Ku Nyika Loku Tsakisaka Xikwembu
Ku Nyika Loku Tsakisaka Xikwembu
YESU ni vadyondzisiwa vakwe a va ri karhi va dya swakudya swo nandziha eBetaniya va ri ni vanghana va vona, ku katsa na Mariya, Marta na Lazaro loyi a a ha ku pfuxiwa eku feni. Loko Mariya a teka phawundi ya mafurha yo durha a tota milenge ya Yesu, Yudasi Iskariyota u hlundzuke swinene. U te: “Ha yini mafurha lawa yo nun’hwela ma nga xavisiwanga hi tidenari ta 300 [leti ringanaka ni muholo wa lembe] kutani ti nyikiwa swisiwana?” Ni lavan’wana va n’wi seketerile.—Yohane 12:1-6; Marka 14:3-5.
Kambe Yesu u hlamule a ku: “Tshikani wansati loyi. . . . Hikuva swisiwana mi tshama mi ri na swona nkarhi hinkwawo, naswona rini na rini loko mi swi lava, mi nga swi endlela leswinene, kambe a mi na mina nkarhi hinkwawo.” (Marka 14:6-9) Varhangeri va vukhongeri bya Vayuda a va dyondzisa leswaku ku nyika vapfumari a ku ri xiendlo lexinene naswona a xi endla leswaku munhu a rivaleriwa swidyoho. Hi hala tlhelo, Yesu u swi veke erivaleni leswaku ku nyika loku tsakisaka Xikwembu a hi ku nyika swisiwana ntsena.
Ku kambisisa ndlela leyi a ku nyikeriwa ha yona evandlheni ro sungula ra Vukreste swi nga hi dyondzisa tindlela tin’wana leti hi nga nyikelaka ha tona, xisweswo hi tsakisa Xikwembu. Hi ta tlhela hi vona ni ku nyika kun’wana ka nkoka loku pfunaka swinene.
“Nyika Tinyiko Ta Tintswalo”
Hi minkarhi yo hlayanyana Yesu u khutaze vadyondzisiwa vakwe leswaku va “nyika tinyiko ta tintswalo,” kumbe hilaha vuhundzuluxeri byin’wana byi swi vekaka hakona, va “nyika swisiwana.” (Luka 12:33, Bibele—Mahungu Lamanene) Kambe Yesu u lemukise leswaku munyiki a nga fanelanga a nyikela hi xikongomelo xo tidzunisa ematshan’weni ya ku dzunisa Xikwembu. U te: “Loko u ya humesa tinyiko ta tintswalo, u nga rhangi hi ku yimba mhalamhala, hilaha vakanganyisi va endlaka hakona emasinagogeni ni le tindleleni, leswaku va ta vangamisiwa hi vanhu.” (Matewu 6:1-4) Vakreste vo sungula va tirhise xitsundzuxo lexi hi ku pfuna lava pfumalaka va va endlela mintirho yo karhi kumbe va va nyika tinyiko exihundleni xisweswo va papalata mukhuva wa varhangeri va vukhongeri wa ku lava ku dzunisiwa.
Hi xikombiso, eka Luka 8:1-3 hi byeriwa leswaku Mariya wa Magadala, Yohana, Suzana ni van’wana va tirhise ‘swilo swa vona’ va pfuna Yesu ni vaapostola va yena, va nga lavi swi voniwa hi vanhu. Hambileswi vavanuna lava a va nga pfumali, a va tshike mintirho ya vona leswaku va tinyiketela evutirhelini. (Matewu 4:18-22; Luka 5:27, 28) Entiyisweni, vavasati lava va dzunise Xikwembu hi ku pfuna vavanuna lava leswaku va hetisisa xiavelo lexi va xi nyikiweke hi Xikwembu. Naswona Xikwembu xi kombise leswaku xa wu tlangela ntirho wa vona hi ku nghenisa rungula leri vulavulaka hi malwandla ya vona eBibeleni leswaku yi hlayiwa hi switukulwana hinkwaswo leswi a swi ta landzela.—Swivuriso 19:17; Vaheveru 6:10.
Dorkasi i wansati un’wana wa musa, loyi “a a ri ni swiendlo swo tala leswinene naswona a a endla tinyiko to tala ta tintswalo.” A a rhunga tinguvu a ti nyika tinoni leti pfumalaka leti a ti tshama edorobeni ra ka vona ra Yopa leri a ri ri ekusuhi ni lwandle. A hi swi tivi leswaku a a ti xavela malapi ya kona kumbe a a ti rhungela mahala ntsena. Nilokoswiritano, ntirho wa yena lowunene wu endle leswaku a rhandziwa hi vanhu lava a a va pfuna, a tlhela a rhandziwa hi Xikwembu, lexi n’wi katekiseke hikwalaho ka tintswalo ta yena.—Mintirho 9:36-41.
Nsusumeto Lowunene I Wa Nkoka
I yini lexi susumeteleke vanhu lava leswaku va nyika? A va nga susumetiwi hi ntwela-vusiwana ntsena. Va swi xiyile leswaku va ni vutihlamuleri bya ku endla leswi va nga swi kotaka siku ni siku leswaku va pfuna lava sweleke, lava xanisekaka, lava vabyaka, kumbe lava nga ni swiphiqo swin’wana. (Swivuriso 3:27, 28; Yakobo 2:15, 16) Loku i ku nyika loku tsakisaka Xikwembu. Ku susumetiwa swinene hi ku rhandza Xikwembu ni ku navela ku tekelela tintswalo ni ku hanana ka xona.—Matewu 5:44, 45; Yakobo 1:17.
Muapostola Yohane u kandziyise mhaka leyi ya nkoka ya ku nyika loko a vutisa a ku: “Mani na mani la nga ni swa ku hanya ha swona swa misava leyi kutani a vona makwavo a pfumala kambe a swinya a nga n’wi kombi ntsetselelo wakwe lowukulu, xana rirhandzu ra Xikwembu ri tshamisisa ku yini eka yena?” (1 Yohane 3:17) Nhlamulo yi le rivaleni. Ku rhandza Xikwembu swi susumetela vanhu ku hanana. Xikwembu xa va tsakela swinene xi tlhela xi va katekisa lava nga ni moya wa ku hanana ku fana na xona. (Swivuriso 22:9; 2 Vakorinto 9:6-11) Xana muxaka lowu wa ku hanana wu kona namuntlha? Xiya leswa ha ku humelelaka evandlheni rin’wana ra Timbhoni ta Yehovha.
Yindlu ya mukhegula un’wana la nga Mukreste a yi lava ntirho lowukulu wa ku lunghisiwa. A a tshama a ri yexe naswona a nga ri na maxaka lawa a ma ta n’wi pfuna. A ku hele malembe ku ri karhi ku khomeriwa minhlangano ya Vukreste endlwini yakwe, naswona hakanyingi a a rhamba vanhu leswaku va ta dya na yena swakudya. (Mintirho 16:14, 15, 40) Swirho swa vandlha swi tiyimisele ku n’wi pfuna hi ku vona xiyimo xa yena. Van’wana va nyikele hi timali kasi van’wana va lo ta kunene va ta pfuna. Hi mahelo-vhiki ma nga ri mangani, vatirhi vo tirhandzela va belele lwangu lerintshwa, va endla ndhawu leyintshwa yo hlambela eka yona, va phama xithezi hinkwaxo xa le hansi va tlhela va xi penda, va nghenisa ni tikhabodo letintshwa ekhixini. Ku nyika ka vona ku enerise swilaveko swa mukhegula loyi ku tlhela ku endla leswaku vandlha ri va ni vuxaka lebyikulu, naswona eka vaakelani ku ve xikombiso xa xiviri xa ku nyika ka Vakreste.
Ti tele tindlela leti hi nga pfunaka van’wana ha tona. Xana hi nga tinyika nkarhi wa ku dzumba ni n’wana la nga riki na tatana? Xana ku ni noni leyi hi yi tivaka leyi dyuhaleke, leyi hi nga yi pfunaka hi ku ya yi xavela swilo kumbe ku yi rhungela swo karhi? Xana hi nga pfuna munhu la pfumalaka hi ku n’wi swekela swakudya kumbe ku n’wi pfuna ku hakelela swilo leswi a swi lavaka? Leswaku u pfuna van’wana, a swi kali swi lava leswaku u va xigwili ku sungula. Muapostola Pawulo u tsarile a ku: “Loko ku lungheka ku ri kona ku sungula, swi amukeleka hi ku hlawuleka hi ku ya hi leswi munhu a nga na swona, ku nga ri hi leswi a nga riki na swona.” (2 Vakorinto 8:12) Kambe, xana ku nyika hi ndlela yo tano leyi kongomeke hi swona ntsena leswi Xikwembu xi swi katekisaka? Doo!
Ku Vuriwa Yini Hi Ku Phalala Ka Vanhu Vo Tala?
Minkarhi yin’wana matshalatshala ya munhu un’we a ma enelanga. Entiyisweni, Yesu ni vaapostola vakwe a va ri ni nkwama wo pfuna swisiwana, naswona a va amukela minyikelo ya vanhu lava rhandzaka ku pfuna, lava a va hlangana na vona loko va ri entirhweni wa vona. (Yohane 12:6; 13:29) Hilaha ku fanaka, mavandlha ya lembe-xidzana ro sungula a ma endla minhlengo loko ku va ni xilaveko xa ku phalala vanhu vo tala.—Mintirho 2:44, 45; 6:1-3; 1 Timotiya 5:9, 10.
Xilaveko xo tano xi ve kona kwalomu ka lembe ra 55 C.E. Mavandlha ya le Yudiya a ma ri evuswetini, kumbexana hikwalaho ka ndlala leyikulu leyi a ya ha ku wela tiko leri. (Mintirho 11:27-30) Muapostola Pawulo, loyi minkarhi hinkwayo a a khathala hi swisiwana, u kombele mpfuno emavandlheni ku ya fika ni le Makedoniya. U hlele ndlela leyi minhlengo yo tano a yi ta endliwa ha yona kutani a rhuma vamakwerhu lava tshembekaka leswaku va yi yisa lomu yi lavekaka kona. (1 Vakorinto 16:1-4; Vagalatiya 2:10) Hinkwavo lava pfuneke emhakeni leyi, ku katsa na yena, a va lavanga ku hakeriwa.—2 Vakorinto 8:20, 21.
Namuntlha Timbhoni ta Yehovha na tona ti hatlisa ti pfuna loko ku ri na mhangu. Hi xikombiso, hi ximumu xa 2001, timpfula ta matimba ti vange ndhambi leyikulu eHouston, Texas, le U.S.A. Makaya ya 723 ya Timbhoni ma khumbekile, kasi yo tala ya wona ma onhake ngopfu. Hi ku hatlisa ku simekiwe komiti yo phalala ya vakulu lava fanelekaka va Vakreste leswaku yi kumisisa swilaveko swa lava weriweke hi mhangu ni ku hlengeleta mali yo pfuna Timbhoni ta kwalaho leswaku ti hlangavetana ni xiyimo lexi ti tlhela ti lunghisa makaya ya tona. Ntirho hinkwawo wu endliwe hi vamakwerhu lava tinyiketeleke ku pfuna va le mavandlheni ya le kusuhi. Mbhoni yin’wana yi wu tlangele swinene mpfuno wolowo lerova loko yi kuma mali ya ndzindza-khombo yo lunghisa yindlu ya yona, yi nambe yi nyikela hi yona enkwameni wa mphalalo leswaku yi pfuna van’wana lava lavaka mpfuno.
Swivuriso 14:15 yi ri: “Un’wana ni un’wana la nga riki na ntokoto u pfumela rito rin’wana ni rin’wana, kambe lowo tlhariha u xiyisisa magoza yakwe.” Kutani i vutlhari ku kambisisa timhaka teto hi vukheta.
Kambe hi fanele hi xalamukela swikombelo swo tala swa ku nyikela mali eka minhlangano yo pfuna vapfumari. Minhlangano yin’wana yi tirhisa mali yo tala eku hakeleni ka vatirhi ni le ku beni ka hungwe ro kuma mali, lerova ku sala mali yitsongo yo pfuna vapfumari.Ku Nyika Loku Nga Ka Nkoka Swinene
Ku ni ku nyika loku nga ka nkoka swinene ku tlula ku nyikela hi mali. Yesu u vulavule ha kona loko jaha leri fuweke ri n’wi vutise leswi ri faneleke ri swi endla leswaku ri kuma vutomi lebyi nga heriki. Yesu u te: “Famba u ya xavisa leswi nga swa wena u nyika swisiwana kutani u ta va ni xuma etilweni, u ta, u va mulandzeri wa mina.” (Matewu 19:16-22) Xiya leswaku Yesu a nga vulanga swona leswaku ‘Nyika swisiwana kutani u ta kuma vutomi.’ Ematshan’weni ya sweswo u te, ‘Tana, u va mulandzeri wa mina.’ Hi marito man’wana, hambileswi ku hanana swi nga swinene naswona swi pfunaka, ku va mudyondzisiwa la nga Mukreste swi vula swo tala.
Nchumu lowukulu ngopfu eka Yesu a ku ri ku pfuna vanhu hi tlhelo ra moya. Emahlweninyana ka rifu rakwe, u byele Pilato a ku: “Leswi ndzi velekeriweke swona, ni leswi ndzi teleke swona emisaveni i ku ta nyikela vumbhoni malunghana ni ntiyiso.” (Yohane 18:37) Hambileswi a rhangeleke eku pfuneni ka swisiwana, ku hanyisa vavabyi ni ku nyika lava nga ni ndlala swakudya, ntirho lowu ngopfu-ngopfu Yesu a wu leteleke vadyondzisiwa vakwe i ku chumayela. (Matewu 10:7, 8) Kahle-kahle xileriso xo hetelela lexi a va nyikeke xona hi lexi nge: “Hikokwalaho fambani mi ya endla vanhu va matiko hinkwawo va va vadyondzisiwa.”—Matewu 28:19, 20.
I ntiyiso leswaku ku chumayela a ku nge swi tlhantlhi hinkwaswo swiphiqo swa misava. Kambe ku byela vanhu hinkwavo mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu swi yisa ku dzuneka eka Xikwembu, hikuva ntirho wo chumayela wu hetisisa ku rhandza ka Xikwembu naswona wu pfulela vanhu lava amukelaka rungula ra xona ndlela yo kuma mikateko leyi nga heriki. (Yohane 17:3; 1 Timotiya 2:3, 4) Ha yini u nga yingiseli leswi Timbhoni ta Yehovha ti lavaka ku ku byela swona enkarhini lowu taka loko ti ku endzela? Ti ku tisela nyiko ya moya. Naswona ta swi tiva leswaku leyi i nyiko ya risima leyi ti nga ku nyikaka yona.
[Swifaniso leswi nga eka tluka 6]
Ku ni tindlela to tala leti hi nga kombisaka ha tona leswaku ha khathala hi van’wana
[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]
Ku chumayela ka hina mahungu lamanene swi tsakisa Xikwembu naswona swi pfulela van’wana ndlela yo kuma mikateko leyi nga heriki