Xana Hi Langutele Leswaku Xikwembu Xi Nghenelela Njhani?

HI LEMBE-XIDZANA ra vunhungu B.C.E., Hosi Hezekiya wa le Yuda loyi a a ri ni malembe ya 39 hi vukhale, u kume leswaku u ni vuvabyi lebyi dlayaka. Leswi mhaka ya vuvabyi lebyi a yi karhata Hezekiya u khongele eka Xikwembu a kombela leswaku xi n’wi hanyisa. Xikwembu xi angule hi ku tirhisa muprofeta wa xona xi ku: “Xikhongelo xa wena ndzi xi twile. Mihloti ya wena ndzi yi vonile. Kutani ndzi engetela masiku ya wena hi malembe ya 15.”—Esaya 38:1-5.

Ha yini Xikwembu xi nghenelerile eka xiendlakalo xexo? Eka malembe-xidzana lama hundzeke, Xikwembu xi  tshembise Hosi Davhida la lulameke xi ku: “Yindlu ya wena ni mfumo wa wena swi ta tserhama hilaha ku nga riki na makumu emahlweni ka wena; xiluvelo xa wena xi ta simekiwa xi tiya hilaha ku nga riki na makumu.” Xikwembu xi tlhele xi paluxa leswaku Mesiya a a ta huma erixakeni ra Davhida. (2 Samuwele 7:16; Pisalema 89:20, 26-29; Esaya 11:1) Loko Hezekiya a sungula ku vabya, a a nga si va ni n’wana. Hikwalaho, rixaka ra vuhosi ra Davhida a ri ri ekhombyeni ro hela. Ku nghenelela ka Xikwembu emhakeni ya Hezekiya a ku ri hikwalaho ka xikongomelo xo sirhelela rixaka leri Mesiya a a ta huma eka rona.

Leswaku Yehovha a hetisisa swikongomelo swa yena, u susumeteleke ku nghenelela minkarhi yo tala eka swilo leswi humeleleke vanhu vakwe eka nguva ya le mahlweni ka Vukreste. Malunghana ni ku kutsuriwa ka Vaisrayele evuhlongeni aEgipta, Muxe u vule leswi: “A ku ri hikwalaho ka leswi Yehovha a a mi rhandza, ni hikwalaho ka leswi a hlayiseke marito yakwe yo hlambanya lawa a ma hlambanyeleke vatata wa n’wina, leswi endleke leswaku Yehovha a mi humesa hi voko ra matimba.”—Deteronoma 7:8.

Hilaha ku fanaka ni le ka lembe-xidzana ro sungula, ku nghenelela ka Xikwembu a ku hetisisa swikongomelo swa xona. Hi xikombiso, egondzweni ro ya eDamaska, Muyuda loyi a a vuriwa Sawulo u vone xivono xa singita lexi a xi ta endla leswaku a tshika ku xanisa vadyondzisiwa va Kreste. Ku hundzuka ka wanuna loyi, loyi a veke muapostola Pawulo, ku ve ka nkoka swinene eku hangalasiweni ka mahungu lamanene exikarhi ka matiko.—Mintirho 9:1-16; Varhoma 11:13.

Xana A Swo Boha Leswaku Xi Nghenelela?

Xana Xikwembu a xi boheka ku nghenelela minkarhi hinkwayo? Matsalwa ma swi kombisa kahle leswaku a swi nga bohi nikatsongo. Hambileswi Xikwembu xi kutsuleke vantshwa vanharhu va Vaheveru  ekheleni ra ndzilo na muprofeta Daniyele ekheleni ra tinghala, kambe vaprofeta van’wana a xi va ponisanga eku feni. (2 Tikronika 24:20, 21; Daniyele 3:21-27; 6:16-22; Vaheveru 11:37) Petro u kutsuriwe hi singita ekhotsweni leri Heroda Agripa wo Sungula a a n’wi pfalele eka rona. Kambe, hosi leyi yi dlaye muapostola Yakobo naswona Xikwembu a xi nghenelelanga leswaku xi n’wi sirhelela eku dlayiweni. (Mintirho 12:1-11) Hambileswi Xikwembu a xi nyike vaapostola matimba yo horisa mavabyi hambi ku ri ku pfuxa lava feke, kambe a xi pfumelanga ku susa “mutwa enyameni” lowu a wu tshimbitela muapostola Pawulo, lowu kumbexana a ku ri vuvabyi.—2 Vakorinto 12:7-9; Mintirho 9:32-41; 1 Vakorinto 12:28.

Xikwembu a xi nghenelelanga leswaku xi sivela Nero Mufumi wa Rhoma leswaku a nga xanisi vadyondzisiwa va Kreste. Vakreste va xanisiwile, va hisiwa va ri karhi va hanya va tlhela va lahleriwa eka swiharhi swa nhova. Hambiswiritano, nkaneto lowu a wu va hlamarisanga Vakreste vo sungula, naswona a wu ri tsanisanga ripfumelo ra vona lerova va vona onge Xikwembu a xi kona. Phela, Yesu u tsundzuxe vadyondzisiwa vakwe leswaku a va ta yisiwa etihubyeni naswona a va fanele va lunghekela ku xaniseka hambi ku ri ku fela ripfumelo ra vona.—Matewu 10:17-22.

Tanihi laha Xikwembu xi endleke hakona enkarhini lowu hundzeke, ninamuntlha xa swi kota ku kutsula malandza ya xona eswiyin’weni leswi nga ni khombo, naswona lava va vonaka onge va sirheleriwe hi xona a va nge soriwi. Hambiswiritano, swa tika ku vula hilaha ku heleleke leswaku Xikwembu xi nghenelerile kumbe a xi nghenelelanga etimhakeni to tano. Malandza ya Yehovha yo hlayanyana yo tshembeka ma vavisekile hikwalaho ka ku buluka loku endlekeke eToulouse, naswona Vakreste vo tshembeka va magidi va file etikampeni ta Manazi ni le tikampeni ta Vukhomunisi kumbe ehansi ka swiyimo swin’wana swo tika, kambe Xikwembu a xi kalanga xi nghenelela leswaku xi sivela swiyimo leswi. Ha yini Xikwembu xi nga ngheneleli minkarhi hinkwayo eka hinkwavo lava amukelekaka eka xona?—Daniyele 3:17, 18.

“Nkarhi Ni Xiendlakalo Lexi Nga Languteriwangiki”

Loko ku humelela khombo, mani na mani a nga ha khumbeka naswona a swi vuli swona leswaku loko munhu a tshembeka eka Xikwembu u ta ponisiwa. Hi nkarhi wa ku buluka loku Alain na Liliane va poneke eka kona eToulouse, ku fe vanhu va 30 naswona ku vaviseke vanhu va madzana hambileswi a va nga dyohanga nchumu. Makhombo ya vanhu vo tala ma vangiwa hi vugevenga, ku chayela hi ndlela ya futa kumbe hi tinyimpi, kutani a ku nge soriwi Xikwembu hikwalaho ka makhombo yo tano. Bibele yi hi tsundzuxa leswaku “nkarhi ni xiendlakalo lexi nga languteriwangiki [swi] wela” un’wana ni un’wana.—Eklesiasta 9:11.

Tlhandlakambirhi, vanhu va vabya, va dyuhala va tlhela va fa. Hambi ku ri lava ehleketaka leswaku Xikwembu xi ponise vutomi bya vona hi singita kumbe lava va xi nkhensaka leswi va holeke emavabyini ya vona, va hetelela va file. Ku herisiwa ka vuvabyi ni rifu ni ku “sula mihloti hinkwayo” ematihlweni ya vanhu swa ha to endleka.—Nhlavutelo 21:1-4.

Leswaku sweswo swi endleka, Xikwembu a xi fanelanga xi nghenelela minkarhi yin’wana ntsena. Bibele yi vulavula hi xiendlakalo lexi vuriwaka “siku lerikulu ra Yehovha.” (Sofaniya 1:14) Loko se Xikwembu xi ta nghenelela hilaha ku heleleke, xi ta herisa vuhomboloki hinkwabyo. Vanhu va ta nyikiwa lunghelo ro hanya hilaha ku nga heriki eka swiyimo leswi hetisekeke, laha “swilo swo sungula [swi nga ta ka swi nga ha] tsundzukiwi, hambi embilwini a swi nge ti.” (Esaya 65:17) Hambi ku ri vafi va ta pfuxiwa, xisweswo ku ta va ku herisiwe khombo lerikulu ku tlula makhombo hinkwawo ya vanhu. (Yohane 5:28, 29) Leswi Xikwembu xi nga ni rirhandzu ni vunene lebyi nga heriki, xi ta va xi swi herisele makumu swiphiqo swa vanhu.

Ndlela Leyi Xikwembu Xi Nghenelelaka Ha Yona Namuntlha

Hambiswiritano, leswi a swi vuli swona leswaku sweswi Xikwembu xo hlalela swi nga xi khumbi helo loko ntumbuluko wu ri karhi wu konya. Namuntlha,  Xikwembu xi nyika vanhu hinkwavo nkarhi wa leswaku va xi tiva ni ku hlakulela ku va ni vuxaka na xona, ku nga khathariseki rixaka kumbe ndhavuko wa vona. (1 Timotiya 2:3, 4) Yesu u hlamusele mhaka leyi hi marito lawa: “Ku hava munhu loyi a nga taka eka mina handle ka loko Tatana, loyi a ndzi rhumeke, a n’wi koka.” (Yohane 6:44) Xikwembu xi kokela vanhu va timbilu to tshembeka eka xona hi ku tirhisa mahungu ya Mfumo lama huweleriwaka hi malandza ya xona emisaveni hinkwayo.

Ku engetela kwalaho, Xikwembu xi kongomisa vutomi bya lava tiyimiseleke ku kongomisiwa hi xona. Hi ku tirhisa moya wa xona lowo kwetsima, Xikwembu xi ‘pfula timbilu ta vona’ leswaku va twisisa ku rhandza ka xona va tlhela va endla leswi xi swi languteleke eka vona. (Mintirho 16:14) Ina, Xikwembu xi kombisa leswaku xi tsakela un’wana ni un’wana wa hina hi ku n’wi nyika lunghelo ra leswaku a xi tiva, a tiva Rito ra xona naswona a tiva swikongomelo swa xona.—Yohane 17:3.

Xo hetelela, Xikwembu xi pfuna malandza ya xona namuntlha, ku nga ri hi ku ma kutsula hi singita kambe hi ku ma nyika moya lowo kwetsima ni “matimba lama tlulaka lama tolovelekeke” leswaku ma langutana ni xiyimo xin’wana ni xin’wana lexi ma nga ha hlangavetanaka na xona. (2 Vakorinto 4:7) Muapostola Pawulo u tsarile: “Eka swilo hinkwaswo ndzi ni ntamu hikwalaho ka [Yehovha Xikwembu] loyi a ndzi nyikaka matimba.”—Vafilipiya 4:13.

Xisweswo hi ni swivangelo leswi twisisekaka swo nkhensa Xikwembu siku ni siku hikwalaho ka vutomi ni hikwalaho ka ntshembo lowu xi hi nyikeke wona wo hanya hilaha ku nga heriki emisaveni leyi nga riki na ku xaniseka nikatsongo. Mupisalema u vutisile: “Xana ndzi ta tlherisela yini eka Yehovha hikwalaho ka hinkwaswo leswi pfunaka leswi a ndzi endleleke swona? Ndzi ta teka xinwelo xa ku ponisiwa lokukulu, naswona ndzi ta vitana vito ra Yehovha.” (Pisalema 116:12, 13) Loko u hlaya magazini lowu nkarhi na nkarhi swi ta ku pfuna ku twisisa leswi Xikwembu xi swi endleke, leswi xi swi endlaka ni leswi xi nga ta swi endla, leswi nga ta ku tisela ntsako sweswi ni ntshembo lowu tiyeke hi vumundzuku.—1 Timotiya 4:8.

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 6]

“Swilo swo sungula a swi nge tsundzukiwi, hambi embilwini a swi nge ti.”—Esaya 65:17

[Swifaniso leswi nga eka tluka 5]

Eminkarhini ya Bibele, Yehovha a nga sivelanga leswaku Zakariya a nga khandliwi hi maribye . . .

kumbe leswaku Heroda a nga dlayeteli vanhu lava nga riki ni nandzu

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Wu le kusuhi nkarhi wa leswaku ku xaniseka ku nga ha vi kona; hambi ku ri lava feke va ta pfuxiwa