Vutivi Lebyi Kongomeke Bya Xikwembu Bya Hi Chavelela

LESWI Bibele yi swi vulaka malunghana ni rirhandzu ni musa wa Xikwembu swi tlakusa swivutiso leswi karhataka vanhu van’wana. Va vutisa: Loko Xikwembu xi lava ku herisa vubihi, xi swi kota ku swi endla naswona xi ri ni matimba yo swi endla ha yini vubihi byi ya emahlweni byi engeteleka? Xiphiqo xa vona hileswaku a va swi koti ku hlanganisa timhaka letinharhu: (1) Xikwembu xi ni matimba hinkwawo; (2) Xikwembu xi ni rirhandzu naswona i xinene; naswona (3) swiendlakalo leswi nga ni khombo swi hambeta swi endleka. Va ehleketa leswaku leswi mhaka leyi ya vunharhu yi nga ntiyiso lowu nga kanetekiki, kutani yin’wana ya letimbirhi yi fanele yi nga ri ntiyiso. Va anakanya leswaku Xikwembu a xi swi koti ku herisa vubihi kumbe a xi khathali.

Endzhaku ka masiku yo hlayanyana ku mbundzumuxiwe miako ya World Trade Center le New York, murhangeri loyi a dumeke wa vukhongeri eUnited States u te: “Ndzi vutisiwe . . . ko tala swinene leswaku ha yini Xikwembu xi pfumelela makhombo ni ku xaniseka. Ku vula ntiyiso a ndzi xi tivi xivangelo xa kona nikatsongo.”

Loko a hlamula emhakeni leyi, profesa wa ntivo-vukwembu u tsale leswaku u khumbiwe hi “machumayelelo lamanene” ya mufundhisi yoloye. U tlhele a pfumelelana ni xidyondzi lexi tsaleke xi ku: “Lexi endlaka leswaku maxangu ma nga twisiseki, hileswi Xikwembu xi nga twisisekiki.” Kambe xana a swi koteki hakunene ku twisisa leswaku ha yini Xikwembu xi pfumelele vubihi?

Laha Vubihi Byi Sunguleke Kona

Ku hambana ni leswi varhangeri va vukhongeri va nga ha swi vulaka, Bibele a yi vuli swona leswaku a swi twisiseki ku va Xikwembu xi pfumelele vubihi. Yinhla-nkulu yo twisisa leswi vangaka vubihi i ku tiva leswaku Yehovha a hi yena a sunguleke vubihi emisaveni. U vumbe mpatswa wo sungula wu hetisekile wu nga ri na xidyoho. Yehovha loko a languta ntumbuluko wa yena u wu vone wu ri ‘wunene ngopfu.’ (Genesa 1:26, 31) Xikongomelo xa yena a ku ri leswaku Adamu na Evha va yi ndlandlamuxa emisaveni hinkwayo Paradeyisi ya le Edeni ni ku tata misava hi vanhu lava tsakeke lava nga ehansi ka mulawuri la nga ni rirhandzu.—Esaya 45:18.

Vubihi byi sunguriwe hi xivumbiwa xa moya, lexi eku sunguleni a xi tshembekile eka Xikwembu, kambe xi sunguleke ku navela ku gandzeriwa. (Yakobo 1:14, 15) Ku xandzuka ka xona ku tikombile emisaveni loko xi kucetele mpatswa wo sungula wa vanhu leswaku wu xi landzela eku kaneteni Xikwembu. Ematshan’weni yo titsongahatela nkongomiso wa Xikwembu lowu nga erivaleni wa leswaku va nga dyi kumbe ku khumba mbhandzu wa murhi wo tivisa leswinene ni leswo biha, Adamu na Evha va khe yin’wana ya yona va yi dya. (Genesa 3:1-6) Loko va yi dyile, a va lo tlula nawu wa Xikwembu ntsena kambe va kombise ni leswaku va navela ku tilawula.

 Ku Tlakusiwe Mphikamakaneta Ya Mfanelo Yo Fuma

Ku xandzuka loku ka le Edeni ku tlakuse mphikamakaneta ya mfanelo yo fuma, ku nga xiphiqo xa vuako hinkwabyo. Vanhu lava xandzukeke va tivutise loko Yehovha a fuma swivumbiwa swakwe hi ndlela leyi faneleke. Xana Muvumbi a a ri ni mfanelo yo langutela leswaku vanhu va n’wi yingisa hilaha ku heleleke? Xana vanhu a va ta tiphina loko a vo tilawula?

Yehovha u tamele ku tlhontlhiwa ka vulawuri bya yena hi ndlela leyi kombiseke ku ringanisela kakwe loku hetisekeke ka rirhandzu, vululami, vutlhari ni matimba. A a ta va a tirhise matimba yakwe ku herisa vaxandzuki hi ku hatlisa. Sweswo a swi ta tikomba swi ri vululami tanihi leswi Xikwembu a xi ri ni mfanelo yo endla tano. Kambe loko a xi endle tano sweswo a swi nga ta va swi hlamule swivutiso leswi tlakusiweke swa malunghana ni mfanelo yakwe yo fuma. Hi hala tlhelo, Xikwembu a xi ta va xi honise xidyoho xexo. Ku honisa koloko ku nga ha tikomba ku ri ndlela ya rirhandzu eka van’wana namuntlha. Kambe, leswi a swi ta va swi nga hlamulanga xihehlo xa Sathana xa leswaku vanhu a va ta swi kota ku tifuma. Ku tlula kwalaho, xana ndlela yoleyo a yi nga ta khutaza van’wana leswaku va hambuka endleleni ya Yehovha? Vuyelo bya kona a ku ta va ku xaniseka hilaha ku nga heriki.

Hi vutlhari bya yena Yehovha u pfumelele vanhu leswaku va tilawula swa xinkarhana. Hambiloko leswi swi vule ku pfumelela vubihi swa xinkarhana, xisweswo vanhu va ve ni nkarhi wo kombisa loko va ta swi kota ku tilawula hilaha ku humelelaka handle ka nkongomiso wa Xikwembu, va tihanyela hi milawu ya vona ya leswinene ni leswo biha. Xana vuyelo bya kona byi ve byihi? Matimu ya vanhu ma tele hi nyimpi, vuhomboloki, ntshikilelo ni ku xaniseka. Ku tsandzeka hilaha ku heleleke ka lava xandzukeleke Yehovha ku ta yi tlhantlha hilaha ku heleleke mimphikamakaneta leyi sunguriweke aEdeni.

Hikwalaho, Xikwembu xi kombise rirhandzu ra xona hi ku nyikela hi N’wana wa xona, Yesu Kreste, loyi a nyikeleke hi vutomi bya yena leswaku byi va gandzelo ra nkutsulo. Leswi swi endle leswaku vanhu lava yingisaka va ntshunxeka eka xigwevo xa xidyoho ni rifu leswi vangiweke hi ku  nga yingisi ka Adamu. Nkutsulo wu pfule ndlela yo kuma vutomi lebyi nga heriki eka hinkwavo lava kombisaka ripfumelo eka Yesu.—Yohane 3:16.

Hi ni xitiyisekiso xa Yehovha lexi chavelelaka xa leswaku ku xaniseka ka vanhu i ka xinkarhana ntsena. Mupisalema u tsarile: “Hi nkarhinyana, lowo homboloka a nge he vi kona; kunene u ta languta endhawini yakwe, u ta va a nga ri kona. Kambe lavo rhula va ta dya ndzhaka ya misava, hakunene va ta kuma ntsako lowu heleleke eku rhuleni lokukulu.”—Pisalema 37:10, 11.

Vumundzuku Lebyi Sirhelelekeke Ni Lebyi Tsakisaka

Ku hetiseka ka vuprofeta bya Bibele ku kombisa leswaku nkarhi wa leswaku Xikwembu xi herisa vuvabyi, nhlomulo ni rifu wu le kusuhi. Xiya swilo leswo hlamarisa leswa ha taka leswi kombiweke muapostola Yohane exivonweni. U tsarile: “Ndzi vona tilo lerintshwa ni misava leyintshwa; hikuva tilo ro sungula ni misava yo sungula a swi hundzile, ni lwandle ri nga ha ri kona. . . . Xikwembu hi xiviri xi ta va na [vanhu]. Kutani xi ta sula mihloti hinkwayo ematihlweni ya vona, rifu a ri nge he vi kona, hambi ku ri ku kolola, ni xirilo ni xitlhavi a swi nge he vi kona. Swilo swo sungula swi hundzile.” Emhakeni leyi kandziyisaka ku tiyiseka ka switshembiso leswi, Yohane u byeriwe leswi: “Tsala, hikuva marito lawa ma tshembekile, i ya ntiyiso.”—Nhlavutelo 21:1-5.

Ku vuriwa yini hi vanhu vo tala lava feke va nga ri na nandzu ku sukela eka nxandzuko wa le Edeni? Yehovha u tshembise leswaku u ta pfuxa vanhu lava feke. Muapostola Pawulo u te: “Ndzi ni ntshembo eka Xikwembu . . . leswaku ku ta va ni ku pfuxiwa ka lava lulameke ni ka lava nga lulamangiki.” (Mintirho 24:15) Lava va ta va ni ntshembo wo hanya emisaveni leyi nga “ni ku lulama.”—2 Petro 3:13.

Leswi tatana la nga ni rirhandzu a nga pfumelaka leswaku n’wana wakwe a endliwa vuhandzuri lebyi vavaka loko a swi tiva leswaku byi ta n’wi pfuna, na Yehovha u pfumelele vanhu leswaku va vona maxangu lawa ma nga kona sweswi swa xinkarhana laha misaveni. Kambe vanhu hinkwavo lava lavaka ku endla ku rhandza ka Xikwembu va yimeriwe hi mikateko leyi nga heriki. Pawulo u yi hlamuserile: “Ntumbuluko wu vekiwe ehansi ka vuhava, ku nga ri hi ku rhandza ka wona, kambe hikwalaho ka loyi a wu vekeke, exisekelweni xa ntshembo, leswaku ntumbuluko hi woxe na wona wu ta ntshunxiwa evuhlongeni bya ku onhaka kutani wu va ni ntshunxeko lowu vangamaka wa vana va Xikwembu.”—Varhoma 8:20, 21.

Hakunene lawa i mahungu lamanene—ku nga ri lawa hi ma vonaka eka thelevhixini kumbe lawa hi ma hlayaka eka phepha-hungu. I mahungu lamanene lama humaka eka “Xikwembu xa nchavelelo hinkwawo,” lexi khathalelaka hakunene.—2 Vakorinto 1:3.

[Swifaniso leswi nga eka tluka 6]

Ku famba ka nkarhi ku kombise leswaku vanhu a va nge tifumi hilaha ku humelelaka handle ka ku fumiwa hi Xikwembu

[Swihlovo Swa Kona]

Ndyangu wa le Somalia: UN PHOTO 159849/M. GRANT; bomo ya atomo: USAF photo; kampa ya nxaniso: U.S. National Archives photo