I Moya Wa Njhani Wo Rindza Lowu U Nga Na Wona?
I Moya Wa Njhani Wo Rindza Lowu U Nga Na Wona?
NAMUNTLHA a va talanga vanhu lava tsakelaka ku rindza munhu un’wana kumbe nchumu wo karhi. A va swi koti ku lehisa mbilu. Hambiswiritano, Matsalwa ma khutaza vanhu va Xikwembu leswaku va hlakulela “moya wo rindza.” Ku hambana ni vanhu va ndhawu ya ka vona, muprofeta Mikiya u te: “Ndzi ta kombisa moya wo rindza eka Xikwembu lexi xi ndzi ponisaka.”—Mikiya 7:7; Swirilo 3:26.
Kambe, swi vula yini ku rindza Yehovha? Xana Mukreste u fanele a xi rindza njhani Xikwembu? Xana ku ni tindlela letinene ni leti hoxeke to endla tano? Mhaka ya muprofeta Yonasi wa lembe-xidzana ra vukaye B.C.E. yi hi dyondzisa swo karhi malunghana ni leswi.
Ku Rindza Hi Xikongomelo Lexi Hoxeke
Yehovha Xikwembu u lerise Yonasi leswaku a ya chumayela vanhu va le Ninivha, ntsindza wa Mfumo wa Asiriya. Muti wa Ninivha a wu tiviwa tanihi “muti lowu halataka ngati” hikwalaho ka swiendlo swa wona swa tihanyi ni nsele, ku nga mhaka leyi yi tiyisekisiweke hi van’wamatimu ni vayimburi. (Nahume 3:1) Eku sunguleni, Yonasi u ringete ku balekela xiavelo lexi, kambe Yehovha u endle leswaku muprofeta loyi a hetelela a ye eNinivha.—Yonasi 1:3–3:2.
“Yonasi a nghena emutini, mpfhuka wo famba siku rin’we hi milenge, a hambeta a huwelela a ku: ‘Ku lo sala masiku ya 40 ntsena, kutani Ninivha wu ta herisiwa.’” (Yonasi 3:4) Matshalatshala ya Yonasi ma ve ni vuyelo lebyi tsakisaka: “Vanhu va Ninivha va sungula ku pfumela eka Xikwembu, va twarisa ku titsona swakudya, va ambala nguvu yo khwaxa, ku suka eka lonkulu wa vona ku ya eka lontsongo wa vona.” (Yonasi 3:5) Hikwalaho, Yehovha, loyi a nga Xikwembu lexi ‘nga naveliki leswaku ku lova ni un’we kambe xi navelaka leswaku hinkwerhu hi hundzuka,’ xi tsetselele muti lowu.—2 Petro 3:9.
Xana Yonasi u angurise ku yini? Mhaka ya kona yi ri: “Kambe, Yonasi a swi nga n’wi tsakisi nikatsongo, kutani a hlundzuka ngopfu.” (Yonasi 4:1) Ha yini? Kumbexana Yonasi u vone onge ku nga hetiseki ka marito yakwe ya ndzoviso hi siku leri vekiweke ku n’wi chicha xiyimo tanihi muprofeta. Entiyisweni u sungule ku khumbeka ngopfu hi ndhuma yakwe ematshan’weni ya ku tsetseleriwa ni ku ponisiwa ka vanhu van’wana.
Ina, Yonasi a nga tshikanga ntirho wa vuprofeta. Kambe, u rindzile a yimela ku “vona leswi swi nga ta endleka emutini.” Entiyisweni u ve ni langutelo leri hoxeke ro khondla mavoko a vona leswi nga ta endleka. Loko a vona leswaku leswi a swi languteleke a swi humeleli, u ake ntsonga kutani a tshama endzhutini wa wona hi ku hlundzuka a rindza ku vona leswi nga ta humelela. Hambiswiritano, Yehovha a nga ri amukelanga langutelo ra Yonasi, kutani hi rirhandzu u lulamise miehleketo leyi hoxeke ya muprofeta wakwe.—Yonasi 4:5, 9-11.
Lexi Endlaka Leswaku Yehovha A Lehisa Mbilu
Hambileswi muti wa Ninivha wu hundzukeke kutani wu tsetseleriwa, hi ku famba ka nkarhi wu tlhelele eka tindlela ta wona to homboloka. Hi ku tirhisa muprofeta Nahume na Sofaniya, Yehovha u profeta ta ku lovisiwa ka muti lowu. Loko a vulavula hi “muti lowu halataka ngati,” Yehovha u boxe leswaku u ta lovisa Asiriya kutani a endla leswaku muti wa Ninivha wu va rhumbi. (Nahume 3:1; Sofaniya 2:13) Hi 632 B.C.E., Ninivha wu lovisiwile, naswona a wa ha tlhelanga wu pfuxiwa.
Hilaha ku fanaka, misava namuntlha yi ni nandzu wa ku halata ngati lowu tlulaka wa muti wa khale wa Ninivha. Hikwalaho ka sweswo ni swin’wana, Yehovha u vule leswaku mafambiselo ya swilo lama hombolokeke ya namuntlha ma ta herisiwa eka “nhlomulo lowukulu” lowu nga si tshamaka wu va kona.—Matewu 24:21, 22.
Hambiswiritano, Yehovha u hlwerise ndzoviso lowu tshembisiweke leswaku vanhu va namuntlha va timbilu letinene, lava fanaka ni lava hundzukeke eNinivha, va hundzuka kutani va tsetseleriwa. Muapostola Petro u kombisa ku lehisa mbilu ka Xikwembu hi marito lawa: “Yehovha a nga nonoki malunghana ni xitshembiso xa yena, hilaha vanhu van’wana va ehleketaka hakona leswaku i ku nonoka, kambe u mi lehisela mbilu hikuva a nga naveli leswaku ku lova ni un’we kambe u navela leswaku hinkwenu mi hundzuka.”—2 Petro 3:9, 10, 13.
Ku Rindza Hi Xikongomelo Lexinene
Petro u ya emahlweni a ku: “Leswi swilo leswi hinkwaswo swi nga ta n’oka, n’wina mi fanele mi va vanhu va muxaka muni hi tlhelo ra swiendlo swo kwetsima swa ku tikhoma ni swiendlo swa ku tinyiketela loku nga ni vukwembu, mi ri karhi mi rindzela ni ku hamba mi tsundzuka vukona bya siku ra Yehovha!” (2 Petro 3:11, 12) Xiya leswaku loko hi ri karhi hi rindze siku ra Yehovha, hi fanele hi kombisa “swiendlo swo kwetsima swa ku tikhoma ni swiendlo swa ku tinyiketela loku nga ni vukwembu”—ku nga ku tirha, ku nga ri ku khondla mavoko.
Ina, ndlela leyinene yo rindza yi kombisa ntshembo lowu heleleke wa leswaku siku ra Yehovha ri ta ta hi nkarhi lowu Yehovha a wu vekeke. Ntshembo wo tano wu hi susumetela ku endla swiendlo swo kwetsima ni swa ku tinyiketela loku nga ni vukwembu, naswona xo sungula eka swona i ntirho wo chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu. Yesu u veke xikombiso lexinene xo chumayela naswona u lerise valandzeri lava totiweke a ku: “Masenge ya n’wina a ma khamiwe ni timboni ta n’wina a ti pfurhe, n’wina kotisani vanhu lava rindzeleke n’wini wa vona loko a vuya enkhubyeni wa vukati, leswaku loko a fika a gongondza va n’wi pfulela xikan’we-kan’we. Ma tsaka mahlonga lawa loko n’wini a fika a ma kumaka ma rindzile!”—Luka 12:35-37.
Malandza ya lembe-xidzana ro sungula a ma fanele ku ‘khama masenge’ hi ku pfinya tinguvu ta wona ma ti boha hi vamba leswaku ma kota ku tirha swi vava. Xisweswo, Mukreste u fanele a tirha hi matimba, a hiseka emintirhweni leyinene. U fanele a lwisana ni mboyamelo wo ‘loloha’ entirhweni wa moya, hambi i mboyamelo wa ku tirhisa matimba yakwe ku tlula mpimo eka swilo swa ku titsakisa ha swona kumbe wa Varhoma 12:11; 1 Vakorinto 15:58.
ku hlongorisa rifuwo. Ematshan’weni ya sweswo, u fanele a va ni “swo tala swo swi endla entirhweni wa Hosi” loko a ha rindze siku lerikulu ni leri chavisaka ra Yehovha.—Ku Gingiriteka Loko Ha Ha Rindzile
Timbhoni ta Yehovha ti hambete ti khomeka loko ta ha rindze siku ra Yehovha. Hi xikombiso, hi lembe ra ntirho ra 2003 ti hete tiawara ta 3 383 000 hi xiringaniso siku ni siku, ti chumayela rito ra Yehovha. Sweswo swi vula leswaku munhu un’we a a ta chumayela a nga yimi ku ringana malembe ya 386 leswaku a fikelela tiawara leti tirhiweke hi siku rin’we!
Nilokoswiritano, hi endla kahle loko hi tivutisa xivutiso lexi nge, ‘I moya wa njhani wo rindza lowu mina ndzi nga na wona?’ Yesu u nyikele xikombiso lexi hlamuselaka ku chivirika loku languteriweke eka Vakreste vo tshembeka lava totiweke. U vulavule hi mahlonga manharhu: “[N’wini] a nyika rin’wana titalenta ta ntlhanu, rin’wana timbirhi, ni rin’wanyana yin’we, rin’wana ni rin’wana hi ku ya hi vuswikoti bya rona, ivi a ya etikweni ra le kule. Hi ku hatlisa leri kumeke titalenta ta ntlhanu ri famba ri ya pindzula ha tona kutani ri pindzula tin’wana ta ntlhanu. Hi ndlela leyi fanaka leri kumeke timbirhi ri pindzula tin’wana timbirhi. Kambe leri kumeke yin’we ntsena ri famba, ri cela ehansi kutani ri fihla mali ya silivhere ya n’wini wa rona. Endzhaku ka nkarhi wo leha n’wini wa mahlonga wolawo a ta ivi a lulamisa timhaka na wona.”—Matewu 25:15-19.
Mahlonga lawa manharhu ma rindze n’wini wa wona. Rin’wana ni rin’wana eka mahlonga mambirhi lama yeke emahlweni ma bindzula loko ma ha rindze n’wini wa wona ri byeriwe leswi loko a vuya: “U endle kahle, hlonga lerinene, ro tshembeka!” Kambe, lerin’wana leri rindzeke ri nga tirhi nchumu ri byeriwe leswi hambaneke. N’wini u te: “Hlonga leri nga pfuniki nchumu ri cukumeteni ehandle emunyameni.”—Matewu 25:20-30.
Hambileswi xifaniso lexi xi tirhaka eka Vakreste lava totiweke, na hina hinkwerhu ha vuyeriwa ku nga khathariseki ntshembo lowu hi nga na wona. N’wini, Yesu Kreste, u langutele un’wana ni un’wana wa hina leswaku a tirha hi matimba entirhweni wa yena loko a ha rindze ku fika ka yena hi siku lerikulu ra Yehovha. Wa wu tlangela ntirho wa un’wana ni un’wana “hi ku ya hi vuswikoti bya yena” ni hi swiyimo swakwe. Hakunene ku ta va ntsako lowukulu ku twa marito
lama nge, “u endle kahle” ma vuriwa hi N’wini loko a vuya!Ku Lehisa Mbilu Ka Hosi Ya Hina Swi Vula Ku Ponisiwa
Xana ku vuriwa yini loko mafambiselo lawa ya swilo ma hete nkarhi wo leha ku tlula lowu a hi langutele wona? Ku ni xivangelo xa sweswo. Muapostola Petro u tsarile: “Tekani ku lehisa mbilu ka Hosi ya hina ku ri ku mi ponisa.” (2 Petro 3:15) Vutivi lebyi kongomeke bya xikongomelo xa Xikwembu ni ku xiya leswaku xikongomelo xa xona i xa nkoka ngopfu ku tlula hina, swi ta endla leswaku hi lehisa mbilu, ntsendze loko Yehovha a ha vona swi fanerile ku lehisela mafambiselo lawa ya khale mbilu.
Loko a khutaza Vakreste leswaku va lehisa mbilu, mutsari wa Bibele Yakobo u nyikele xikombiso. U tsarile: “Maswivo! Murimi u hambeta a rindza mbhandzu wa risima wa misava, a wu lehisela mbilu ku fika laha a kumaka mpfula leyo sungula ni mpfula leya le ndzhaku. Na n’wina lehisani mbilu; tiyisani timbilu ta n’wina, hikuva vukona bya Hosi byi tshinele.”—Yakobo 5:7, 8.
Yehovha Xikwembu a nga lavi leswaku hi karhala kumbe hi tshika ku rindza. U hi nyike ntirho wo wu endla naswona wa tsaka loko hi tirhisa nkarhi lowu wa ku rindza hi chivirika entirhweni wolowo. U lava leswaku hi va exikarhi ka lava muapostola Pawulo a va hlamuseleke epapileni rakwe leri yaka eka Vaheveru: “Hi navela leswaku un’wana ni un’wana wa n’wina a kombisa ku chivirika loku fanaka leswaku a va ni ku tiyiseka loku heleleke ka ntshembo ku fika emakumu, leswaku mi nga vi na vulolo, kambe mi tekelela lava dyaka ndzhaka ya switshembiso hikwalaho ka ripfumelo ni ku lehisa mbilu.”—Vaheveru 6:11, 12.
Hikwalaho hi nga karhaleni. Ematshan’weni ya sweswo, onge vuxaka bya hina na Yehovha Xikwembu, ripfumelo ra hina eka gandzelo ra nkutsulo ra Yesu ni ntshembo wa hina lowu tsakisaka hi mafambiselo ya swilo lamantshwa, swi nga va ni nsusumeto lowukulu evuton’wini bya hina. Ku fana ni mahlonga ‘lamanene ni yo tshembeka’ ya le xifanisweni xa Yesu, a hi tikombiseni hi ri lava fanekeriwaka hi ku bumabumeriwa ni ku hakeriwa hi ku hambeta hi chivirika eku dzuniseni ka Xikwembu xa hina, hi fana ni mupisalema loyi a nga te: “Loko ku ri mina, ndzi ta rindza nkarhi hinkwawo, ndzi ta engetela eku ku dzuniseni hinkwako.”—Pisalema 71:14.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 21]
Yonasi la heleke matimba u rindzele ku vona leswi nga ta humelela muti wa Ninivha
[Swifaniso leswi nga eka tluka 22, 23]
A hi kombiseni ku tinyiketela ka hina eka Xikwembu loko ha ha rindze siku ra Yehovha