Leswi Xikhongelo Xa Hosi Xi Vulaka Swona Eka Wena

XIKHONGELO xa Hosi lexi vuriweke hi Yesu Kreste eDyondzweni ya le Ntshaveni, xi kumeka eBibeleni eka Matewu ndzima 6 tindzimana 9 ku ya eka 13. Loko a nga si vula xikhongelo lexi, Yesu u te: “Loko u khongela, u nga vuli swilo leswi fanaka hi ku phindha-phindha, hilaha vanhu va matiko va endlaka hakona, hikuva va anakanya leswaku va ta twiwa hi ku tirhisa marito yo tala.”—Matewu 6:7.

Swi le rivaleni leswaku Yesu a a nga lavi leswaku Xikhongelo xa Hosi xi vuriwa hilaha xi tsariweke hakona. I ntiyiso leswaku endzhaku ka nkarhi u phindhe xikhongelo lexi leswaku ku ta vuyeriwa vanhu vo karhi. (Luka 11:2-4) Kambe ndlela leyi xikhongelo xi vuriweke ha yona eka Evhangeli ya Matewu ni le ka ya Luka ya hambana. Ku tlula kwalaho, swikhongelo swa le ndzhakunyana leswi a swi khongeriwa hi Yesu ni hi vadyondzisiwa va yena a swi nga tirhisi hi ku kongoma marito lama tirhisiweke eka xikhongelo xa xikombiso.

Ha yini Xikhongelo xa Hosi xi tsariwile eBibeleni? Hi ku tirhisa xikhongelo lexi, Yesu u hi dyondzisa ndlela leyi swikhongelo swa hina swi nga amukelekaka ha yona eka Xikwembu. Eka xikhongelo lexi, hi tlhela hi kuma tinhlamulo ta swivutiso swa nkoka malunghana ni vutomi. Hikwalaho a hi kambisiseni xiphemu ha xin’we xa Xikhongelo xa Hosi.

Xana Vito Ra Xikwembu I Mani?

“Tata wa hina la nge matilweni, vito ra wena a ri kwetsimisiwe.” (Matewu 6:9) Marito lawa yo rhanga ya xikhongelo xa xikombiso ma hi pfuna ku tshinela eka Xikwembu, hi ku xi vula “Tata wa hina.” Ku fana ni n’wana, loyi hi ntumbuluko a namarhelaka eka mutswari la nga ni rirhandzu ni loyi a anakanyelaka, hi nga tshinela eka Tata wa hina wa le tilweni hi tiyiseka leswaku wa swi lava ku hi yingisa. Hosi Davhida u yimbelerile a ku: “Oho Mutwi wa xikhongelo, vanhu hinkwavo va ta ta eka wena.”—Pisalema 65:2.

Yesu u hi dyondzisa ku khongelela vito ra Xikwembu leswaku ri kwetsimisiwa kumbe ri vangamisiwa. Kambe vito ra Xikwembu i mani? Bibele yi hlamula hi marito lawa: “Wena loyi vito ra wena u nga Yehovha, wena u ri wexe u La nge Henhla-henhla emisaveni hinkwayo.” (Pisalema 83:18) Xana  u tshama u ri hlaya vito leri nge Yehovha eBibeleni?

Kahle-kahle, vito ra Xikwembu, ku nga Yehovha ri humelela minkarhi ya kwalomu ka 7 000 eka matsalwa ya voko ya Bibele ya khale. Hambiswiritano, vahundzuluxeri van’wana va kale va susa vito leri eka vuhundzuluxeri bya Tibibele ta vona. Hikwalaho, swi fanerile leswaku hi khongelela leswaku Muvumbi a kwetsimisa vito ra yena, kumbe a ri vangamisa. (Ezekiyele 36:23) Ndlela yin’wana yo pfumelelana ni xikhongelo xexo i ku tirhisa vito Yehovha loko hi khongela eka Xikwembu.

Wansati la vuriwaka Patricia u kurisiwe a ri Mukhatoliki naswona a a xi toloverile Xikhongelo xa Hosi. Xana u titwe njhani loko Mbhoni yin’wana ya Yehovha yi n’wi komba vito ra Xikwembu eBibeleni? U huwelerile a ku: “A ndzi swi kholwi! Kutani ndzi teke Bibele ya mina, hiloko ndzi kuma leswaku ri kona ni le ka yona. Kutani Mbhoni leyi yi ndzi kombe Matewu 6:9, 10 kutani yi ndzi hlamusela leswaku vito ra Xikwembu ra fambisana ni Xikhongelo xa Hosi. A ndzi tsakile hakunene kutani ndzi n’wi kombele leswaku a dyondza na mina Bibele.”

Ku Rhandza Ka Xikwembu Ku Ta Endleka eMisaveni

“Mfumo wa wena a wu te. Ku rhandza ka wena a ku endleke emisaveni, hilaha ku endlekaka hakona etilweni.” (Matewu 6:10) Xana xiphemu lexi xa xikhongelo xa xikombiso xa Yesu xi ta hetiseka rini? Vanhu vo tala va teka matilo ma ri ndhawu leyi nga ni ku rhula ni ku tshamiseka. Matsalwa ma vulavula hi matilo tanihi ‘vutshamo bya Yehovha byo tlakuka bya ku kwetsima ni ku saseka.’ (Esaya 63:15) A swi hlamarisi leswi hi khongelelaka leswaku ku rhandza ka Xikwembu ku endleka emisaveni “hilaha ku endlekaka hakona etilweni”! Kambe xana leswi swi ta kala swi endleka?

Daniyele, muprofeta wa Yehovha u profetile a ku: “Xikwembu xa le tilweni xi ta veka mfumo lowu wu nga ta ka wu nga lovisiwi. Mfumo lowu wu nga ka wu nga hundziseriwi eka vanhu van’wana. Wu ta pfotlosa kutani wu herisa mimfumo leyi hinkwayo [ya laha misaveni], kambe wona wu ta tshama hilaha ku nga riki na makumu.” (Daniyele 2:44) Mfumo lowu wa le tilweni, kumbe hulumendhe, ku nga ri khale wu ta teka goza ro tisa ku rhula emisaveni hinkwayo ehansi ka mufumi wo lulama.—2 Petro 3:13.

Ku khongelela Mfumo wa Xikwembu leswaku wu ta ni leswaku ku rhandza ka xona ku endleka emisaveni i xikombiso xa ripfumelo leri nga ta ka ri nga hi khomisi tingana. Muapostola Yohane la nga Mukreste u tsarile: “Ndzi twa rito lerikulu ri huma exiluvelweni ri ku: ‘Waswivo! Ntsonga wa Xikwembu wu le vanhwini, xi ta tshama na vona, naswona vona va ta va vanhu va xona. Xikwembu hi xiviri xi ta va na vona. Kutani xi ta sula mihloti hinkwayo ematihlweni ya vona, rifu a ri nge he vi  kona, hambi ku ri ku kolola, ni xirilo ni xitlhavi a swi nge he vi kona. Swilo swo sungula swi hundzile.’” Kutani Yohane u ye emahlweni a ku: “Kutani Loyi a tshameke exiluvelweni a ku: . . . ‘Tsala, hikuva marito lawa ma tshembekile, i ya ntiyiso.’”—Nhlavutelo 21:3-5.

Ku Khongelela Swilaveko Swa Hina Swa Nyama

Leswi Yesu a swi vuleke eka xikhongelo xa xikombiso, swi kombise leswaku nchumu lowu hi faneleke hi wu rhangisa loko hi khongela wu fanele wu fambisana ni vito ra Xikwembu ni ku rhandza ka xona. Kambe, xikhongelo xa xikombiso xi ya emahlweni ni swikombelo swa munhu hi yexe leswi faneleke swi byeriwa Yehovha.

Xo sungula xa swikombelo leswi hi lexi nge: “Hi nyike namuntlha xinkwa xa hina xa siku leri.” (Matewu 6:11) Lexi a hi xikombelo xo lava rifuwo. Yesu u hi khutaze ku khongelela “xinkwa xa hina xa siku hi ku ya hi xilaveko xa siku.” (Luka 11:3) Hi ku pfumelelana ni Xikhongelo xa Hosi, hi nga khongela hi ri ni ripfumelo ra leswaku Xikwembu xi ta hi nyika swilaveko swa hina swa siku ni siku loko hi xi rhandza hi tlhela hi xi yingisa.

Ku karhateka loku nga fanelangiki hi swiphiqo swa ikhonomi ku nga hi vangela ku honisa swilaveko swa hina swa moya kutani hi tsandzeka ku endla leswi Xikwembu xi swi languteleke eka hina. Kambe loko hi rhangisa vugandzeri bya Xikwembu evuton’wini, hi nga tiyiseka leswaku swikombelo swa hina swa swilaveko swa nyama, swo fana ni swakudya ni swo ambala swi ta twiwa. Yesu u te: “Hambetani mi lava mfumo ni ku lulama ka [Xikwembu] ku sungula, xisweswo swilo leswin’wana hinkwaswo mi ta engeteleriwa swona.” (Matewu 6:26-33) Ku lava ku lulama ka Xikwembu i ntlhontlho tanihi leswi hinkwerhu ka hina hi nga ni xidyoho naswona hi lavaka ndzivalelo. (Varhoma 5:12) Xikhongelo xa Hosi xi vulavula ni hi mhaka yoleyo.

Swikhongelo Swa Hina Ni Ndzivalelo

“Hi rivalele milandzu ya hina, tanihi leswi na hina hi rivaleleke lava nga ni milandzu eka hina.” (Matewu 6:12) Eka rhekhodo ya Luka ya Xikhongelo xa Hosi, “milandzu” leyi yi vuriwa “swidyoho.” (Luka 11:4) Xana Yehovha Xikwembu u ta hi rivalela swidyoho swa hina hakunene?

Hambileswi Hosi Davhida wa le Israyele wa khale a a endle swidyoho leswikulu, u hundzukile kutani a khongela hi ku tiyiseka a ku: “Oho Yehovha, u lonene naswona u lunghekele ku rivalela; musa wa rirhandzu wu tele eka hinkwavo lava ku vitanaka.” (Pisalema 86:5) I mhaka leyi khutazaka hakunene! Tata wa hina wa le tilweni u “lunghekele ku rivalela” swidyoho swa lava n’wi vitanaka va hundzukile. Tanihi leswi xikweleti xi nga suriwaka xi nga ha vi kona, kutani Yehovha Xikwembu na yena a nga hi rivalela swidyoho swa hina hilaha ku heleleke.

Hambiswiritano, Yesu u vulavule hi leswi swi faneleke swi endliwa: Leswaku hi rivaleriwa hi Xikwembu hi fanele hi rivalela van’wana. (Matewu 6:14, 15) Hambileswi wanuna wo lulama Yobo a khomiweke hi ndlela yo biha hi vanghana va yena vanharhu, u va rivalerile a tlhela a va khongelela. (Yobo 42:10) Loko hi rivalela lava hi dyohelaka hi ta tsakisa Xikwembu naswona hi ta vuyeriwa eka tintswalo ta xona.

Ku tiyimisela ka Xikwembu ku yingisela swikombelo swa hina swi fanele swi hi susumetela ku lava ku amukeriwa hi xona. Naswona sweswo hi nga swi endla hambileswi hi nga hetisekangiki. (Matewu 26:41) Ni le mhakeni leyi, Yehovha a nga hi pfuna, tanihi laha Yesu a kombiseke hakona hi ku gimeta xikhongelo xa xikombiso hi xikombelo xa nkoka.

Mpfuno Wo Namarhela Ndlela Leyi Lulameke

“U nga hi nghenisi endzingweni, kambe hi kutsule eka lowo homboloka.” (Matewu 6:13) Yehovha a nga hi tshiki hi langutana ni miringo a nga hi pfuni kumbe ku hi vangela leswaku hi wela exidyohweni. Rito ra yena ri ri: “Xikwembu xi nga ka xi nga ringiwi hi swilo swo biha naswona xona a xi ringi munhu.” (Yakobo 1:13) Xikwembu xa hi pfumelela leswaku hi ringiwa, kambe xi nga hi kutsula eka Muringi Lonkulu—“lowo homboloka” la tiviwaka tanihi Sathana Diyavulosi.

Muapostola Petro u khutaze Vakreste-kulobye a ku: “Hlayisani mianakanyo ya n’wina leyi hlutekeke, mi hiteka. Xirha xa n’wina, Diyavulosi, xa famba-famba ku fana ni nghala leyi vombaka, yi lava wa ku n’wi dya.” (1 Petro 5:8) Phela, Sathana u ringe ni munhu la hetisekeke Yesu Kreste! Xana xikongomelo xa Diyavulosi a xi ri xihi? A ku ri ku  susa Yesu evugandzerini lebyi tengeke bya Yehovha Xikwembu. (Matewu 4:1-11) Loko u lava ku gandzela Xikwembu, xikongomelo xa Sathana i ku ku kendlusa!

Diyavulosi a nga ha tirhisa misava leyi lawuriwaka hi yena leswaku a hi ringa leswaku hi endla swilo leswi nga amukelekiki eka Xikwembu. (1 Yohane 5:19) Hikwalaho i swa nkoka leswaku nkarhi ni nkarhi hi ya eka Xikwembu hi ya lava mpfuno, ngopfu-ngopfu loko hi langutane ni ndzingo lowu phikelelaka. Naswona loko hi gandzela Yehovha hi ku ya hi Rito ra yena leri huhuteriweke, ku nga Bibele, u ta hi kutsula hi ku hi pfuna leswaku hi lwisana na Diyavulosi. Bibele ya hi byela: “Xikwembu xa tshembeka, a xi nge mi tshiki mi ringiwa hi ndlela leyi tlulaka leswi mi nga swi tiyiselaka.”—1 Vakorinto 10:13.

Ripfumelo Eka Xikwembu I Ra Nkoka

Swa khutaza ku tiva leswaku Tata wa hina wa le tilweni wa khathala hi hina hinkwerhu! U kale a rhuma N’wana wa yena Yesu Kreste leswaku a ta hi dyondzisa ku khongela. Kunene, leswi swi hi endla leswaku hi lava ku tsakisa Yehovha Xikwembu. Xana hi nga swi endlisa ku yini sweswo?

Bibele yi ri: “Handle ka ripfumelo a swi koteki ku xi tsakisa kahle [Xikwembu], hikuva la tshinelelaka Xikwembu u fanele a kholwa leswaku xi kona ni leswaku hi xona muhakeri wa lava va xi lavaka hi mbilu hinkwayo.” (Vaheveru 11:6) Xana ripfumelo ro tano ri nga kumiwa njhani? Bibele yi ri: “Ripfumelo ri landzela leswi twiweke.” (Varhoma 10:17) Timbhoni ta Yehovha ta swi tsakela ku vulavula hi timhaka leti humaka eMatsalweni, ni hinkwavo lava navelaka ku tirhela Xikwembu hi ripfumelo ra xiviri.

Ha tshemba leswaku nkambisiso lowu wa Xikhongelo xa Hosi wu dzikise ku twisisa ka wena nhlamuselo ya xona. Loko u nghenisa vutivi lebyi engetelekeke bya Yehovha ni hakelo leyi a nga ta yi nyika “lava va [n’wi] lavaka hi mbilu hinkwayo,” u nga tiyisa ripfumelo ra wena eka Xikwembu. Onge u nga dyondza leswi engetelekeke hi yena ni swikongomelo swa yena leswaku u ta va ni vuxaka lebyikulu ni Tata wa wena wa le tilweni hilaha ku nga heriki.—Yohane 17:3.

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 5]

“Tata wa hina la nge matilweni, vito ra wena a ri kwetsimisiwe. Mfumo wa wena a wu te. Ku rhandza ka wena a ku endleke emisaveni, hilaha ku endlekaka hakona etilweni. Hi nyike namuntlha xinkwa xa hina xa siku leri; naswona hi rivalele milandzu ya hina, tanihi leswi na hina hi rivaleleke lava nga ni milandzu eka hina. Naswona u nga hi nghenisi endzingweni, kambe hi kutsule eka lowo homboloka.”—Matewu 6:9-13.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Yehovha wa swi enerisa swilaveko swa lava va n’wi rhandzaka

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Xikwembu xi tlhela xi hi pfuna ku lwisana na Diyavulosi

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Loko hina ku fana na Yobo, hi rivalela lava hi dyohelaka, hi nga vuyeriwa eka tintswalo ta Xikwembu