Swivutiso Swa Vahlayi

Etindhawini to tala emisaveni, swi tolovelekile ku humesa tinyiko ta mucato. Hi yihi misinya ya milawu ya Matsalwa leyi hi faneleke hi anakanyisisa ha yona loko hi humesa tinyiko to tano kumbe hi ti amukela?

Ku humesa tinyiko loku endliweke hi ndlela leyinene naswona ku endliwa hi nkarhi lowu faneleke ka amukeleka eBibeleni. Loko swi ta emhakeni ya ku nyika, Bibele yi khutaza Vakreste va ntiyiso leswaku va tekelela Munyiki wa vona la nga ni malwandla Yehovha. (Yakobo 1:17) Muapostola Pawulo u khutaze Vakreste-kulobye a ku: “Mi nga rivali ku endla leswinene ni ku avelana swilo ni van’wana, hikuva Xikwembu xi tsakisiwa swinene hi switlhavelo swo tano.” Hikokwalaho, Vakreste va khutaziwa leswaku va hanana.—Vaheveru 13:16; Luka 6:38.

Ku vuriwa yini hi ku tsarisa tinyiko leti u lavaka ku xaveriwa tona exitolo xo karhi, ku nga mukhuva lowu tolovelekeke eUnited States? Le Nghilandhi, wu vuriwa nxaxamelo wa tinyiko ta mucato. Hi ntolovelo, mpatswa lowu nga ta cata wu tsala swilo leswi wu lavaka ku nyikiwa swona emucatweni kutani wu siya nxaxamelo wa kona exitolo xo karhi. Maxaka ni vanghana va mpatswa va kuma xirhambo lexi ringanyetaka leswaku va ya xava tinyiko leti ti laviwaka hi mpatswa lowu exitolo xolexo. Entiyisweni, ku tsarisa nxaxamelo wa tinyiko leti u ti lavaka exitolo xo karhi swi pfuna munyiki leswaku a nga heti tiawara to tala a ri karhi a ehleketa hi nyiko leyi a nga yi humesaka, kasi loyi a nyikiwaka a nga boheki ku tlherisa tinyiko leti a nga ti laviki exitolo.

Ku tsala nxaxamelo wa tinyiko ta mucato i mhaka leyi siyeriwaka ripfalo ra mpatswa lowu tekanaka. Hambiswiritano, Mukreste u fanele a papalata mikhuva yihi na yihi leyi nga ha lwisanaka ni misinya ya milawu ya Bibele. Hi xikombiso, ku vuriwa yini loko mpatswa lowu vutaneke wu hlawula tinyiko leti durhaka ngopfu? Etimhakeni to tano, lava nga riki na mali va nga ha tsandzeka ku xava nyiko, kumbe va nga ha vona swi antswa va nga yi emucatweni ku endlela leswaku va nga khomisiwi tingana hi ku humesa nyiko leyi nga durhiki. Wansati un’wana wa Mukreste u tsarile: “Ku humesa tinyiko ta mucato swi ya swi va ndzhwalo. A ndzi ringeta ku va ni malwandla, kambe masiku lawa a ndza ha sali ndzi tsakile loko ndzi humese tinyiko.” Hakunene swi khomisa gome loko mucato wu heta vanhu matimba!

Kahle-kahle, lava nyikaka a va fanelanga va endliwa va titwa onge nyiko ya vona yi ta amukeleka ntsena loko yi xaviwe exitolo xo karhi kumbe yi va ya ntsengo wo karhi. Phela, Yesu Kreste u kombise leswaku lexi nga xa risima swinene emahlweni ya Xikwembu i moya lowu munhu a nyikaka ha wona, ku nga ri leswi a hananaka ha swona. (Luka 21:1-4) Hilaha ku fanaka, malunghana ni tinyiko leti susumeteriwaka hi tintswalo, muapostola Pawulo u tsarile: “Un’wana ni un’wana a a endle hilaha a boheke hakona embilwini yakwe, ku nga ri hi ku vilela kumbe hi ku sindzisiwa, hikuva Xikwembu xi rhandza munyiki la tsakeke.”—2 Vakorinto 9:7.

Hi ku ya hi Bibele, a swi hoxanga loko munhu a tsala vito ra yena eka nyiko leyi a yi humeseke, kumbexana a hoxa ni xipapilana eka nyiko ya kona. Hambiswiritano, etindhawini tin’wana swi tolovelekile ku vula vito ra munhu la humeseke nyiko emahlweni ka vanhu hinkwavo. Mukhuva lowu wu nga vanga swiphiqo. Lava humesaka tinyiko va nga ha lava ku ka va nga tiviwi leswaku va papalata ku tivangela mahlo ya vanhu swi nga fanelanga. Vanhu volavo va endla hi ku landza nsinya wa nawu lowu kumekaka eka Matewu 6:3, laha Yesu a nga te: “Kambe wena, loko u humesa tinyiko ta tintswalo, u nga tivisi voko ra wena ra ximatsi leswi endliwaka hi lera xinene.” Van’wana va nga ha vona onge ku humesa tinyiko i mhaka ya munhu hi yexe leyi faneleke yi tiviwa hi loyi a nyikaka ni loyi a amukelaka ntsena. Tlhandlakambirhi, ku boxa mavito ya vanhu lava humeseke tinyiko swi nga ha vanga moya wo tiringanisa ni van’wana, lowu nga ‘pfuxaka ku phikizana.’ (Vagalatiya 5:26) Hakunene Vakreste va fanele va papalata moya wo endla van’wana va titwa va nga ntshunxekanga kumbe va khomiwa hi tingana entshungwini hi ku boxiwa ka mavito ya lava humeseke tinyiko.—1 Petro 3:8.

Ina, hi ku hanya hi ku landza misinya ya milawu leyi humaka eRitweni ra Xikwembu, ku humesa tinyiko ku ta hambeta ku tisela vanhu ntsako.—Mintirho 20:35.