Mhaka Ya Vutomi

Yehovha Wa Hi Khathalela Minkarhi Hinkwayo

HI KU VULA KA ENELESI MZANGA

Lembe ra kona a ku ri 1972. Majaha ya khume lawa a ma ri swirho swa Youth League ya le Malawi ma nghene endlwini ya hina ni ku ndzawuta ma nga ndzawutanga, ma fika ma ndzi khoma ma ndzi hudulela ensin’wini ya mimova leyi a yi ri kusuhi ni le kaya. Ma fike ma ndzi himetela ma ndzi siya kwalaho, ma ehleketa leswaku humba yi olele nkuma.

Timbhoni ta Yehovha to tala eMalawi ti cinisiwe gija hi ndlela yoleyo. Kasi a ti lo onha yini? Xana ti swi kotise ku yini ku tiyisela? Mi nge ndzi mi rungulela ta ndyangu wa ka hina.

NDZI velekeriwe endyangwini lowu rhandzaka vukhongeri hi December 31, 1921. Tata wa mina a a ri mufundhisi wa Kereke ya Mapresbeteriya ya le Afrika Xikarhi. Ndzi kulele eNkhoma, ku nga dorobanyana leri vandzamaneke na Lilongwe lowu nga ntsindza wa Malawi. Loko ndzi ri ni malembe ya 15, ndzi tekiwe hi Emmas Mzanga.

Siku rin’wana hi endzeriwe hi munghana wa tata wa mina, loyi na yena a a ri mufundhisi. U kume leswaku hi akelane ni Timbhoni ta Yehovha kutani a hi lemukisa leswaku hi nga tshuki hi aka vuxaka na tona. U hi byele leswaku Timbhoni ti ni madimona kutani loko hi nga pfuli mahlo, na hina hi nga tikuma hi ri ni madimona. Mhaka leyi yi hi tsone vurhongo swinene lerova hi kala hi rhurhela emutini wun’wana, laha Emmas a fikeke a kuma ntirho wa ku xavisa exitolo. Kambe swi nga si ya kwihi, hi kume leswaku ni kwalaho a hi akelane ni Timbhoni ta Yehovha!

Hambiswiritano, endzhakunyana Emmas u susumeteleke ku vulavula ni Mbhoni yin’wana, tanihi leswi a a yi rhandza swinene Bibele. Loko se a korwile hi tinhlamulo ta swivutiso swakwe swo tala, Emmas u pfumele ku dyondza Bibele ni Mbhoni leyi. Loko va ha sungula a va dyondzela Bibele exitolo lexi a a tirha eka xona, kambe  endzhaku va sungule ku dyondzela ekaya vhiki na vhiki. Nkarhi na nkarhi loko Timbhoni ta Yehovha ti fika, mina a ndzi namba ndzi ti lomba, hileswi a ndzi chava ni nkondzo wa tona. Kambe Emmas u ye emahlweni a dyondza Bibele. U khuvuriwe hi April 1951, loko a ri ni tin’hweti ta kwalomu ka tsevu a sungule ku dyondza. Kambe mina a nga ndzi byelanga hikuva a a ehleketa leswaku loko ndzo swi tiva, ku ta va ku hela ka vukati.

Mavhiki Ya Mangatsila

Kambe siku rin’wana munghana wa mina Ellen Kadzalero u ndzi byele leswaku nuna wa mina u khuvuriwile a va un’wana wa Timbhoni ta Yehovha. Ndzi kukumuke bya xinana hikwalaho ko hlundzuka! Ku sukela siku rero a ndzi nga ha n’wi vulavurisi hambi ku ri ku n’wi swekela. Ni mati yo hlamba a ndzi nga ha n’wi keli ndzi n’wi tselekela wona—kasi hi ku ya hi ndhavuko wa ka hina sweswo i ndzhwalo lowu bohaka eka wansati.

Loko se ku hele mavhiki manharhu a koka exilogweni hi ndlela leyi, Emmas u ndzi kombele leswaku ndzi tshama ehansi, a ndzi hlamusela leswaku ha yini a endle xiboho xa ku va Mbhoni. U hlaye matsalwa yo hlayanyana a tlhela a ma hlamusela, ku katsa ni tsalwa ra 1 Vakorinto 9:16. Sweswo swi ndzi khumbe ngopfu kutani ndzi vone leswaku na mina a ndzi fanele ndzi hlanganyela eku chumayeleni ka mahungu lamanene. Hiloko ndzi sungula ku dyondza Bibele ni Timbhoni ta Yehovha. Hi madyambu wolawo, nuna wa mina la rhandzekaka a a tsake ni swikunwana loko ndzi n’wi swekela swakudya swo xawula.

Ku Avelana Ntiyiso Ni Vandyangu Ni Vanghana

Loko vatswari va hina va twa leswaku hi hlanganyela ni Timbhoni ta Yehovha, va pfurhe vukarhi. Vandyangu wa ka hina va hi tsalele papila va hi byela leswaku hi nga ha wu veki emutini wa vona. Sweswo swi hi dyise mbitsi, kambe hi khomelele eka xitshembiso xa Yesu xa leswaku hi ta va ni vamakwerhu, vatatana na vamanana vo tala va moya.—Matewu 19:29.

Ndzi hatlise ndzi endla nhluvuko edyondzweni ya mina ya Bibele kutani ndzi khuvuriwa hi August 1951, loko nuna wa mina a ri ni tin’hweti tinharhu ni hafu ntsena a khuvuriwile. Ndzi titwe ndzi boheka ku avelana ntiyiso ni munghana wa mina Ellen. Lexi tsakisaka, u pfumele ku dyondza Bibele na mina. Hi May 1952, Ellen u khuvuriwile kutani a va makwerhu wa moya, ku nga mhaka leyi nga kurisa vunghana bya hina byi tiya swinene. Ni namuntlha ha ha ri vanghana lavakulu.

Hi 1954, Emmas u averiwe ku endzela mavandlha tanihi mulanguteri wa xifundzha. Hi nkarhi wolowo ana se a hi ri ni vana va tsevu. Eminkarhini ya kona, loko mulanguteri la famba-fambaka a ri ni ndyangu a a heta vhiki a endzele vandlha kutani vhiki leri landzelaka a va ekaya ni nsati ni vana vakwe. Kambe loko Emmas a endzela mavandlha, minkarhi hinkwayo a a tiyisekisa leswaku ndzi sala ndzi fambisa dyondzo ya ndyangu ya Bibele. A hi ringeta ku endla leswaku vana va hina va tsakela dyondzo. Nakambe a hi vulavula hi nga tilumalumi malunghana ni ndlela leyi hi n’wi rhandzaka ha yona Yehovha ni ntiyiso lowu kumekaka eRitweni ra yena, naswona a hi hlanganyela entirhweni wo chumayela tanihi ndyangu. Ndzetelo lowu wa moya wu tiyise ripfumelo ra vana va hina ni ku endla leswaku nxaniso lowu a wu tshinele wu va kuma va lunghekele ku langutana na wona.

Ku Sungula Ka Ritshwa Ra Ku Xaniseriwa Vukhongeri

Hi 1964, tiko ra Malawi ri kume ntshunxeko. Loko varhangeri va vandla leri fumaka va twa hi ta vukala-tlhelo bya hina etimhakeni ta tipolitiki, va ringete ku hi sindzisa leswaku hi xava makhadi yo joyina vandla ra vona. * Leswi mina na Emmas hi aleke ku ma xava, swirho swa Youth League swi hlakate nsimu ya hina ya mavele—kasi hi yona leyi a yi ta hi nyika ntshovelo wa lembe leri landzeleke.  Loko swirho swa Youth League swi ri karhi swi tsemelela mavele, a swi yimbelela swi ku: “Mavele ya hinkwavo lava alaka ku xava khadi ra Kamuzu [Muungameri Banda], ma ta dyiwa hi muhlwa ma ha tsakama, kutani vini va wona va ta rila mihloti.” Hambileswi hi lahlekeriweke hi swakudya leswi, a hi tiputanga. A hi swi vona leswaku Yehovha wa hi khathalela. U hi tiyisile hi rirhandzu.—Vafilipiya 4:12, 13.

Siku rin’wana nivusiku hi August 1964, a ndzi sele ni vana ekaya. Loko hi etlele ndzi pfuxiwe hi huwa ya ku yimbelela leyi a yi twalela ekule. A ku ri Magulewamkulu, vandla ra le xihundleni leri chaviwaka ngopfu, leri a ri vumbiwe hi vacini va mfumo-xivongo, lava a va hlasela vanhu, va tivula swipuku. Vandla ra Youth League a ri rhume Magulewamkulu leswaku ma ta hi hlasela. Ndzi hatlise ndzi pfuxa vana, kutani hi balekela enhoveni vahlaseri lava va nga si fika endlwini ya hina.

Loko hi ri laha hi tumbeleke kona, hi vone ndzilo. Magulewamkulu a ma lumeke yindlu ya hina leyi fuleriweke hi byanyi. Yi tshwe yi hela, ku tshwa ni swilo swa hina hinkwaswo. Loko vahlaseri lava va siya kaya ra hina leri se a ri tuvika musi ntsena, hi va twe va ku: “Hi tshivelele Mbhoni liya ndzilo leswaku yi tinyawusa kahle.” Hi n’wi nkhense swinene Yehovha hileswi a hi hlayisekile! Ina, va hise nhundzu ya hina hinkwayo, kambe a va swi kotanga ku herisa ku tiyimisela ka hina ku tshemba Yehovha ematshan’weni ya ku tshemba vanhu.—Pisalema 118:8.

Hi kume leswaku Magulewamkulu ma endle nsele wolowo ni le mindyangwini yin’wana ya ntlhanu ya Timbhoni ta Yehovha endhawini ya ka hina. Hi tsakile hi tlhela hi nkhensa hi vuyelela loko vamakwerhu va le mavandlheni ya le kusuhi va ta hi phalala! Va pfuxe makaya ya hina va tlhela va hi nyika swakudya ku ringana mavhiki yo hlayanyana.

Ritshwa Ra Nxaniso Ri Ya Ri Kula

Hi September 1967 ku sunguriwe tsima ra ku hlengeleta Timbhoni ta Yehovha hinkwato ta tiko leri. Kutani majaha ya nsele ni lama levaka bya xivatla-nkombe lawa a ma ri swirho swa Youth League ni swa Malawi Young Pioneers, ma teke mabanga ma famba ma hlota Timbhoni hi muti ni muti. Loko ma ti kuma, a ma ti komba makhadi yo joyina vandla ra tona leswaku ti ma xava.

Loko ma fika eka hina, ma hi vutise loko hi ri na rona khadi ra vandla ra wona. Ndzi hlamule ndzi ku: “Doo, a ndzi ri xavanga. Ni sweswi a ndzi tiyimiselanga ku ri xava, naswona a ndzi nge ri xavi ni le nkarhini lowu taka.” Kutani majaha lawa ma ndzi khome ni nuna wa mina ma hi yisa exitichini xa maphorisa xa le ndhawini ya ka hina, ma nga hi pfumeleli ku teka nchumu. Loko vana va hina lavatsongo va vuya exikolweni a va hi kumanga ekaya, kutani va karhateke ngopfu. Nkateko wa kona, n’wana wa hina lonkulu wa jaha la vuriwaka Daniel u vuye ekaya endzhakunyana kutani muakelani a n’wi byela leswi humeleleke. U hatlise a teka tindzisana ta yena va kongoma exitichini xa maphorisa. Va fike loko maphorisa ma ri karhi ma hi khandziyisa tilori leswaku ti hi yisa eLilongwe. Ni vana va fambe na hina.

Le Lilongwe ku ve ni khorho ya vukungundzwana emaphoriseni. Vafambisi va khorho ya kona va hi vutisile va ku, “Xana ma ha ta tama mi ri Timbhoni ta Yehovha?” Hi hlamule hi ku, “Sweswo a swi nge jiki!” hambileswi a hi swi tiva leswaku sweswo a swi vula xigwevo xa ku pfaleriwa malembe ya nkombo ekhotsweni. Lava a va “fambisa” nhlengeletano a va gweviwa malembe ya 14.

Loko hi hete vusiku byin’we hi nga dyanga nchumu ni ku wisa hi nga wisanga, maphorisa ma hi yise eKhotsweni ra Maula. Switokisi swa kwalaho a swi gandlane kunene lerova a hi etlela hi yime kunene hi milenge! Xihambukelo xa kona a ko va bakiti rin’we ntsena exitokisini xin’wana ni xin’wana lexi a xi pfumala ni vuphelo bya marha. Swakudya swa kona a swi nga ta yi xurhisa ni huku, naswona leswi a swi swekisiwa swona, ni nguluve a yi ta hlakahla nhloko. Endzhaku ka mavhiki mambirhi, valanguteri va khotso va lemuke leswaku hi vanhu vo rhula kutani va hi pfumelela ku tirhisa jarata leri vakhotsiwa a va endlela vutiolori eka rona. Leswi a hi tele swinene, siku ni siku a hi kuma nkarhi wa ku khutazana ni ku chumayela vakhotsiwa-kulorhi. Lexi hi hlamariseke hi ntshunxiwe endzhaku ka kwalomu ka tin’hweti tinharhu hileswi mfumo wa le Malawi a wu nga nyikiwi ku rhula hi swirilo swa matiko man’wana.

Maphorisa ma hi lerise leswaku hi tlhelela emakaya, kambe ma hi tsundzuxa ni leswaku Timbhoni ta Yehovha ti yirisiwile eMalawi. Ti yirisiwe ku sukela hi October 20, 1967 ku fikela hi August 12, 1993—ku nga malembe ya kwalomu ka 26.  Emalembeni wolawo a hi cangayila, kambe Yehovha u hi pfunile leswaku hi hlayisa vukala-tlhelo hi nga tsekatseki.

Hi Hlotiwa Bya Swiharhi

Hi October 1972, xileriso xa mfumo xi lumeke ritshwa rin’wana ra nxaniso wa tihanyi. Ku lerisiwe leswaku Timbhoni ta Yehovha hinkwato ti hlongoriwa emintirhweni ni leswaku Timbhoni hinkwato leti akeke emitini ti hlongoriwa emakaya ya tona. Timbhoni a ti hlotiwa bya swiharhi.

Hi nkarhi wolowo jaha rin’wana ra Mukreste ri fike ekaya ri chela Emmas hi rungula ra xihatla ri ku, ‘Youth League yi kunguhate ku ku tsema nhloko, yi yi tlhoma emhandzini kutani yi yi yisa etihosini ta tiko.’ Emmas u hatlise a baleka ekaya, kambe u rhange a endla malunghiselelo ya leswaku hi sala hi n’wi landzela hi ku hatlisa hilaha swi nga kotekaka hakona. Ndzi hatle ndzi endla leswaku vana va baleka. Kutani kwala ndzi nge ndza famba, ko ta fika swirho swa khume swa Youth League, swi lava Emmas. Swi nghene endlwini ya hina hi nkani kambe swi kuma leswaku Emmas a a fambile. Hi ku hlundzuka, majaha lawa ma ndzi hudulele ensin’wini ya mimova leyi a yi ri kusuhi ni le kaya, ma fika ma ndzi rahetela ma tlhela ma ndzi himetela hi mimova. Kutani ma ndzi tshikile ma ehleketa leswaku ndzi file. Loko se ndzi sisimukile ndzi kase kunene hi matsolo ndzi tlhelela ekaya.

Hi siku rero nivusiku, Emmas u ngwingwe emunyameni a peta vutomi byakwe ekhombyeni hi ku vuya endlwini ya hina a ta ndzi kamba. Loko a kuma leswaku a ndzi vavisekile hi ku biwa, Emmas u pfunane ni munghana wakwe loyi a nga ni movha, va ndzi nghenisa eka wona hi vukheta. Kutani hi ye ekaya ra makwerhu un’wana le Lilongwe, laha ndzi nga fika ndzi hlakarhela hakatsongo-tsongo kutani Emmas a sungula ku endla makungu ya leswaku hi baleka etikweni.

Vabaleki Lava Nga Riki Na Vuyo

N’wana wa hina wa xisati Dinesi ni nuna wakwe a va ri ni xilorana. Va qache muchayeri loyi a tshameke a va xirho xa vandla ra Malawi Young Pioneers, loyi a sunguleke ku hi twela vusiwana. U tinyiketele ku pfuna hina ni Timbhoni tin’wana. Hi masiku yo hlayanyana nimadyambu, muchayeri loyi u fambe a teka Timbhoni leti a ti tumbela etindhawini leti a ku twananiwa ha tona ka ha ri emahlweni. Kutani a a ambala yunifomo ya vandla ra Malawi Young Pioneers ivi a chayela xilorana lexi teleke vanhu a hundza etindhawini to hlayanyana laha a ku yime maphorisa lama sechaka vahundzi va ndlela. U pete vutomi byakwe ekhombyeni lerikulu a pfuna madzana ya Timbhoni leswaku ti tsemakanya ndzilakana ti nghena eZambia.

Endzhaku ka tin’hweti ti nga ri tingani, valawuri va le Zambia va hi tlherisele eMalawi; kambe a hi nga ta ya emutini lowu a hi tshama eka wona ku sungula. Swilo hinkwaswo leswi hi swi siyeke a swi yiviwile. A ku hahluriwe ni mazinki manene ya yindlu ya hina. Leswi a ku nga ha ri na kun’wana laha hi nga chavelaka kona, hi balekele eMozambhiki hi fika hi tshama ekampeni ya vabaleki ya le Mlangeni ku ringana malembe mambirhi ni  hafu. Kambe hi June 1975, mfumo lowuntshwa eMozambhiki wu pfale kampa ya kona kutani wu hi sindzisa leswaku hi tlhelela eMalawi, laha vanhu va Yehovha a va ha khomiwa hi ndlela leyi fanaka. Hi boheke ku balekela eZambia ra vumbirhi. Hi fikele ekampeni ya vabaleki ya Chigumukire.

Endzhaku ka tin’hweti timbirhi ku te mabazi ma rhangisane ni tilori ta masocha, ti fika ti yima etlhelo ka patu lerikulu, kutani madzana ya masocha ya le Zambia lama hlomeke ma helela ma nghena ekampeni leyi bya tinyoxi leti nga tlhontlhiwa ebakweni. Ma hi byele leswaku hi akeriwe tindlu to saseka kutani a ma ta eku hi tekeni ma hi yisa kona. Hi nambe hi swi vona leswaku sweswo a ku nga ri ntiyiso. Masocha ma sungule ku nghenisa vanhu etilorini ni le mabazini hi nkani, hiloko vanhu va sungula ku chava. Masocha ma sungule ku duvula emoyeni hi swibalesa swa wona, kutani vamakwerhu va magidi va tala ni nhova hi ku chava.

Exikarhi ka hasahasa leyi Emmas u wiseriwe ehansi hi xihoxo ivi lava balekaka va hundza va n’wi kandziyela, kambe makwerhu un’wana u n’wi pfunile leswaku a pfuka. A hi anakanya leswaku sweswo a ku ri ku sungula ka nhlomulo lowukulu. Vabaleki hinkwavo va tsutsume va kongoma etlhelweni ra Malawi. Loko ha ha ri eZambia hi fike enambyeni wun’wana, kutani vamakwerhu va hlela leswaku hi pela nambu hi mintlawa-ntlawa hi khomane hi mavoko leswaku ku nga khukhuriwi ni un’we. Kambe loko se hi pele nambu hi fike hi siveleriwa hi masocha ya le Zambia kutani hi tlheriseriwa eMalawi hi nkani.

Loko hi fika nakambe eMalawi a hi nga ku tivi lomu hi nga yaka kona. Hi byeriwe leswaku etinhlengeletanweni ta politiki ni le ka maphepha-hungu, vanhu va lerisiwe leswaku va xiyaxiya “swikandza leswintshwa” leswi fikaka emitini ya ka vona, ku vuriwa Timbhoni ta Yehovha. Kutani hi endle xiboho xa ku ya entsindza wa tiko, laha a hi nga ta xiyeka ku fana ni le mutini wa ka hina. Hi kote ku qacha yindlu yitsongo, kutani Emmas u ye emahlweni a endzela mavandlha hi vuxiyaxiya tanihi mulanguteri la famba-fambaka.

Ku Ya eMinhlanganweni Ya Vandlha

I yini lexi hi pfuneke leswaku hi tshama hi tshembekile? I minhlangano ya vandlha! Etikampeni ta vabaleki le Mozambhiki ni le Zambia, a hi khoma minhlangano ya hina hi nga chavi nchumu eTiholweni ta Mfumo leti fuleriweke hi byanyi. Ku va ni minhlangano eMalawi a swi ri ni khombo naswona a swi nonon’hwa—kambe minkarhi hinkwayo a swi hi vuyerisa. Leswaku hi nga kumiwi, hakanyingi a hi khoma minhlangano ya hina nivusiku etindhawini ta le kule ni vanhu. Leswaku minhlangano ya hina yi nga hi vitaneli swin’wana, ku tlangela ka hina eka xivulavuri a hi ku kombisa hi ku swoswa mavoko, ematshan’weni yo phokotela kunene.

Nkhuvulo a wu endliwa nivusiku. Jaha ra hina Abiyudi ri khuvuriwe hi nkarhi wolowo. Endzhaku ka nkulumo ya nkhuvulo, yena ni van’wana lava a va ya eku khuvuriweni va ngwingwe ni vusiku va yisiwa endhawini ya nhlangasi laha a ku ceriwe goji leri nga entangiki. Kwalaho hi laha va khuvuleriweke kona.

Kaya Ra Hina Leritsongo Ri Ve Vutumbelo

Emalembeni lama landzelaka, loko ha ha yirisiwile etikweni, kaya ra hina ra le Lilongwe ri ve yindlu ya vutumbelo. Poso ni tibuku to huma ehofisini ya rhavi ya le Zambia a swi ngungumerisiwa ekaya ra hina. Vamakwerhu lava a va fambisa tibuku hi swikanyakanya a va ta ekaya ra hina va ta teka tibuku ni mapapila swo huma eZambia va swi yisa etindhawini hinkwato ta tiko ra Malawi. Timagazini ta Xihondzo xo Rindza leti a ti hangalasiwa a ti larile hileswi a ti kandziyisiwa ephepheni ro fana ni ra Bibele. Sweswo swi endle leswaku vamakwerhu lava va fambisa timagazini to tala swinene ku tlula leti a ku ta fambisiwa tona loko a ti kandziyisiwe ephepheni leri tolovelekeke. Vamakwerhu lava a va fambisa ni timagazini ta mpimo lowutsongo ta Xihondzo xo Rindza, leti a ti ri ni swihloko leswi dyondziwaka ntsena. Magazini wa mpimo lowutsongo a swi olova ku wu tumbeta exikhwameni xa hembe hikuva a wo va ni tluka rin’we ntsena.

Ntshunxeko ni vutomi bya vona a swo tshama swi ri etintihweni loko va ri karhi va famba hi swikanyakanya exikarhi ka makhwati, minkarhi yin’wana va ngwingwa kunene, va rhwale mabokisi ya tibuku leti yirisiweke lama khatakanyiweke eka swikanyakanya swa vona. Hambiloko ku ri ni maphorisa yo secha ni makhombo man’wana, a va  famba madzana ya tikhilomitara ku nga khathariseki leswaku maxelo ma njhani, va yisa swakudya swa moya eka vamakwavo. Vamakwerhu volavo lava rhandzekaka a va ri ni xivindzi hakunene!

Yehovha U Khathalela Tinoni

Hi December 1992, Emmas u hlaseriwe hi vuvabyi byo oma swirho loko a ri karhi a nyikela nkulumo evandlheni leri a ri endzeleke. Endzhaku ka sweswo a nga ha swi kotanga ku vulavula. Loko ha ha ku mati matsongo, vuvabyi lebyi byi n’wi hlasele ra vumbirhi, a sala a ome rihlanguti hinkwaro. Hambileswi se a a hanya vutomi byo lomba, ndlela leyi vandlha ra ka hina ri hi seketeleke ha yona yi ndzi tsuvule mabibi ya mbilu. Ndzi kote ku khathalela nuna wa mina ekaya ku fikela loko a fa a ri ni malembe ya 76 hi November 1994. A hi ri ni malembe ya 57 hi tekanile, naswona Emmas u fe loko se hi tlhele hi kuma ntshunxeko wa vugandzeri. Kambe ni sweswi ndza ha rila rifu ra nkatanga loyi a a tshembekile.

Loko se ndzi ri noni, mukon’wana wa mina u byarhe vutihlamuleri bya ku ndzi khathalela, hambileswi a a ri ni nsati ni vana va ntlhanu lava na vona a faneleke a va khathalela. Khombo ra kona, u file endzhaku ko vabyanyana hi August 2000. Xana n’wananga a a ta sala a hi wundla ha yini, naswona a hi ta tshama kwihi? Emhakeni leyi ndzi tlhele ndzi vona ndlela leyi Yehovha a hi khathalelaka ha yona, naswona hakunene i “tata wa vana lava nga riki na tatana ni muavanyisi wa tinoni.” (Pisalema 68:5) Yehovha u hi nyike yindlu leyintshwa yo saseka hi ku tirhisa malandza yakwe ya laha misaveni. Xana swi endleke njhani sweswo? Loko vamakwerhu va le vandlheni ra ka hina va vona maxangu lawa hi langutaneke na wona, va hi akele yindlu hi mavhiki ya ntlhanu ntsena! Vamakwerhu va le mavandlheni man’wana lava kotaka ku aka va tile va ta pfuneta. Rirhandzu ni musa lowu kombisiweke hi Timbhoni leti hinkwato swi hi khumbile swinene, hikuva kaya leri ti hi akeleke rona ri tlula makaya lawa to tala ta tona ti tshamaka eka wona. Rirhandzu ro tano leri kombisiweke hi vandlha ri nyikele vumbhoni lebyinene eka vanhu va le mugangeni wa ka hina. Loko ndzi ya eku etleleni, ndzi titwa onge hi loko ndzi ri eParadeyisini! Ina, kaya ra hina lerintshwa ro saseka ri akiwe hi switina ni misava, kambe hilaha vo tala va vuleke hakona, i yindlu leyi akiweke hi rirhandzu hakunene.—Vagalatiya 6:10.

Yehovha U Hambeta A Ndzi Khathalela

Hambileswi minkarhi yin’wana a ndzi heleriwa hi ntshembo, Yehovha a nga ndzi tshikanga. Eka vana va mina va kaye ku sale nkombo lava ha hanyaka, naswona sweswi ndyangu wa ka hina hinkwawo wu ni vanhu va 123. Ndza tsaka swinene leswi vo tala va vona va tirhelaka Yehovha hi ku tshembeka!

Namuntlha ndzi ni malembe ya 82 naswona ndza tsaka swinene loko ndzi vona leswi moya wa Xikwembu wu swi endleke eMalawi. Eka malembe ya mune ntsena lama hundzeke, ndzi vone Tiholo ta Mfumo ti andza ku suka eka yin’we ti ya hundza eka 600. Nakambe sweswi hi ni hofisi leyintshwa ya rhavi eLilongwe, naswona hi tsakela ku kuma swakudya leswi tiyisaka emoyeni hi nga kavanyetiwi hi nchumu. Ndza tiyiseka hakunene leswaku ndzi vone ku hetiseka ka xitshembiso xa Xikwembu lexi nga eka Esaya 54:17, leyi hi tiyisekisaka yi ku: “Tlhari rihi ni rihi leri nga ta endleriwa ku ku hlasela a ri nge humeleli.” Tanihi leswi ndzi nga ni malembe yo tlula 50 ndzi ri karhi ndzi tirhela Yehovha, ndza tiyiseka leswaku Yehovha wa hi khathalela hi minkarhi hinkwayo, ku nga khathariseki miringo yihi ni yihi leyi hi nga langutanaka na yona.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 24]

Nuna wa mina Emmas u khuvuriwe hi April 1951

[Xifaniso lexi nga eka tluka 26]

Ntlawa wa vafambisi va tibuku lava nga ni xivindzi

[Xifaniso lexi nga eka tluka 28]

Yindlu leyi akiweke hi rirhandzu