Vavasati Lava Tsakiseke Mbilu Ya Yehovha

“Onge Yehovha a nga hakela ndlela leyi u endlaka ha yona, onge u nga kuma hakelo leyi hetisekeke leyi humaka eka Yehovha.”—RHUTI 2:12.

1, 2. Hi nga vuyeriwa njhani loko hi anakanyisisa hi swikombiso swa le Bibeleni swa vavasati lava tsakiseke mbilu ya Yehovha?

KU CHAVA Xikwembu ku susumetele vavasati vambirhi ku ala ku yingisa xileriso xa Faro. Ripfumelo ri susumetele nghwavava ku hoxa vutomi bya yona ekhombyeni leswaku yi ta sirhelela tinhlorhi timbirhi ta Vaisrayele. Vutlhari ni ku titsongahata swi pfune wansati un’wana leswaku a ponisa vutomi bya vanhu vo tala lebyi a byi ri ekhombyeni ni ku sivela mutotiwa wa Yehovha leswaku a nga tivangeli nandzu wa ngati. Ripfumelo eka Yehovha Xikwembu swin’we ni malwandla swi susumetele noni leyi a yi ri ni n’wana ku nyika muprofeta wa Xikwembu swakudya swa yona swo hetelela. Leswi ko va swikombiso swi nga ri swingani eka swo tala leswi nga eMatsalweni swa vavasati lava tsakiseke mbilu ya Yehovha.

² Langutelo ra Yehovha hi vavasati volavo swin’we ni mikateko leyi a va nyikeke yona yi kombisa leswaku leswi n’wi tsakisaka swinene i timfanelo ta moya, leti nga ta nkoka swinene ku nga khathariseki leswaku u wa rimbewu rihi. Emisaveni ya namuntlha swa tika ku rhangisa swilo swa moya tanihi leswi vanhu va rhangisaka swilo swa nyama. Kambe u nga swi kota ku rhangisa swilo swa moya hilaha swi kombisiwaka hakona hi vavasati va timiliyoni lava chavaka Xikwembu lava vumbaka xiphemu lexikulu xa vanhu va Xikwembu namuntlha. Vavasati volavo va Vakreste va tekelela ripfumelo, vutlhari, malwandla ni timfanelo tin’wana letinene leti kombisiweke hi vavasati lava chavaka Xikwembu lava ku vulavuriwaka ha vona eBibeleni. Ina, ni vavanuna lava nga Vakreste va fanele va tekelela timfanelo leti kombisiweke hi vavasati volavo lava nga xikombiso lexinene va le minkarhini ya khale. Leswaku hi vona ndlela leyikulu leyi hi nga swi endlaka ha yona sweswo, a hi kambisiseni marungula ya le Bibeleni lama vulavulaka hi vavasati lava boxiweke eku sunguleni.—Varhoma 15:4; Yakobo 4:8.

Vavasati Lava Aleke Ku Yingisa Xileriso Xa Faro

3, 4. (a) Ha yini Xifira na Puwa va arile ku yingisa xileriso xa Faro xa leswaku va fanele va dlaya n’wana un’wana ni un’wana wa jaha wa Muisrayele loyi a ha ku tswariwaka? (b) Yehovha u ti hakele njhani tisungukati timbirhi hikwalaho ka xivindzi xa tona ni ku chava Xikwembu?

³ Eku tengisiweni ka le Nuremberg, loku a ku khomeriwe le Jarimani endzhaku ka Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava, vo tala lava voniweke nandzu wa ku dlaya vunyingi bya vanhu va ringete ku sasa vugevenga lebyi va byi endleke va vula leswaku vona a vo endla leswi va lerisiweke swona ntsena. Sweswi ringanisa vanhu lava ni tisungukati timbirhi ta Vaisrayele, ku nga Xifira na Puwa, lava a va tshama le Egipta wa khale hi nkarhi lowu a ku fuma Faro loyi ku nga boxiwangiki vito ra yena loyi a a ri ni tihanyi. Hi ku chava leswaku Vaheveru se va ya va tala swinene, Faro u lerise tisungukati teto timbirhi leswaku ti dlaya n’wana un’wana ni un’wana wa jaha wa Muheveru loyi a ha ku tswariwaka. Xana tisungukati leti ti xi yingisile xileriso xolexo xa tihanyi? “A ti endlanga hilaha hosi ya Egipta yi ti byeleke hakona, kambe a ti londzovota vana vaxinuna va hanya.” Ha yini vavasati lava va nga n’wi chavanga munhu? Hikuva a va “chava Xikwembu xa ntiyiso.”—Eksoda 1:15, 17; Genesa 9:6.

⁴ Ina, tisungukati leti ti tshembe Yehovha, kutani yena a va “xitlhangu” xa tona, a ti sirhelela eka vukarhi bya Faro. (2 Samuwele 22:31; Eksoda 1:18-20) Kambe Yehovha a nga ti hakelanga hi sweswo ntsena. U hakele Xifira na Puwa hi ku va nyika mindyangu leyi nga ya vona vini. U tlhele a  fundzha vavasati lava hi ku endla leswaku mavito ni swiendlo swa vona swi tsariwa eRitweni ra yena leri huhuteriweke leswaku switukulwana leswi taka swi ta hlaya ha swona, kasi vito ra Faro a ra ha tsundzukiwi nikatsongo.—Eksoda 1:21; 1 Samuwele 2:30b; Swivuriso 10:7.

5. Xana vavasati vo tala lava nga Vakreste namuntlha va kombisa langutelo leri fanaka ni ra Xifira na Puwa hi ndlela yihi, naswona Yehovha u ta va hakela njhani?

⁵ Xana va kona vavasati lava fanaka na Xifira na Puwa namuntlha? Ina, va kona hakunene! Lembe ni lembe, magidi ya vavasati vo tano ma chumayela rungula leri ponisaka vutomi ra le Bibeleni handle ko chava ematikweni lawa “xileriso xa hosi” xi ri yiriseke, xisweswo va hoxa ntshunxeko hambi ku ri vutomi bya vona ekhombyeni. (Vaheveru 11:23; Mintirho 5:28, 29) Hi ku susumetiwa hi ku rhandza Xikwembu ni vaakelani, vavasati volavo lava nga ni xivindzi a va pfumeleli munhu a va tshikisa ku chumayela van’wana mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu. Hikwalaho, vavasati vo tala lava nga Vakreste va lwisana ni nkaneto ni nxaniso. (Marka 12:30, 31; 13:9-13) Yehovha u swi xiya kahle swiendlo swa vavasati volavo lavanene lava nga ni xivindzi, hilaha a endleke hakona eka Xifira na Puwa, naswona u ta kombisa rirhandzu rakwe eka vona hi ku tsala mavito ya vona ‘ebukwini yakwe ya vutomi,’ ntsendze loko va tiyisela hi ku tshembeka ku ya fika emakumu.—Vafilipiya 4:3; Matewu 24:13.

Wansati Loyi A A Ri Nghwavava A Tsakisa Mbilu Ya Yehovha

6, 7. (a) I yini leswi Rahava a a swi tiva malunghana na Yehovha ni vanhu vakwe, naswona vutivi byebyo byi n’wi khumbe njhani? (b) Rito ra Xikwembu ri n’wi fundzha njhani Rahava?

⁶ Hi lembe ra 1473 B.C.E., nghwavava leyi vuriwaka Rahava a yi tshama emutini wa Kanana lowu vuriwaka Yeriko. Entiyisweni, Rahava a a ma tiva kahle matimu. Loko tinhlorhi timbirhi ta Vaisrayele ti kombele vutumbelo endlwini yakwe, u swi kotile ku ti hlamusela vuxokoxoko byo karhi malunghana ni ku Huma ka Vaisrayele aEgipta hi singita, hambileswi mhaka yoleyo a yi endleke malembe ya 40 lama hundzeke! Naswona a a twile hi ta Vaisrayele lava a va ha ku hlula Tihosi ta Vaamori ku nga Sihoni na Ogo. Xiya ndlela leyi ku tiva sweswo swi n’wi khumbeke ha yona. U byele tinhlorhi a ku: “Ndzi swi tiva kahle leswaku Yehovha u ta mi nyika tiko hakunene, . . . hikuva Yehovha Xikwembu xa n’wina i Xikwembu ematilweni lama nga ehenhla ni le misaveni leyi nga ehansi.” (Yoxuwa 2:1, 9-11) Ina, leswi Rahava a swi dyondzeke hi Yehovha ni hi swiendlo swakwe leswi a swi endleleke  Vaisrayele swi khumbe mbilu yakwe kutani swi endla leswaku a kombisa ripfumelo eka yena.—Varhoma 10:10.

⁷ Ripfumelo ra Rahava ri n’wi susumetele ku teka goza. U amukele tinhlorhi ta Vaisrayele “hi ndlela ya ku rhula,” naswona u yingise swileriso swa tona swa ndlela leyi a nga ponaka ha yona loko Vaisrayele va hlasela Yeriko. (Vaheveru 11:31; Yoxuwa 2:18-21) Swi le rivaleni leswaku mintirho ya Rahava ya ripfumelo yi tsakise mbilu ya Yehovha, hikuva u huhutele Yakobo mudyondzisiwa la nga Mukreste leswaku a tsala vito rakwe etlhelo ka ra Abrahama, munghana wa Xikwembu, tanihi xikombiso lexi Vakreste va faneleke va xi tekelela. Yakobo u tsarile: “Hi mukhuva lowu fanaka, xana na yena Rahava lowa nghwavava a nga vuriwanga la lulameke hikwalaho ka mintirho, endzhaku ka ku amukela varhumiwa hi malwandla kutani a va humesa hi ndlela yin’wana ke?”—Yakobo 2:25.

8. Yehovha u n’wi katekise njhani Rahava hikwalaho ka ripfumelo rakwe ni ku yingisa kakwe?

⁸ Yehovha u hakele Rahava hi tindlela to tala. Xo sungula, u n’wi ponise hi singita swin’we ni hinkwavo lava a va tumbele endlwini yakwe—ku nga “vandyangu wa tata wakwe ni hinkwavo lava nga va yena.” Kutani u pfumelele vanhu lava leswaku va tshama “exikarhi ka Israyele,” laha a va fanele va khomiwa ku fana ni vaaka-tiko. (Yoxuwa 2:13; 6:22-25; Levhitika 19:33, 34) Kambe a swi helelanga kwalaho. Yehovha u tlhele a fundzha Rahava hi ku n’wi endla kokwa wa Yesu Kreste. Xolexo a xi ri xikombiso lexikulu xa tintswalo ta rirhandzu eka wansati wa Mukanana la tshameke a gandzela swifaniso! *—Pisalema 130:3, 4.

9. Xana ndlela leyi Yehovha a khomeke Rahava ha yona swin’we ni vavasati van’wana lava a va ri Vakreste hi lembe-xidzana ro sungula yi nga va khutaza njhani vavasati van’wana namuntlha?

⁹ Ku fana na Rahava, vavasati van’wana lava nga Vakreste, ku sukela eka lembe-xidzana ro sungula ku ta fikela namuntlha va tshike mahanyelo yo biha leswaku va ta tsakisa Xikwembu. (1 Vakorinto 6:9-11) A swi kanakanisi leswaku van’wana va vona va kulele endhawini leyi fanaka na muti wa Kanana wa khale, laha ku tikhoma loko biha a ku tinyike matimba naswona a ku tekiwa ku ri nchumu lowu tolovelekeke. Kambe hi ku susumetiwa hi ripfumelo leri sekeriweke eka vutivi lebyi kongomeke bya Matsalwa, va hundzukile. (Varhoma 10:17) Hikwalaho, ni le ka vavasati volavo ku nga vuriwa leswaku “Xikwembu a xi khomiwi hi tingana ha vona, ku vitaniwa Xikwembu xa vona.” (Vaheveru 11:16) Mawaku ku fundzhiwa ko tano!

Wansati La Katekisiweke Hikwalaho Ka Vutlhari Byakwe

10, 11. I swiendlakalo swihi leswi katsaka Nabali na Davhida leswi susumeteleke Abigayele ku teka goza?

¹⁰ Vavasati vo tala vo tshembeka va khale va kombise mfanelo ya vutlhari hi ndlela yo hlawuleka, leswi va endleke leswaku va va va risima eka vanhu va Yehovha. Un’wana wa vavasati volavo a ku ri Abigayele, nsati wa n’wamapurasi wa Muisrayele la vuriwaka Nabali loyi a a fume swinene. Ku tlhariha ka Abigayele ku endle leswaku ku ponisiwa vanhu ku tlhela ku sivela Davhida, loyi a a ta va hosi ya Israyele, leswaku a nga vi ni nandzu wa ngati. Hi nga hlaya rungula leri vulavulaka hi Abigayele eka 1 Samuwele ndzima 25.

¹¹ Loko mhaka leyi yi sungula, Davhida ni valandzeri va yena a va dzime minxaxa ekusuhi ni ntlhambi wa Nabali, lowu va wu sirheleleke vusiku ni nhlikanhi handle ko lava hakelo, va kombisa  tintswalo eka Nabali makwavo wa vona wa Muisrayele. Loko swakudya swa Davhida swi lava ku hela, u rhumele majaha ya khume eka Nabali leswaku ma ya kombela swakudya. Sweswi Nabali a a pfulekeriwe hi lunghelo ra ku kombisa ku tlangela eka Davhida ni ku n’wi fundzha tanihi mutotiwa wa Yehovha. Kambe Nabali a nga swi endlanga sweswo. U rhukane Davhida a hlundzuke swinene kutani a tlherisa majaha lawaya ximandlamandla. Loko Davhida a twa mhaka leyi, u hlengelete vavanuna lava hlomeke va 400 kutani a lunghekela ku ya tirihisela. Abigayele u twe hi ta tihanyi leti nga endliwa hi nuna wa yena kutani a teka goza hi xihatla na hi vutlhari a verhamisa Davhida hi ku rhumela swakudya swo tala. Kutani a tirhwala a ya hi yexe eka Davhida.—Tindzimana 2-20.

12, 13. (a) Abigayele u swi kombise njhani leswaku u tlharihile naswona wa tshembeka eka Yehovha ni le ka mutotiwa wakwe? (b) Abigayele u endle yini loko a fika ekaya, naswona u helele kwihi?

¹² Loko Abigayele a hlangana na Davhida, ku kombela ka yena ku kombisiwa tintswalo hi ku titsongahata ku paluxe xichavo xa yena lexi enteke eka mutotiwa wa Yehovha. U te: “Yehovha u ta endla yindlu ya hosi yanga yi tshama nkarhi wo leha, hikuva hosi yanga yi lwa tinyimpi ta Yehovha,” a tlhela a engetela hileswaku Yehovha u ta veka Davhida a va murhangeri wa Israyele. (Tindzimana 28-30) Hi nkarhi lowu fanaka, Abigayele u kombise xivindzi lexikulu hi ku byela Davhida leswaku loko a nga tikhomi, ku rihisela ka yena ku nga hetelela ku n’wi vangele nandzu wa ngati. (Tindzimana 26, 31) Ku titsongahata, xichavo lexi enteke ni mianakanyo leyinene ya Abigayele swi vangele Davhida leswaku a tiehleketa kahle. U te: “A a dzunisiwe Yehovha Xikwembu xa Israyele loyi a ku rhumeke esikwini leri leswaku u ta hlangana na mina! Nakambe a ku katekisiwe ku twisisa ka wena, a ku katekisiwe wena u nga ndzi sivela esikwini leri leswaku ndzi nga vi na nandzu wa ngati.”—Tindzimana 32, 33.

¹³ Loko a fika ekaya, Abigayele hi xivindzi a a lava ku byela nuna wakwe malunghana ni nyiko leyi a nga yi nyika Davhida. Kambe, u n’wi kume a “dakwe ngopfu.” U n’wi rindzile leswaku byala byi hangalaka kutani a n’wi byela. Xana Nabali u endle yini? U hele matimba lerova swirho swa miri wa yena swi kala swi fa. Endzhaku ka masiku ya khume Xikwembu xi n’wi dlayile. Loko Davhida a twa ta rifu ra Nabali, u kombele ku teka Abigayele, loyi entiyisweni a a n’wi tsakela a tlhela a n’wi xixima swinene. Abigayele u pfumerile ku tekiwa hi Davhida.—Tindzimana 34-42.

Xana U Nga Fana Na Abigayele?

14. Hi tihi timfanelo ta Abigayele leti hi nga lavaka ku ti hlakulela hi mpimo lowukulu?

¹⁴ Xana ku ni timfanelo leti u ti voneke eka Abigayele leti u nga tsakelaka ku ti hlakulela hi mpimo lowukulu, ku nga khathariseki leswaku u wanuna kumbe u wansati? Swi nga ha endleka u navela ku endla swilo hi vutlhari loko ko tshuka ku va ni swiphiqo. Kumbexana u lava ku vulavula hi ndlela yo rhula ni leyi twalaka loko vanhu lava u nga na vona va karihile. Loko swi ri tano, ha yini u nga khongeli eka Yehovha hi mhaka leyi? Hinkwavo lava ‘hambetaka va kombela hi ripfumelo’ u va tshembisa ku va nyika vutlhari, ku twisisa ni vuswikoti byo anakanya.—Yakobo 1:5, 6; Swivuriso 2:1-6, 10, 11.

15. Hi rini laha swi nga swa nkoka swinene leswaku vavasati lava nga Vakreste va kombisa timfanelo leti kombisiweke hi Abigayele?

¹⁵ Timfanelo to tano letinene i ta nkoka, ngopfu-ngopfu eka wansati loyi nuna wa yena a nga riki mupfumeri naswona a nga hanyiki hi misinya ya milawu ya Bibele. Kumbexana u nwa ku tlula mpimo. Vavanuna vo tano va nga ha hundzula tindlela ta vona. Vo tala va endle tano, ngopfu-ngopfu hikwalaho ka moya wo rhula, xichavo lexi enteke ni ku tikhoma lokunene ka vasati va vona.—1 Petro 3:1, 2, 4.

16. Ku nga khathariseki leswaku ku ni xiyimo xihi ekaya, xana wansati la nga Mukreste a nga swi kombisa njhani leswaku u teka vuxaka bya yena na Yehovha byi ri bya nkoka ku tlula vuxaka hinkwabyo?

¹⁶ Ku nga khathariseki swiphiqo leswi u nga bohekaka ku swi tiyisela ekaya, tsundzuka leswaku Yehovha minkarhi hinkwayo u tshama a lunghekele ku ku seketela. (1 Petro 3:12) Kutani lwela ku va la tiyeke hi tlhelo ra moya. Khongelela vutlhari ni mbilu yo rhula. Ina, tshinela eka Yehovha hi dyondzo ya Bibele ya nkarhi na nkarhi, xikhongelo, ku anakanyisisa ni ku hlanganyela nkarhi ni nkarhi ni Vakreste-kuloni. Abigayele a nga pfumelanga leswaku langutelo ra nuna wakwe ra ku nga khathali hi swilo swa moya ri n’wi sivela ku rhandza Xikwembu ni ku xixima mutotiwa wa xona. U susumetiwe  hi misinya ya milawu leyinene. Ni le mutini lowu nuna wa kona a nga nandza wa Xikwembu la nga xikombiso lexinene, wansati la nga Mukreste wa swi xiya leswaku u fanele a hambeta a tirha hi matimba leswaku a aka a tlhela a hlayisa vumoya bya yena. I ntiyiso, nuna wa yena u ni vutihlamuleri bya le Matsalweni byo n’wi khathalela hi tlhelo ra moya ni ra nyama, kambe kahle-kahle, na yena wansati u fanele a “tirhela ku ponisiwa ka [yena] hi ku chava ni ku rhurhumela.”—Vafilipiya 2:12; 1 Timotiya 5:8.

U Kume “Hakelo Ya Muprofeta”

17, 18. (a) Noni ya le Sarepta yi langutane ni ndzingo wihi wa ripfumelo lowu a wu nga tolovelekanga? (b) Xana noni yi angurise ku yini eka xikombelo xa Eliya, naswona Yehovha u yi hakele njhani hikwalaho ka sweswo?

¹⁷ Ndlela leyi ha yona Yehovha a khathaleleke noni leyi a yi ri xisiwana enkarhini wa muprofeta Eliya yi kombisa leswaku wa va tlangela swinene lava seketelaka vugandzeri bya ntiyiso hi ku tinyikela na hi ku nyikela hi swilo swa vona. Leswi dyandza se a ri ri ni malembe ri ri kona enkarhini wa Eliya, vo tala se a va sika, ku katsa ni noni ya le Sarepta ni n’wana wa yona wa jaha. Loko se va sele ni swakudya swo hetelela, va endzeriwe hi munhu—ku nga muprofeta Eliya. U endle xikombelo lexi a xi nga tolovelekanga. Hambileswi a a xi xiya xiyimo xa wansati loyi, u kombele leswaku a n’wi bakela “xinkwanyana xa xirhendzevutana,” a tirhisa mafurha ni mapa ya yena yo hetelela. Kambe u engeterile a ku: “Hikuva Yehovha Xikwembu xa Israyele u te, ‘Khuwana lerikulu ra mapa a ri nge heli, ni khuwana leritsongo ra mafurha a ri nge heli ku fikela siku leri Yehovha a nga ta nyika maboboma ya mpfula evuandlalweni bya misava.’”—1 Tihosi 17:8-14.

¹⁸ A wu ta va u angurise ku yini eka xikombelo xexo xo tika? Handle ko kanakana loko noni ya le Sarepta yi xiye leswaku Eliya a a ri muprofeta wa Yehovha yi “[endle] hi ku landza rito ra Eliya.” Xana Yehovha u yi hakele njhani hikwalaho ka malwandla lawa yi ma kombiseke? U endle leswaku wansati loyi, n’wana wakwe na Eliya va kuma swakudya hi singita hi nkarhi wa dyandza. (1 Tihosi 17:15, 16) Ina, Yehovha u nyike noni ya le Sarepta “hakelo ya muprofeta,” hambileswi a yi nga ri Muisrayele. (Matewu 10:41) N’wana wa Xikwembu u tlhele a fundzha noni leyi hi ku vulavula hi yona hi ndlela leyinene emahlweni ka vanhu lava a va nga ri na ripfumelo va le mutini wa ka vona wa Nazareta.—Luka 4:24-26.

19. Vavasati vo tala lava nga Vakreste namuntlha va wu kombisa njhani moya wa noni ya le Sarepta, naswona Yehovha u titwa njhani hi vona?

¹⁹ Namuntlha, vavasati vo tala lava nga Vakreste va kombisa moya wa noni ya le Sarepta. Hi xikombiso, vhiki ni vhiki vamakwerhu va xisati lava nga Vakreste lava nga riki na vutianakanyi—lava vo tala va vona va nga swisiwana naswona va nga ni mindyangu leyi va faneleke va yi khathalela—va kombisa malwandla eka valanguteri lava famba-fambaka ni le ka vasati va vona. Van’wana va lunghiselela swakudya va swi dya ni vatirheli  va nkarhi hinkwawo va le vandlheni ra ka vona, va pfuna lava pfumalaka, kumbe va tinyikela hi tindlela tin’wana va tlhela va nyikela hi swilo swa vona leswaku va seketela ntirho wa Mfumo. (Luka 21:4) Xana Yehovha wa ku xiya ku tinyikela ko tano? Wa ku xiya hakunene! “Xikwembu a xi pfumali ku lulama lerova xi nga rivala ntirho wa n’wina ni rirhandzu leri mi ri kombiseke hikwalaho ka vito ra xona, hileswi mi tirheleke vakwetsimi naswona ma ha ya emahlweni mi va tirhela.”—Vaheveru 6:10.

20. I yini leswi nga ta kambisisiwa exihlokweni lexi landzelaka?

²⁰ Eka lembe-xidzana ro sungula, vavasati vo hlayanyana lava chavaka Xikwembu va ve ni lunghelo ro tirhela Yesu ni vaapostola vakwe. Exihlokweni lexi landzelaka, hi ta bula hi ndlela leyi vavasati lava va tsakiseke mbilu ya Yehovha ha yona, naswona hi ta kambisisa xikombiso xa vavasati va manguva lawa lava tirhelaka Yehovha hi mbilu hinkwayo hambiloko va langutane ni swiyimo swo tika.

[Nhlamuselo ya le hansi]

Mpfuxeto

• Xana vavasati lava landzelaka va tsakise mbilu ya Yehovha hi ndlela yihi?

• Xifira na Puwa

• Rahava

• Abigayele

• Noni ya le Sarepta

• Xana un’wana ni un’wana wa hina a nga pfuneka njhani hi ku anakanyisisa hi swikombiso leswi vekiweke hi vavasati lava? Kombisa.

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Swifaniso leswi nga eka tluka 9]

Vavasati vo tala lava tshembekaka va tirhele Xikwembu ku nga khathariseki “xileriso xa hosi”

[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]

Ha yini Rahava a ri xikombiso lexinene xa munhu la nga ni ripfumelo?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]

Hi tihi timfanelo leti kombisiweke hi Abigayele leti u lavaka ku ti tekelela?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 12]

Vavasati vo tala lava nga Vakreste namuntlha va kombisa moya wa noni ya le Sarepta