana ni un’wana loyi a kombisaka ripfumelo eka yena a nga lovisiwi kambe a va ni vutomi lebyi nga heriki.”—Yohane 3:1-16.

Nikodema a a nyikiwe ntshembo lowu tsakisaka swonghasi! A a ta va munghana lonkulu wa  Yesu a tlhela a kota ku tivonela hi ya yena mahlo swilo swo hambana-hambana swa vutomi bya Yesu emisaveni. Leswi a a ri mufumi wa Vayuda ni mudyondzisi eIsrayele, Nikodema a a ri tiva kahle Rito ra Xikwembu. Nakambe a a ri ni ku twisisa lokukulu, hileswi a swi lemukeke leswaku Yesu i mudyondzisi la rhumiweke hi Xikwembu. Nikodema a a ti tsakela timhaka ta moya, naswona a a titsongahata swinene. A swi ta xi tikela xirho xa huvo leyi tlakukeke ya Vayuda ku teka n’wana wa muvatli la nga nyawuriki tanihi munhu la rhumiweke hi Xikwembu! Timfanelo leti hinkwato i ta nkoka eka munhu leswaku a ta va mudyondzisiwa wa Yesu.

Ndlela leyi Nikodema a a n’wi tsakela ha yona wanuna loyi wa le Nazareta a yi hundzukanga. Endzhaku ka malembe mambirhi ni hafu, Nikodema u ye enhlengeletanweni ya Sanedri hi nkarhi wa Nkhuvo wa Mitsonga. Hi nkarhi lowu, Nikodema a a ha ri “un’wana wa vona.” Vaprista lavakulu ni Vafarisi va rhumele tindhuna leswaku ti ya khoma Yesu. Tindhuna ti vuyile kutani ti ku: “Ku hava munhu un’wana la tshameke a vulavula hi ndlela leyi.” Vafarisi va sungule ku sola tindhuna leti, va ku: “N’wina a mi hambukisiwanga, a hi swona ke? A nga kona ni un’we wa vafumi kumbe wa Vafarisi loyi a pfumeleke eka yena, a hi swona ke? Kambe ntshungu lowu wu nga wu tiviki Nawu i vanhu lava rhukaniweke.” Nikodema a a nga ha swi koti ku tikhoma. U te: “Nawu wa hina a wu n’wi avanyisi munhu handle ka loko wu rhange hi ku n’wi twa ni ku tiva leswi a swi endlaka, a hi swona ke?” Hiloko Vafarisi lavan’wana va sungula ku n’wi sandza va ku: “Wena a wu humi eGaleliya, a hi swona ke? Lavisisa kutani u ta vona leswaku ku hava muprofeta la nga ta huma eGaleliya.”—Yohane 7:1, 10, 32, 45-52.

Endzhaku ka tin’hweti ta tsevu, hi Siku ra Paseka ya 33 C.E., Nikodema u vone ntsumbu wa Yesu wu hawuriwa emhandzini ya nxaniso. U pfune Yosefa wa Arimatiya, loyi na yena a nga xirho xa Sanedri, leswaku va lunghiselela ntsumbu wa Yesu leswaku wu ta lahliwa. Hikwalaho, Nikodema u te ni “xiputsa xa mira ni timhangani” leswi tikaka kwalomu ka 100 wa tiphawundi ta le Rhoma leti ringanaka ni 33 wa tikhilogiramu. Swi tikomba onge a a swi xave hi mali yo tala. Nakambe a swi lava leswaku a va ni xivindzi leswi a a ta tekiwa a ri ni vuxaka ni “muxisi loyi,” ku nga ndlela leyi Vafarisi-kulobye a  va n’wi vitana ha yona Yesu. Vavanuna lavambirhi va hatle va lunghiselela ntsumbu wa Yesu leswaku wu ta lahliwa kutani va veka Yesu eka sirha-bako ra xitsundzuxo ra le kusuhi. Kambe, ni sweswi Nikodema a a nga tiviwi a ri mudyondzisiwa wa Yesu!—Yohane 19:38-42; Matewu 27:63; Marka 15:43.

Lexi Endleke Leswaku A Nga Teki Goza

Yohane a nga hlamuseli leswaku i yini lexi siveleke Nikodema ku ‘rhwala mhandzi ya yena ya nxaniso’ kutani a landzela Yesu. Kambe wa hi voningela switsongo malunghana ni lexi a xi endla leswaku Mufarisi loyi a nga teki goza.

Xo sungula, Yohane u kombise leswaku mufumi loyi wa Muyuda ‘u te eka Yesu nivusiku.’ (Yohane 3:2) Xidyondzi xin’wana xa Bibele xi ringanyeta leswi: “Nikodema u te nivusiku, ku nga ri hi mhaka ya ku chava, kambe a a endlela leswaku a nga fiki a kuma mintshungu leyi a yi ta kavanyeta bulo ra yena na Yesu.” Kambe, Yohane u vule leswaku Nikodema hi “loyi a teke ro sungula eka [Yesu] nivusiku” a tlhela a vula leswaku Yosefa wa Arimatiya “a a ri mudyondzisiwa wa Yesu wa le xihundleni hikwalaho ko chava Vayuda.” (Yohane 19:38, 39) Hikwalaho, kumbexana Nikodema u ye eka Yesu nivusiku hi ku “chava Vayuda,” tanihi leswi van’wana va le nkarhini wa yena a va chava ku hlanganisiwa na Yesu.—Yohane 7:13.

Xana u koka milenge loko u fanele u va mudyondzisiwa wa Yesu hikwalaho ko chava leswi maxaka, vanghana kumbe vatirhi-kuloni va nga ha swi vulaka? Xivuriso xi ri: “Ku chava vanhu swi veka ntlhamu.” Xana u nga langutana njhani ni ku chava koloko? Xivuriso xi ya emahlweni xi ku: “Kambe loyi a tshembaka Yehovha u ta sirheleriwa.” (Swivuriso 29:25) Leswaku u tshemba Yehovha hi ndlela yoleyo, u fanele u tiyiseka hi ku helela leswaku Xikwembu xi ta ku tiyisa loko u ri eku karhatekeni. Khongela eka Yehovha u n’wi kombela leswaku a ku nyika xivindzi xa ku endla ni swiboho leswitsongo malunghana ni vugandzeri bya wena. Hakatsongo-tsongo, ripfumelo ra wena ni ku tshemba ka wena Yehovha swi ta kula ku fikela laha u nga ta kota ku endla swiboho leswikulu leswi pfumelelanaka ni ku rhandza ka Xikwembu.

Xikhundlha xa Nikodema ni ndhuma ya yena tanihi xirho xa ntlawa lowu fumaka na swona swi nga ha va swi n’wi sivele ku teka goza ra nkoka ra ku titshika. Hi nkarhi wolowo, kumbexana a a ha xi namarhele swinene xikhundlha xa yena tanihi xirho xa Sanedri. Xana wa kanakana ku teka goza leswaku u va mulandzeri wa Kreste hileswi u nga ha lahlekeriwaka hi xikhundlha lexikulu etikweni kumbe hileswi u nga ha bohekaka ku tshika swilo swo karhi leswaku u ta kota ku endla nhluvuko? Ni xin’we xa swilo leswi a xi nge ringani ni lunghelo ra ku kota ku tirhela La nge Henhla-henhla evuakweni, loyi a tiyimiseleke ku enerisa swikombelo leswi u swi endlaka leswi fambisanaka ni ku rhandza ka yena.—Pisalema 10:17; 83:18; 145:18.

Xin’wana lexi nga ha vaka xi endle leswaku Nikodema a kokela endzhaku ku nga ha va ku ri rifuwo ra yena. Leswi a a ri Mufarisi swi nga ha endleka a a kuceteriwe hi van’wana “lava a va ri varhandzi va mali.” (Luka 16:14) Leswi a koteke ku xava xiputsa xo durha xa mira ni timhangani swi kombisa leswaku a a fuwile. Van’wana namuntlha va hlwela ku endla xiboho xa ku byarha vutihlamuleri bya Vukreste hikuva va karhateka hikwalaho ka swilo swa vona leswi vonakaka. Hambiswiritano, Yesu u tsundzuxe valandzeri va yena a ku: “Tshikani ku vilela hi mimoya-xiviri ya n’wina malunghana ni leswi mi nga ta swi dya kumbe leswi mi nga ta swi nwa, kumbe ku vilela hi mimiri ya n’wina hi leswi mi nga ta swi ambala. . . . Hikuva Tata wa n’wina wa le tilweni wa swi tiva leswaku ma swi lava swilo leswi hinkwaswo. Kutani, hambetani mi lava mfumo ni ku lulama ka yena ku sungula, xisweswo swilo leswin’wana hinkwaswo mi ta engeteleriwa swona.”—Matewu 6:25-33.

U Hundziwe Hi Swilo Swo Tala

Lexi hlamarisaka, mhaka ya Nikodema leyi kumekaka eka Evhangeli ya Yohane ntsena, a yi hlamuseli loko a kale a va mulandzeri wa Yesu kumbe e-e. Ku ni lava va pfumelaka leswaku Nikodema u landzele Yesu, a khuvuriwa, a xanisiwa hi Vayuda, a tekeriwa xikhundlha xa yena kutani a hetelela a hlongoriwile eYerusalema. Ku nga khathariseki leswaku swona hi swihi, ku ni nchumu wun’we lowu tiyeke: U hundziwe hi  swo tala hileswi a kokeleke endzhaku loko Yesu a ha ri laha misaveni.

Loko Nikodema a lo sungula ku landzela Yesu hi nkarhi wolowo loko a sungula ku hlangana ni Hosi leyi, a a ta va a ve mudyondzisiwa lonkulu wa Yesu. Leswi Nikodema a ri ni vutivi, ku twisisa, ku titsongahata a tlhela a khathala hi swilaveko swa yena swa moya, a a ta va a ve mudyondzisiwa la hlamarisaka. Ina, a a ta va a twe tinkulumo leti hlamarisaka ta Mudyondzisi Lonkulu, a dyondza tidyondzo ta nkoka eka swifaniso swa Yesu, a vona masingita lama hlamarisaka lawa Yesu a ma endleke a tlhela a kuma matimba eka xitsundzuxo xa Yesu loko a lela vaapostola va yena. Kambe u hundziwe hi swilo sweswo hinkwaswo.

Ku hlwela ka Nikodema ku teka goza swi n’wi vangele ku hundziwa hi swilo swo tala. Xin’wana lexi n’wi hundzeke a ku ri xirhambo xa Yesu xa rirhandzu: “Tanani eka mina, n’wina hinkwenu lava tirhaka hi matimba ni lava tikeriwaka, ndzi ta mi phyuphyisa. Tlhandlekani joko ra mina ehenhla ka n’wina mi tlhela mi dyondza eka mina, hikuva ndzi ni moya wo rhula ni mbilu yo titsongahata, kutani mi ta kumela mimoya-xiviri ya n’wina ku phyuphya. Hikuva joko ra mina ra olova ni ndzhwalo wa mina wa vevuka.” (Matewu 11:28-30) Nikodema u hundziwe hi lunghelo leri ra ku phyuphyisiwa hi Yesu hi yexe!

Ku Vuriwa Yini Hi Wena?

Ku sukela hi 1914, Yesu Kreste u ve Hosi ya Mfumo wa Xikwembu wa le tilweni. Swin’wana swa leswi a vuleke leswaku swi ta humelela hi nkarhi wa vukona bya yena hi leswi: “Mahungu lamanene lawa ya mfumo ma ta chumayeriwa emisaveni hinkwayo leyi akiweke leswaku byi va vumbhoni ematikweni hinkwawo; kutani hi kona makumu ma nga ta fika.” (Matewu 24:14) Loko makumu ma nga si fika, ntirho lowu wa ku chumayela emisaveni hinkwayo wu fanele wu endliwa. Yesu Kreste u tsakela ku vona vanhu lava nga hetisekangiki va hlanganyela entirhweni lowu. Na wena u nga hlanganyela entirhweni lowu.

Nikodema u swi xiyile leswaku Yesu a a huma eka Xikwembu. (Yohane 3:2) Na wena loko u dyondza Bibele u nga ha va u fikelele makumu wolawo. U nga ha va u hundzule ndlela leyi a wu hanya ha yona leswaku u ta fambisana ni mimpimanyeto ya Bibele. U nga ha va u ya eminhlanganweni ya Timbhoni ta Yehovha leswaku u ta kuma vutivi lebyi engetelekeke bya Bibele. Wa bumabumeriwa hikwalaho ka matshalatshala wolawo. Kambe, Nikodema a a fanele a endla leswi engetelekeke ku ri na ku lemuka ntsena leswaku Yesu u rhumiwe hi Xikwembu. A a fanele a ‘titshika kutani a rhwala mhandzi yakwe ya nxaniso siku ni siku a landzela Yesu nkarhi hinkwawo.’—Luka 9:23.

Yingisa leswi muapostola Pawulo a hi byelaka swona. U tsarile: “Leswi hi tirhaka na xona, ha mi kombela nakambe leswaku mi nga amukeli musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu kutani mi hupa xikongomelo xa wona. Hikuva xi ri: ‘Hi nkarhi lowu amukelekaka ndzi mi twile, naswona hi siku ra ku ponisiwa ndzi mi pfunile.’ Maswivo! Sweswi ngopfu-ngopfu i nkarhi lowu amukelekaka. Maswivo! Sweswi i siku ra ku ponisiwa.”—2 Vakorinto 6:1, 2.

Sweswi i nkarhi wa ku va ni ripfumelo leri ku susumetelaka ku teka goza. Leswaku u kota ku endla sweswo, anakanyisisa hi swilo leswi u swi dyondzaka eBibeleni. Khongela eka Yehovha kutani u n’wi kombela leswaku a ku pfuna u kombisa ripfumelo ro tano. Loko u vona ndlela leyi a ku pfunaka ha yona, ku tlangela ka wena ni rirhandzu ra wena eka yena swi ta ku susumetela ku lava ku ‘titshika kutani u rhwala mhandzi ya wena ya nxaniso siku ni siku u landzela Yesu Kreste nkarhi hinkwawo.’ Xana u ta teka goza sweswi?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Eku sunguleni, Nikodema u yimelele Yesu hi vurhena

[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Hambiloko a kanetiwa, Nikodema u pfunetile eku lunghiseleleni ka ntsumbu wa Yesu leswaku wu ya lahliwa

[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]

Dyondzo ya munhu hi xiyexe ni xikhongelo swi nga ku tiyisa leswaku u teka goza

[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]

Xana u ta ri amukela lunghelo ra ku tirha ehansi ka vurhangeri bya Yesu Kreste?