Vangamisa Xikwembu Ku Nga Ri Vanhu

ETIN’HWETINI ti nga ri tingani leti hundzeke, vanhu lava rhandzaka ku lulama emisaveni hinkwayo va dyondze ndlela yo vangamisa Xikwembu loko va hlengeletanile eMintsombanweni ya Muganga ya Timbhoni ta Yehovha leyi nge “Vangamisa Xikwembu.” A hi pfuxeteni nongonoko lowu dyondzisaka lowu nyikeriweke kwalaho.

Nongonoko lowu sekeriweke eBibeleni wu teke masiku manharhu eka mintsombano yo tala kasi eka lava va koteke ku ya emintsombanweni yo hlawuleka ya matiko wu teke masiku ya mune. Lava yeke eka yona va twe tinkulumo leti tlulaka 30 leti sekeriweke eMatsalweni, leti dzikiseke ku tlangela swilo swa moya, ku katsa ni mintokoto leyi tiyiseke ripfumelo ra vona, minkombiso leyi kandziyiseke matirhelo ya misinya ya milawu ya Bibele ni drama ya xikhale leyi a yi kombisa mintlhontlho leyi Vakreste va lembe-xidzana ro sungula va langutaneke na yona. Loko ku ri leswaku a wu yile eka wun’wana wa mintsombano leyi, ha yini u nga pfuxeti tinotsi ta wena loko u ri karhi u hlaya xihloko lexi? Ha tiyiseka leswaku u ta tsundzuka timhaka ta moya to tala u tlhela u dyondza swo karhi.

Nhloko-mhaka Ya Siku Ro Sungula: “Swa Ku Fanela Yehovha, . . . Ku Amukela Ku Vangama”

Endzhaku ka risimu ro pfula ni xikhongelo, xivulavuri xo sungula xi amukele vayingiseri hinkwavo hi mandla mambirhi hi nkulumo leyi kandziyisaka xivangelo-nkulu xa ntsombano: “Hi Hlengeletanele Ku Vangamisa Xikwembu.” Xivulavuri xi kandziyise mongo-nkulu wa ntsombano hinkwawo hi ku tshaha Nhlavutelo 4:11. Xi hatle xi hlamusela leswi swi vulaka swona ku vangamisa Xikwembu. Xi tirhise buku ya Tipisalema, xi kandziyisa leswaku ku vangamisa Xikwembu swi katsa ‘ku gandzela,’ “ku nkhensa” ni ku ‘dzunisa.’—Pisalema 95:6; 100:4, 5; 111:1, 2.

Nkulumo leyi landzelaka a yi ri ni nhloko-mhaka leyi nge “Va Katekile Lava Vangamisaka Xikwembu.” Xivulavuri xi vule mhaka yin’wana yo tsakisa. Tanihi leswi Timbhoni ta Yehovha leti tlulaka timiliyoni ta tsevu ti nga ematikweni ya 234 emisaveni hinkwayo, ku nga vuriwa leswaku lava vangamisaka Yehovha va n’wi vangamisa nhlikanhi ni vusiku. (Nhlavutelo 7:15) Nchumu lowu tlangeriweke swinene enkulumeni leyi lowu tsakiseke timbilu ta vayingiseri a ku ri mbulavurisano lowu endliweke ni Vakreste-kulorhi lava nga entirhweni wo hlawuleka wa nkarhi hinkwawo.

Nkulumo leyi landzelaka a yi ku “Ntumbuluko Wu Twarisa Ku Vangama Ka Xikwembu.” Hambileswi matilo ma nga vulavuriki, ma twarisa vukulu bya Xikwembu naswona ma hi pfuna leswaku hi antswisa ku tlangela ka hina eka nkhathalelo wa xona wa rirhandzu. Leswi swi hlamuseriwe hi vuxokoxoko lebyikulu.—Esaya 40:26.

 Nxaniso, nkaneto, minkucetelo ya misava ni mimboyamelo ya vudyoho swi ringa vutshembeki bya Vakreste va ntiyiso. Hikwalaho, vayingiseri a va fanele va yi yingisela kahle nkulumo leyi nge “Famba Hi Ndlela Ya Vutshembeki.” Endzhaku ku kambisisiwe ndzimana hi ndzimana ya Pisalema 26 ku tlhela ku endliwa mbulavurisano ni Mbhoni leyi nghenaka xikolo leyi namarheleke mahanyelo lamanene, swin’we ni yin’wana leyi a yi heta nkarhi wo tala swinene eka vuhungasi lebyi kanakanisaka kambe leyi se yi tekeke magoza yo hlula xiphiqo lexi.

Nkulumo-nkulu leyi nge “Swivono Leswi Vangamaka Swa Vuprofeta Swa Hi Khutaza!” yi gimete nongonoko wa nimixo. Xivulavuri xi tshahe xikombiso xa muprofeta Daniyele ni xa muapostola Yohane na muapostola Petro, tanihi lava ripfumelo ra vona ri tiyisiweke hi swivono leswi vangamaka swa vuprofeta leswi khumbaka ku simekiwa ni ku tirha ka Mfumo wa Mesiya wa Xikwembu. Loko xi vulavula hi munhu wihi ni wihi la nga ha vaka a rivele vumbhoni lebyi nga erivaleni bya leswaku hi le nkarhini wa makumu, xivulavuri xi te: “Hi ni ntshembo lowu heleleke wa leswaku vanhu vo tano va ta tlhela va xalamuka kutani va ku vona kahle ku va kona ka Kreste eku vangameni ka Mfumo, va tlhela va pfuniwa leswaku va hlakarhela emoyeni.”

Nongonoko wa nindzhenga wu sungule hi nkulumo leyi nge “Yehovha U Kombisa Ku Vangama Ka Yena Eka Lava Titsongahataka.” Xivulavuri xi kombise ndlela leyi Yehovha a vekaka xikombiso lexinene ha yona emhakeni ya ku titsongahata, hambileswi a nga Munhu la tlakukeke swinene evuakweni hinkwabyo. (Pisalema 18:35) Yehovha u tsakela vanhu lava titsongahataka swi huma embilwini, kambe u lwisana ni lava va tikombaka onge va titsongahata loko va tirhisana ni tintangha ta vona kumbe vanhu lava tlakukeke eka vona, kambe va va ni rikhahlo eka lava va nga ehansi ka vona.—Pisalema 138:6.

Endzhaku ku landzele nxaxamelo wa tinkulumo ta vuprofeta bya Bibele leti a ti kandziyisa timhaka to hambana-hambana ta nhloko-mhaka-nkulu: “Ndlela Leyi Vuprofeta Bya Amosi Byi Hi Khumbaka Ha Yona Namuntlha.” Loko xi kombetela eka xikombiso xa Amosi, xivulavuri xo sungula xi kokele nyingiso eka vutihlamuleri lebyi hi nga na byona byo tsundzuxa vanhu hi ku avanyisa ka Yehovha loku taka. Nhloko-mhaka ya nkulumo ya xona a yi ku “Vula Rito Ra Xikwembu Hi Xivindzi.” Xivulavuri xa vumbirhi xi vutise xivutiso lexi nge: “Xana Yehovha u ta kala a byi herisa vuhomboloki ni ku xaniseka loku nga kona emisaveni leyi?” Nkulumo ya xona leyi nge “Xikwembu Xi Avanyisa Vanhu Vo Homboloka,” yi kombise leswaku ku avanyisa ka Xikwembu minkarhi hinkwayo hi loku faneleke, a wu nge ku balekeli naswona ka hlawula. Xivulavuri xo hetelela eka nxaxamelo lowu a xi ri ni nhloko-mhaka leyi nge “Yehovha U Kambisisa Timbilu.” Lava va navelaka ku tsakisa Yehovha va ta yingisa marito ya Amosi 5:15 lama nge: “Vengani leswo biha, mi rhandza leswinene.”

Swakunwa leswi nga ni xihoko swo tanihi vhinyo leyi tsakisaka mbilu, swi nga tirhisiwa hi ndlela yo biha. Eka nkulumo ya xona leyi nge “Papalata Ntlhamu Wa Ku Nwa Byala Ku Tlula Mpimo,” xivulavuri xi longoloxe makhombo lama nga ha vaka kona emirini ni le moyeni ya ku nwa byala ku tlula mpimo, hambiloko munhu a nga dakwi. Xi nyikele nsinya wa nawu lowu tirhaka emhakeni leyi: Tanihi leswi vanhu va nga dakwiki hi mpimo lowu ringanaka wa byala, loko swi fika laha byala byi tsanisaka “vutlhari lebyi pfunaka ni vuswikoti byo ehleketa,” u ta va u nwe ku tlula mpimo.—Swivuriso 3:21, 22.

Tanihi leswi hi hanyaka eminkarhini yo nonon’hwa, nhloko-mhaka leyi landzelaka leyi nge “Yehovha I ‘Xisirhelelo Xa Hina Hi Nkarhi Wa Maxangu,’” yi chavelele vayingiseri. Xikhongelo, moya lowo kwetsima ni Vakreste-kulorhi va nga hi pfuna leswaku hi tiyisela.

Nkulumo yo hetelela ya siku leyi nge “‘Tiko Lerinene’ I Xikombiso Xa Leswi Paradeyisi Yi Nga Ta Va Xiswona,” yi gimete hi xihlamariso lexi tsakiseke vanhu hinkwavo—broxara leyintshwa leyi nga ni mimepe yo tala ya le Bibeleni! Broxara ya kona hi leyi nge Vona Tiko Lerinene.

Nhloko-mhaka Ya Siku Ra Vumbirhi: “Vulani Ku Vangama Ka Yena eXikarhi Ka Matiko”

Endzhaku ka ku kambisisa ndzimana ya siku, ku landzele nxaxamelo wa vumbirhi wa ntsombano, lowu a wu ri ni nhloko-mhaka leyi nge “Vonakarisani Ku Vangama Ka Yehovha Kukota Swivoni.” Nkulumo yo sungula yi vulavule swinene “Hi Ku Chumayela Mahungu Lamanene Hinkwako-nkwako” naswona yi katse minkombiso ya timhaka ta xiviri leti humeleleke ensin’wini. Nkulumo ya vumbirhi  yi katse nkombiso wa riendzo ro vuyela loko xivulavuri xi ri karhi xi nyikela nkulumo leyi nge “Hi Ku Susa Nguvu Ya Ntima Eka Lava Pfariweke Mahlo.” Nkulumo yo hetelela leyi a yi ku “Hi Ku Endla Vutirheli Bya Hina Hi Xitalo,” a yi hanya swinene hikwalaho ka mimbulavurisano leyi tsakisaka leyi katsaka mintokoto ya le nsin’wini.

Nkulumo leyi landzelaka enongonokweni a yi ri ni nhloko-mhaka leyi nge “Ku Vengiwa Ku Nga Ri Na Xivangelo.” A yi ri ni mimbulavurisano leyi khutazaka ya vanhu lava tshembekaka lava hikwalaho ko tiyisiwa hi Xikwembu va tshameke va tshembekile loko va kanetiwa.

Nchumu lowu languteriwaka swinene emintsombanweni i nkulumo ya nkhuvulo leyi landzeriwaka hi ku nyuperisiwa hi ku helela ematini ka vanhu hinkwavo lava fanelekaka. Ku khuvuriwa ematini swi fanekisela ku tinyiketela loku heleleke ka munhu eka Yehovha. Hikwalaho, nhloko-mhaka ya nkulumo ya nkhuvulo a yi fanela: “Ku Hanya Hi Ku  Pfumelelana Ni Ku Tinyiketela Ka Hina Swi Vangamisa Xikwembu.”

Nongonoko wa nindzhenga wu sungule hi nkulumo leyi a yi khutaza ku tikambisisa leyi nge, “Ku Hlakulela Langutelo Leri Kreste A A Ri Na Rona Hi Ku Va Lonkulu.” Xivulavuri xi kandziyise yinhla leyi ya nkoka: Munhu u va lonkulu loko a tekelela ku titsongahata ka Kreste. Hikwalaho, Mukreste a nga fanelanga a lava vutihlamuleri hi xikongomelo xa ku tiendlela vito. U fanele a tivutisa, ‘Xana ndzi tiyimiserile ku endla mintirho leyinene leyi nga ta ka yi nga hatli yi xiyiwa?’

Xana u pfa u titwa u karhele? Nhlamulo yi le rivaleni. Nkulumo leyi nge “Hi Nga Heli Matimba Hambiloko Hi Karhala” yi tlangeriwe hi vanhu hinkwavo. Ku vulavurisana ni vanhu lava se va nga ni malembe va ri Timbhoni swi kombise leswaku Yehovha a nga hi endla hi va ni ‘matimba hi moya wa yena.’—Vaefesa 3:16.

A hi tswariwi hi ri ni mfanelo ya ku hanana kambe hi fanele hi swi dyondza. Yinhla leyi ya nkoka yi kandziyisiwe eka nkulumo leyi nge “A Hi Hananeni, Hi Tiyimisela Ku Avelana Ni Van’wana.” Ku vutisiwe xivutiso lexi tlhontlhaka mianakanyo lexi nge: “Xana hi lunghekele ku heta nkarhi wa hina ni vamakwerhu lava dyuhaleke, lava vabyaka, lava tshikilelekeke kumbe lava nga ni xivundza?”

Nkulumo leyi nge “Tivonele Eka ‘Rito Ra Vafambi’” yi koke nyingiso wa vayingiseri. Nkulumo leyi yi fanise valandzeri va Yesu ni tinyimpfu leti yingisaka rito ra yena ntsena tanihi “murisi lonene,” naswona a va yingisi “rito ra vafambi” leri phofuriwaka hi tindlela to tala hi vanhu lava hlohloteriwaka hi Diyavulosi.—Yohane 10:5, 14, 27.

Leswaku khwayere yi ta twisisiwa yi fanele yi yimbelela hi vun’we. Vagandzeri va ntiyiso emisaveni hinkwayo va fanele va va ni vun’we leswaku va vangamisa Xikwembu. Hikwalaho, nkulumo leyi nge “A Hi Vangamiseni Xikwembu ‘Hi Nomu Wun’we’” yi nyikele swiletelo leswi pfunaka malunghana ni ndlela leyi hina hinkwerhu hi nga vulavulaka “ririmi [rin’we] leri tengeke” ha yona kutani hi tirhela Yehovha “hi mbilu yin’we.”—Sofaniya 3:9.

Vatswari, ngopfu-ngopfu lava nga ni vana lavatsongo, va tsakisiwe swinene hi nkulumo yo hetelela ya siku leri, leyi a yi ku “Vana Va Hina I Ndzhaka Ya Risima.” Ku humesiwe buku leyintshwa ya matluka ya 256, ku nga nchumu lowu hlamariseke vayingiseri wu tlhela wu va tsakisa. Buku leyi nge Dyondza Eka Mudyondzisi Lonkulu yi ta pfuna vatswari leswaku va tinyika nkarhi wa ku pfuna vana va vona hi tlhelo ra moya, tanihi leswi va nga nyiko leyi humaka eka Xikwembu.

Nhloko-mhaka Ya Siku Ra Vunharhu: “Endlani Hinkwaswo Leswaku Mi Vangamisa Xikwembu”

Siku ro hetelela ra ntsombano ri sunguriwe hi switsundzuxo swa timhaka ta moya swa ndzimana ya siku. Xiyenge xo sungula xa nongonoko wa siku leri xi dzike swinene emindyangwini. Nkulumo yo sungula leyi nge, “Vatswari, Akani Mindyangu Ya N’wina,” yi koke mianakanyo ya vayingiseri. Endzhaku ko kambisisa vutihlamuleri bya vatswari byo khathalela mindyangu ya vona hi swilo leswi  vonakaka, xivulavuri xi kombise leswaku vutihlamuleri lebyikulu bya vatswari i ku khathalela vana va vona hi tlhelo ra moya.

Xivulavuri lexi landzelaka xi vulavule ni vana kutani xi kambisisa mhaka leyi nge “Ndlela Leyi Vantshwa Va Dzunisaka Yehovha Ha Yona.” Xi vule leswaku vana va fana ni “mathonsi ya mberha” hikuva va tele naswona ku hiseka ka vona ka vuntshwa ka phyuphyisa. Vanhu lavakulu va swi tsakela ku tirha na vona entirhweni wa Yehovha. (Pisalema 110:3) Nkulumo leyi yi katse mimbulavurisano leyi tsakisaka leyi endliweke ni vantshwa lava nga xikombiso lexinene.

Minkarhi hinkwayo tidrama ta xikhale ta le Bibeleni i nchumu lowu tsakisaka emintsombanweni ya muganga, kutani ni le ka ntsombano lowu a swi ri tano. Drama leyi nge “Ku Chumayela Hi Xivindzi Hambiloko U Kanetiwa” a yi vulavula hi valandzeri va Yesu va lembe-xidzana ro sungula. A yi ngo tsakisa ntsena kambe xa nkoka swinene a yi dyondzisa. Nkulumo leyi nge “Twarisa Mahungu Lamanene ‘Handle Ko Chava’” leyi landzeleke drama yi kandziyise tinhla ta nkoka ta drama.

Hinkwavo lava a va ri kona a va yi langutele hi mahlo-ngati yinhla-nkulu ya nongonoko wa Sonto, ku nga nkulumo ya le rivaleni leyi nge “I Vamani Lava Vangamisaka Xikwembu Namuntlha?” Xivulavuri xi nyikele vumbhoni lebyi tiyeke bya ndlela leyi vanhu va sayense ni va vukhongeri va tsandzekeke ha yona ku vangamisa Xikwembu. Vanhu va Yehovha, lava chumayelaka va tlhela va dyondzisa ntiyiso ha yena, hi vona ntsena va vangamisaka vito ra yena namuntlha.

Nkulumo ya le rivaleni yi landzeriwe hi nkatsakanyo wa dyondzo ya magazini wa Xihondzo xo Rindza ya vhiki rolero. Kutani ku landzela nkulumo yo hetelela leyi nge, “‘Hambetani Mi Tswala Mihandzu Yo Tala’ Leswaku Mi Vangamisa Yehovha.” Xivulavuri xi hlaye xiboho lexi nga ni tinhla ta khume lexi vayingiseri hinkwavo a va fanele va xi amukela. Xi kombise tindlela to hambana-hambana leti Yehovha Muvumbi a nga vangamisiwaka ha tona. Vayingiseri va le mintsombanweni hinkwayo leyi khomiweke emisaveni hinkwayo va vule hi rito rin’we va ku “Ina.”

Kutani loko ntsombano wu gimetiwa, nhloko-mhaka ya ntsombano leyi nge “Vangamisa Xikwembu” a ya ha pfuma etindleveni ta vayingiseri hinkwavo. Hi mpfuno wa moya wa Yehovha ni wa nhlengeletano yakwe leyi vonakaka, onge minkarhi hinkwayo hi nga lava ku vangamisa Xikwembu ku nga ri vanhu.

[Bokisi/Swifaniso leswi nga eka tluka 23]

Mintsombano Ya Matiko Hinkwawo

Ku khomiwe mintsombano ya matiko hinkwawo ya masiku ya mune le Afrika, Asia, Australia, Yuropa ni le Amerika N’walungu na Amerika Dzonga. Timbhoni to karhi ti rhambiwile emisaveni hinkwayo leswaku ti ya va vapfhumba emintsombanweni leyi. Hikwalaho, vaendzi ni vaendzeriwa va kote ku ‘khutazana.’ (Varhoma 1:12) Ku hlanganyetiwe vunghana lebyi sunguleke khale ku tlhela ku sunguriwa vunghana lebyintshwa. Nchumu wo hlawuleka enongonokweni wa mintsombano ya matiko hinkwawo a ku ri xiyenge lexi nge “Swiviko Leswi Humaka eMatikweni Man’wana.”

[Bokisi/Swifaniso leswi nga eka tluka 25]

Minkandziyiso Leyintshwa Leyi Vangamisaka Xikwembu

Ku humesiwe minkandziyiso yimbirhi leyintshwa eMintsombanweni ya Muganga leyi nge “Vangamisa Xikwembu.” Broxara ya mimepe ya Bibele leyi nge Vona Tiko Lerinene, yi ni xifunengeto xo tiya ni matluka ya 36 ya mimepe ni swifaniso swa le tindhawini leti Bibele yi vulavulaka ha tona. Tluka rin’wana ni rin’wana ri ni mivala ya mune naswona ri ni mimepe ya mfumo wa Asiriya, wa Babilona, wa Meda-Peresiya, wa Greece ni wa Rhoma. Ku ni mimepe leyi nga etlhelo leyi hlamuselaka vutirheli bya Yesu ni ku ndlandlamuka ka Vukreste.

Buku leyi nge Dyondza Eka Mudyondzisi Lonkulu yi ni matluka ya 256 swin’we ni swifaniso swa kwalomu ka 230. Mi nga heta nkarhi wo tala lowu tsakisaka ni vana mi languta swifaniso ntsena ni ku hlamula swivutiso leswi tlhontlhaka mianakanyo leswi kumekaka ebukwini leyi. Buku leyi leyintshwa yi endleriwe ku lwisana ni nhlaselo wa Sathana eka vana va hina, wa ku onha mahanyelo ya vona.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 23]

Varhumiwa va hlamusele mintokoto leyi tiyisaka ripfumelo

[Swifaniso leswi nga eka tluka 24]

Nkhuvulo a wu ri xiendlakalo xa nkoka emintsombanweni leyi nge “Vangamisa Xikwembu”

[Swifaniso leswi nga eka tluka 24]

Tidrama ta le Bibeleni ti tsakeriwa hi vana ni vanhu lavakulu