Swiphiqo Swa Vanhu Swi Ta Hela Ku Nga Ri Khale!

“MPHALALO a wu pfuni nchumu loko van’watipolitiki va nga ma endli matshalatshala yo herisa ndzhombo wa madzolonga. Ntokoto wu kombisa leswaku mphalalo wu ri woxe a wu nge swi tlhantlhi swiphiqo swa vanhu hikuva swi vangiwa hi fambiselo ra politiki.”—The State of the World’s Refugees 2000.

Ku nga khathariseki matshalatshala lama endliwaka yo pfuna vanhu, swiphiqo swa vanhu swi ya swi nyanya. Xana wu kona ntshembo wa leswaku swiphiqo leswi swi nga herisiwa hi fambiselo ro karhi ra tipolitiki? Kahle-kahle, a swi nge koteki. Kambe hi kwihi kun’wana laha hi nga yaka kona? Emasungulweni ya rungula ra yena leri xiyekaka, leri nga epapileni leri yaka eka Vakreste va le Efesa, muapostola Pawulo u hlamusele ndlela leyi Xikwembu xi nga ta swi herisa ha yona swiphiqo swa vanhu. U tlhele a kombisa fambiselo leri Xikwembu xi nga ta ri tirhisa ku endla leswi—fambiselo ra kona ri ta herisa ndzhombo wa swiphiqo hinkwaswo leswi hi karhataka namuntlha. Ha yini hi nga kambisisi leswi Pawulo a swi vulaka? Rungula ra kona ri kumeka eka Vaefesa 1:3-10.

“Ku Hlengeleta Swilo Hinkwaswo Nakambe Eka Kreste”

Muapostola u vula leswaku xikongomelo xa Xikwembu, i ku simeka “vukongomisi [kumbe vulawuri] eku heleni ka minkarhi leyi vekiweke.” Xana leswi swi vula yini? Swi vula leswaku Xikwembu xi veke nkarhi lowu ha wona xi nga ta “hlengeleta swilo hinkwaswo nakambe eka Kreste, swilo swa le tilweni ni swilo swa le misaveni.” (Vaefesa 1:10) Ina, Xikwembu xi simeke lunghiselelo leri ha rona xi nga ta endla leswaku swilo hinkwaswo swa le tilweni ni swa laha misaveni swi tirhisana hi vun’we ehansi ka nkongomiso wa xona. Lexi tsakisaka, malunghana ni xiga lexi laha xi hundzuluxeriweke va ku ‘ku hlengeletana nakambe,’ J. H. Thayer la nga xidyondzi xa Bibele, u ri: “Ku hlengeleta . . . swilo hinkwaswo ni vanhu hinkwavo eka yena (lava ku fikela sweswi va ha hangalakeke hikwalaho ka xidyoho), leswaku va hlangana eka Kreste.”

Ndlela leyi ku avana loku ku humeleleke ha yona eku sunguleni, ku hi endla hi vona leswaku ha yini Xikwembu xi fanele xi endla swilo leswi.  Loko vanhu va ha ku vumbiwa, vatswari va hina vo sungula ku nga Adamu na Evha, va xandzukele Xikwembu hilaha Sathana Diyavulosi a endleke hakona. A a va lava ku tifuma, va tihlawulela leswaku i yini leswi nga swinene ni leswi nga swo biha. (Genesa 3:1-5) Va hlongoriwile endyangwini wa Xikwembu, va tlhela va lahlekeriwa hi vuxaka bya vona na xona, hi ku landza vululami bya Xikwembu. Va endle leswaku vanhu va nga hetiseki kutani va weriwa hi makhombo hinkwawo lawa hi ma vonaka namuntlha.—Varhoma 5:12.

Ku Pfumeleriwa Ka Vuhomboloki Swa Xinkarhana

Van’wana va nga ha vutisa va ku: ‘Ha yini Xikwembu xi va tshike va xandzuka? Ha yini xi nga tirhisanga matimba ya xona lamakulu kutani xi endla leswaku ku endliwa ku rhandza ka xona, xisweswo xi hi ponisa eka mahlomulo lawa hi langutanaka na wona sweswi?’ Swa olova ku tikuma u anakanya hi ndlela yoleyo. Kambe, xana ku tirhisa matimba hi ndlela yoleyo a swi ta pfuna yini? Xana wa n’wi xixima kumbe ku n’wi amukela munhu loyi loko a kanetiwa kan’we a tsutsumelaka ku hlasela vakaneti vakwe hi mhaka ya leswi a nga ni matimba yo endla tano? Nikatsongo.

Entiyisweni vaxandzuki volavo a va tlhontlhanga matimba ya Xikwembu. Kahle-kahle va tlhontlhe mfanelo ya xona yo fuma niloko xi fuma hi ndlela leyinene. Leswaku a lulamisa mintlhontlho leyi hi ku helela, Yehovha u pfumelele swivumbiwa swa yena leswaku swi tifuma nkarhinyana handle ka ku kongomisiwa hi yena. (Eklesiasta 3:1; Luka 21:24) Loko nkarhi lowu va nyikiweke wona wu hela, u ta nghenelela leswaku a tlhela a fuma misava hi ku helela. Hi nkarhi wolowo, swi ta va swi ri erivaleni leswaku ndlela ya yena ya ku fuma hi yona ntsena leyi nga tisaka ku rhula ni ntsako wa ntiyiso ni ku endla leswaku vaaki va laha misaveni va humelela eka hinkwaswo leswi va swi endlaka. Kutani vanhu hinkwavo lava tshikilelaka van’wana va ta heriseriwa makumu.—Pisalema 72:12-14; Daniyele 2:44.

“Misava Yi Nga Si Va Kona”

I khale Yehovha a tiyimisele ku endla swilo leswi. Pawulo u ri, “misava yi nga si va kona.” (Vaefesa 1:4) Leswi a swi vuli swona leswaku misava kumbe Adamu na Evha a va nga si tumbuluxiwa. Misava yoleyo a yi ri “yinene ngopfu,” naswona vanhu a va nga si xandzuka. (Genesa 1:31) Kutani ke, hi yihi “misava” leyi muapostola Pawulo a a vulavula ha yona? A a vulavula hi misava ya vana va Adamu na Evha—ku nga vanhu lava nga ni xidyoho, lava nga hetisekangiki, lava nga ni ntshembo wo kutsuriwa. Hambiloko ku nga si velekiwa n’wana ni wun’we, Yehovha se a a swi tiva leswaku vana va Adamu lava faneriwaka hi nkutsulo u ta va kutsula njhani.—Varhoma 8:20.

Leswi a swi vuli swona leswaku Hosi ya vuako hinkwabyo yi boheka ku endla swilo hi ndlela leyi vanhu va endlaka ha yona. Hi ku tiva leswaku va nga langutana ni khombo, vanhu va kunguhata tindlela to hambana-hambana to langutana na rona. Kambe Xikwembu xa matimba hinkwawo a xi kunguhati nchumu, xi tivekela pakani kutani xi yi fikelela. Hambiswiritano, Pawulo wa yi hlamusela ndlela leyi Yehovha a tiyimiseleke ku lulamisa swilo ha yona leswaku a ta ntshunxa vanhu hi ku helela. Hi wahi magoza lama a ma tekeke?

I Mani Loyi A Nga Ta Tisa Ntshunxeko?

Pawulo u hlamusela leswaku vadyondzisiwa va Kreste lava totiweke hi moya va ta hoxa xandla eku heriseni ka mahlomulo lama tisiweke hi xidyoho xa Adamu. Pawulo u ri Yehovha u ‘hi hlawurile leswaku hi va ni vun’we na Kreste,’ leswaku hi fuma na Yesu eMfun’weni wakwe wa le tilweni. Loko a ya emahlweni ni mhaka leyi Pawulo u vula leswaku Yehovha u “hi hlawule ka ha ri emahlweni leswaku hi vekiwa hi va vana eka [yena] hi Yesu Kreste.” (Vaefesa 1:4, 5) Ina, Yehovha a nga vulanga ka ha ri emahlweni leswaku i vamani lava nga ta va swirho swa kona. Kambe u vulavule ka ha ri emahlweni hi ntlawa wa vanhu lava tshembekaka ni lava tinyiketeleke eka yena, lava a va ta hlanganyela na Kreste eku suseni ka vuyelo byo biha lebyi tisiweke ehenhla ka vanhu hi Sathana Diyavulosi swin’we na Adamu na Evha.—Luka 12:32; Vaheveru 2:14-18.

Vona mhaka yo hlamarisa swonghasi! Loko Sathana a tlhontlha vuhosi bya Xikwembu ro sungula, a a vula leswaku swivumbiwa swa Xikwembu leswi nga vanhu, swi tsanile—naswona loko  swo langutana ni ntshikilelo, hinkwaswo swi ta xandzukela ku fuma ka Xikwembu. (Yobo 1:7-12; 2:2-5) Yehovha Xikwembu hi ku famba ka nkarhi u kombise “musa wa [ye]na lowu nga faneriwiki lowu vangamaka,” hi ku tshemba swivumbiwa swa yena swa laha misaveni, lerova a teka swirho swin’wana swa ndyangu wa Adamu, leswi nga ni xidyoho, leswaku swi va vana va yena va moya. Ntlawa lowu lowutsongo wu ta tekiwa wu ya tirha etilweni. Hi xikongomelo xihi?—Vaefesa 1:3-6; Yohane 14:2, 3; 1 Vatesalonika 4:15-17; 1 Petro 1:3, 4.

Muapostola Pawulo u vula leswaku vanhu lava lava endliweke vana va Xikwembu, va ta va “vadyandzhaka-kulobye na Kreste,” eMfun’weni wa xona wa le tilweni. (Varhoma 8:14-17) Loko se va ri tihosi ni vaprista, va ta hoxa xandla eku ntshunxeni ka ndyangu wa vanhu eka mahlomulo ni maxangu lawa wu langutanaka na wona namuntlha. (Nhlavutelo 5:10) Ina, “ntumbuluko hinkwawo wu hambeta wu konya ni ku vaviseka swin’we ku ta fika sweswi.” Kambe, ku nga ri khale, vana lava va Xikwembu vo hlawuleka, va ta landzela Yesu Kreste loko a teka goza, naswona vanhu hinkwavo lava yingisaka va “ta ntshunxiwa evuhlongeni bya ku onhaka kutani [va] va ni ntshunxeko lowu vangamaka wa vana va Xikwembu” nakambe.—Varhoma 8:18-22.

“Ku Ntshunxiwa Hi Nkutsulo”

Leswi hinkwaswo swi endliwe swi koteka hikwalaho ka xikombiso lexi hlamarisaka swinene xa musa wa Xikwembu lowu nga faneriwiki, lowu xi wu kombiseke vanhu lava nga ni xidyoho—ku nga gandzelo ra nkutsulo ra Yesu Kreste. Pawulo u ri: “Ha yena [Yesu Kreste] hi ni ku ntshunxiwa hi nkutsulo hi ngati ya yena, ina, ku rivaleriwa ka swivi swa hina, hi ku ya hi rifuwo ra musa wa xona lowu nga faneriwiki.”—Vaefesa 1:7.

Yesu Kreste hi yena a fambaka emahlweni eku hetisiseni ka xikongomelo xa Xikwembu. (Vaheveru 2:10) Gandzelo ra yena ra nkutsulo ri endla leswaku Yehovha a swi kota ku teka vana van’wana va Adamu leswaku va va swirho swa ndyangu wa yena wa le tilweni ni ku ntshunxa vanhu eka swiphiqo leswi vangiweke hi xidyoho xa Adamu, handle ko honisa milawu ya Yena. (Matewu 20:28; 1 Timotiya 2:6) Yehovha u endla swilo hi ndlela leyi pfumelelanaka ni vululami byakwe ni leyi fikelelaka swilaveko swa vululami byakwe lebyi hetisekeke.—Varhoma 3:22-26.

“Xihundla Xo Kwetsima” Xa Xikwembu

Ku hundze malembe yo tala Xikwembu xi nga swi paluxi leswaku kahle-kahle xi ta xi hetisisa njhani xikongomelo xa xona hi misava. Hi lembe-xidzana ro sungula C.E., xi ‘tivise xihundla xo kwetsima xa ku rhandza ka xona eka Vakreste.’ (Vaefesa 1:9) Pawulo ni Vakreste-kulobye lava totiweke a va byi twisisa kahle vukulu bya ntirho lowu Yesu Kreste a averiweke wona eku hetisiseni ka xikongomelo xa Xikwembu. Va sungule ku vona ni xiphemu xa vona tanihi vafumi-kulobye na Kreste eMfun’weni wa yena wa le tilweni. (Vaefesa 3:5, 6, 8-11) Ina, Mfumo lowu nga emavokweni ya Yesu Kreste ni vafumi-kulobye hi rona lunghiselelo leri Xikwembu xi nga ta ri tirhisa ku tisa ku rhula etilweni ni le misaveni. (Matewu 6:9, 10) Yehovha u ta tirhisa wona ku tlherisela misava eka xiyimo lexi a a lava leswaku yi va eka xona eku sunguleni.—Esaya 45:18; 65:21-23; Mintirho 3:21.

Nkarhi wa yena lowu vekiweke wa leswaku a teka goza ro susa ntshikilelo ni vuhomboloki hinkwabyo, wu kwala nyongeni. Kahle-kahle Yehovha u sungule ntirho wo vuyetela hi Pentekosta ya 33 C.E. Njhani? Hi nkarhi wolowo u sungule ku hlengeleta “swilo swa le tilweni,”  ku nga vanhu lava nga ta fuma na Kreste etilweni. Vanhu lava va katsa ni Vakreste va le Efesa. (Vaefesa 2:4-7) Sweswi, enkarhini wa hina, Yehovha u le ku hlengeleteni ka “swilo swa le misaveni.” (Vaefesa 1:10) U tirhisa tsima ro chumayela emisaveni hinkwayo, leswaku a tivisa vanhu va tinxaka hinkwato hi mahungu lamanene ya Mfumo lowu nga emavokweni ya Yesu Kreste. Lava va amukelaka mahungu lawa va karhi va hlengeleteriwa endhawini leyi sirhelelekeke ni leyi hanyisaka hi tlhelo ra moya. (Yohane 10:16) Ku nga ri khale, emisaveni ya paradeyisi leyi baseke, va ta ntshunxeka hi ku helela eka vuhomboloki ni le mahlomulweni.—2 Petro 3:13; Nhlavutelo 11:18.

“Ku tekiwe magoza lama hlamarisaka,” leswaku ku pfuniwa vanhu lava tshikileriweke. (The State of the World’s Children 2000) Kambe goza leri hlamarisaka swinene hi leri nga ta tekiwa hi Kreste Yesu ni vafumi-kulobye eka hulumendhe ya Mfumo wa le tilweni. Va ta wu susa hi ku helela ndzhombo wa madzolonga ni vubihi hinkwabyo lebyi hi langutaneke na byona. Va ta herisa swiphiqo hinkwaswo swa vanhu.—Nhlavutelo 21:1-4.

[Swifaniso leswi nga eka tluka 4]

Mphalalo a wu swi tlhantlhanga swiphiqo swa vanhu

[Xifaniso lexi nga eka tluka 6]

Gandzelo ra nkutsulo ra Kreste ri ntshunxe vanhu eka xidyoho lexi vangiweke hi Adamu

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Namuntlha swa koteka ku sirheleriwa ni ku hanyisiwa hi tlhelo ra moya

[Swifaniso leswi nga eka tluka 7]

Ku nga ri khale, Mfumo wa Mesiya wu ta herisa swiphiqo hinkwaswo hilaha ku heleleke