Ku Dyondza Xihundla Xa Ku Eneriseka

Epapileni leri khutazaka leri a ri tsaleleke Vakreste va le Filipiya, muapostola Pawulo u te: “Ndzi dyondzile, leswaku ndzi eneriseka eka xiyimo xin’wana ni xin’wana lexi ndzi nga eka xona. . . . Eka hinkwaswo ni le ka swiyimo hinkwaswo ndzi dyondze xihundla xa ku xurha ni ku va ni ndlala, ku va ni swo tala ni ku pfumala.”—Vafilipiya 4:11, 12.

A xi ri xihi xihundla xa Pawulo xa ku eneriseka? Tanihi leswi swilo swi durhaka ni leswi xiyimo xa ikhonomi xi tsekatsekaka, Vakreste va nga vuyeriwa swinene loko va dyondza ku eneriseka leswaku ntirho lowu va wu endlelaka Xikwembu wu nga kavanyeteki.

EKU sunguleni ka papila ra yena, Pawulo u hlamusele ndlela leyi ntirho wakwe wa ku tihanyisa wu humeleleke ha yona ku fikela loko a va mupfumeri wa ntiyiso. U te: “Loko munhu un’wana a ehleketa leswaku u ni swisekelo swa ku tiyiseka enyameni, mina ndza n’wi tlula swinene: ndzi yimbe hi siku ra vunhungu, eka nyimba ya ndyangu wa Israyele, nyimba ya Benjamini, Muheveru la velekiweke a huma eka Vaheveru; malunghana ni nawu ndzi Mufarisi; malunghana ni ku hiseka, ndzi xanise vandlha; malunghana ni ku lulama hi ku ya hi nawu, ndzi tikombise ndzi pfumala xisandzu.” (Vafilipiya 3:4-6) Ku engetela kwalaho, tanihi Muyuda la hisekaka, Pawulo u nyikiwe matimba hi vaprista lavakulu va le Yerusalema va tlhela va n’wi seketela. Sweswo hinkwaswo swi endle leswaku a va ni ntshembo wa ku va ni xikhundlha ni ndhuma—eka tipolitiki, vukhongeri, ni hi tlhelo ra timali—eka fambiselo ra Xiyuda.—Mintirho 26:10, 12.

Hambiswiritano, loko Pawulo a va mutirheli la hisekaka la nga Mukreste, swilo swi sungule ku cinca hi ndlela leyi hlamarisaka. Hikwalaho ka mahungu lamanene, u tshike ntirho wa xiyimo xa le henhla swin’we ni swilo hinkwaswo leswi a swi tekiwa swi ri swa nkoka. (Vafilipiya 3:7, 8) Xana se a a ta tihanyisa hi yini? Xana a a ta holeriwa hileswi a ri mutirheli? Xana swilo leswi a swi lavaka a a ta swi xava hi yini?

Pawulo u endle vutirheli bya yena a nga holeriwi. Leswaku a nga tikiseli lava a va pfunaka, u joyine Akhwila na Prisila entirhweni wo endla matende loko a ri eKorinto, naswona u endle ni swilo swin’wana leswaku a kota ku tihanyisa. (Mintirho 18:1-3; 1 Vatesalonika 2:9; 2 Vatesalonika 3:8-10) Pawulo u endle maendzo manharhu ya vurhumiwa yo leha, a tlhela a endzela mavandlha lawa a ma lava ku pfuniwa. Leswi a a khomekile swinene hi ntirho wa Xikwembu, a a nga ri na swilo swo tala leswi vonakaka. Hakanyingi vamakwerhu a va n’wi nyika leswi a swi pfumalaka. Kambe, minkarhi yin’wana, hikwalaho ka swiyimo swo tika a a hanya hi rikoko  ra xilondza. (2 Vakorinto 11:27; Vafilipiya 4:15-18) Hambiswiritano, Pawulo a nga kalanga a vilela hi maxangu yakwe, naswona a a nga swi naveli leswi van’wana va nga na swona. U tirhe hi matimba leswaku a pfuna Vakreste-kulobye, a nga vileli. Entiyisweni, Pawulo hi yena a tshaheke marito ya Yesu lama tolovelekeke lama nge: “Ku nyika swi tisa ntsako lowukulu ku tlula ku amukela.” Lexi i xikombiso lexinene hakunene eka hina!—Mintirho 20:33-35.

Leswi Ku Eneriseka Swi Vulaka Swona

Nchumu lowukulu lowu endleke leswaku Pawulo a kuma ntsako a ku ri moya wa ku eneriseka lowu a ri na wona. Kambe xana ku eneriseka swi vula yini? Hi ku kongoma swi vula ku kolwa hi swilo swa xisekelo. Emhakeni yoleyo Pawulo u byele mutirhi-kulobye Timotiya a ku: “Hakunene, ku tinyiketela loku ku nga ni vukwembu swin’we ni ku eneriseka i ndlela leyi pindzurisaka swinene. Hikuva a hi tanga na nchumu emisaveni, naswona a hi nge fambi na nchumu. Kutani, loko hi ri ni swakudya ni swifunengeto, hi ta eneriseka hi swilo leswi.”—1 Timotiya 6:6-8.

Xiya leswaku Pawulo u hlanganise ku eneriseka ni ku tinyiketela loku nga ni vukwembu. U swi lemukile leswaku ntsako wa xiviri a wu tisiwi hi ku va ni swilo leswi vonakaka kumbe rifuwo, kambe wu tisiwa hi ku tinyiketela loku nga ni vukwembu, ku nga ku rhangisa ntirho wa Xikwembu emahlweni. A a fanele a kuma “swakudya ni swifunengeto” leswaku a ya emahlweni ni ntirho wa Xikwembu. Kutani eka Pawulo, xihundla xa ku eneriseka a ku ri ku titshega hi Yehovha, ku nga khathariseki leswaku xiyimo xi njhani.

Vanhu vo tala namuntlha va dya mbitsi va xeva hi nhlomulo hileswi va nga xi tiviki xihundla xexo kumbe hileswi va xi honisaka. Ematshan’weni ya ku hlakulela moya wa ku eneriseka, va hlawula ku tshemba mali ni leswi va nga swi xavaka hi yona. Swinavetisi ni swihaxa-mahungu swi yenga vanhu va anakanya leswaku a va nge swi koti ku kuma ntsako loko va  nga ri na swilo swo durha. Hikwalaho, vanhu vo tala va ngheniwa hi moya wa ku hlongorisa mali ni swilo leswi vonakaka. Kambe ematshan’weni yo kuma ntsako ni ku eneriseka, va “wela endzingweni ni le ntlhan’wini ni le ku naveleni ko tala ka vuhunguki ni loku vavisaka, loku nghenisaka vanhu endzovisweni ni le ku onhakeni.”—1 Timotiya 6:9, 10.

Vanhu Lava Dyondzeke Xihundla Xa Kona

Xana swa koteka namuntlha ku kuma ntsako hi ku hanya hi ku endla ku rhandza ka Xikwembu ni ku eneriseka? Ina, swa koteka. Entiyisweni, sweswo swi endliwa hi vanhu va timiliyoni namuntlha. Va dyondze xihundla xa ku eneriseka hi swilo leswi va nga na swona. Vanhu volavo i Timbhoni ta Yehovha, leti ti tinyiketeleke eka Xikwembu, ti endla ku rhandza ka xona ni ku dyondzisa vanhu xikongomelo xa xona, kwihi ni kwihi laha ti hlanganaka na vona.

Hi xikombiso, anakanya hi lava va rhandzeke ku leteriwa kutani va rhumeriwa ematikweni mambe va  ya chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu. (Matewu 24:14) Hakanyingi matiko lawa va rhumeriwaka eka wona a ma yimanga kahle hi tlhelo ra timali loko ma ringanisiwa ni lawa va humaka eka wona. Hi xikombiso, loko varhumiwa va fika etikweni rin’wana ra le Asia eku sunguleni ka 1947, maxangu lama siyiweke hi nyimpi a ma ha ri erivaleni, naswona a hi mangani makaya lawa a ma ri na gezi. Ematikweni yo tala, varhumiwa va kume leswaku swiambalo a swi hlantswiwa hi xin’we-xin’we epulangini kumbe ehenhla ka ribye enambyeni, ematshan’weni ya ku swi hlantswa hi muchini. Kambe lexi a va tele xona a ku ri ku ta dyondzisa vanhu ntiyiso wa Bibele, kutani va ringete ku tolovela swiyimo swa kwalaho, ivi va sungula ntirho wa vona wo chumayela.

Van’wana va nghenele ntirho wa nkarhi hinkwawo kumbe va rhurhela etindhawini leti nga si twaka mahungu lamanene. Adulfo u ve mutirheli wa nkarhi hinkwawo ku ringana malembe yo tlula 50 etindhawini to hambana-hambana ta le Mexico. U ri: “Ku fana na muapostola Pawulo, mina na nsati wa mina hi dyondze ku titwananisa ni swiyimo. Hi xikombiso, rin’wana ra mavandlha lawa hi ma endzeleke a ri ri ekule swinene ni doroba kumbe makete. Swakudya leswi vamakwerhu a va dya swona a ku ri xilayi xin’we xa xinkwa lexi vuriwaka tortilla, lexi totiweke mafurha ya nguluve lama cheriweke munyu, va nwa ni kofi. A va eneriseka hi swakudya sweswo ntsena—ti-tortilla tinharhu hi siku. Kutani hi dyondze ku hanya hi ndlela leyi vamakwerhu a va hanya ha yona. Ndzi langutane ni swilo swin’wana swo tano eka malembe ya 54 lawa se ndzi ma heteke ndzi ri entirhweni wa Yehovha wa nkarhi hinkwawo.”

Florentino u tsundzuka ndlela leyi yena ni ndyangu wakwe va bohekeke ku titwanisa ha yona ni swiyimo swo tika. U tsundzuka leswi endlekeke loko a ha ri ntsongo: “Tata wa mina a a fumile swinene. A a ri ni mabindzu yo tala. A ndzi yi rivali khawuntara ya le xitolo xakwe. A yi ri ni drowara leyi anameke tisentimitara ta 50 yi tlhela yi enta hi tisentimitara ta 20, naswona a yi avanyisiwe hi tindhawu ta mune. Mali leyi a hi yi kuma hi siku a hi yi veka kona. Loko hi pfala xitolo nimadyambu, minkarhi hinkwayo drowara leyi a yi va yi gandlanile hi mali ya nsimbi ni ya maphepha.

“Hi xitshuketa, rifuwo leriya ri dzudzekile ivi hi sala hi ri evuswetini. Hi lahlekeriwe hi swilo hinkwaswo ku sala yindlu ntsena. Loko ha ha ku mati matsongo, buti wa mina u humeleriwe hi mhangu kutani a sala a nga koti ku famba. Swilo se a swi yime hi nhloko. Ndzi hete nkarhinyana ndzi xavisa mihandzu na nyama. Nakambe a ndzi tshovela vutiyi, ndzi kha madiriva ndzi tlhela ndzi hada furu, naswona a ndzi pfuneta ku cheleta masimu. Van’wana a va ndzi vitana mativa-hinkwaswo. Hakanyingi Manana a a hamba a hi chavelela hi ku vula leswaku hi ni rifuwo ra moya leri vo tala va nga riki na rona, ku nga ntiyiso. Kutani ndzi dyondze ku hanya emafurheni ni le vuswetini. Leswi se ndzi nga ni malembe ya kwalomu ka 25 ndzi ri entirhweni wa Yehovha wa nkarhi hinkwawo, ndzi nga vula leswaku siku ni siku swa ndzi tsakisa ku tiva leswaku ndzi endle xiboho lexinene ngopfu evuton’wini—ku nga ku tirhela Yehovha nkarhi hinkwawo.”

Bibele yi swi veka erivaleni leswaku “xiyimo xa misava leyi xa hundzuka.” Hikwalaho, yi tlhela yi hi khutaza yi ku: “Lava tsakeke a va endle onge a hi lava tsakeke, ni lava xavaka a va endle onge a va na nchumu, ni lava tirhisaka misava leyi a va endle onge a va yi tirhisi hi xitalo.”—1 Vakorinto 7:29-31.

Kutani sweswi i nkarhi wa ku kambisisa ndlela leyi u hanyaka ha yona. Loko u pfumala, tivonele leswaku u nga hlundzukeli lava nga na swa vona kumbe u va vondzoka. Hi tlhelo rin’wana, loko u ri ni swilo leswi vonakaka, u nga swi pfumeleli swi fuma vutomi bya wena. Hilaha muapostola Pawulo a tsundzuxeke hakona, u nga veki ntshembo wa wena “erifuweni leri nga tiyangiki, kambe [u] wu veka eka Xikwembu, lexi hi nyikaka swilo hinkwaswo hilaha ku fuweke leswaku hi tiphina.” Loko u endla tano, hi kona u nga vulaka leswaku u dyondze xihundla xa ku eneriseka.—1 Timotiya 6:17-19.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Pawulo u tirhe hi mavoko yakwe leswaku a nga tikiseli van’wana

[Swifaniso leswi nga eka tluka 10]

Vanhu va magidi va kuma ntsako hi ku hanya vutomi bya “ku tinyiketela loku ku nga ni vukwembu swin’we ni ku eneriseka”