Loko Ku Rhandza Ka Xikwembu Se Ku Endleka eMisaveni

LOKO Yesu a dyondzisa vadyondzisiwa va yena ku khongela va ku, “Ku rhandza ka wena a ku endleke emisaveni, hilaha ku endlekaka hakona etilweni,” a a vulavula tanihi munhu la tshameke a hanya etilweni ni Tata wakwe. (Matewu 6:10; Yohane 1:18; 3:13; 8:42) Loko Yesu a nga si va munhu wa nyama, u swi vonile loko ku rhandza ka Xikwembu ka ha endleka ematilweni ni le misaveni. Lowu a ku ri nkarhi wo tsakisa, lowu a wu endla munhu a eneriseka hi leswi a swi endlaka.—Swivuriso 8:27-31.

Xikwembu xi sungule hi ku tumbuluxa swivumbiwa swa moya, “tintsumi ta [xona] leti nga ni matimba lamakulu, leti hetisisaka rito ra [xona].” A a ti ri “vatirheli va [xona], lava endlaka ku rhandza ka [xona]” naswona ta ha endla sweswo ni sweswi. (Pisalema 103:20, 21) Xana ntsumi yin’wana ni yin’wana a yi ri ni ntshunxeko wo tihlawulela ndlela yo endla swilo? Ina, loko misava yi tumbuluxiwa, “vana [lava] va Xikwembu hinkwavo va huwelel[e] va dzunisa.” (Yobo 38:7) Ku dzunisa ka vona a ku kombisa leswaku va ku tsakela ku rhandza ka Xikwembu loku endlekeke naswona va endle leswaku ku rhandza ka vona ku pfumelelana ni ku rhandza ka xona.

Endzhaku ko tumbuluxa misava, Xikwembu xi yi endle yi lunghekela ku va kaya ra vanhu kutani eku heteleleni xi tumbuluxa wanuna ni wansati wo sungula. (Genesa, ndzima 1) Xana a yi sasekile? Matsalwa lama huhuteriweke ma ri: “Endzhaku ka sweswo Xikwembu xi vona hinkwaswo leswi xi swi endleke, kutani waswivo, a swi ri swinene ngopfu,” ina, a swi hetisekile.—Genesa 1:31.

Xana Xikwembu a xi va navelela yini vatswari va hina vo sungula swin’we ni vana va vona? Hi ku ya hi Genesa 1:28, a xi va navelela leswinene ngopfu: “Xikwembu xi va katekisa, kutani Xikwembu xi ku eka vona: ‘Tswalanani mi andza, mi tata misava, mi yi fuma, mi fuma tinhlampfi ta lwandle ni swivumbiwa leswi hahaka swa matilo ni swivumbiwa hinkwaswo leswi famba-fambaka ehenhla ka misava.’” Leswaku va kota ku endla ntirho lowu lowu tsakisaka, a ku laveka leswaku vatswari va hina vo sungula va hambeta va hanya—va hanya hilaha ku nga heriki—vona ni vana va vona. A ku nga ri na khombo, ku khomiwa hi tihanyi, mahlomulo kumbe ku fa.

Eka nguva leyi, ku rhandza ka Xikwembu a ku endleka ematilweni ni laha misaveni. Lava a va endla ku rhandza ka xona a va ta tiphina. Xana swilo swi onhake kwihi?

Ku rhandza ka Xikwembu ku tlhontlhiwile swi nga rindzeriwanga. Kambe ntlhantlho a wu ta va kona. Hambiswiritano, leswi swi endle leswaku ku sungula nguva yo leha ya mahlomulo ni gome, leyi a yi ta endla leswaku vanhu va tikeriwa ku vona xikongomelo xa Xikwembu hi vanhu. Na hina hi langutana na wona mahlomulo ya kona. Xana ntlhontlho lowu a ku ri yini?

Ku Rhandza Ka Xikwembu Hi Nkarhi Wa Nxandzuko

Un’wana wa “vana va Xikwembu” va moya u navele ku kavanyeta ku rhandza ka Xikwembu hi vanhu, hi xikongomelo xo tivuyerisa. Loko xivumbiwa lexi xa moya xi ya xi anakanya hi mhaka leyi, xi ye xi vona ku ri mhaka leyi kotekaka ni leyi navelekaka swinene. (Yakobo 1:14, 15) Kumbexana u anakanye leswaku loko o kota ku endla vanhu vambirhi vo sungula leswaku va yingisa yena ematshan’weni yo yingisa Xikwembu, kutani Xikwembu a xi ta boheka ku pfumelela ni vulawuri byin’wana lebyi hambanaka ni bya xona. A nga ha va a anakanye leswaku Xikwembu a xi nge va herisi,  hikuva sweswo a swi ta endla leswaku xikongomelo xa Xikwembu xi nga hetiseki. Xisweswo, Yehovha Xikwembu a a ta boheka ku cinca xikongomelo xakwe, a tshika n’wana wakwe wa moya loyi se a yingisiwaka hi swivumbiwa swa Yena leswi nga vanhu, leswaku a ya emahlweni ni kungu rakwe. A swi fanerile loko muxandzuki yoloye hi ku famba ka nkarhi a vitaniwe Sathana, leswi vulaka “Mukaneti.”— Yobo 1:6, nhlamuselo ya le hansi ya NW.

Hi ku susumetiwa hi ku navela kakwe, Sathana u ye eka wansati. U n’wi byele leswaku a honisa ku rhandza ka Xikwembu, a tiendlela swilo hi ndlela yakwe, hi ku vula a ku: “Entiyisweni mi nga ka mi nga fi. . . . Mi ta fana ni Xikwembu, mi ta tiva leswinene ni leswo biha.” (Genesa 3:1-5) Wansati u vone marito lawa ma ta n’wi nyika ntshunxeko, hiloko a ma amukela tanihi leswi a ma vonaka ma ta ni ndlela yo antswa yo hanya. Endzhaku a kucetela ni nuna wakwe leswaku a endla leswi fanaka.—Genesa 3:6.

Leswi a ku nga ri swona leswi Xikwembu a xi lava leswaku vanhu lava vambirhi va swi endla. A va endla ku rhandza ka vona. Naswona vuyelo bya kona a byi ta va ni khombo. Xikwembu ana se a xi va byerile leswaku goza ra muxaka lowu ri ta endla leswaku va lahlekeriwa hi vutomi. (Genesa 3:3) A va tumbuluxiwanga hi xikongomelo xa leswaku va tihanyela va ri voxe handle ka Xikwembu. (Yeremiya 10:23) Ku engetela kwalaho, a va ta va lava nga hetisekangiki naswona ku nga hetiseki loku swin’we ni rifu a swi ta hundziseriwa eka vana va vona. (Varhoma 5:12) Sathana a a nga ta swi kota ku herisa swilo leswi.

Xana ntlhontlho lowu wu endle leswaku xikongomelo xa Xikwembu hi vanhu ni misava xi onhakela makumu? Doo! (Esaya 55:9-11) Kambe wu pfuxe swivutiso leswi swi laveke ku hlamuriwa: Xana munhu a nga swi kota ku “fana ni Xikwembu, [a] tiva leswinene ni leswo biha,” hilaha Sathana a vuleke hakona? Hi marito man’wana, loko ho nyikiwa nkarhi lowu eneleke, xana hi nga swi kota ku tikumela leswi swi nga swinene ni leswi swi nga swo biha, leswi pfunaka ni leswi nga ni khombo, etimhakeni hinkwato ta vutomi? Xana swa fanela leswaku Xikwembu xi yingisiwa etimhakeni hinkwato, ni ku teka ndlela ya xona ya ku fuma yi ri yona yo antswa ku tlula tindlela tin’wana hinkwato? Xana swa fanela ku pfumelelana swinene ni ku rhandza ka xona? Xana u nga hlamurisa ku yini?

A ku ri ni ndlela yin’we ntsena yo hlamula swivutiso leswi emahlweni ka vanhu ni tintsumi: Ku nga ku pfumelela vanhu lava lavaka ku tifuma leswaku va ringeta ku tifuma hi ndlela leyi humelelaka. Ku va dlaya a swi nga ta swi hlamula swivutiso leswi tlhekekeke. Ku nyika vanhu nkarhi lowu eneleke a ku ta hlamula swivutiso leswi hikuva vuyelo bya kona a byi ta va erivaleni. Xikwembu xi kombise leswaku xi ta tamela timhaka hi ndlela leyi loko xi byela wansati leswaku u ta va ni vana. Leswi swi vulaka leswaku vanhu a va ta sungula ku andza. Leswi swi endle leswaku na hina hi va kona namuntlha!—Genesa 3:16, 20.

Kambe, leswi a swi nga vuli swona leswaku Xikwembu a xi ta pfumelela vanhu ni n’wana wa xona wa moya la xandzukeke leswaku va tiendlela ku rhandza hi laha ku heleleke. Xikwembu a xi byi tshikanga vuhosi bya xona ni xikongomelo xa xona. (Pisalema 83:18) Leswi xi swi veke erivaleni hi ku vula ka ha ri emahlweni leswaku muxandzuki-nkulu u ta pfotlosiwa ni leswaku mintirho ya yena yo biha hinkwayo yi ta herisiwa. (Genesa 3:15) Kutani ke, ku sukela eku sunguleni, xitshembiso xa ku kutsula vanhu a xi ri kona.

Swa sweswi, vatswari va hina vo sungula va tisusile ehansi ka vuhosi bya Xikwembu, vona ni vana va vona. Leswaku Xikwembu xi papalata vuyelo lebyi nga ni khombo bya xiboho xa vona, a swi ta lava leswaku nkarhi wun’wana ni wun’wana xi  sindzisa leswaku ku endliwa ku rhandza ka xona. Leswi a swi ta fana ni loko xi nga va pfumelelanga leswaku va ringeta ku tifuma.

Kambe, vanhu vo karhi a va ta byi hlawula vuhosi bya Xikwembu. A va ta swi kota ku tiva leswaku i yini leswi Xikwembu xi lavaka leswaku vanhu va swi endla enkarhini lowu ni ku hanya hi ku pfumelelana ni ku rhandza ka xona hilaha swi kotekaka hakona. (Pisalema 143:10) Kambe, swiphiqo a va nga ta swi balekela ntsendze loko mhaka ya ku tifuma ka vanhu hi ku helela yi nga si tlhantlhiwa.

Vuyelo bya ku tihlawulela ka munhu a byi hlwelanga ku tivonakarisa. N’wana wa mativula, ku nga Kayini, u dlaye makwavo Avele hikwalaho ka leswi “mintirho yakwe a yi hombolokile, kambe leya makwavo a yi lulamile.” (1 Yohane 3:12) Loku a ku nga ri ku rhandza ka Xikwembu hikuva Xikwembu a xi n’wi tsundzuxile Kayini ka ha ri emahlweni, kutani endzhaku xi n’wi xupula. (Genesa 4:3-12) Kayini u hlawule ku tifuma loku teke na Sathana; kutani a tivonakarisa a ri ‘la humaka eka lowo biha.’ Van’wana va endle leswi fanaka.

Endzhaku ka loko se ku hele malembe ya 1 500 vanhu va ri kona emisaveni, “misava yi onhaka emahlweni ka Xikwembu xa ntiyiso, misava yi tala madzolonga.” (Genesa 6:11) A ku fanele ku tekiwa goza ra nkoka leswaku misava yi nga onhaki ku tlula mpimo. Xikwembu xi teke goza hi ku tisa ndhambi ya mati emisaveni hinkwayo kutani xi londzovota ndyangu wun’we wo lulama—ku nga Nowa, nsati wakwe, vana vakwe va majaha ni vasati va vona. (Genesa 7:1) Hinkwerhu hi vana va vona.

Ku sukela kwalaho ku ta fikela sweswi, Xikwembu xi hambete xi kongomisa vanhu lava va navelaka ku tiva ku rhandza ka xona. Xi huhutele vanhu vo tshembeka leswaku va tsala marito ya xona leswaku ma ta pfuna munhu wihi na wihi la lavaka nkongomiso wa xona. Marito lawa ma tsariwe eBibeleni. (2 Timotiya 3:16) Hi rirhandzu ra xona xi pfumelele vanhu vo tshembeka leswaku va va ni vuxaka na xona, va tlhela va va vanghana va xona. (Esaya 41:8) Nakambe xi va nyika ntamu lowu va wu pfumalaka leswaku va kota ku tiyiselela swiphiqo leswikulu swinene leswi vanhu va langutaneke na swona eka magidi ya malembe ya ku tifuma. (Pisalema 46:1; Vafilipiya 4:13) Hi fanele hi kombisa ku wu tlangela swinene mpfuno lowu.

‘Ku Rhandza Ka Wena A Ku Endleke’—Hilaha Ku Heleleke

Leswi Xikwembu xi swi endleke ku ta fikela sweswi a hi ku rhandza ka xona loku hetisekeke hi vanhu. Muapostola Petro la nga Mukreste u tsarile a ku: “Ku ni matilo lamantshwa ni misava leyintshwa leswi hi swi rindzeleke hi ku ya hi xitshembiso xa yena, naswona ku ta va ni ku lulama eka swona.” (2 Petro 3:13) Marito lawa yo fanekisela ma vulavula hi vulawuri lebyintshwa lebyi nga ta lawula vanhu ni vandla lerintshwa ra vanhu leri nga ta va ehansi ka hulumendhe leyi.

Hi marito lama andlariweke kahle, muprofeta Daniyele u tsarile a ku: “Emasikwini ya tihosi teto Xikwembu xa le tilweni xi ta veka mfumo lowu wu nga ta ka wu nga lovisiwi. . . . Wu ta pfotlosa kutani wu herisa mimfumo leyi hinkwayo, kambe wona wu ta tshama hilaha ku nga riki na makumu.” (Daniyele 2:44) Vuprofeta lebyi byi vule ka ha ri emahlweni malunghana ni ku hela ka mafambiselo lawa yo biha ya namuntlha ni ku siviwa ka wona hi Mfumo kumbe hulumendhe ya Xikwembu. Lawa i mahungu lamanene hakunene! Tinyimpi ni vutianakanyi, leswi endlaka misava ya namuntlha yi tala hi madzolonga swi tlhela swi xungeta ku herisa misava, siku rin’wana swi ta kuma ndzhuti swi yima.

Xana swilo leswi swi ta endleka rini? Vadyondzisiwa va Yesu va vutisile: “Xana swilo leswi swi ta endleka rini, naswona xi ta va xihi xikombiso xa vukona bya wena ni xa makumu ya mafambiselo ya swilo?” Man’wana ya marito lawa Yesu a ma vuleke eka nhlamulo yakwe hi lawa: “Mahungu lamanene lawa ya mfumo ma ta chumayeriwa emisaveni hinkwayo leyi akiweke leswaku byi va vumbhoni ematikweni hinkwawo; kutani hi kona makumu ma nga ta fika.”—Matewu 24:3, 14.

I mhaka leyi tivekaka leswaku mahungu lamanene ma karhi ma chumayeriwa emisaveni hinkwayo. Handle ko kanakana wa swi vona endhawini ya ka n’wina. Ebukwini yakwe leyi nge These Also Believe, Profesa Charles S. Braden u ri: “Timbhoni ta Yehovha ana se ti yi hlanganisile misava hi ku chumayela ka tona. . . . Ku hava vukhongeri byin’wana emisaveni lebyi hisekelaka ku hangalasa mahungu lamanene ya Mfumo ku fana ni Timbhoni ta Yehovha.” Timbhoni ta Yehovha ti karhi ti twarisa mahungu lawa lamanene ematikweni  yo tlula 230, hi tindzimi to lava ku va 400. Ntirho lowu lowu ku profetiweke ha wona a wu si tshama wu endliwa hi mpimo lowu emisaveni hinkwayo. Lebyi i byin’wana bya vumbhoni byo tala bya leswaku se wu le kusuhi nkarhi wa leswaku Mfumo lowu wu siva tihulumendhe ta vanhu.

Mfumo lowu Yesu a vuleke leswaku hi chumayela ha wona, hi wona lowu a hi dyondziseke leswaku hi wu khongelela exikhongelweni xakwe: “Mfumo wa wena a wu te. Ku rhandza ka wena a ku endleke emisaveni, hilaha ku endlekaka hakona etilweni.” (Matewu 6:10) Ina, Mfumo lowu hi wona lowu Xikwembu xi nga ta wu tirhisa ku hetisisa xikongomelo xa xona, ku rhandza ka xona hi vanhu ni misava.

Xana leswi swi vula yini? Nhlavutelo 21:3, 4 ya hlamula: “Kutani ndzi twa rito lerikulu ri huma exiluvelweni ri ku: ‘Waswivo! Ntsonga wa Xikwembu wu le vanhwini, xi ta tshama na vona, naswona vona va ta va vanhu va xona. Xikwembu hi xiviri xi ta va na vona. Kutani xi ta sula mihloti hinkwayo ematihlweni ya vona, rifu a ri nge he vi kona, hambi ku ri ku kolola, ni xirilo ni xitlhavi a swi nge he vi kona. Swilo swo sungula swi hundzile.’” Hi nkarhi lowu, ku rhandza ka Xikwembu ku ta va ku endleka hakunene emisaveni ni le tilweni—hi ndlela leyi hetisekeke. * Xana a wu swi naveli ku va kona hi nkarhi lowu?

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 5]

Ku tshika ku hanya hi ku pfumelelana ni ku rhandza ka Xikwembu swi tise khombo