Wa Tsundzuka Xana?

Xana u swi tsakerile ku hlaya minkandziyiso ya sweswinyana ya Xihondzo xo Rindza? Loko swi ri tano, ringeta ku hlamula swivutiso leswi landzelaka:

• I yini lexi kombisaka leswaku Yesu a a ri ni vamakwavo va xinuna ni va xisati?

Eka Matewu 13:55, 56 na Marka 6:3, Bibele yi vula leswaku a a ri na vona. Rito ra Xigriki (adelphos) leri kumekaka eka tindzimana toleto ri tirhiseriwa ku kombisa “vuxaka bya ngati kumbe bya le nawini [naswona] ri vula makwavo swi helela kwalaho.” (The Catholic Biblical Quarterly, January 1992)—12/15, tluka 3.

• Xiyimo xa nyimpi se xi cince hi ndlela yihi, naswona hakanyingi yi vangiwa hi yini?

Emalembeni ya sweswinyana tinyimpi leti hlaseleke vanhu ngopfu-ngopfu a ku ri tinyimpi ta xin’wana-manana—tinyimpi leti lwiwaka hi mintlawa leyi kanetanaka ya vaaki va tiko rin’we. Ku vengana ka tinxaka ni vanhu va miganga yo karhi, ku hambana ka vukhongeri, xihlawuhlawu ni mpfilumpfilu wa tipolitiki hi swona swi ti vangaka. Xivangelo xin’wana i ku va ni makwanga yo lawula ni ya mali.—1/1, matluka 3-4.

• Hi swi tivisa ku yini leswaku Yesu a a nga lavi leswaku Vakreste va nhlokohata marito ya xikhongelo xa xikombiso?

Yesu u nyikele xikhongelo lexi xa xikombiso eDyondzweni yakwe ya le Ntshaveni. Endzhaku ka tin’hweti ta kwalomu ka 18, u phindhe tinhla-nkulu ta xileriso xa yena xo sungula malunghana ni xikhongelo. (Matewu 6:9-13; Luka 11:1-4) Lexi xiyekaka hileswaku xikhongelo xexo a xi nga fani hi ku kongoma ni lexo sungula, leswi kombisaka leswaku a a nga va dyondzisi xikhongelo lexi a xi fanele xi nhlokohatiwa.—2/1, tluka 8.

• Xana tuva ri ri kume kwihi tluka ra mutlhwari leri ri vuyeke na rona earekeni endzhaku ka Ndhambi?

A hi swi tivi leswaku mati ya ndhambi a ma ri ni munyu wo tala ku fikela kwihi kumbe leswaku mahiselo ya kona a ma ri njhani. Kambe mirhi ya mitlhwari yi tiviwa yi ri leyi hlukaka endzhaku ka loko yi tsemiwile. Hikwalaho yin’wana yi nga ha va yi kote ku hambeta yi hanya hi nkarhi wa ndhambhi kutani yi tlhela yi hluka.—2/15, tluka 31.

• Xana Timbhoni ta Yehovha leti a ti nga koti ku huma eBiafra ti swi kume njhani swakudya swa moya hi nkarhi wa nyimpi ya xin’wana-manana ya le Nigeria?

Mutirhela-mfumo un’wana u averiwe ku ya tirha eYuropa ivi un’wana a averiwa ku ya tirha erivaleni ra swihaha-mpfhuka le Biafra. Ha vumbirhi bya vona a va ri Timbhoni. Va tinyiketele ku endla ntirho lowu a wu ta va hoxa ekhombyeni wo nghenisa swakudya swa moya le Biafra, xisweswo va pfuna vamakwerhu vo tala ku kondza nyimpi yi hela hi 1970.—3/1 tluka 27.

• Ku fikeleriwe yini eka Ntwanano wa Ku Rhula wa le Westphalia, naswona vukhongeri byi katseke njhani?

Vukhongeri byo lwela Ndzhundzunuko byi phatlulele Mfumo wo Kwetsima wa Rhoma wu va ni vukhongeri byinharhu—Vukhatoliki, Vulutere ni Vucalvin. Nhlangano wa Maprotestente ni Ntwanano wa Makhatoliki swi vumbiwe eku sunguleni ka lembe-xidzana ra vu-17. Kutani langavi ra nyimpi ya vukhongeri ri lumekiwile eBohemia hiloko ri tlulela ematikweni man’wana ivi ri hundzuka ritshwa lerikulu ra ku kwetlembetanela timhaka ta politiki. Valawuri va Khatoliki ni va Protestente va timanyukutile leswaku va kuma swikhundla swa politiki ni rifuwo. Eku heteleleni, minkanerisano ya ku rhula yi khomeriwe le Jarimani exifundzheni xa Westphalia. Endzhaku ka malembe ya kwalomu ka ntlhanu, Ntwanano wa le Westphalia wu sayiniwile hi 1648, wu herisa Nyimpi ya Malembe ya Makume-nharhu ivi ku simekiwa mimfumo leyi tiyimeleke ya le tikweni ra Yuropa ra namuntlha.—3/15, matluka 20-3.

• Xana mfungho kumbe vito ra “xivandzana”—nhlayo ya 666, wu vula yini?

Mfungho lowu wu boxiwa eka Nhlavutelo 13:16-18. Xivandzana xi fanekisela vulawuri bya vanhu, naswona leswi xivandzana xi nga ni “nhlayo ya munhu” swi kombisa leswaku tihulumendhe ti kombisa xiyimo lexi nga hetisekangiki xa vanhu. Nomboro 6 hi yi hlanganisa na 60 hi yi hlanganisa na 600 yi kombisa ku kayivela lokukulu emahlweni ka Xikwembu. Lava va nga ni mfungho lowu va gandzela Mfumo wa politiki, kumbe va tshemba wona leswaku wu va ponisa.—4/1, matluka 4-7.