Swivutiso Swa Vahlayi
Swivutiso Swa Vahlayi
Xana Pawulo a a vula yini loko a ku: “Minkarhi hinkwayo loko mi dya xinkwa lexi ni ku nwa xinwelo lexi”?
Loko a vulavula hi ku simekiwa ka Xitsundzuxo xa rifu ra Yesu, Pawulo u tsarile: “Minkarhi hinkwayo loko mi dya xinkwa lexi ni ku nwa xinwelo lexi, mi hambeta mi huwelela rifu ra Hosi, yi kondza yi fika.” (1 Vakorinto 11:25, 26) Van’wana va twa onge rito leri nge “minkarhi hinkwayo” laha ri kombisa leswaku ku fanele ku tlangeriwa nkhuvo wa xitsundzuxo xa rifu ra Kreste nkarhi na nkarhi, leswi vulaka leswaku minkarhi yo tala. Hikwalaho, va wu tlangela ko tala elembeni nkhuvo wa xitsundzuxo. Xana sweswo hi leswi Pawulo a a vula swona?
Sweswi i malembe ya kwalomu ka 2 000 ku sukela loko Yesu a hi vekele xikombiso xa Xitsundzuxo xa rifu rakwe. Hikwalaho ku tlangeriwa ka Xitsundzuxo hambi ku ri kan’we elembeni swi vula leswaku xi tlangeriwe ko tala ku sukela hi 33 C.E. Hambiswiritano, eka mongo wa 1 Vakorinto 11:25, 26, Pawulo a a nga vulavuli hi leswaku xi fanele xi tlangeriwa kangani, kambe a a vulavula hi ndlela leyi Xitsundzuxo xi faneleke xi tlangeriwa ha yona. Eka Xigriki xo sungula, a nga ri tirhisanga rito pol·laʹkis leri vulaka “minkarhi hinkwayo” kumbe “nkarhi na nkarhi.” Ematshan’weni ya sweswo, u tirhise rito ho·saʹkis, leri vulaka leswaku “minkarhi hinkwayo.” Pawulo a a vula leswi: ‘Nkarhi hinkwawo loko mi endla leswi, mi hambeta mi huwelela rifu ra Hosi.’ *
Kutani, xana Xitsundzuxo xa rifu ra Yesu xi fanele xi tlangeriwa kangani? Swi fanerile leswaku hi xi tlangela kan’we elembeni. Entiyisweni, xitsundzuxo ni switsundzuxo swi tlangeriwa kan’we elembeni. Ku tlula kwalaho, Yesu u fe hi siku ra Paseka ya Vayuda, leyi a yi endliwa kan’we elembeni. Hilaha ku faneleke, Pawulo u kombetele eka Yesu tanihi “Kreste la nga paseka ya hina,” tanihi leswi rifu ra gandzelo ra Yesu ri pfuleke ndlela ya vutomi eka Vaisrayele va moya, hilaha gandzelo ro sungula ra Paseka a ri sirhelela vana va mativula va Vaisrayele aEgipta ni ku pfula ndlela ya leswaku tiko ri humesiwa evuhlongeni. (1 Vakorinto 5:7; Vagalatiya 6:16) Ku yelana loku ni Paseka ya Vayuda ya lembe na lembe i vumbhoni bya leswaku Xitsundzuxo xa rifu ra Yesu xi fanele xi tlangeriwa kan’we elembeni.
Ku engetela kwalaho, Pawulo u hlanganise rifu ra Yesu ni nkhuvo wun’wana wa lembe na lembe wa Vayuda, ku nga Siku ro Kombela ku Rivaleriwa. Eka Vaheveru 9:25, 26 ha hlaya: “Ku nga ri leswaku [Yesu] a ta tinyikela ko tala, hilaha kunene muprista lonkulu a ngheneke hakona endhawini yo kwetsima lembe ni lembe [hi Siku ro Kombela ku Rivaleriwa] a ri ni ngati leyi nga riki ya yena. . . . Kambe sweswi u tikombisile kan’we swi helela kwalaho emakumu ka mafambiselo ya swilo leswaku a susa xidyoho hi ku tiendla xitlhavelo.” Leswi gandzelo ra Yesu ri nga siva gandzelo ra Siku ro Kombela ku Rivaleriwa ra lembe na lembe, swi fanerile leswaku Xitsundzuxo xa rifu ra yena xi tlangeriwa kan’we elembeni. Ku hava xivangelo xa Matsalwa xa leswaku Xitsundzuxo xi fanele xi tlangeriwa ko tala.
Hi ku pfumelelana ni leswi, n’wamatimu John Laurence von Mosheim u vika leswaku Vakreste va lembe-xidzana ra vumbirhi va le Asia Minor a a va tolovele ku tlangela Xitsundzuxo xa rifu ra Yesu “hi siku ra vukhume-mune ra n’hweti yo sungula ya Vayuda [ku nga Nisan].” Endzhakunyana ka malembe, Vujagana byi sungule ku xi tlangela ko tala elembeni.
[Nhlamuselo ya le hansi]
^ par. 4 Ringanisa mhaka leyi nga eka 1 Samuwele 1:3, 7. Kwalaho, rito leri nge “minkarhi hinkwayo” (eka vuhundzuluxeri bya manguva lawa bya Xiheveru) ri kombetela eka swiendlakalo leswi humeleleke “lembe ni lembe” kumbe kan’we elembeni loko Elkana ni vasati va yena vambirhi va ya etabernakeleni ya le Xilo.