Vuxongi Bya Ntumbuluko Wa Yehovha

‘U Tlakuke Swinene Ku Tlula Tintshava’

LOKO munhu a hlalela ku huma ka dyambu a ri enhlohlorhini ya Ntshava ya Fuji, a nga anakanya onge wo lorha. Dyambu leri vangamaka bya malangavi ya ndzilo ri hlomuka kunene evugimamusi, ri tlhava ehenhla ka gamboko yo basa paa, leyi funengeteke nhlohlorhi ya vholkheno ya muhlovo wo kwalala. Loko siku lerintshwa ri ndzawuta, ndzhuti wo bohana wa ntshava leyi wu namba wu nava wu ya fika empfhukeni lowu hlayiwaka hi tikhilomitara, wu ambexa swintshabyana ni minkova hi nguvu ya ntima.

Ku fana ni Ntshava ya Fuji—vito leri khale a ri tsariwa hi tinhlanga leti vulaka “nchumu lowu tlulaka hinkwaswo hi vukulu”—tintshava letikulu minkarhi hinkwayo ti hi siya hi tikhome swilebvu. Ina, loko hi vona vukulu bya tona hi nga sala hi tivonela ebodlheleni! Vukulu bya tintshava leti bya hlamarisa swinene lerova vanhu vo tala va anakanya leswaku tinhlohlorhi ta tona leto hlomuka ti ya fika le maninginingini, leti tshamaka ti funengetiwe hi hunguva ni mapapa, a ti ri vutshamo bya swikwembu.

Xikwembu lexi tintshava ti yisaka ku dzuneka eka xona i Muvumbi wa tona wa vutshila, ku nga Yehovha. Hi yena ntsena “Muvumbi wa tintshava.” (Amosi 4:13) Xiphemu xa kwalomu ka kotara ya misava i tintshava ntsena, naswona loko Xikwembu xi vumba misava, xi simeke tindlela ta ku vanga tintshava to hlamarisa. (Pisalema 95:4) Hi xikombiso, van’wana va anakanya leswaku tintshava ta Himalaya ni ta Andean ti ve kona loko ku buluke vholkheno leyikulu endzeni-ndzeni ka misava ni loko ku ve ni ku famba-famba ka swiyenge swin’wana swa vuandlalo bya misava.

Hina vanhu a hi swi twisisi kahle leswaku tintshava ti vumbisiwe ku yini ni leswaku xivangelo xa ku vumbiwa ka tona hi xihi. Ina, a hi swi koti ku hlamula swivutiso leswi vutisiweke Yobo leswi nge: “A wu ri kwihi loko [mina Yehovha] ndzi simeka misava? . . . Xana tiphuphu ta yona ti dzimiwe eka yini?”—Yobo 38:4-6.

Kambe lexi hi xi tivaka hileswaku vutomi bya hina byi titshege hi tintshava. Van’wana va ti vula swihlovo swa mati, tanihi leswi milambu hinkwayo leyikulu yi cheletiwaka hi mati yo huma entshaveni naswona hafu ya vanhu lava nga emisaveni va hanya hi mati yo huma etintshaveni. (Pisalema 104:13) Hi ku ya hi magazini lowu nge New Scientist, “eka swimilana swa 20 leswi nga swona leswi humesaka swakudya swo tala emisaveni, tsevu wa swona swi mila etintshaveni.” Ehansi ka swiyimo leswinene swa ku siyerisana swakudya exikarhi ka swivumbiwa leswi nga ta hanya emisaveni leyintshwa leyi tshembisiweke hi Xikwembu, “ku ta va ni mavele yo tala emisaveni; ma ta khapakhapa etinhlohlorhini ta tintshava.”—Pisalema 72:16; 2 Petro 3:13.

Loko ku vulavuriwa hi tintshava, vo tala va namba va anakanya hi ti-Alps ta le Yuropa. Tintshava teto letikulu, ku katsa ni Ntshava ya Civetta, leyi kombisiweke laha, ti nyikela vumbhoni lebyinene bya leswaku ku ni Muvumbi hakunene. (Pisalema 98:8) Ti yisa ku dzuneka eka Yehovha, loyi a ‘simekeke tintshava ti tiya hi matimba ya yena.’—Pisalema 65:6. *

Ti-Alps ti xongile hakunene, hikwalaho ka tinhlohlorhi ta tona leti funengetiweke hi ayisi, mawa ya tona lama funengetiweke hi gamboko, minkova ni mativa ya tona kun’we ni byanyi bya kona bya rilambyana. Hosi Davhida u vule leswaku Yehovha hi yena “Loyi a endlaka leswaku tintshava ti mirisa byanyi bya rihlaza.”—Pisalema 147:8.

Swintshabyana swo tanihi swa Guilin le China, leswi u swi vonaka laha, swi nga tikomba swi nga ri  nchumu loko swi ringanisiwa ni ti-Alps, kambe swi xonge hi ndlela yo hlamarisa. Swintshabyana sweswo leswi longolokaka ni Nambu wa Li leswi naswona swi nga ni tinhlohlorhi ta ribye ra muhuthu swi tsakisa vavalangi hi vuxongi bya swona. Loko u vona mati yo tenga ma khuluka ma suka eswintshabyanini sweswo leswi funengetiweke hi hunguva, u nga tsundzuka marito ya mupisalema lama nge: “[Yehovha] u rhumela swihlovo eminkoveni; swi hambeta swi khuluka exikarhi ka tintshava.”—Pisalema 104:10.

Tintshava ta hi tsakisa hileswi hi ti tekaka ti ri swin’wana swa swilo swa nkoka leswi Muvumbi a hi lunghiseleleke swona leswaku hi kota ku hanya ni ku tsakela vutomi. Kambe hambiloko tintshava ti hlamarisa, vukulu bya tona a hi nchumu eka vukulu bya Yehovha. Kunene, yena hi “[lonkulu] ku tlula tintshava.”—Pisalema 76:4.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Bokisi/Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Vanhu lava endlaka 10 wa tiphesente eka vaaki va misava va tshama etintshaveni. Kambe sweswo a hi xihinga lexikulu eka lava va chumayelaka mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu. Vakreste volavo va tirha hi matimba etindhawini to tala ta tintshava. Naswona “milenge ya loyi a tisaka mahungu lamanene ya languteka hakunene ehenhla ka tintshava, loyi a twarisaka ku rhula, loyi a tisaka mahungu lamanene ya leswo antswa, loyi a twarisaka ku ponisiwa!”—Esaya 52:7.

Mupisalema u yimbelele a ku: “Tintshava leti tlakukeke i ta tinhongo ta le tintshaveni.” (Pisalema 104:18) Tinhongo ta le ntshaveni to tanihi ta le Nubia leti nga ni timhondzo to saseka, hi swin’wana swa swiharhi leswi tshamaka entshaveni leswi nga ni swinyondzwana leswi khomelelaka swinene. A ti chavi ku hundza hi le maribyeni lama nga ni vangwa ro khuma swinene, lawa swi nga oloviki ku hundza eka wona. Nhongo a swi yi tikeli ku hanya etindhawini leti swi nga oloviki ku fika eka tona. Xin’wana xa swivangelo swa kona i ndlela leyi swinyondzwana swa yona swi yimeke ha yona. Swinyondzwana swa kona swa ndlandlamuka loko nhongo yi kandziya ehansi, lerova yi kota ku khomelela swinene loko yi yime ehenhla ka maribye kumbe yi famba exikarhi ka maribye lama nga ni vangwa ro khuma swinene. Kunene, nhongo yi vumbiwe hi ndlela leyi hlamarisaka!

[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Ntshava ya Fuji le Honshu eJapani