Landzela Ntila Lowu Vekiweke Hi Yesu

“Ndzi mi vekele ntila, leswaku, hilaha ndzi endleke hakona eka n’wina, na n’wina mi endla hakona.”—YOHANE 13:15.

1. Ha yini Yesu a ri xikombiso lexi Vakreste va faneleke va xi tekelela?

HI MPFHUKA vanhu va nyama va ve kona, i munhu un’we ntsena loyi a hanyeke vutomi byakwe hinkwabyo a nga endlanga ni xidyoho ni xin’we. Munhu wa kona i Yesu. Handle ka Yesu, “a ku na munhu la nga dyohiki.” (1 Tihosi 8:46; Varhoma 3:23) Hikwalaho, Vakreste va ntiyiso va teka Yesu a ri xikombiso xo hetiseka lexi va faneleke va xi tekelela. Phela, hi Nisani 14, 33 C.E., emahlweninyana ka ku fa ka yena, Yesu u byele valandzeri vakwe leswaku va n’wi tekelela. U te: “Ndzi mi vekele ntila, leswaku, hilaha ndzi endleke hakona eka n’wina, na n’wina mi endla hakona.” (Yohane 13:15) Hi vusiku byebyo byo hetelela, Yesu u boxe tindlela to tala leti Vakreste va faneleke va lwela ku n’wi tekelela ha tona. Eka xihloko lexi, hi ta kambisisa tin’wana ta tona.

Xilaveko Xa Ku Titsongahata

2, 3. Yesu u ve xikombiso lexi hetisekeke xa ku titsongahata hi tindlela tihi?

² Loko Yesu a khutaze vadyondzisiwa vakwe leswaku va landzela xikombiso lexi a va vekeleke xona, ngopfu-ngopfu a a vulavula hi mhaka ya ku titsongahata. Hi minkarhi yo hlayanyana, u tsundzuxe valandzeri vakwe leswaku va titsongahata, naswona hi vusiku bya Nisani 14, u kombise ku titsongahata ka yena hi ku hlambisa vaapostola vakwe milenge. Hiloko Yesu a ku: “Loko mina, hambileswi ndzi nga Hosi ni Mudyondzisi, ndzi mi hlambise milenge, na n’wina mi fanele ku hlambisana milenge.” (Yohane 13:14) Endzhaku u byele vaapostola vakwe leswaku va landzela ntila lowu a va vekeleke wona. Xexo i xikombiso lexinene ngopfu xa ku titsongahata!

³ Muapostola Pawulo u hi byela leswaku loko Yesu a nga si ta emisaveni, “a a ri ni xivumbeko xa Xikwembu.” Hambiswiritano, u tichulurile a va munhu wa xiyimo xa le hansi. Ku tlula kwalaho, “u titsongahatile kutani a yingisa ku ya fika eku feni, ina, rifu emhandzini ya nxaniso.” (Vafilipiya 2:6-8) Anakanya ha swona. Yesu, munhu loyi a nga ni xikhundlha xa vumbirhi evuakweni hinkwabyo, u pfumele ku va exiyin’weni xa le hansi ka tintsumi, a velekiwa a va ricece leri nga kotiki ku tiendlela nchumu, a kula a ri ehansi ka vatswari lava nga hetisekangiki ivi eku heteleleni a dlayiwa onge hi loko a ri xigevenga lexikulu. (Vakolosa 1:15, 16; Vaheveru 2:6, 7) Vona ku titsongahata konghasi! Xana swa koteka ku tekelela  “langutelo leri ra mianakanyo” ni ku hlakulela “mianakanyo [leyi] yo titsongahata”? (Vafilipiya 2:3-5) Swona swa koteka, kambe a swi olovi.

4. Hi swihi swilo leswi vangelaka vanhu ku tikukumuxa, naswona ha yini ku tikukumuxa swi ri ni khombo?

⁴ Rito-fularha ra ku titsongahata i ku tikukumuxa. (Swivuriso 6:16-19) Ku tikukumuxa hi kona ku nga wisa Sathana. (1 Timotiya 3:6) Ku tikukumuxa i mukhuva lowu nghenaka hi ku olova etimbilwini ta vanhu, naswona loko wo kala wu nghena, swa tika ku wu humesa. Vanhu va tikukumuxa hi tiko ra ka vona, hi rixaka ra vona, hi rifuwo ra vona, hi dyondzo ya vona, hi swilo leswi va koteke ku swi fikelela emisaveni, hi xiyimo xa vona, hi ku languteka ka vona, hi vuswikoti bya vona emintlangwini, ni hi swilo swin’wana swo tala. Kambe ku hava ni xin’we eka sweswo lexi nga xa nkoka eka Yehovha. (1 Vakorinto 4:7) Naswona loko swi hi vangela ku tikukumuxa, swi onha vuxaka lebyi hi nga na byona na yena. “Yehovha u tlakukile, hambiswiritano wa n’wi vona la titsongahataka; kambe la titlakusaka u n’wi tivela ekule.”—Pisalema 138:6; Swivuriso 8:13.

Ku Titsongahata Eka Vamakwerhu

5. Ha yini swi ri swa nkoka leswaku vakulu va titsongahata?

⁵ Ku hoxa ka hina xandla entirhweni wa Yehovha kumbe ku humelela ka hina eka wona a swi fanelanga swi hi mirisa makatla; hambi ku ri vutihlamuleri bya hina evandlheni a byi fanelanga byi endla leswaku hi sungula ku va ni manyunyu. (1 Tikronika 29:14; 1 Timotiya 6:17, 18) Entiyisweni, loko hi ri ni vutihlamuleri lebyikulu hi fanele hi titsongahata swinene. Muapostola Petro u khutaze vakulu leswaku va nga “[tikiseli] lava nga ndzhaka ya Xikwembu, kambe [va] va swikombiso entlhambini.” (1 Petro 5:3) Vakulu va vekeriwe ku va malandza ni swikombiso, hayi ku va tihosi ni valawuri.—Luka 22:24-26; 2 Vakorinto 1:24.

6. I swiyimo swihi leswi lavaka leswaku hi titsongahata evuton’wini bya hina tanihi Vakreste?

⁶ A hi vakulu ntsena lava faneleke va titsongahata. Petro u tsalele vaxinuna lava ha tsakamaka, lava kumbexana va tinyungubyisaka hi vuswikoti bya vona bya ku anakanya hi ku hatlisa kun’we ni ku va ni matimba lamakulu ku tlula lava kuleke, a ku: “Tikhameni hi mianakanyo yo titsongahata un’wana eka un’wana, hikuva Xikwembu xi lwisana ni lava titlakusaka, kambe lava titsongahataka xi va nyika musa lowu nga faneriwiki.” (1 Petro 5:5) Ina, hinkwerhu hi fanele hi titsongahata ku fana na Kreste. Ku chumayela mahungu lamanene, ngopfu-ngopfu eka vanhu lava nga tsakeriki kumbe va nsele, swi lava ku titsongahata. Ku amukela ndzayo kumbe ku olovisa vutomi bya hina leswaku hi antswisa ndlela leyi hi hlanganyelaka ha yona ensin’wini, swi lava ku titsongahata. Tlhandlakambirhi, hi fanele hi titsongahata hi tlhela hi va ni vurhena ni ripfumelo loko hi onhiwa vito etikweni, hi yisiwa etihubyeni kumbe hi xanisiwa hi tihanyi.—1 Petro 5:6.

7, 8. Hi tihi tindlela tin’wana leti hi nga wu hlakulelaka ha tona moya wa ku titsongahata?

⁷ Munhu a nga wu hlula njhani moya wa manyunyu kutani “hi mianakanyo yo titsongahata [a] teka van’wana va ri lava tlakukeke” eka yena? (Vafilipiya 2:3) U fanele a tilanguta hilaha Yehovha a n’wi langutaka hakona. Yesu u hlamusele ndlela leyinene leyi hi faneleke hi tilanguta ha yona loko a ku: “Na n’wina, loko mi endle swilo hinkwaswo leswi mi averiweke swona, vulani mi ku, ‘Hi mahlonga lama nga pfuniki nchumu. Leswi hi nga swi endla hi leswi a hi fanele ku swi  endla.’” (Luka 17:10) Tsundzuka, a swi kona leswi hi nga swi endlaka leswi nga ringanaka ni leswi Yesu a swi endleke. Kambe Yesu a a titsongahata.

⁸ Ku tlula kwalaho, hi nga kombela Yehovha leswaku a hi pfuna ku hlakulela langutelo leri faneleke hi hina vini. Ku fana na mupisalema, hi nga khongela hi ku: “Ndzi dyondzise vunene, ku twisisa ni vutivi, hikuva ndzi kombise ripfumelo eswilerisweni swa wena.” (Pisalema 119:66) Yehovha u ta hi pfuna leswaku hi va ni langutelo leri hlutekeke ni leri faneleke hi hina vini, naswona u ta hi katekisa hikwalaho ka moya wa ku titsongahata. (Swivuriso 18:12) Yesu u te: “Mani na mani la titlakusaka u ta tsongahatiwa, naswona mani na mani la titsongahataka u ta tlakusiwa.”—Matewu 23:12.

Langutelo Leri Faneleke Hi Swilo Leswinene Ni Leswo Biha

9. Yesu a a ri ni langutelo rihi hi swilo leswinene ni leswo biha?

⁹ Hambileswi a hanyeke ni vanhu lava nga hetisekangiki ku ringana malembe ya 33, Yesu u tshame a nga ri “na xidyoho.” (Vaheveru 4:15) Kahle-kahle, loko a profeta hi ta Mesiya, mupisalema u te: “U rhandze ku lulama naswona u venga vuhomboloki.” (Pisalema 45:7; Vaheveru 1:9) Vakreste va lwela ku tekelela Yesu ni le mhakeni leyi. Va tiva leswinene ni leswo biha; kambe va venga leswo biha, va rhandza leswinene. (Amosi 5:15) Leswi swi va pfuna ku lwisana ni mimboyamelo leyi va tswariweke na yona ya vudyoho.—Genesa 8:21; Varhoma 7:21-25.

10. Loko hi phikelela hi endla “swilo swo biha,” xana hi va hi kombisa langutelo rihi?

¹⁰ Yesu u byele Mufarisi Nikodema a ku: “Loyi a hanyaka hi swilo swo biha u venga ku vonakala naswona a nga ti eku vonakaleni, leswaku mintirho yakwe yi nga tshinyiwi. Kambe loyi a endlaka leswi nga ntiyiso u ta eku vonakaleni, leswaku mintirho yakwe yi vonaka yi ri leyi endliweke hi ku pfumelelana ni Xikwembu.” (Yohane 3:20, 21) Xiya: Yohane u vule leswaku Yesu i “ku vonakala ka ntiyiso loku nyikaka ku vonakala eka mixaka hinkwayo ya vanhu.” (Yohane 1:9, 10) Kambe Yesu u vule leswaku loko hi hanya hi “swilo swo biha”—ku nga swilo leswi hoxeke ni leswi nga amukelekiki eka Xikwembu—hi ta va hi venga ku vonakala. Xana a nga va a ri kona loyi a vengaka Yesu ni milawu yakwe ya mahanyelo? Entiyisweni, lava va phikelelaka va endla xidyoho swi vula leswaku va n’wi venga. Kumbexana vona a va swi languti tano, kambe Yesu yena u swi languta hi ndlela yoleyo.

Ku Hlakulela Langutelo Leri Yesu A A Ri Na Rona Hi Leswinene Ni Leswo Biha

11. I yini lexi lavekaka leswaku hi hlakulela langutelo leri Yesu a a ri na rona hi swilo leswinene ni leswo biha?

¹¹ Hi fanele hi swi twisisa kahle leswaku hi swihi swilo leswi lulameke ni leswo biha hi ku ya hi langutelo ra Yehovha. Sweswo hi ta swi twisisa ntsena loko hi dyondza Rito ra Xikwembu, ku nga Bibele. Loko hi ya emahlweni ni dyondzo yo tano, hi fanele hi khongela ku fana na mupisalema hi ku: “Oho Yehovha, ndzi tivise tindlela ta wena; ndzi dyondzise mintila ya wena.” (Pisalema 25:4) Kambe tsundzuka leswaku Sathana i mukanganyisi. (2 Vakorinto 11:14) A nga pfala-pfala swilo swo biha a swi endla swi vonaka swi ri leswi amukelekaka eka Mukreste la nga xalamukangiki. Hikwalaho, hi fanele hi anakanyisisa hi leswi hi swi dyondzaka naswona hi yi yingisa swinene ndzayo ya “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha.” (Matewu 24:45-47) Ku dyondza, ku khongela ni ku anakanyisisa hi leswi hi swi dyondzeke swi ta hi pfuna leswaku hi va lava vupfeke kutani hi hlayiwa exikarhi ka lava va “letelaka matimba ya vona ya ku twisisa hi ku ma tirhisa leswaku va hambanisa leswi lulameke ni leswi hoxeke.” (Vaheveru  5:14) Kutani hi ta lwela ku venga leswo biha hi rhandza leswinene.

12. Hi yihi ndzayo ya Bibele leyi hi pfunaka ku papalata ku hanya hi ndlela yo biha?

¹² Loko hi venga leswo biha, a hi nge tshiki mboyamelo wa ku navela swilo swo biha wu dzima timitsu etimbilwini ta hina. Malembe yo tala endzhaku ka rifu ra Yesu, muapostola Yohane u tsarile a ku: “Mi nga rhandzi misava kumbe swilo leswi nga emisaveni. Loko mani na mani a rhandza misava, rirhandzu ra Tatana a ri kona eka yena; hikuva hinkwaswo leswi nga emisaveni—ku navela ka nyama ni ku navela ka mahlo ni ku bombisa rifuwo ra munhu ra vutomi—a swi humi eka Tatana, kambe swi huma emisaveni.”—1 Yohane 2:15, 16.

13, 14. (a) Ha yini ku rhandza swilo swa misava swi ri ni khombo eka Vakreste? (b) Hi nga swi papalata njhani ku rhandza swilo swa misava?

¹³ Van’wana va nga tibyela leswaku a hi swilo hinkwaswo leswi biheke emisaveni. Hambiswiritano, misava ni mintlhamu ya yona swi nga hi hambukisa hi ku olova hi tshika ku tirhela Yehovha. Naswona a ku na nchumu lexi humaka emisaveni lexi endleriweke ku hi tshineta ekusuhi ni Xikwembu. Hikwalaho loko hi sungula ku rhandza swilo swa misava, hambiloko swi nga bihanga hi swoxe, hi tipeta ekhombyeni. (1 Timotiya 6:9, 10) Nakambe, swilo swo tala emisaveni swi bihile swinene naswona swi nga va ni vuyelo lebyo biha eka hina. Loko hi hlalela tifilimi kumbe minongonoko ya thelevhixini leyi ndhundhuzelaka madzolonga, ku rhandza rifuwo kumbe vudlakuta, hi nga sungula ku amukela swilo swo tano—ivi swi hundzuka miringo eka hina. Loko hi dzumba ni vanhu lava rhandzaka swilo swa le henhla kumbe lava hlongorisaka timhaka ta mabindzu, na hina hi nga sungula ku vona swilo swo tano swi ri swa nkoka ngopfu.—Matewu 6:24; 1 Vakorinto 15:33.

¹⁴ Hi hala tlhelo, loko hi tsakela Rito ra Yehovha, “ku navela ka nyama ni ku navela ka mahlo ni ku bombisa rifuwo ra munhu ra vutomi” swi ta vonaka swi nga ri swa nkoka eka hina. Ku tlula kwalaho, loko hi dzumba ni lava va rhangisaka Mfumo wa Xikwembu emahlweni, hi ta fana na vona, hi rhandza leswi va swi rhandzaka hi tlhela hi papalata leswi va swi papalataka.—Pisalema 15:4; Swivuriso 13:20.

15. Hilaha a swi ri hakona eka Yesu, ku rhandza leswinene ni ku venga leswo homboloka swi ta hi tiyisa njhani?

¹⁵ Ku venga swilo swo homboloka ni ku rhandza leswo lulama swi pfune Yesu leswaku a tshama a ri karhi a anakanya hi “ntsako lowu a wu vekiwe emahlweni ka yena.” (Vaheveru 12:2) Swi nga va tano ni le ka hina. Ha swi tiva leswaku “misava ya hundza ni ku navela ka yona.” Ntsako wihi ni wihi lowu misava leyi yi nga hi navetaka wona i wa nkarhinyana ntsena. Kambe “loyi a endlaka ku rhandza ka Xikwembu u tshama hi masiku.” (1 Yohane 2:17) Tanihi leswi Yesu a endleke ku rhandza ka Xikwembu, u endle leswaku vanhu va pfulekeriwa hi ndlela yo kuma vutomi lebyi nga heriki. (1 Yohane 5:13) Onge hinkwerhu hi nga n’wi tekelela kutani hi vuyeriwa hikwalaho ka vutshembeki byakwe.

Ku Langutana Ni Nxaniso

16. Ha yini Yesu a khutaze valandzeri vakwe leswaku va rhandzana?

¹⁶ Yesu u kombise ndlela yin’wana leyi vadyondzisiwa vakwe a va ta n’wi tekelela ha yona, a ku: “Xileriso xa mina hi lexi, hileswaku mi rhandzana hilaha ndzi mi rhandzeke hakona.” (Yohane 15:12, 13, 17) Ku ni swivangelo swo tala leswi Vakreste va rhandzaka vamakwavo ha swona. Loko a vula marito lawa, Yesu ngopfu-ngopfu a a anakanya hi rivengo leri misava a yi ta va komba rona.  U te: “Loko misava yi mi venga, ma swi tiva leswaku yi ndzi vengile yi nga si mi venga. . . . Hlonga a ri n’wi tluli n’wini wa rona hi vukulu. Loko va ndzi xanisile, na n’wina va ta mi xanisa.” (Yohane 15:18, 20) Ina, hambi ku ri emhakeni ya ku xanisiwa, Vakreste va fana na Yesu. Va fanele va hlakulela vun’we lebyi tiyeke ni bya rirhandzu leswaku byi va pfuna ku langutana ni rivengo ro tano.

17. Ha yini misava yi venga Vakreste va ntiyiso?

¹⁷ Ha yini misava yi venga Vakreste? Hikuva, ku fana na Yesu, a hi “xiphemu xa misava.” (Yohane 17:14, 16) A va yimi na munhu etimhakeni ta nyimpi ni ta tipolitiki, naswona va yingisa misinya ya milawu ya Bibele, va xixima ku kwetsima ka ngati ni ku namarhela milawu leyi tlakukeke ya mahanyelo. (Mintirho 15:28, 29; 1 Vakorinto 6:9-11) Tipakani ta vona letikulu i ta moya, a hi ta nyama. Va hanya emisaveni, kambe hilaha Pawulo a tsaleke hakona, a va “yi tirhisi hi xitalo.” (1 Vakorinto 7:31) Kunene, van’wana va kombise leswaku va tsakela mahanyelo lamanene ya Timbhoni ta Yehovha. Kambe Timbhoni ta Yehovha a ti tshiki ku endla leswinene leswaku ti tsakeriwa kumbe ku amukeriwa hi vanhu. Hikwalaho, vo tala emisaveni a va ti twisisi, naswona va ti venga.

18, 19. Xana Vakreste va wu landzela njhani ntila wa Yesu loko va kanetiwa ni ku xanisiwa?

¹⁸ Vaapostola va Yesu va vone rivengo lerikulu ra misava loko Yesu a khomiwa kutani a dlayiwa, naswona va vone ndlela leyi Yesu a anguleke ha yona loko a kombiwa rivengo. Entangeni wa Getsemani, ku te vakaneti va Yesu va vukhongeri va fika va n’wi khoma. Petro u ringete ku n’wi sirhelela hi ku tirhisa banga, kambe Yesu u byele Petro a ku: “Vuyisela banga ra wena endhawini ya rona, hikuva hinkwavo lava khomaka banga va ta lova hi banga.” (Matewu 26:52; Luka 22:50, 51) Eku sunguleni, Vaisrayele a va lwa ni valala va vona hi mabanga. Kambe swilo se a swi cincile. Mfumo wa Xikwembu a wu nga ri “xiphemu xa misava leyi,” naswona a wu nga ri na matiko lawa a wu fanele wu ma sirhelela. (Yohane 18:36) Ku nga ri khale, Petro a a ta va xiphemu xa tiko ra moya, leri swirho swa rona a swi ta va ni lunghelo ro hanya etilweni. (Vagalatiya 6:16; Vafilipiya 3:20, 21) Hikwalaho, ku sukela enkarhini wolowo, valandzeri va Yesu a va ta langutana ni rivengo ni nxaniso hilaha Yesu a langutaneke na swona hakona—hi vurhena kambe hi ku rhula. A va ta tshika vuyelo bya timhaka hi ku helela emavokweni ya Yehovha, va tshemba yena leswaku a va nyika matimba ya ku tiyisela.—Luka 22:42.

¹⁹ Endzhaku ka malembe, Petro u tsarile a ku: “Kreste u xanisekele n’wina, a mi siyela ntila leswaku mi landzelerisisa mikondzo yakwe. . . . Loko a tseketseriwa, a nga tlheriselanga hi ku tseketsela. Loko a xanisiwa, a nga xungetanga, kambe u hambete a tinyiketa eka loyi a avanyisaka hi ku lulama.” (1 Petro 2:21-23) Hilaha Yesu a lemukiseke hakona, Vakreste va xanisiwe hi tihanyi hi ku famba ka nkarhi. Eka lembe-xidzana ro sungula ni le nkarhini wa hina, va landzele xikombiso xa Yesu kutani va siya matimu lamanene ya ku tiyisela hi ku tshembeka, va kombisa leswaku i vahlayisi va vutshembeki lava nga ni ku rhula. (Nhlavutelo 2:9, 10) Onge un’wana ni un’wana wa hina a nga endla tano loko o tshuka a langutane ni swiyimo sweswo.—2 Timotiya 3:12.

“Ambalani Hosi Yesu Kreste”

20-22. Vakreste va “[ambala] Hosi Yesu Kreste” hi ndlela yihi?

²⁰ Pawulo u tsalele vandlha ra le Rhoma a ku: “Ambalani Hosi Yesu Kreste, naswona mi nga kunguhati malunghana ni ku navela ka nyama.” (Varhoma 13:14) Vakreste va ambala Yesu hi ndlela yo fanekisela, onge hi loko va ambala nguvu. Va ringeta hi matimba ku tekelela timfanelo ni swiendlo swa yena lerova va kombisa leswi N’wini wa vona a nga xiswona, hambiloko va nga hetisekanga.—1 Vatesalonika 1:6.

 ²¹ Hi nga kota ku “[ambala] Hosi Yesu Kreste,” loko hi dyondza ta vutomi bya N’wini wa hina, hi ringeta ku hanya hilaha a hanyeke hakona. Hi tekelela ku titsongahata ka yena, ku rhandza ka yena leswo lulama, ku venga ka yena leswo homboloka, ku rhandza ka yena vamakwavo, ku papalata ka yena ku va xiphemu xa misava ni ku tiyisela ka yena hi ku lehisa mbilu loko a xanisiwa. A hi “kunguhati malunghana ni ku navela ka nyama”—hileswaku, xikongomelo-nkulu xa hina evuton’wini a hi ku fikelela tipakani ta misava kumbe ku enerisa ku navela ka hina ka nyama. Ku ri na sweswo, loko hi endla xiboho kumbe hi ringeta ku lulamisa xiphiqo xo karhi, ha tivutisa: ‘Xana Yesu a a ta endla yini loko a ri exiyin’weni lexi? Xana a a ta tsakela leswaku mina ndzi endla yini?’

²² Xo hetelela, hi tekelela Yesu hi ku tshama hi khomekile eku ‘chumayeleni ka mahungu lamanene.’ (Matewu 4:23; 1 Vakorinto 15:58) Ni le mhakeni yoleyo, Vakreste va landzela ntila wa Yesu, naswona xihloko lexi landzelaka xi ta hlamusela ndlela leyi va wu landzelaka ha yona.

U Nga Hlamusela Xana?

• Ha yini swi ri swa nkoka leswaku Mukreste a titsongahata?

• Hi nga ri hlakulela njhani langutelo leri faneleke hi swilo leswinene ni leswo biha?

• Vakreste va n’wi tekelela njhani Yesu eka ndlela leyi va angulaka ha yona loko va kanetiwa ni ku xanisiwa?

• Swi kotekisa ku yini ku “[ambala] Hosi Yesu Kreste”?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Yesu u vekele vanhu ntila lowu hetisekeke

[Xifaniso lexi nga eka tluka 8]

Swilo hinkwaswo leswi Vakreste va swi endlaka evuton’wini, ku katsa ni ku chumayela, swi lava leswaku va titsongahata

[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Sathana a nga endla leswaku vuhungasi lebyi nga fanelangiki byi vonaka byi amukeleka eka Mukreste

[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]

Rirhandzu ra vamakwerhu ri ta hi tiyisa loko hi langutane ni nkaneto