Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

Xana U Wu Kumile “Moya Wa Ntiyiso”?

Xana U Wu Kumile “Moya Wa Ntiyiso”?

Xana U Wu Kumile “Moya Wa Ntiyiso”?

“Tatana . . . u ta mi nyika mupfuni un’wana leswaku a va na n’wina hi masiku, moya wa ntiyiso.”—YOHANE 14:16, 17.

1. Hi rihi rungula ra nkoka leri Yesu a ri nyikeke vadyondzisiwa va yena eka tiawara to hetelela loko a ri na vona ekamareni ra le henhla?

“HOSI, u ya kwihi?” Xexo i xin’wana xa swivutiso leswi Yesu a vutisiweke swona hi vaapostola va yena eka tiawara to hetelela leti a ti heteke a ri na vona ekamareni ra le henhla le Yerusalema. (Yohane 13:36) Loko nhlangano wu ri karhi wu ya emahlweni, Yesu u va byele leswaku se a ri kusuhi ni ku va siya a tlhelela eka Tata wa yena. (Yohane 14:28; 16:28) A a nga ha ta va na vona hi nyama leswaku a va letela ni ku va hlamula swivutiso swa vona. Hambiswiritano, u va tiyisekisile a ku: “Ndzi ta kombela Tatana kutani u ta mi nyika mupfuni [kumbe muchaveleri] un’wana leswaku a va na n’wina hi masiku.”—Yohane 14:16, nhlamuselo ya le hansi ya NW.

2. Yesu u tshembise vadyondzisiwa va yena leswaku u ta va rhumela yini loko a ta va a fambile?

2 Yesu u wu hlamuserile mpfuno wolowo ni ndlela leyi wu nga ta va pfuna ha yona vadyondzisiwa va yena. U va byele leswi: “Hambiswiritano, swilo leswi a ndzi mi byelanga eku sunguleni, hikuva a ndzi ri na n’wina. Kambe sweswi ndzi ya eka loyi a ndzi rhumeke . . . Ku famba ka mina ku pfuna n’wina. Hikuva loko ndzi nga fambi, mupfuni a nge pfuki a tile eka n’wina; kambe loko ndzi famba, ndzi ta n’wi rhuma eka n’wina. . . . Loko a fika, moya wa ntiyiso, u ta mi kongomisa entiyisweni hinkwawo.”—Yohane 16:4, 5, 7, 13.

3. (a) “Moya wa ntiyiso” wu rhumeriwe rini eka Vakreste vo sungula? (b) Hi yihi ndlela yin’wana ya nkoka leyi moya wolowo a wu ri “mupfuni” ha yona eka vona?

3 Xitshembiso lexi xi hetisisiwe hi Pentekosta ya 33 C.E., hilaha muapostola Petro a tiyisekiseke hakona: “Yesu yoloye Xikwembu xi n’wi pfuxile, ku nga mhaka leyi hinkwerhu hi nga timbhoni ta yona. Hikokwalaho ka leswi a tlakuseriweke evokweni ra xinene ra Xikwembu a tlhela a amukela moya lowo kwetsima lowu tshembisiweke wu huma eka Tatana, u chulule leswi mi swi vonaka ni ku swi twa.” (Mintirho 2:32, 33) Hilaha hi nga ta swi vona hakona endzhakunyana, moya lowo kwetsima lowu chuluriweke hi Pentekosta wu pfune Vakreste vo sungula ku hetisisa swilo swo tala. Kambe Yesu u tshembise leswaku “moya wa ntiyiso” wu ta ‘va tsundzuxa swilo hinkwaswo leswi a va byeleke swona.’ (Yohane 14:26) A wu ta va pfuna leswaku va tsundzuka vutirheli ni tidyondzo ta Yesu, hambi ku ri marito ya yena n’wini, kutani va tsala swilo sweswo. Leswi a swi ta pfuna ngopfu-ngopfu eka muapostola Yohane la dyuhaleke eku heleni ka lembe-xidzana ro sungula C.E., loko a sungula ku tsala Evhangeli ya yena. Rungula rero ri ni ndzayo ya risima leyi Yesu a yi nyikeleke loko a simeka Xitsundzuxo xa rifu ra yena.—Yohane, tindzima 13-17.

4. “Moya wa ntiyiso” wu va pfune njhani Vakreste vo sungula lava totiweke?

4 Yesu u tlhele a tshembisa vadyondzisiwa volavo vo sungula leswaku moya a wu ta va “dyondzisa swilo hinkwaswo” wu tlhela wu va “kongomisa entiyisweni hinkwawo.” Moya a wu ta tlhela wu va pfuna ku twisisa swilo leswi enteke swa Matsalwa wu tlhela wu hlayisa vun’we bya mianakanyo ya vona, ku twisisa ka vona ni xikongomelo xa vona. (1 Vakorinto 2:10; Vaefesa 4:3) Xisweswo moya lowo kwetsima wu nyike Vakreste volavo vo sungula matimba leswaku va tirha tanihi ntlawa wa “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” leswaku va nyika Mukreste un’wana ni un’wana la totiweke ‘swakudya swa moya hi nkarhi lowu faneleke.’—Matewu 24:45.

Moya Wu Nyikela Vumbhoni

5. (a) Hi wihi ntshembo lowuntshwa lowu Yesu a wu paluxeleke vadyondzisiwa va yena hi vusiku bya Nisan 14, 33 C.E.? (b) Moya lowo kwetsima a wu ta endla yini eku hetisiseni ka xitshembiso xa Yesu?

5 Hi vusiku bya Nisan 14, 33 C.E., Yesu u hlamusele vadyondzisiwa va yena leswaku endzhakunyana a a ta va amukela kutani va tshama na yena ni Tata wa yena etilweni. U te: “Endlwini ya Tatana ku ni vutshamo byo tala. Loko a swi nga ri tano, a ndzi ta va ndzi mi byerile, hikuva ndzi ya mi lunghiselela ndhawu. Nakambe, loko ndzi ya mi lunghisela ndhawu, ndzi ta tlhela ndzi vuya kutani ndzi ta mi amukela ekaya mi va na mina, leswaku laha ndzi nga kona na n’wina mi va kona.” (Yohane 13:36; 14:2, 3) A va ta fuma na yena eMfun’weni wa yena. (Luka 22:28-30) Leswaku va ta va ni ntshembo lowu wa le tilweni, a va fanele va ‘velekiwa hi moya’ va va vana va moya va Xikwembu naswona va totiwa leswaku va ta va tihosi ni vaprista na Kreste etilweni.—Yohane 3:5-8; 2 Vakorinto 1:21, 22; Tito 3:5-7; 1 Petro 1:3, 4; Nhlavutelo 20:6.

6. (a) Ku vitaneriwa ka le tilweni ku sungule rini, naswona ku vitaniwe vanhu vangani? (b) Lava va vitaniweke va khuvuriwe eka yini?

6 ‘Ku vitaneriwa loku ka le tilweni’ ku sungule hi Pentekosta ya 33 C.E. naswona ku vonaka ku hele exikarhi ka va-1930. (Vaheveru 3:1) Nhlayo ya ‘lava xaviweke evanhwini’ lava va funghiweke hi moya lowo kwetsima leswaku va va Vaisrayele va moya i 144 000. (Nhlavutelo 7:4; 14:1-4) Vanhu lava va khuvuriwe eka miri wa moya wa Kreste, eka vandlha ra yena ni le ka rifu ra yena. (Varhoma 6:3; 1 Vakorinto 12:12, 13, 27; Vaefesa 1:22, 23) Endzhaku ka ku khuvuriwa ka vona hi mati ni ku totiwa ka vona hi moya lowo kwetsima, va sungule ku hanya vutomi bya ku tshembeka kukondza va fa.—Varhoma 6:4, 5.

7. Ha yini swi fanerile leswaku ku va Vakreste lava totiweke ntsena lava dyaka swifanekiselo swa Xitsundzuxo?

7 Tanihi Vaisrayele va moya, Vakreste lava va totiweke a va ri eka ntwanano lowuntshwa lowu endliweke exikarhi ka Yehovha na “Israyele wa Xikwembu.” (Vagalatiya 6:16; Yeremiya 31:31-34) Ntwanano lowuntshwa wu endliwe wu tirha hi ngati ya Kreste leyi halatiweke. Yesu u boxe mhaka leyi loko a sungula Xitsundzuxo xa rifu ra yena. Luka wa tsala: “A teka xinkwa, a nkhensa, a xi phema, ivi a va nyika xona, a ku: ‘Leswi swi vula miri wa mina lowu nga ta nyikeriwa hikwalaho ka n’wina. Tshamani mi ri karhi mi endla leswi leswaku mi ndzi tsundzuka.’ Nakambe, a endla hi ndlela leyi fanaka hi xinwelo endzhaku ka loko va dye xilalelo, a ku: ‘Xinwelo lexi xi vula ntwanano lowuntshwa hikwalaho ka ngati ya mina, leyi nga ta halateriwa n’wina.’” (Luka 22:19, 20) Masalela kumbe swirho leswi seleke swa lava 144 000 lava ha riki emisaveni, hi wona ma faneleke ma dya xinkwa ni ku nwa vhinyo yo fanekisela eXitsundzuxweni xa rifu ra Kreste.

8. Vatotiwa va swi tivisa ku yini leswaku va vitaneriwe etilweni?

8 Vatotiwa va swi tivisa ku yini leswaku va vitaneriwe etilweni? Handle ko kanakana va kuma vumbhoni bya moya lowo kwetsima. Muapostola Pawulo u tsalele vanhu vo tano a ku: “Hinkwavo lava kongomisiwaka hi moya wa Xikwembu, lava i vana va Xikwembu. . . . Moya hi woxe wu nyikela vumbhoni swin’we ni moya wa hina leswaku hi vana va Xikwembu. Kutani loko hi ri vana, nakambe hi vadyandzhaka: vadyandzhaka hakunene va Xikwembu, kambe vadyandzhaka-kulobye na Kreste, ntsena loko hi xaniseka swin’we leswaku hi ta tlhela hi vangamisiwa swin’we.” (Varhoma 8:14-17) Vumbhoni lebyi bya moya byi ni matimba swinene lerova lava va nga ni ku kanakana kutsongo malunghana ni loko va vitaneriwe etilweni va namba va gimeta hileswaku a va vitaniwanga, hikwalaho a va swi dyi swifanekiselo eXitsundzuxweni.

Moya Ni Tinyimpfu Tin’wana

9. Hi yihi mintlawa yimbirhi leyi hambaneke leyi boxiwaka eka Tievhangeli ni le bukwini ya Nhlavutelo?

9 Loko a ri karhi a anakanya hi nhlayo leyi pimiweke ya Vakreste lava vitaneriweke ku vumba Israyele wa moya, Yesu u va vitane “ntlhambinyana.” Wu nghenisiwa ‘etshangeni’ ra ntwanano lowuntshwa, ku hambana ni “tinyimpfu tin’wana” ta ntsandza-vahlayi leti Yesu a vuleke leswaku na tona u fanele a ti hlengeleta. (Luka 12:32; Yohane 10:16) Lava va tinyimpfu tin’wana lava hlengeletiwaka enkarhini wa makumu va ta vumba “ntshungu lowukulu” lowu nga ta pona “nhlomulo lowukulu,” va ri ni ntshembo wa ku hanya hilaha ku nga heriki emisaveni leyi nga paradeyisi. Lexi tsakisaka, xivono lexi Yohane a xi voneke eku heleni ka lembe-xidzana ro sungula C.E. xi kombisa ku hambana exikarhi ka ntshungu lowukulu ni swirho swa 144 000 swa Israyele wa moya. (Nhlavutelo 7:4, 9, 14) Xana ni tinyimpfu tin’wana ta wu kuma moya lowo kwetsima, naswona loko swi ri tano, xana wu byi khumba njhani vutomi bya tona?

10. Tinyimpfu tin’wana ti khuvuriwa “hi vito ra Tatana ni ra N’wana ni ra moya lowo kwetsima” hi ndlela yihi?

10 Moya lowo kwetsima wu hetisisa xiphemu xa nkoka hakunene evuton’wini bya tinyimpfu tin’wana. Ti kombisa ku tinyiketela ka tona eka Yehovha hi ku khuvuriwa “hi vito ra Tatana ni ra N’wana ni ra moya lowo kwetsima.” (Matewu 28:19) Va xixima vuhosi bya Yehovha, va titsongahatela Kreste tanihi Hosi ya vona ni Mukutsuri wa vona va tlhela va pfumela ku lawuriwa hi moya wa Xikwembu, kumbe matimba lama tirhaka evuton’wini bya vona. Siku ni siku va ringeta ku hlakulela “mihandzu ya moya,” ku nga “rirhandzu, ntsako, ku rhula, ku va ni mbilu yo leha, musa, vunene, ripfumelo, ku olova, ku tikhoma.”—Vagalatiya 5:22, 23.

11, 12. (a) Vatotiwa va kwetsimisiwa njhani hi ndlela yo hlawuleka swinene? (b) Tinyimpfu tin’wana ti kwetsimisiwa hi ndlela yihi?

11 Nakambe tinyimpfu tin’wana ti fanele ti pfumelela Rito ra Xikwembu ni moya wa xona lowo kwetsima leswaku swi va basisa, kumbe swi va kwetsimisa. Vatotiwa se va kwetsimisiwile hi ndlela yo hlawuleka, va vuriwa lava lulameke ni lava kwetsimaka tanihi mutekiwa wa Kreste. (Yohane 17:17; 1 Vakorinto 6:11; Vaefesa 5:23-27) Muprofeta Daniyele u va vula “vakwetsimi va Loyi a Tlakukeke” lava amukelaka Mfumo lowu nga ehansi ka “n’wana wa munhu,” Kreste Yesu. (Daniyele 7:13, 14, 18, 27) Yehovha u tshame a byela tiko ra Israyele a tirhisa Muxe na Aroni, a ku: “Hi mina Yehovha Xikwembu xa n’wina; kutani mi ta tihlawulekisa mi tikomba mi ri lava kwetsimaka, hikuva mina ndza kwetsima.”—Levhitika 11:44.

12 Xiga lexi nge “ku kwetsima” kahle-kahle xi vula “xiendlo kumbe endlelo ra ku endla xilo xi kwetsima, xi hlawuleka kumbe xi vekeriwa etlhelo leswaku xi ta tirha ntirho wo karhi kumbe xi tirhisiwa hi Yehovha Xikwembu; xiyimo xa ku kwetsima, ku hlawuleka kumbe ku basisiwa.” Hi 1938, Xihondzo xo Rindza xa Xinghezi xi vule leswaku Vayonadabu, kumbe tinyimpfu tin’wana, “va fanele va dyondza leswaku ku tinyiketela ni ku kwetsima ka laveka eka un’wana ni un’wana loyi a nga ta va xirho xa vunyingi lebyikulu, loyi a nga ta hanya laha misaveni.” Eka xivono xa ntshungu lowukulu, lexi tsariweke ebukwini ya Nhlavutelo, ku vulavuriwa hi vona tanihi lava “[hlantsweke] tinguvu ta vona to leha va ti endla to basa hi ngati ya Xinyimpfana” naswona va endlela Yehovha “ntirho wo kwetsima nhlikanhi ni vusiku etempeleni ya [yena].” (Nhlavutelo 7:9, 14, 15) Hi ku pfuniwa hi moya lowo kwetsima, tinyimpfu tin’wana ti endla leswi nga ematimbeni ya tona leswaku ti fikelela swilaveko swa Yehovha swa ku kwetsima.—2 Vakorinto 7:1.

Ku Endlela Vamakwavo Va Kreste Swilo Leswinene

13, 14. (a) Hi ku ya hi xifaniso xa Yesu xa tinyimpfu ni timbuti, xana ku ponisiwa ka tinyimpfu ku titshege hi yini? (b) Enkarhini lowu wa makumu, xana tinyimpfu tin’wana ti va seketele njhani vamakwavo va Kreste?

13 Yesu u kandziyise vuxaka lebyikulu lebyi nga kona exikarhi ka tinyimpfu tin’wana ni ntlhambinyana exifanisweni xa yena xa tinyimpfu ni timbuti, lexi katsiweke eka vuprofeta bya yena lebyi vulavulaka hi “makumu ya mafambiselo ya swilo.” Exifanisweni xexo, Kreste u swi kombise kahle leswaku ku ponisiwa ka tinyimpfu tin’wana ku fambisana swinene ni ndlela leyi ti va khomaka ha yona vatotiwa, lava a va vitaneke “vamakwerhu.” U te: “Hosi yi ta ku eka lava nga exineneni xa yona, ‘Tanani, n’wina lava katekisiweke hi Tatana, dyanani ndzhaka ya mfumo lowu mi lunghiseriweke wona hi mpfhuka misava yi va kona. . . . Ndzi tiyisile ndzi ri eka n’wina, Mpimo lowu mi swi endleke ha wona eka un’wana wa vamakwerhu lava lavatsongo, mi swi endle ha wona ni le ka mina.’”—Matewu 24:3; 25:31-34, 40.

14 Marito lama nge “mpimo lowu mi swi endleke ha wona” ma kombetela eka nseketelo wa rirhandzu lowu kombisiweke vamakwavo va Kreste lava totiweke hi moya, lava khomiweke tanihi vanhu vambe emisaveni ya Sathana, laha van’wana va vona va khotsiweke. A va lava swakudya, swiambalo leswi ringaneke ni nkhathalelo wa rihanyo. (Matewu 25:35, 36, nhlamuselo ya le hansi ya NW) Enkarhini lowu wa makumu, ku sukela hi 1914, vatotiwa vo tala va tikume va ri eswiyin’weni swo tano. Matimu ya manguva lawa ya Timbhoni ta Yehovha ma tiyisekisa leswaku vatotiwa va seketeriwe hi vanakulobye va vona lava tshembekaka, ku nga tinyimpfu tin’wana, leti susumetiwaka hi moya.

15, 16. (a) Tinyimpfu tin’wana ti pfune vamakwavo lava totiweke va Kreste lava ha riki emisaveni entirhweni wihi? (b) Vatotiwa va kombise ku tlangela ka vona tinyimpfu tin’wana hi ndlela yihi?

15 Vamakwavo va Kreste lava totiweke lava ha riki emisaveni enkarhini lowu wa makumu hi vona va seketeriweke swinene hi tinyimpfu tin’wana eku hetisiseni ka ntirho lowu va byarhisiweke wona hi Xikwembu wa ku ‘chumayela mahungu lamanene lawa ya mfumo emisaveni hinkwayo leyi akiweke leswaku byi va vumbhoni ematikweni hinkwawo.’ (Matewu 24:14; Yohane 14:12) Hambileswi nhlayo ya vatotiwa yi hungutekeke emisaveni hi ku famba ka nkarhi, nhlayo ya tinyimpfu tin’wana yi andze yi ya fika eka timiliyoni. Magidi ya vanhu lava ma ve vavuri va evhangeli va nkarhi hinkwawo—maphayona ni varhumiwa—lava twarisaka mahungu lamanene ya Mfumo “ku ya fika endhawini ya le kule swinene ya misava.” (Mintirho 1:8) Van’wana va hlanganyela entirhweni wa ku chumayela hilaha va nga kotaka hakona naswona hi ntsako va seketela ntirho lowu wa nkoka hi timali.

16 Vamakwavo va Kreste lava totiweke va wu tlangela hakunene nseketelo lowu wa ku tshembeka wa vanakulobye va vona va tinyimpfu tin’wana! Ndlela leyi va titwaka ha yona yi hlamuseriwe kahle ebukwini leyi nge Nsirhelelo Wa Misava Hinkwayo Ehansi Ka “Hosana Ya Ku Rhula,” leyi humesiweke hi ntlawa wa hlonga hi 1986. Yi ri: “Ku sukela eka Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava, ku hetiseka ka vuprofeta bya Yesu bya ‘ku hela ka mafambiselo ya swilo’ ngopfu-ngopfu ku vangiwa hi ntirho lowu ‘ntshungu lowukulu’ wa ‘tinyimpfu tin’wana’ wu wu endlaka. . . . Hikwalaho ke, minkhenso ya xiviri yi ya eka ‘ntshungu lowukulu’ wa matiko hinkwawo, wa tindzimi hinkwato hikwalaho ka xiphemu lexi tlurisaka lexi wu xi endleke eku hetisiseni ka vuprofeta [bya Yesu] bya Matewu 24:14!”

‘A Va Endliwanga Va Hetiseka Handle Ka Hina’

17. Vanhu lava tshembekaka va khale lava nga ta pfuxiwa emisaveni a “va nga endliwi va hetiseka handle” ka vatotiwa hi ndlela yihi?

17 Loko muapostola Pawulo a vulavula tanihi un’wana wa lava totiweke malunghana ni vavanuna ni vavasati vo tshembeka lava hanyeke emahlweni ka Kreste, u te: “Hinkwavo lava, hambileswi va nyikiweke vumbhoni hi ripfumelo ra vona, a va ku kumanga ku hetiseka ka xitshembiso, tanihi leswi Xikwembu a xi vona swilo swo antswa ka ha ri emahlweni [malunghana na hina vatotiwa], leswaku va nga endliwi va hetiseka handle ka hina.” (Vaheveru 11:35, 39, 40) Hi nkarhi wa Gidi ra Malembe, Kreste ni vamakwavo va yena lava totiweke va 144 000 le tilweni va ta va tihosi ni vaprista naswona va ta endla leswaku emisaveni ku vonaka vuyelo bya gandzelo ra nkutsulo ra Kreste. Xisweswo tinyimpfu tin’wana ti ta “endliwa ti hetiseka” emirini ni le mianakanyweni.—Nhlavutelo 22:1, 2.

18. (a) Mintiyiso ya le Bibeleni yi fanele yi pfuna tinyimpfu tin’wana leswaku ti twisisa yini? (b) Tinyimpfu tin’wana ti rindzele “ku hlavuteriwa ka vana va Xikwembu” hi ku ya hi ntshembo wihi?

18 Leswi hinkwaswo swi fanele swi pfuna tinyimpfu tin’wana ku anakanya hi xivangelo xa ku va Matsalwa ya Vukreste ya Xigriki ma vulavula ngopfu hi Kreste ni vamakwavo va yena lava totiweke ni xiavelo xa vona xa nkoka swinene eku hetisiseni ka swikongomelo swa Yehovha. Hikwalaho, tinyimpfu tin’wana ti swi teka swi ri lunghelo ku seketela ntlawa wa hlonga lowu totiweke hi ndlela yin’wana ni yin’wana leyi kotekaka loko ta ha rindzele “ku hlavuteriwa ka vana va Xikwembu” eArmagedoni ni hi nkarhi wa Gidi ra Malembe. Ti nga langutela ku “ntshunxiwa evuhlongeni bya ku onhaka kutani [ti] va ni ntshunxeko lowu vangamaka wa vana va Xikwembu.”—Varhoma 8:19-21.

Ku Va Ni Moya Wun’we eXitsundzuxweni

19. “Moya wa ntiyiso” wu va endlele yini vatotiwa ni vanakulobye va vona, naswona va ta va ni vun’we hi ndlela yihi yo hlawuleka hi madyambu ya March 28?

19 Eka xikhongelo xa yena xo pfala hi vusiku bya Nisan 14, 33 C.E., Yesu u te: “Ndzi [endla] xikombelo . . . leswaku hinkwavo va va un’we, tanihi leswi wena, Tatana, u nga ni vun’we na mina ni leswi na mina ndzi nga ni vun’we na wena, leswaku na vona va va ni vun’we na hina, leswaku misava yi kholwa leswaku u ndzi rhumile.” (Yohane 17:20, 21) Xikwembu xi rhumele N’wana wa xona hi rirhandzu leswaku a ta nyikela vutomi bya yena leswaku ku ta ponisiwa vatotiwa ni vanhu lava yingisaka emisaveni. (1 Yohane 2:2) “Moya wa ntiyiso” wu hlanganise vamakwavo va Kreste ni vanakulobye va vona. Hi madyambu ya March 28, endzhaku ka ku pela ka dyambu, mintlawa leyi hayimbirhi yi ta hlangana leswaku yi tsundzuka rifu ra Kreste yi tlhela yi tsundzuka hinkwaswo leswi Yehovha a yi endleleke swona hi gandzelo ra N’wana wa yena la rhandzekaka, Kreste Yesu. Onge ku va kona ka vona eka xiendlakalo xexo xa nkoka swi nga tiyisa vun’we bya vona swi tlhela swi pfuxeta ku tiyimisela ka vona ku ya emahlweni va endla ku rhandza ka Xikwembu, xisweswo va nyikela vumbhoni bya leswaku va tsaka leswi va nga exikarhi ka lava Yehovha a va rhandzaka.

Mpfuxeto

• “Moya wa ntiyiso” wu rhumeriwe rini eka Vakreste vo sungula, naswona wu tikombise njhani wu ri “mupfuni”?

• Vatotiwa va swi tivisa ku yini leswaku va vitaneriwe etilweni?

• Moya wa Xikwembu wu tirha hi tindlela tihi eka tinyimpfu tin’wana?

• Tinyimpfu tin’wana ti endlele vamakwavo va Kreste swilo leswinene hi ndlela yihi, naswona ha yini va nga ta ka “va nga endliwi va hetiseka handle ka” vatotiwa?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 21]

“Moya wa ntiyiso” wu chululeriwe ehenhla ka vadyondzisiwa hi Pentekosta ya 33 C.E.

[Swifaniso leswi nga eka tluka 23]

Tinyimpfu tin’wana ti endlele vamakwavo va Kreste swilo leswinene hi ku va seketela eku hetisiseni ka ntirho wa ku chumayela lowu va byarhisiweke wona hi Xikwembu