Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

Ha Yini U Khuvuriwa?

Ha Yini U Khuvuriwa?

Ha Yini U Khuvuriwa?

“Fambani mi ya endla vanhu va matiko hinkwawo va va vadyondzisiwa, mi va khuvula.”—MATEWU 28:19.

1, 2. (a) Van’wana va khuvuriwe ehansi ka swiyimo swa njhani? (b) I swivutiso swihi leswi vutisiwaka malunghana ni nkhuvulo?

HOSI Charlemagne ya Vafrank yi sindzise Vasaxon vo tala swinene lava hluriweke leswaku va khuvuriwa hi 775-77 C.E. N’wamatimu John Lord u tsarile a ku: “U va sindzise leswaku va hundzuka va va Vakreste hi vito ntsena.” Hilaha ku fanaka, endzhaku ka loko hosi ya le Rhaxiya Vladimir wo Sungula a teke hosi ya xisati leyi a yi ri Muorthodox wa Mugriki hi 987 C.E., na yona yi bohe leswaku malandza ya yona ma fanele ma va “Vakreste.” Yi lerise leswaku vanhu va yona va khuvuriwa hi vunyingi—lava va nga swi laviki a va xungetiwa hi rifu!

2 Xana minkhuvulo yo tano a yi fanerile? Xana yi vula swo karhi? Xana ku fanele ku khuvuriwa un’wana ni un’wana?

Xana Nkhuvulo Wu Fanele Wu Endliwa Njhani?

3, 4. Ha yini ku phuphuteriwa kumbe ku cheriwa hi mati enhlokweni ku nga fanelanga eka nkhuvulo wa Vukreste?

3 Loko Charlemagne na Vladimir wo Sungula va sindzise vanhu leswaku va khuvuriwa, vafumi volavo a va nga endli hi ku pfumelelana ni Rito ra Xikwembu. Kahle-kahle, nkhuvulo wa ku phuphutela, ku chela mati enhlokweni kumbe ku nyuperisiwa ka vanhu lava nga dyondzisiwangiki ntiyiso wa Matsalwa, a wu pfuni nchumu.

4 Xiya leswi endlekeke loko Yesu wa le Nazareta a ya eka Yohane Mukhuvuri hi 29 C.E. Yohane a a khuvula vanhu eNambyeni wa Yordani. Va lo titela eka yena leswaku a ta va khuvula. Xana u lo va yimisa eYordani kutani a va chela swimatana etinhlokweni kumbe a va phuphutela kunene? Ku humelele yini loko Yohane a khuvula Yesu? Matewu u vika leswaku endzhaku ka loko a khuvuriwile ‘Yesu u hume hi ku hatlisa ematini.’ (Matewu 3:16) A a nghenisiwe ematini, a nyuperisiwa eNambyeni wa Yordani. Hilaha ku fanaka, mutsheniwa la tinyiketeleke wa Muetiyopiya u khuvuriwe eka “nhlengeleto wa mati.” Nhlengeleto wolowo wa mati a wu laveka hikuva ku khuvuriwa ka Yesu ni vadyondzisiwa va yena a ku katsa ku nyuperisiwa hi ku helela.—Mintirho 8:36.

5. Vakreste vo sungula a va va khuvula njhani vanhu?

5 Marito ya Xigriki lama hundzuluxeriweke ma va “khuvula,” “nkhuvulo,” ni man’wana ma vula ku nyuperisa, ku peta, kumbe ku nghenisa ematini. Smith’s Bible Dictionary yi ri: “Nkhuvulo hilaha ku faneleke na hi ku kongoma wu vula ku nyuperisiwa.” Hikwalaho vuhundzuluxeri byin’wana bya Bibele byi vulavula hi “Yohane Munyuperisi” na “Yohane lowo peta.” (Matewu 3:1, Rotherham; Diaglott, interlinear) History of the Christian Religion and Church, During the Three First Centuries ya Augustus Neander yi ri: “Eku sunguleni ku khuvuriwa a ku ri ku nyuperisiwa.” Buku leyi dumeke ya le Furwa leyi nge Larousse du XXe Siècle (ya le Paris, ya 1928) yi ri: “Vakreste vo sungula a va khuvuriwa hi ku nyuperisiwa kun’wana ni kun’wana laha a ku ri ni mati.” Kasi New Catholic Encyclopedia yi ri: “Swi le rivaleni leswaku loko u Khuvuriwa eka Kereke yo sungula a wu nyuperisiwa.” (1967, Vholumo II, tluka 56) Kutani namuntlha loko u khuvuriwa u va Mbhoni ya Yehovha u ta va u teka goza ra ku tirhandzela leri katsaka ku nyuperisiwa hi ku helela ematini.

Xivangelo Lexintshwa Xa Ku Khuvuriwa

6, 7. (a) Yohane a a khuvula vanhu hi xikongomelo xihi? (b) I yini lexi a xi ri xintshwa hi nkhuvulo wa valandzeri va Yesu?

6 Xikongomelo xa nkhuvulo wa Yohane a xi hambana ni ku nyuperisiwa loku a ku endliwa hi valandzeri va Yesu. (Yohane 4:1, 2) Yohane a a khuvula vanhu tanihi xikombiso xa le rivaleni xa ku hundzuka ka vona eka swidyoho leswi va swi endleke hi ku tlula Nawu. * (Luka 3:3) Kambe a ku katseka nchumu lowuntshwa eka nkhuvulo wa valandzeri va Yesu. Hi Pentekosta ya 33 C.E., muapostola Petro u khutaze vayingiseri va yena a ku: “Hundzukani, un’wana ni un’wana wa n’wina a khuvuriwa hi vito ra Yesu Kreste leswaku mi rivaleriwa swidyoho swa n’wina.” (Mintirho 2:37-41) Hambileswi a a vulavula ni Vayuda ni vaproselita, Petro a a nga vulavuli hi nkhuvulo wa ku kombisa ku hundzuka eka swidyoho leswi endliweke hi ku tlula Nawu; naswona a a nga vuli leswaku ku khuvuriwa evitweni ra Yesu swi fanekisela ku hlantswiwa ka swidyoho.—Mintirho 2:10.

7 Hi nkarhi wolowo, Petro u tirhise xo sungula xa ‘swilotlelo swa mfumo wa matilo.’ A a xi tirhisela yini? Leswaku a ta tivisa vayingiseri va yena malunghana ni nkarhi lowu va pfulekeleke wa ku nghena eMfun’weni wa matilo. (Matewu 16:19) Leswi Vayuda va aleke Yesu tanihi Mesiya, ku hundzuka ni ku tlhela va va ni ripfumelo eka yena a ku ri mhaka leyintshwa yi tlhela yi va ya nkoka eku laveni ni le ku kumeni ka ku rivaleriwa hi Xikwembu. A va ta nyikela xikombiso xa le rivaleni xa ripfumelo rero hi ku nyuperisiwa ematini hi vito ra Yesu Kreste. Hi ndlela yoleyo a va ta kombisa ku tinyiketela ka vona eka Xikwembu ha Kreste. Hinkwavo lava lavaka ku amukeriwa hi Xikwembu namuntlha va fanele va va ni ripfumelo leri fanaka, va tinyiketela eka Yehovha Xikwembu, kutani va khuvuriwa hi ndlela ya Vukreste, va kombisa ku tinyiketela loku heleleke eka Xikwembu xa le Henhla-henhla.

Vutivi Lebyi Kongomeke I Bya Nkoka

8. Ha yini nkhuvulo wa Vukreste wu nga faneli un’wana ni un’wana?

8 Nkhuvulo wa Vukreste a wu faneli un’wana ni un’wana. Yesu u lerise valandzeri va yena a ku: “Fambani mi ya endla vanhu va matiko hinkwawo va va vadyondzisiwa, mi va khuvula hi vito ra Tatana ni ra N’wana ni ra moya lowo kwetsima, mi va dyondzisa ku hlayisa swilo hinkwaswo leswi ndzi mi leriseke swona.” (Matewu 28:19, 20) Loko vanhu va nga si khuvuriwa, va fanele va ‘dyondzisiwa ku hlayisa swilo hinkwaswo leswi Yesu a swi leriseke vadyondzisiwa va yena.’ Hikwalaho, nkhuvulo wa ku sindzisiwa wa lava pfumalaka ripfumelo leri sekeriweke eka vutivi lebyi kongomeke bya Rito ra Xikwembu, a wu pfuni nchumu naswona a wu fambisani ni xileriso lexi Yesu a xi nyikeke valandzeri va yena va ntiyiso.—Vaheveru 11:6.

9. Swi vula yini ku khuvuriwa “hi vito ra Tatana”?

9 Swi vula yini ku khuvuriwa “hi vito ra Tatana”? Swi vula leswaku loyi a khuvuriwaka u xixima xikhundlha ni vulawuri bya Tata wa hina wa le tilweni. Hikwalaho Yehovha Xikwembu wa xiximiwa tanihi Muvumbi wa hina, “La nge Henhla-henhla emisaveni hinkwayo” ni Hosi ya Vuako Hinkwabyo.Pisalema 83:18; Esaya 40:28; Mintirho 4:24.

10. Swi vula yini ku khuvuriwa ‘hi vito ra N’wana’?

10 Ku khuvuriwa ‘hi vito ra N’wana’ swi vula ku xixima xikhundlha ni vulawuri bya Yesu tanihi N’wana la tswariweke a ri swakwe wa Xikwembu. (1 Yohane 4:9) Lava va fanelekelaka ku khuvuriwa va amukela Yesu tanihi loyi Xikwembu xi n’wi nyikeleke leswaku a va “nkutsulo wa lavo tala.” (Matewu 20:28; 1 Timotiya 2:5, 6) Vanhu lava khuvuriwaka va fanele va xixima ‘xiyimo lexi tlakukeke’ lexi Xikwembu xi tlakuseleke N’wana wa xona eka xona.—Vafilipiya 2:8-11; Nhlavutelo 19:16.

11. Ku khuvuriwa ‘hi vito ra moya lowo kwetsima’ swi vula yini?

11 Swi vula yini ku khuvuriwa ‘hi vito ra moya lowo kwetsima’? Leswi swi kombisa leswaku lava va khuvuriwaka va swi xiya leswaku moya lowo kwetsima i matimba lama tirhaka ya Yehovha, lama tirhisiwaka hi tindlela to hambana-hambana hi ku pfumelelana ni xikongomelo xa yena. (Genesa 1:2; 2 Samuwele 23:1, 2; 2 Petro 1:21) Lava va fanelekelaka ku khuvuriwa va swi xiya leswaku moya lowo kwetsima wa va pfuna leswaku va twisisa “swilo leswi enteke swa Xikwembu,” leswaku va ya emahlweni ni ntirho wo chumayela hi Mfumo, ni leswaku va kombisa mihandzu ya moya ku nga “rirhandzu, ntsako, ku rhula, ku va ni mbilu yo leha, musa, vunene, ripfumelo, ku olova, ku tikhoma.”—1 Vakorinto 2:10; Vagalatiya 5:22, 23; Yuwele 2:28, 29.

Nkoka Wa Ku Hundzuka Ni Ku Cinca

12. Nkhuvulo wa Vukreste wu fambisana njhani ni ku hundzuka?

12 Nkhuvulo i xikombiso lexi amukeriwaka hi Xikwembu lexi fambisanaka ni ku hundzuka, handle ka ku khuvuriwa ka Yesu wanuna loyi a a pfumala xidyoho. Loko hi hundzuka, ha tisola swinene, kumbe hi kombela ku rivaleriwa nchumu wo karhi lowu hi wu endleke kumbe lowu hi tsandzekeke ku wu endla. Vayuda va lembe-xidzana ro sungula lava a va lava ku tsakisa Xikwembu a va fanele va hundzuka eka swidyoho swa vona leswi va swi endleke eka Kreste. (Mintirho 3:11-19) Vapfumeri van’wana va Matiko le Korinto va hundzukile va tshika vumbhisa, ku gandzela swifaniso, ku yiva ni swidyoho swin’wana leswikulu. Leswi va hundzukeke, va ‘hlantswiwile va basa’ hi ngati ya Yesu; va “kwetsimisiwile,” kumbe va hlawuleriwe ku endla ntirho wa Xikwembu; naswona va “vuriwe lava lulameke” hi vito ra Kreste ni hi moya wa Xikwembu. (1 Vakorinto 6:9-11) Ku hundzuka i goza ra nkoka leswaku u ta va ni ripfalo lerinene u tlhela u titwa u rivaleriwe swidyoho hi Xikwembu.—1 Petro 3:21.

13. Ku cinca ku vula yini malunghana ni nkhuvulo?

13 Hi fanele hi rhanga hi cinca loko hi nga si va Timbhoni ta Yehovha leti khuvuriweke. Ku cinca i xiendlo xa ku tirhandzela lexi endliwaka hi loyi a endleke xiboho lexi humaka embilwini xa ku landzela Kreste Yesu. Vanhu vo tano va fularhela tindlela ta vona ta khale leti hoxeke kutani va tiyimisela ku endla leswinene emahlweni ka Xikwembu. EMatsalweni, maendli ya Xiheveru ni ya Xigriki lama khumbaka ku cinca ma vula ku languta endzhaku. Xiendlo lexi xi vula ku hundzukela eka Xikwembu u tshika ndlela leyi hoxeke. (1 Tihosi 8:33, 34) Ku cinca swi lava leswaku u endla “mintirho leyi fambelanaka ni ku hundzuka.” (Mintirho 26:20) Swi lava leswaku hi fularhela vugandzeri bya mavunwa, hi endla swilo hi ku pfumelelana ni swileriso swa Xikwembu kutani hi tinyiketela eka Yehovha ntsena. (Deteronoma 30:2, 8-10; 1 Samuwele 7:3) Ku cinca swi endla leswaku hi hundzula ndlela leyi hi anakanyaka ha yona, swikongomelo swa hina ni vumunhu bya hina. (Ezekiyele 18:31) Loko hi “hundzuluka,” mikhuva leyi nga riki ya vukwembu yi siviwaka hi vumunhu lebyintshwa.—Mintirho 3:19; Vaefesa 4:20-24; Vakolosa 3:5-14.

Ku Tinyiketela Hi Mbilu Hinkwayo I Ka Nkoka

14. Ku tinyiketela ka valandzeri va Yesu ku kombisa yini?

14 Nakambe valandzeri va Yesu va fanele va rhanga va tinyiketela eka Xikwembu hi mbilu hinkwayo va nga si khuvuriwa. Ku tinyiketela swi vula ku hlawuriwa leswaku u fikelela xikongomelo xo kwetsima. Goza leri i ra nkoka swinene lerova hi fanele hi phofula xiboho xa hina eka Yehovha xa ku tirhela yena ntsena hilaha ku nga heriki. (Deteronoma 5:9) Ina, a hi tinyiketeli entirhweni kumbe eka munhu wo karhi, kambe hi tinyiketela eka Xikwembu.

15. Ha yini lava khuvuriwaka va nyuperisiwa ematini?

15 Loko hi tinyiketela eka Xikwembu ha Kreste, hi kombisa ku tiyimisela ka hina ku hanya vutomi bya hina hi ri karhi hi endla ku rhandza ka Xikwembu hilaha ku hlamuseriweke hakona eMatsalweni. Lava va khuvuriwaka va nyuperisiwa ematini va kombisa ku tinyiketela koloko, hilaha Yesu a khuvuriweke hakona eNambyeni wa Yordani a kombisa ku tinyiketa ka yena eka Xikwembu. (Matewu 3:13) A hi xiyeni leswaku Yesu a a khongela hi nkarhi wolowo wa nkoka swinene.—Luka 3:21, 22.

16. Hi nga wu kombisa njhani ntsako hi ndlela leyi faneleke loko hi vona vanhu va khuvuriwa?

16 Nkhuvulo wa Yesu a wu ri xiendlakalo xa nkoka ni lexi tsakisaka. Ni nkhuvulo wa namuntlha wa Vukreste wu tano. Loko hi vona vanhu va kombisa ku tinyiketela ka vona eka Xikwembu, hi nga kombisa ntsako wa hina hi ku ba mavoko hi ndlela leyi xiximekaka na hi ku bumabumela hi ndlela ya rirhandzu. Kambe ku ba minkulungwana, ku ba makhwela ni swin’wana swo fana ni sweswo swa papalatiwa hikuva a swi kombisi ku kwetsima ka xikombiso lexi xa ripfumelo. Ntsako wa hina wu kombisiwa hi ndlela leyi nga ni xindzhuti.

17, 18. I yini lexi pfunaka ku vona loko vanhu va wu fanelekela nkhuvulo?

17 Ku hambana ni vanhu lava phuphutelaka tincece kumbe lava sindzisaka mintshungu leyi nga ma tiviki Matsalwa leswaku yi khuvuriwa, Timbhoni ta Yehovha a ti sindzisi munhu leswaku a khuvuriwa. Kahle-kahle a ti va khuvuli lava va nga fanelekiki hi tlhelo ra moya. Emahlweni ko va munhu a va muchumayeri la nga khuvuriwangiki wa mahungu lamanene, vakulu lava nga Vakreste va tiyiseka leswaku u twisisa tidyondzo ta xisekelo ta Bibele, u hanya hi ku pfumelelana na tona, naswona u xi hlamula hi ku tiyiseka xivutiso lexi nge, “Xana hakunene wa swi lava ku va un’wana wa Timbhoni ta Yehovha?”

18 Hakanyingi, loko vanhu va hlanganyela hi ndlela leyinene entirhweni wo chumayela hi Mfumo kutani va vula leswaku va lava ku khuvuriwa, vakulu lava nga Vakreste va burisana na vona leswaku va tiyiseka leswaku i vapfumeri lava tinyiketeleke eka Yehovha naswona va fikelela swilaveko swa Xikwembu swa nkhuvulo. (Mintirho 4:4; 18:8) Ndlela leyi va swi hlamulaka ha yona swivutiso leswi tlulaka 100 leswi vulavulaka hi tidyondzo ta le Bibeleni yi pfuna vakulu ku vona loko lava va swi hlamulaka va swi fikelela swilaveko swa Matsalwa swa ku khuvuriwa. Van’wana a va faneleki hikwalaho a va khuvuriwi leswaku va va Vakreste.

Xana Ku Ni Lexi Ku Khomeke?

19. Hi ku ya hi Yohane 6:44, i vamani lava nga ta va vadyandzhaka-kulobye na Yesu?

19 Mintshungu yo tala leyi sindzisiweke ku khuvuriwa yi nga ha va yi byeriwe leswaku loko yi fa yi ta ya etilweni. Kambe loko Yesu a vulavula hi valandzeri lava fambaka emikondzweni ya yena, u te: “Ku hava munhu loyi a nga taka eka mina handle ka loko Tatana, loyi a ndzi rhumeke, a n’wi koka.” (Yohane 6:44) Yehovha u kokele eka Kreste lava 144 000 lava nga ta va vadyandzhaka-kulobye na Yesu eMfun’weni wa le tilweni. Nkhuvulo wa ku sindzisiwa a wu si tshama wu kwetsimisa munhu leswaku a fanelekela ndhawu yoleyo leyi kwetsimaka elunghiselelweni ra Xikwembu.—Varhoma 8:14-17; 2 Vatesalonika 2:13; Nhlavutelo 14:1.

20. I yini lexi nga pfunaka van’wana lava va nga si khuvuriwaka?

20 Ngopfu-ngopfu ku sukela exikarhi ka va-1930, mintshungu leyi nga ni ntshembo wa ku pona ‘nhlomulo lowukulu’ kutani yi hanya emisaveni hilaha ku nga heriki yi hlangane ni “tinyimpfu tin’wana” ta Yesu. (Nhlavutelo 7:9, 14; Yohane 10:16) Va wu fanelekela nkhuvulo hikuva va endle leswaku vutomi bya vona byi pfumelelana ni Rito ra Xikwembu naswona va xi rhandza hi ‘timbilu ta vona hinkwato, mimoya-xiviri ya vona hinkwayo, matimba ya vona hinkwawo ni mianakanyo ya vona hinkwayo.’ (Luka 10:25-28) Hambileswi vanhu van’wana va swi xiyaka leswaku Timbhoni ta Yehovha ‘ti gandzela Xikwembu hi moya ni ntiyiso,’ a va si xi landzela xikombiso xa Yesu kutani va nyikela vumbhoni bya le rivaleni bya rirhandzu ra xiviri ni ku tinyiketela loku hlawulekeke eka Yehovha hi ku khuvuriwa. (Yohane 4:23, 24; Deteronoma 4:24; Marka 1:9-11) Swikhongelo leswi humaka embilwini ni leswi kongomeke leswi vulavulaka hi goza leri ra nkoka swi nga ha va nyika nsusumeto ni xivindzi xa ku pfumelelana hi ku hetiseka ni Rito ra Xikwembu, va tinyiketela hi ku hetiseka eka Yehovha Xikwembu, kutani va khuvuriwa.

21, 22. I yini lexi khomaka van’wana leswaku va nga tinyiketeli ni ku khuvuriwa?

21 Van’wana a va tinyiketeli ni ku khuvuriwa hileswi va khomekeke swinene hi timhaka ta misava leyi kumbe va hlongorisa rifuwo, lerova va ni nkarhi wutsongo wa swilo swa moya. (Matewu 13:22; 1 Yohane 2:15-17) A va ta tsaka swinene loko a vo cinca malangutelo ni tipakani ta vona! Loko va tshinela eka Yehovha a va ta fuwa hi tlhelo ra moya, a swi ta va hungutela ku vilela naswona a swi ta va tisela ku rhula ni ku eneriseka loku vaka kona loko u endla ku rhandza ka Xikwembu.—Pisalema 16:11; 40:8; Swivuriso 10:22; Vafilipiya 4:6, 7.

22 Van’wana va vula leswaku va rhandza Yehovha kambe a va tinyiketeli ni ku khuvuriwa hikuva va anakanya leswaku loko va endla tano a va nge tihlamuleli. Kambe un’wana ni un’wana wa hina u ta tihlamulela eka Xikwembu. Hi ve ni vutihlamuleri loko hi twa rito ra Yehovha. (Ezekiyele 33:7-9; Varhoma 14:12) Leswi a va ri ‘vanhu lava hlawuriweke,’ Vaisrayele va khale va velekeriwe erixakeni leri tinyiketeleke eka Yehovha hikwalaho a va ri ni ndzhwalo wa ku n’wi tirhela hi ku tshembeka hi ku pfumelelana ni milawu ya yena ya mahanyelo. (Deteronoma 7:6, 11) Namuntlha a nga kona loyi a velekiwaka se a tinyiketerile, kambe loko hi wu twe kahle ndzetelo wa Matsalwa, hi fanele hi wu tirhisa hi ripfumelo.

23, 24. Hi swihi swilo leswi nga fanelangiki swi khoma vanhu leswaku va nga khuvuriwi?

23 Van’wana va nga ha chava ku khuvuriwa hileswi va anakanyaka leswaku a va na vutivi lebyi eneleke. Kambe, hinkwerhu ka hina ku ni swo tala leswi hi nga swi dyondzaka hikuva ‘vanhu va nge pfuki va wu twisisile ntirho lowu Xikwembu xa ntiyiso xi wu endleke ku sukela eku sunguleni ku ya eku heteleleni.’ (Eklesiasta 3:11) Anakanya hi mutsheniwa wa Muetiyopiya. Leswi a a hundzukile, a a ma tiva katsongo Matsalwa, kambe a ku ri ni swin’wana leswi a nga swi tiviki hi swikongomelo swa Xikwembu. Hambiswiritano, endzhaku ka loko a dyondze hi lunghiselelo ra Yehovha ra ku ponisa vanhu hi ku tirhisa gandzelo ra Yesu ra nkutsulo, mutsheniwa u hatle a khuvuriwa ematini.—Mintirho 8:26-38.

24 Van’wana va chava ku tinyiketela eka Xikwembu hikuva va anakanya leswaku a va nge swi koti ku hetisisa ku tinyiketela koloko. Monique wa malembe ya 17 hi vukhale u ri: “A ndzi nga lavi ku khuvuriwa hi ku chava leswaku a ndzi nge swi koti ku hanya hi ku pfumelelana ni ku tinyiketela koloko.” Hambiswiritano, loko hi tshemba Yehovha hi timbilu ta hina hinkwato, ‘u ta lulamisa tindlela ta hina.’ U ta hi pfuna leswaku ‘hi tama hi famba entiyisweni’ tanihi malandza ya yena lama tshembekaka lama tinyiketeleke.—Swivuriso 3:5, 6; 3 Yohane 4.

25. Hi xihi xivutiso lexi hi faneleke hi xi kambisisa sweswi?

25 Hikwalaho ka ku tshemba Yehovha hi ku helela ni ku n’wi rhandza hi mbilu hinkwayo, lembe na lembe vanhu va magidi va susumeteleka ku tinyiketela kutani va khuvuriwa. Naswona entiyisweni malandza hinkwawo ya Xikwembu lama tinyiketeleke ma lava ku tshembeka eka xona. Kambe hi hanya eminkarhini ya mangava, naswona hi langutana ni miringo yo hambana-hambana ya ripfumelo. (2 Timotiya 3:1-5) I yini lexi hi nga xi endlaka leswaku hi hanya hi ku pfumelelana ni ku tinyiketela ka hina eka Yehovha? Mhaka leyi hi ta yi kambisisa exihlokweni lexi landzelaka.

[Nhlamuselo ya le hansi]

^ par. 6 Tanihi leswi Yesu a a nga ri na xidyoho, ku khuvuriwa ka yena a ku nga fanekiseli ku hundzuka. Ku khuvuriwa ka yena a ku fanekisela ku tinyiketela ka yena eka Xikwembu leswaku a endla ku rhandza ka Tata wa yena.—Vaheveru 7:26; 10:5-10.

Wa Tsundzuka Xana?

• Nkhuvulo wa Vukreste wu endlisiwa ku yini?

• I yini lexi munhu a faneleke a xi tiva leswaku a ta khuvuriwa?

• Hi wahi magoza lama endlaka leswaku vanhu va khuvuriwa va va Vakreste va ntiyiso?

• Ha yini van’wana va nga lavi ku khuvuriwa, kambe va nga pfunisiwa ku yini?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Swifaniso leswi nga eka tluka 14]

Xana wa swi tiva leswaku swi vula yini ku khuvuriwa ‘evitweni ra Tatana, ni ra N’wana ni ra moya lowo kwetsima’?