Tetragrammaton Eka Septuagint

VITO ra Xikwembu leri nge Yehovha, ri yimeriwa hi Tetragrammaton, leri ku nga maletere ya mune ya Xiheveru יהוה (YHWH). I khale ku pfumeriwa leswaku Tetragrammaton a yi kumeki eka tikopi ta Septuagint. Xisweswo ku vuriwe leswaku loko vatsari va Matsalwa ya Vukreste ya Xigriki va tshaha Matsalwa ya Xiheveru, a va nga ri tirhisi vito ra Xikwembu.

Leswi tshuburiweke hi ku landzelelana eka dzana ra malembe lama hundzeke kumbe ku tlula, swi paluxe leswaku vito ra Xikwembu a ri nga kumeki eka Septuagint. Buku yin’wana yi ri: “A a ku naveriwa ngopfu ku hlayisa vito leri kwetsimaka ra Xikwembu lerova Vayuda va Vuheleni, loko va hundzuluxela Bibele ya Xiheveru yi ya eka Xigriki, va kope maletere wolawo ya Tetragrammaton va ma hoxa exikarhi ka matsalwa ya Xigriki.”

Xiphepherhele xa papirasi lexi kombisiweke eximatsini, hi xin’wana xa swikombiso swi nga ri swingani leswa ha riki kona. Xiphepherhele lexi xi kumiwe eOxyrhynchus, aEgipta, kutani xi tsariwa nomboro leyi 3522. Xiphepherhele lexi i xa khale swinene, i xa le ka lembe-xidzana ro sungula C.E. * Xi aname tisentimitara ta 7 ivi xi leha tisentimitara ta 10,5, naswona xi ni rungula ra Yobo 42:11, 12. Tetragrammaton leyi nga exifanisweni, ya humelela eka maletere ya Xiheveru xa khale. *

Kutani, xana vito ra Xikwembu a ri humelela eka tikopi to sungula ta Matsalwa ya Vukreste ya Xigriki? Xidyondzi lexi vuriwaka George Howard xi te: “Leswi Tinhlanga ta mune ta Xiheveru a ta ha tsariwile eka tikopi ta Bibele ya Xigriki ku nga [Septuagint] lawa ku nga Matsalwa ya kereke yo sungula, swa twala ku pfumela leswaku vatsari va [Testamente Leyintshwa], loko va tshaha Matsalwa, a va nga ti susi Tinhlanga ta mune ta Xiheveru eka tindzimana ta Bibele.” Endzhakunyana vakopi va sive vito ra Xikwembu hi marito yo tanihi Kyʹri·os (Hosi) The·osʹ (Xikwembu).

[Tinhlamuselo ta le hansi]

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 30]

Courtesy of the Egypt Exploration Society